[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Beelden als deze, van het concentratiekamp Auschwitz, Dialogue: 0,0:00:04.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn in ons bewustzijn gegrift tijdens de 20e eeuw Dialogue: 0,0:00:09.00,0:00:14.00,Default,,0000,0000,0000,,en hebben ons een nieuwe kijk gegeven op wie we zijn, Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,waar we vandaan komen en de tijd waarin we leven. Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Tijdens de 20e eeuw zijn we getuige geweest van de gruweldaden Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,van Stalin, Hitler, Mao, Pol Pot, Rwanda en andere genocides, Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,en ook al is de 21e eeuw pas zeven jaar oud, Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn we alweer getuige geweest van onophoudende genocide in Darfur Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:36.00,Default,,0000,0000,0000,,en de dagelijkse verschrikkingen in Irak. Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit heeft geleid tot een algemeen begrip van onze situatie, Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,namelijk dat de moderne tijd ons vreselijk geweld heeft gebracht en dat de Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,oorspronkelijke mens in harmonie leefde, Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,waarvan we tot onze schrik zijn verwijderd. Hier is een voorbeeld van een Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,opiniestuk op Thanksgiving in de Boston Globe een paar jaar geleden Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,waarin de schrijver schreef: "Het Indianenleven was moeilijk Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,maar er waren geen werkeloosheidsproblemen, Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,de samenleving harmonieus, middelenmisbruik onbekend, Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,misdaad bestond nauwelijks, de enige oorlogen waren tussen stammen Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,waren vooral ritueel en resulteerden zelden in een willekeurige Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:16.00,Default,,0000,0000,0000,,of algehele slachting". Afijn, jullie kennen deze mooipraterij. Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,We leren het onze kinderen, we horen het op t.v. en Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,lezen het in verhalen. De oorspronkelijke titel van deze sessie Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,was: "Alles Wat Je Weet Is Fout", en ik ga bewijzen leveren Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,dat dit specifieke deel van ons algemene weten fout is: Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:35.00,Default,,0000,0000,0000,,dat onze voorouders in feite veel gewelddadiger waren dan wij, Dialogue: 0,0:01:35.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,dat geweld aan het afnemen is sinds lange tijd, Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:42.00,Default,,0000,0000,0000,,en dat we nu wellicht in de meest vreedzame tijd leven sinds het menselijk ontstaan. Dialogue: 0,0:01:42.00,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu, in het decennium van Darfur en Irak, Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,lijkt een stelling als deze misschien iets als tussen hallucinatoir Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,en obsceen. Maar ik ga proberen u te overtuigen Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,dat dat het juiste beeld is. De afname van geweld Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,is een fractaal fenomeen. Je kunt het door de millennia, Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,de eeuwen, de decennia en door de jaren zien, Dialogue: 0,0:02:06.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,maar er lijkt wel een keerpunt te zijn geweest aan het begin Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,van de Eeuw van de Rede in de 16e eeuw. Men ziet het Dialogue: 0,0:02:12.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,over de hele wereld, hoewel niet homogeen. Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is vooral duidelijk in het westen, beginnend bij Engeland Dialogue: 0,0:02:19.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,en Nederland rond de tijd van de Verlichting. Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Laat me u meenemen op een reis door verschillende krachtige tientallen -- Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,van millenniumschaal tot jaarschaal -- Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,om u hiervan te overtuigen. Tot 10.000 jaar terug, leefden alle Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,mensen als jager-verzamelaars, zonder vaste verblijfplaats Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,of bestuur. En dit is de toestand waarvan algemeen gedacht wordt Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,dat er fundamentele harmonie heerste. Maar de archeoloog Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Lawrence Keeley, die naar de hoeveelheid ongevallen Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:51.00,Default,,0000,0000,0000,,keek onder de jager-verzamelaars -- wat onze beste bron is Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,van bewijs over deze levenswijze -- laat een heel andere conclusie zien. Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier is een grafiek die hij heeft samengesteld Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,waaruit het percentage 'mannelijke doden door oorlog' Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,blijkt in een aantal fouragerende of jager-verzamelaars samenlevingen. Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:14.00,Default,,0000,0000,0000,,De rode staven corresponderen met de mogelijkheid dat een man Dialogue: 0,0:03:14.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,zal sterven door de hand van een andere man, in tegenstelling tot Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,natuurlijke oorzaken, in verscheidene fouragerende samenlevingen Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:24.00,Default,,0000,0000,0000,,in de Hooglanden van Nieuw Guinea en het Amazone Regenwoud. Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:28.00,Default,,0000,0000,0000,,En het bereikt een aantal van een kans van bijna 60 procent dat een man zal sterven Dialogue: 0,0:03:28.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,door de hand van een andere man tot, in het geval van de Gebusi, Dialogue: 0,0:03:32.00,0:03:36.00,Default,,0000,0000,0000,,een luttele kans van 15 procent. De kleine blauwe staaf in de linker- Dialogue: 0,0:03:36.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,onderhoek zet zich af tegen de corresponderende statistiek van de V.S. Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,en Europa in de 20e eeuw, en behelst alle sterfgevallen van Dialogue: 0,0:03:44.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,beide Wereldoorlogen. Als het dodental in stammenoorlogen zou prevaleren Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:55.00,Default,,0000,0000,0000,,tijdens de 20e eeuw, zouden er twee miljard doden zijn in plaats van 100 miljoen. Dialogue: 0,0:03:55.00,0:03:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Op de millenniumschaal kunnen we ook kijken naar Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,de levenswijze van vroege beschavingen zoals beschreven Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,in de bijbel. In deze veronderstelde bron van onze morele waarden Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,kan men beschrijvingen lezen van wat verwacht werd tijdens oorlog, Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,zoals het volgende uit Numeri 31: "En zij trokken ten strijde, Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,tegen Midjan, zoals de Here Mozes geboden had Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,en doodden alle mannen. En Mozes zeide tot hen: Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,'Hebt gij alle vrouwen laten leven? Nu dan, doodt al wat onder Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,de jeugdigen van het mannelijk geslacht is en alle vrouwen die gemeenschap Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:32.00,Default,,0000,0000,0000,,met een man hebben gehad, maar alle jeugdigen onder de vrouwen, Dialogue: 0,0:04:32.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,die geen gemeenschap met een man hebben gehad, zult gij voor u laten leven.'" Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Met andere woorden: dood de mannen en kinderen, maar de maagden mag Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,je in leven houden, zodat je hen kunt verkrachten. Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,U kunt vier of vijf passages in de bijbel vinden met deze strekking. Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook leest men in de bijbel dat de doodstraf Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:55.00,Default,,0000,0000,0000,,een geaccepteerde straf was voor misdaden als homoseksualiteit, Dialogue: 0,0:04:55.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,overspel, godslastering, afgoderij, het tegenspreken van je ouders -- Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) -- en stokken oppakken op Sabbat. Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Laten we de zoomlens een niveau Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,dichterbij klikken en naar de eeuwenschaal kijken. Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel we geen statistieken hebben voor oorlogen vanaf Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,de Middeleeuwen tot moderne tijden, Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,weten we het van conventionele geschiedenis; het bewijs Dialogue: 0,0:05:18.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,was er al die tijd dat er een vermindering was in Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,sociaal gesanctioneerde vormen van geweld. Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Bijvoorbeeld, elke sociale geschiedenis onthult dat verminking en martelen Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,routine waren in misdaadstraffen. Het soort overtreding wat nu Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,een boete oplevert, zou in die dagen resulteren in het Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,afsnijden van je tong, het afsnijden van je oren, met blindheid worden geslagen, Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:42.00,Default,,0000,0000,0000,,een hand die wordt afgehakt, enzovoort. Dialogue: 0,0:05:42.00,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Er waren talloze ingenieuze vormen van sadistische doodstraffen: Dialogue: 0,0:05:47.00,0:05:49.00,Default,,0000,0000,0000,,de brandstapel, van de ingewanden ontdoen, radbraken, Dialogue: 0,0:05:50.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,gevierendeeld worden door paarden, enzovoort. Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,De doodstraf was een straf voor een veelheid aan niet-gewelddadige misdaden: Dialogue: 0,0:05:57.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,kritiek hebben op de koning, brood stelen. Slavernij was natuurlijk Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:05.00,Default,,0000,0000,0000,,een uitgelezen arbeidsbeparende methode, en wreedheid was Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,een populaire vorm van vermaak. Een sprekend voorbeeld Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,was het verbranden van katten: een kat werd op een toneel Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,gehesen en neergelaten in een vuur, Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:20.00,Default,,0000,0000,0000,,en de kijkers gilden van het lachen terwijl de kat, jankend van pijn, Dialogue: 0,0:06:21.00,0:06:23.00,Default,,0000,0000,0000,,levend verbrandde. Dialogue: 0,0:06:23.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat te zeggen van één-op-één moord? Daarvan zijn goede statistieken, Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,want vele gemeenschappen registreerden doodsoorzaken. Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,De criminoloog Manuel Eisner Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,doorzocht alle historische data van Europa Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:44.00,Default,,0000,0000,0000,,naar moordaantallen in elk dorp, gehucht, stad en gewest Dialogue: 0,0:06:44.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,die hij kon vinden, en hij vulde het aan met Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,nationale data vanaf dat landen statistieken gingen bijhouden. Dialogue: 0,0:06:50.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij zette het uit op een logarithmische schaal, vanaf 100 doden Dialogue: 0,0:06:57.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,per 100.000 mensen per jaar, wat ongeveer het aantal moorden Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:08.00,Default,,0000,0000,0000,,was in de Middeleeuwen. En het cijfer keldert naar beneden Dialogue: 0,0:07:08.00,0:07:12.00,Default,,0000,0000,0000,,tot minder dan één moord per 100.000 mensen per jaar Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:17.00,Default,,0000,0000,0000,,in zeven of acht Europese landen. Dan is er een kleine toename Dialogue: 0,0:07:17.00,0:07:21.00,Default,,0000,0000,0000,,in de jaren '60. De mensen die zeiden dat rock 'n roll zou leiden Dialogue: 0,0:07:21.00,0:07:24.00,Default,,0000,0000,0000,,tot verval van morele waarden raakten een kern van waarheid. Dialogue: 0,0:07:25.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar er was een twee keer zo grote afname Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,van moorden vanaf de Middeleeuwen tot heden. Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:35.00,Default,,0000,0000,0000,,De knik verscheen begin 16e eeuw. Dialogue: 0,0:07:37.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Laten we inzoemen op de decenniumschaal. Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Volgens non-gouvernementele organisaties Dialogue: 0,0:07:42.00,0:07:46.00,Default,,0000,0000,0000,,die zulke statistieken bijhouden in Europa en Amerika sinds 1945, Dialogue: 0,0:07:46.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,is er een scherpe daling in oorlogen tussen staten, Dialogue: 0,0:07:50.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,in dodelijke rassenrellen of pogroms en in militaire coups, Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,zelfs in Zuid-Amerika. Wereldwijd is er een scherpe daling Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:03.00,Default,,0000,0000,0000,,van doden door oorlogen tussen staten. De gele staven laten het Dialogue: 0,0:08:04.00,0:08:08.00,Default,,0000,0000,0000,,aantal doden per oorlog per jaar zien van 1950 tot heden. Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Zoals u ziet, daalt het dodental van 65.000 doden Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,per conflict per jaar in 1950, tot minder dan 2000 doden Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,per conflict per jaar in dit decennium. Hoe gruwelijk dit ook is. Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs op de jaarschaal kan men de afname van geweld zien. Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Sinds het einde van de Koude Oorlog zijn er minder burgeroorlogen, Dialogue: 0,0:08:28.00,0:08:34.00,Default,,0000,0000,0000,,minder genociden -- een daling van 90 procent sinds na-oorlogse pieken -- Dialogue: 0,0:08:34.00,0:08:40.00,Default,,0000,0000,0000,,en zelfs een omkering van de 60er jaren opleving in moord en geweld. Dialogue: 0,0:08:40.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is van de FBI gestandaardiseerde misdaadstatistieken: u kunt zien Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:47.00,Default,,0000,0000,0000,,dat de mate van geweld in de 50er en 60er jaren tamelijk laag was, Dialogue: 0,0:08:48.00,0:08:52.00,Default,,0000,0000,0000,,toen vloog het omhoog voor een aantal decennia en begon dan Dialogue: 0,0:08:52.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,aan een steile daling begin negentiger jaren, zodat het terug zakte Dialogue: 0,0:08:56.00,0:09:00.00,Default,,0000,0000,0000,,tot bijna het niveau van de zestiger jaren. Dialogue: 0,0:09:00.00,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,President Clinton, als u hier bent, dank u. Dialogue: 0,0:09:02.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus is de vraag waarom zoveel mensen verkeerd denken Dialogue: 0,0:09:07.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,over zoiets belangrijks? Ik denk dat er verscheidene redenen zijn. Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Eén daarvan is dat we betere verslaglegging hebben: de journalistiek Dialogue: 0,0:09:14.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,is een betere verslaglegger van oorlogen in de wereld Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:22.00,Default,,0000,0000,0000,,dan de 16e eeuwse monniken waren. Dialogue: 0,0:09:22.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Er is een cognitieve illusie: wij cognitief psychologen weten dat hoe makkelijker Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:30.00,Default,,0000,0000,0000,,men zich een bepaald voorval kan herinneren, Dialogue: 0,0:09:30.00,0:09:33.00,Default,,0000,0000,0000,,hoe hoger de kans is dat men zich ermee verbindt. Dialogue: 0,0:09:33.00,0:09:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Dingen die we in de krant lezen met walgelijke beelden erbij Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:41.00,Default,,0000,0000,0000,,zetten zich vaster in het geheugen dan verslagen van grotere aantallen Dialogue: 0,0:09:41.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,mensen die aan ouderdom in bed sterven. Er zijn krachtenvelden in Dialogue: 0,0:09:47.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,opinie- en lobbypraktijken: niemand trekt observeerders, advocaten Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:53.00,Default,,0000,0000,0000,,en donoren door te zeggen dat Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,"dingen gewoon beter en beter lijken te worden." Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:09:57.00,0:09:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Er is schuldgevoel over hoe we autochtone volken behandelden Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:03.00,Default,,0000,0000,0000,,in het moderne intellectuele leven, en onwil te onderkennen dat Dialogue: 0,0:10:03.00,0:10:05.00,Default,,0000,0000,0000,,er ook maar iets goed kan zijn aan de westerse cultuur. Dialogue: 0,0:10:06.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,En natuurlijk, onze veranderde waarden kunnen sneller gaan dan onze gedragsverandering. Dialogue: 0,0:10:11.00,0:10:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Eén van de redenen dat geweld minder werd Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:17.00,Default,,0000,0000,0000,,is dat men de slachtingen en het geweld beu was. Dialogue: 0,0:10:17.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Een proces dat door lijkt te zetten, Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:24.00,Default,,0000,0000,0000,,maar als het gedrag overtroffen wordt door de normen Dialogue: 0,0:10:24.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,zien de dingen er meer barbaars uit dan het geval is Dialogue: 0,0:10:27.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,gemeten naar historische standaarden. Nu worden we opgeschrikt -- en terecht -- Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:37.00,Default,,0000,0000,0000,,als er een paar moordenaars geëxecuteerd worden met dodelijke injecties Dialogue: 0,0:10:37.00,0:10:41.00,Default,,0000,0000,0000,,in Texas, na een 15 jaar lang durend proces. We bedenken niet Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:45.00,Default,,0000,0000,0000,,dat een paar honderd jaar geleden, ze misschien op de brandstapel Dialogue: 0,0:10:45.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,terecht kwamen voor het bekritiseren van de koning na een proces Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:51.00,Default,,0000,0000,0000,,van slechts 10 minuten -- en inderdaad werd dat steeds weer Dialogue: 0,0:10:51.00,0:10:55.00,Default,,0000,0000,0000,,gedaan. Nu zien we de doodstraf als Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:59.00,Default,,0000,0000,0000,,bewijs van hoe laag ons gedrag kan zinken, Dialogue: 0,0:10:59.00,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,in plaats van hoe hoog onze normen zijn gestegen. Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus, waarom is geweld afgenomen? Niemand weet het, Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:10.00,Default,,0000,0000,0000,,maar ik heb vier verklaringen gelezen waarin, denk ik, Dialogue: 0,0:11:11.00,0:11:14.00,Default,,0000,0000,0000,,allemaal een kern van waarheid zit. De eerste: misschien Dialogue: 0,0:11:14.00,0:11:17.00,Default,,0000,0000,0000,,had Thomas Hobbes gelijk. Hij beweerde dat Dialogue: 0,0:11:17.00,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,het leven in natuurlijke staat "solitair, arm, gemeen, bruut Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:26.00,Default,,0000,0000,0000,,en kort" was. Niet omdat, zo beargumenteerde hij, Dialogue: 0,0:11:26.00,0:11:29.00,Default,,0000,0000,0000,,de mens fundamenteel bloeddorstig is, Dialogue: 0,0:11:29.00,0:11:32.00,Default,,0000,0000,0000,,of een agressief instinct of territoriale motieven heeft, Dialogue: 0,0:11:33.00,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,maar vanwege de logica van anarchie. In staat van anarchie Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:40.00,Default,,0000,0000,0000,,ligt de constante verleiding je buren bij voorbaat te overvallen, Dialogue: 0,0:11:40.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,voordat zij jou overvallen. Onlangs maakte Thomas Schelling Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,de vergelijking met een huiseigenaar die gerommel hoort Dialogue: 0,0:11:46.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,in de kelder. Als goed Amerikaan heeft hij een pistool Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:51.00,Default,,0000,0000,0000,,in de nachtstand, trekt zijn geweer en gaat naar beneden. Dialogue: 0,0:11:52.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Dan ziet hij een inbreker, met een geweer in zijn hand. Dialogue: 0,0:11:55.00,0:11:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Allebei denken ze, Dialogue: 0,0:11:56.00,0:12:00.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ik wil die vent niet vermoorden, maar hij doet dat dadelijk met mij. Dialogue: 0,0:12:00.00,0:12:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zal hem maar doodschieten voor hij mij doodschiet, Dialogue: 0,0:12:04.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,vooral omdat, ook al wil hij mij niet vermoorden, Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:09.00,Default,,0000,0000,0000,,hij waarschijnlijk bang is dat ik hem vermoord Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:11.00,Default,,0000,0000,0000,,voordat hij mij vermoordt". Enzovoort. Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Jager-verzamelaars doorlopen deze gedachtengang Dialogue: 0,0:12:17.00,0:12:20.00,Default,,0000,0000,0000,,en vallen hun buren aan uit angst eerst door hen aangevallen te worden. Dialogue: 0,0:12:22.00,0:12:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Een manier met dit probleem om te gaan is afschrikking: Dialogue: 0,0:12:25.00,0:12:30.00,Default,,0000,0000,0000,,je valt niet eerst aan, maar je hebt een algemeen bekend beleid Dialogue: 0,0:12:30.00,0:12:33.00,Default,,0000,0000,0000,,dat je brute wraak zal nemen als je wordt aangevallen. Dialogue: 0,0:12:33.00,0:12:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Het enige is dat dit beleid Dialogue: 0,0:12:35.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,als bluf gezien kan worden, dus alleen werkt als het Dialogue: 0,0:12:40.00,0:12:44.00,Default,,0000,0000,0000,,geloofwaardig is. Daarvoor moet je alle beledigingen wreken Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,en alle rekeningen vereffenen, wat leidt tot bloedige vendetta's. Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Het leven wordt een episode van de Soprano's. Hobbes' oplossing, Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:58.00,Default,,0000,0000,0000,,de "Leviathan", was dat als de autoriteit voor gelegitimeerd gebruik Dialogue: 0,0:12:58.00,0:13:03.00,Default,,0000,0000,0000,,van geweld was gebed in een enkele democratische agentschap -- een leviathan -- Dialogue: 0,0:13:04.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,dan zou zo'n staat de verleiding van aanvallen kunnen verminderen, Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:10.00,Default,,0000,0000,0000,,omdat elke vorm van agressie bestraft wordt, Dialogue: 0,0:13:10.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,zodat de winst nul zou zijn. Het zou de verleiding wegnemen Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:19.00,Default,,0000,0000,0000,,om bij voorbaat aan te vallen uit angst aangevallen te worden. Dialogue: 0,0:13:19.00,0:13:23.00,Default,,0000,0000,0000,,En het neemt de noodzaak weg van vergelding van minimale provocatie Dialogue: 0,0:13:23.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,om je afschrikmiddel geloofwaardig te maken. Waardoor het zou leiden Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:32.00,Default,,0000,0000,0000,,tot een bepaalde mate van vrede. Eisner, de man die de moordgetallen Dialogue: 0,0:13:32.00,0:13:34.00,Default,,0000,0000,0000,,in kaart bracht, niet zichtbaar op de eerdere dia -- Dialogue: 0,0:13:35.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,beargumenteerde dat het tijdstip van afname van moord in Europa Dialogue: 0,0:13:39.00,0:13:43.00,Default,,0000,0000,0000,,samenviel met het opkomen van gecentraliseerde staten. Dialogue: 0,0:13:43.00,0:13:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een ondersteuning voor de leviathan-theorie. Dialogue: 0,0:13:46.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat het ook ondersteunt, is het feit dat we heden erupties van geweld Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:54.00,Default,,0000,0000,0000,,zien in gebieden van anarchie: in falende staten, ineengestorte rijken, Dialogue: 0,0:13:54.00,0:13:58.00,Default,,0000,0000,0000,,grensgebieden, maffia's, straatbendes enzovoort. Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,De tweede verklaring is dat in vele periodes en plaatsen Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:06.00,Default,,0000,0000,0000,,een wijdverbreid sentiment heerst dat leven goedkoop is. Dialogue: 0,0:14:07.00,0:14:11.00,Default,,0000,0000,0000,,In vroegere tijden, toen lijden en vroege dood gebruikelijk waren Dialogue: 0,0:14:11.00,0:14:15.00,Default,,0000,0000,0000,,in je eigen leven, had men minder moeite dit bij anderen te veroorzaken. Dialogue: 0,0:14:15.00,0:14:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu technologie en economische efficiëntie het leven Dialogue: 0,0:14:19.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,verlengen en plezieriger maken, kent men alle leven een hogere waarde toe. Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit was een argument van de politicoloog James Payne. Dialogue: 0,0:14:27.00,0:14:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Een derde verklaring behelst het concept van een "non-zero sum game" Dialogue: 0,0:14:31.00,0:14:35.00,Default,,0000,0000,0000,,en is uitgewerkt in het boek Non-Zero door de journalist Dialogue: 0,0:14:35.00,0:14:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Robert Wright. Wright wijst erop dat in bepaalde situaties Dialogue: 0,0:14:39.00,0:14:42.00,Default,,0000,0000,0000,,samenwerking, inclusief geweldloosheid, beide partijen bevoordeeld Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:48.00,Default,,0000,0000,0000,,in een interactie. Zoals gewin bij handel als twee partijen hun Dialogue: 0,0:14:48.00,0:14:52.00,Default,,0000,0000,0000,,winsten verhandelen en er beide voordeel aan hebben, of als twee partijen Dialogue: 0,0:14:52.00,0:14:55.00,Default,,0000,0000,0000,,hun wapens neerleggen en de zogenaamde vredesdividend verdelen Dialogue: 0,0:14:55.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,wat resulteert in niet steeds te hoeven vechten. Dialogue: 0,0:14:59.00,0:15:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Wright betoogt dat technologie het aantal verhoogd heeft Dialogue: 0,0:15:01.00,0:15:05.00,Default,,0000,0000,0000,,van positive-sum games waar mensen in verwikkeld raken Dialogue: 0,0:15:06.00,0:15:09.00,Default,,0000,0000,0000,,door het toestaan van handel in goederen, diensten en ideeën Dialogue: 0,0:15:09.00,0:15:12.00,Default,,0000,0000,0000,,over grotere afstanden en onder grotere groepen mensen. Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Het resultaat is dat andere mensen levend meer waard zijn dan dood, Dialogue: 0,0:15:16.00,0:15:21.00,Default,,0000,0000,0000,,en geweld daalt om egoïstische redenen. Zoals Wright stelt, Dialogue: 0,0:15:22.00,0:15:24.00,Default,,0000,0000,0000,,"Onder de vele redenen waarom ik vind dat we de Japanners niet moeten Dialogue: 0,0:15:24.00,0:15:27.00,Default,,0000,0000,0000,,bombarderen is de reden dat ze mijn mini-bus hebben gebouwd." Dialogue: 0,0:15:27.00,0:15:29.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:15:29.00,0:15:33.00,Default,,0000,0000,0000,,De vierde verklaring is gevat in de titel van een boek Dialogue: 0,0:15:33.00,0:15:36.00,Default,,0000,0000,0000,,getiteld 'The Expanding Circle', door de filosoof Peter Singer, Dialogue: 0,0:15:37.00,0:15:40.00,Default,,0000,0000,0000,,die betoogt dat evolutie de mens heeft behept met een gevoel Dialogue: 0,0:15:40.00,0:15:45.00,Default,,0000,0000,0000,,voor empathie: het vermogen de belangen van anderen Dialogue: 0,0:15:45.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,gelijkwaardig aan de onze te zien. Helaas, standaard Dialogue: 0,0:15:49.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,passen we dit alleen toe bij een kleine kring vrienden en familie. Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Mensen buiten die kring worden behandeld als sub-humaan, Dialogue: 0,0:15:56.00,0:16:00.00,Default,,0000,0000,0000,,en kunnen straffeloos worden geëxploiteerd. Maar door de geschiedenis heen Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:04.00,Default,,0000,0000,0000,,is de kring uitgebreid. Men ziet haar zich -- in historisch perspectief -- Dialogue: 0,0:16:04.00,0:16:07.00,Default,,0000,0000,0000,,uitbreiden van het dorp naar de clan, naar de stam, Dialogue: 0,0:16:08.00,0:16:11.00,Default,,0000,0000,0000,,naar de natie, naar andere rassen, naar beide seksen en, Dialogue: 0,0:16:11.00,0:16:13.00,Default,,0000,0000,0000,,met Singers eigen argumenten, als iets dat we uit moeten breiden Dialogue: 0,0:16:13.00,0:16:18.00,Default,,0000,0000,0000,,naar andere wezens met gevoel en bewustzijn. De vraag is, Dialogue: 0,0:16:18.00,0:16:21.00,Default,,0000,0000,0000,,als dit is gebeurd, wat heeft die uitbreiding veroorzaakt? Dialogue: 0,0:16:21.00,0:16:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn een aantal mogelijkheden. Het toenemen van kringen Dialogue: 0,0:16:24.00,0:16:28.00,Default,,0000,0000,0000,,van wederkerigheid in de zin die Robert Wright voorstaat. Dialogue: 0,0:16:29.00,0:16:33.00,Default,,0000,0000,0000,,De logica van de gouden regel: hoe meer je denkt aan en omgaat Dialogue: 0,0:16:33.00,0:16:37.00,Default,,0000,0000,0000,,met andere mensen, hoe meer je je realiseert dat het onhoudbaar Dialogue: 0,0:16:37.00,0:16:41.00,Default,,0000,0000,0000,,is jouw belangen boven die van anderen te stellen, Dialogue: 0,0:16:41.00,0:16:44.00,Default,,0000,0000,0000,,ten minste niet als je wilt dat ze naar je luisteren. Je kunt niet zeggen Dialogue: 0,0:16:44.00,0:16:47.00,Default,,0000,0000,0000,,dat mijn belangen specialer zijn dan de jouwe, Dialogue: 0,0:16:47.00,0:16:49.00,Default,,0000,0000,0000,,evenmin als ik kan zeggen dat de specifieke plek Dialogue: 0,0:16:50.00,0:16:52.00,Default,,0000,0000,0000,,waar ik op sta een uniek deel van het universum is Dialogue: 0,0:16:53.00,0:16:55.00,Default,,0000,0000,0000,,omdat ik er toevallig op sta, op dit moment. Dialogue: 0,0:16:56.00,0:17:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Het kan ook aangedreven worden door kosmopolitisme: geschiedenissen, Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:04.00,Default,,0000,0000,0000,,journalisme, memoires en realistische fictie en reizen Dialogue: 0,0:17:04.00,0:17:08.00,Default,,0000,0000,0000,,en geletterdheid, waardoor je jezelf kunt projecteren op de levens Dialogue: 0,0:17:08.00,0:17:12.00,Default,,0000,0000,0000,,van andere mensen die je voorheen wellicht als sub-humaan behandelde, Dialogue: 0,0:17:12.00,0:17:16.00,Default,,0000,0000,0000,,en ook het je realizeren van de toevalligheid van je eigen omstandigheden Dialogue: 0,0:17:16.00,0:17:19.00,Default,,0000,0000,0000,,in het leven; in de zin van dat een ieder "voor het geluk gaat". Dialogue: 0,0:17:21.00,0:17:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat de oorzaken ook moge zijn, de afname van geweld Dialogue: 0,0:17:24.00,0:17:28.00,Default,,0000,0000,0000,,heeft diepgaande implicaties. Het dwingt ons niet alleen te vragen Dialogue: 0,0:17:28.00,0:17:32.00,Default,,0000,0000,0000,,"Waarom is er oorlog?" maar ook "Waarom is er vrede?" Niet alleen Dialogue: 0,0:17:33.00,0:17:36.00,Default,,0000,0000,0000,,"Wat doen we verkeerd?" maar ook "Wat hebben we goed gedaan?" Dialogue: 0,0:17:37.00,0:17:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Omdat we iets goed hebben gedaan, Dialogue: 0,0:17:39.00,0:17:41.00,Default,,0000,0000,0000,,zou het goed zijn erachter te komen wat dat is. Dialogue: 0,0:17:41.00,0:17:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Dank u wel. Dialogue: 0,0:17:42.00,0:17:53.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:17:53.00,0:17:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Chris Anderson: Een prachtig verhaal. Ik denk dat veel mensen hier zouden zeggen Dialogue: 0,0:17:57.00,0:18:00.00,Default,,0000,0000,0000,,dat die uitbreiding van -- dat waar je het over had, Dialogue: 0,0:18:00.00,0:18:03.00,Default,,0000,0000,0000,,waar Peter Singer het over heeft, ook gedreven wordt door technologie, Dialogue: 0,0:18:03.00,0:18:07.00,Default,,0000,0000,0000,,door de grotere zichtbaarheid van de ander, en het gevoel dat de wereld Dialogue: 0,0:18:07.00,0:18:10.00,Default,,0000,0000,0000,,daardoor kleiner wordt. Ik bedoel, zit daar ook wat in? Dialogue: 0,0:18:11.00,0:18:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Steven Pinker: Heel veel. Het zou beide passen in de theorie van Wright, Dialogue: 0,0:18:15.00,0:18:18.00,Default,,0000,0000,0000,,dat dat ons de voordelen van samenwerking geeft Dialogue: 0,0:18:19.00,0:18:22.00,Default,,0000,0000,0000,,in grotere en grotere kringen. Maar ook, ik denk dat het helpt Dialogue: 0,0:18:24.00,0:18:27.00,Default,,0000,0000,0000,,je voor te stellen hoe het is om iemand anders te zijn. Als je leest Dialogue: 0,0:18:27.00,0:18:30.00,Default,,0000,0000,0000,,over de vreselijke martelingen die gewoon waren in de Middeleeuwen Dialogue: 0,0:18:30.00,0:18:32.00,Default,,0000,0000,0000,,denk je, "hoe konden ze dat doen, Dialogue: 0,0:18:32.00,0:18:34.00,Default,,0000,0000,0000,,hoe kon het dat ze zich niet verplaatsten in de persoon Dialogue: 0,0:18:35.00,0:18:37.00,Default,,0000,0000,0000,,die ze van zijn ingewanden ontdeden?" Duidelijk Dialogue: 0,0:18:38.00,0:18:41.00,Default,,0000,0000,0000,,was het wat hen betreft maar een buitenaards wezen Dialogue: 0,0:18:41.00,0:18:44.00,Default,,0000,0000,0000,,dat geen gevoel heeft dat lijkt op dat van henzelf. Dialogue: 0,0:18:44.00,0:18:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Alles wat het makkelijker maakt je voor te stellen van plaats te ruilen Dialogue: 0,0:18:47.00,0:18:50.00,Default,,0000,0000,0000,,met iemand anders, zal je morele overwegingen naar Dialogue: 0,0:18:50.00,0:18:51.00,Default,,0000,0000,0000,,die andere persoon verhogen. Dialogue: 0,0:18:51.00,0:18:55.00,Default,,0000,0000,0000,,CA: Steve, ik zou het prachtig vinden als elke nieuwsmedia-eigenaar dit Dialogue: 0,0:18:55.00,0:18:57.00,Default,,0000,0000,0000,,verhaal ergens volgend jaar hoort. Het is erg belangrijk. Heel hartelijk dank. Dialogue: 0,0:18:57.00,0:18:58.00,Default,,0000,0000,0000,,SP: Graag gedaan.