[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.67,0:00:10.43,Default,,0000,0000,0000,,Wetenschappers werken \Nop de grenzen van het onbekende,
Dialogue: 0,0:00:10.43,0:00:13.95,Default,,0000,0000,0000,,waar elk nieuw stuk kennis een pad vormt
Dialogue: 0,0:00:13.95,0:00:15.70,Default,,0000,0000,0000,,wat ons de onzekerheid in leidt.
Dialogue: 0,0:00:15.70,0:00:17.93,Default,,0000,0000,0000,,En niets is meer onzeker --
Dialogue: 0,0:00:17.93,0:00:21.29,Default,,0000,0000,0000,,of potentieel verhelderend -- \Ndan een paradox.
Dialogue: 0,0:00:21.29,0:00:22.54,Default,,0000,0000,0000,,Doorheen de geschiedenis
Dialogue: 0,0:00:22.54,0:00:26.09,Default,,0000,0000,0000,,dreigden paradoxen alles \Nwat we wisten te ondermijnen,
Dialogue: 0,0:00:26.09,0:00:30.70,Default,,0000,0000,0000,,en net zo vaak hebben ze \Nons begrip van de wereld hervormd.
Dialogue: 0,0:00:30.70,0:00:34.24,Default,,0000,0000,0000,,Een van de grootste \Nparadoxen in het heelal
Dialogue: 0,0:00:34.24,0:00:36.93,Default,,0000,0000,0000,,dreigt onze theorieën\Nop losse schroeven te zetten
Dialogue: 0,0:00:36.93,0:00:39.89,Default,,0000,0000,0000,,over de algemene relativiteit\Nen de kwantummechanica.
Dialogue: 0,0:00:39.89,0:00:43.10,Default,,0000,0000,0000,,de zwarte-gat-informatieparadox.
Dialogue: 0,0:00:43.10,0:00:44.94,Default,,0000,0000,0000,,Om deze paradox te begrijpen,
Dialogue: 0,0:00:44.94,0:00:48.44,Default,,0000,0000,0000,,moeten we eerst definiëren \Nwat we bedoelen met ‘informatie’.
Dialogue: 0,0:00:48.44,0:00:52.74,Default,,0000,0000,0000,,Vaak is de informatie waar we over praten \Nzichtbaar voor het blote oog.
Dialogue: 0,0:00:52.74,0:00:55.35,Default,,0000,0000,0000,,Dit soort informatie\Nvertelt ons bijvoorbeeld
Dialogue: 0,0:00:55.35,0:00:58.59,Default,,0000,0000,0000,,dat een appel rood, rond en glanzend is.
Dialogue: 0,0:00:58.59,0:01:02.98,Default,,0000,0000,0000,,Maar natuurkundigen zijn meer bezig \Nmet kwantuminformatie.
Dialogue: 0,0:01:02.98,0:01:05.55,Default,,0000,0000,0000,,Die verwijst naar de kwantumeigenschappen
Dialogue: 0,0:01:05.55,0:01:07.93,Default,,0000,0000,0000,,van alle deeltjes in die appel,
Dialogue: 0,0:01:07.93,0:01:11.12,Default,,0000,0000,0000,,zoals positie, snelheid en rotatie.
Dialogue: 0,0:01:11.12,0:01:13.80,Default,,0000,0000,0000,,Elk object in het heelal is samengesteld
Dialogue: 0,0:01:13.80,0:01:17.78,Default,,0000,0000,0000,,uit deeltjes met unieke \Nkwantumeigenschappen.
Dialogue: 0,0:01:17.78,0:01:20.92,Default,,0000,0000,0000,,Dit idee wordt \Nhet duidelijkst weergegeven
Dialogue: 0,0:01:20.92,0:01:23.07,Default,,0000,0000,0000,,in een essentiële natuurkundige wet:
Dialogue: 0,0:01:23.07,0:01:28.17,Default,,0000,0000,0000,,de totale hoeveelheid kwantuminformatie \Nin het heelal blijft constant.
Dialogue: 0,0:01:28.17,0:01:31.44,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs als je een object \Nonherkenbaar vernielt,
Dialogue: 0,0:01:31.44,0:01:35.23,Default,,0000,0000,0000,,verdwijnt de kwantuminformatie \Nnooit permanent.
Dialogue: 0,0:01:35.23,0:01:38.19,Default,,0000,0000,0000,,Theoretisch zou kennis van die informatie
Dialogue: 0,0:01:38.19,0:01:40.44,Default,,0000,0000,0000,,ons in staat moeten stellen \Nom het voorwerp
Dialogue: 0,0:01:40.44,0:01:42.57,Default,,0000,0000,0000,,opnieuw uit die deeltjes \Nterug op te bouwen.
Dialogue: 0,0:01:42.57,0:01:46.15,Default,,0000,0000,0000,,Behoud van informatie is niet \Nzomaar een willekeurige regel,
Dialogue: 0,0:01:46.15,0:01:48.13,Default,,0000,0000,0000,,maar een wiskundige noodzaak,
Dialogue: 0,0:01:48.13,0:01:50.94,Default,,0000,0000,0000,,waarop een groot deel \Nvan de moderne wetenschap is gebouwd.
Dialogue: 0,0:01:50.94,0:01:55.52,Default,,0000,0000,0000,,Maar rond zwarte gaten\Ngaat dat fundament aan het wankelen.
Dialogue: 0,0:01:55.52,0:01:57.84,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer een appel in een zwart gat valt,
Dialogue: 0,0:01:57.84,0:02:00.32,Default,,0000,0000,0000,,lijkt het alsof hij het universum verlaat
Dialogue: 0,0:02:00.32,0:02:04.32,Default,,0000,0000,0000,,en al zijn kwantuminformatie \Nonherroepelijk verloren gaat.
Dialogue: 0,0:02:04.32,0:02:08.24,Default,,0000,0000,0000,,Dit overtreedt echter geen fysicawetten.
Dialogue: 0,0:02:08.24,0:02:10.30,Default,,0000,0000,0000,,De informatie is uit het zicht,
Dialogue: 0,0:02:10.30,0:02:12.10,Default,,0000,0000,0000,,maar ze zou nog steeds kunnen bestaan
Dialogue: 0,0:02:12.10,0:02:14.62,Default,,0000,0000,0000,,in de mysterieuze leegte \Nvan het zwarte gat.
Dialogue: 0,0:02:14.62,0:02:17.29,Default,,0000,0000,0000,,Anderzijds suggereren sommige theorieën
Dialogue: 0,0:02:17.29,0:02:21.29,Default,,0000,0000,0000,,dat deze informatie helemaal niet \Nin het zwarte gat verdwijnt.
Dialogue: 0,0:02:21.29,0:02:24.78,Default,,0000,0000,0000,,Van buitenaf gezien is het \Nalsof de kwantuminformatie van de appel
Dialogue: 0,0:02:24.78,0:02:28.12,Default,,0000,0000,0000,,gecodeerd wordt op de oppervlaktelaag\Nvan het zwarte gat,
Dialogue: 0,0:02:28.12,0:02:30.29,Default,,0000,0000,0000,,de gebeurtenishorizon genaamd.
Dialogue: 0,0:02:30.29,0:02:32.53,Default,,0000,0000,0000,,Als de massa van het zwarte gat toeneemt,
Dialogue: 0,0:02:32.53,0:02:35.82,Default,,0000,0000,0000,,vergroot het oppervlak \Nvan die horizon ook.
Dialogue: 0,0:02:35.82,0:02:39.36,Default,,0000,0000,0000,,Zo is het mogelijk dat \Nals een zwart gat een voorwerp opslokt,
Dialogue: 0,0:02:39.36,0:02:41.15,Default,,0000,0000,0000,,het ook groot genoeg wordt
Dialogue: 0,0:02:41.15,0:02:44.10,Default,,0000,0000,0000,,om de kwantuminformatie \Nvan het object te behouden.
Dialogue: 0,0:02:44.10,0:02:45.73,Default,,0000,0000,0000,,Maar of nu de informatie
Dialogue: 0,0:02:45.73,0:02:49.02,Default,,0000,0000,0000,,binnen het zwarte gat \Nof op het oppervlak bewaard blijft,
Dialogue: 0,0:02:49.02,0:02:51.88,Default,,0000,0000,0000,,de natuurwetten blijven evengoed intact --
Dialogue: 0,0:02:51.88,0:02:55.40,Default,,0000,0000,0000,,totdat je rekening gaat houden \Nmet de Hawking Straling.
Dialogue: 0,0:02:55.40,0:02:58.61,Default,,0000,0000,0000,,Ze werd in 1974 \Ndoor Stephen Hawking ontdekt
Dialogue: 0,0:02:58.61,0:03:03.02,Default,,0000,0000,0000,,en toont aan dat zwarte gaten \Ngeleidelijk verdampen.
Dialogue: 0,0:03:03.02,0:03:05.49,Default,,0000,0000,0000,,Over ongelooflijk lange tijd
Dialogue: 0,0:03:05.49,0:03:07.42,Default,,0000,0000,0000,,verliezen zwarte gaten massa
Dialogue: 0,0:03:07.42,0:03:10.79,Default,,0000,0000,0000,,door deeltjes uit te stoten \Nvanuit hun gebeurtenishorizon.
Dialogue: 0,0:03:10.79,0:03:14.06,Default,,0000,0000,0000,,Cruciaal is dat het lijkt \Nalsof de verdampende deeltjes
Dialogue: 0,0:03:14.06,0:03:17.70,Default,,0000,0000,0000,,geen verband hebben met de informatie \Ndie het zwarte gat codeert --
Dialogue: 0,0:03:17.70,0:03:22.24,Default,,0000,0000,0000,,wat suggereerde dat een zwart gat \Nen alle kwantuminformatie die het bevat
Dialogue: 0,0:03:22.24,0:03:25.12,Default,,0000,0000,0000,,volledig kon worden gewist.
Dialogue: 0,0:03:25.12,0:03:28.12,Default,,0000,0000,0000,,Verdwijnt die kwantuminformatie echt?
Dialogue: 0,0:03:28.12,0:03:30.45,Default,,0000,0000,0000,,En zo niet, waar gaat ze heen?
Dialogue: 0,0:03:30.45,0:03:34.15,Default,,0000,0000,0000,,Terwijl het verdampingsproces \Nongelooflijk lang zou duren,
Dialogue: 0,0:03:34.15,0:03:37.75,Default,,0000,0000,0000,,zijn de vragen die het stelt \Nvoor de natuurkunde veel urgenter.
Dialogue: 0,0:03:37.75,0:03:41.02,Default,,0000,0000,0000,,De vernietiging van informatie\Nzou ons dwingen tot het herschrijven
Dialogue: 0,0:03:41.02,0:03:44.49,Default,,0000,0000,0000,,van sommige van onze meest fundamentele\Nwetenschappelijke paradigma's.
Dialogue: 0,0:03:44.49,0:03:46.30,Default,,0000,0000,0000,,Maar gelukkig is in de wetenschap
Dialogue: 0,0:03:46.30,0:03:51.05,Default,,0000,0000,0000,,elke paradox een kans \Nvoor nieuwe ontdekkingen.
Dialogue: 0,0:03:51.05,0:03:54.94,Default,,0000,0000,0000,,Onderzoekers onderzoeken\Neen breed scala van mogelijke oplossingen
Dialogue: 0,0:03:54.94,0:03:56.77,Default,,0000,0000,0000,,voor de informatieparadox.
Dialogue: 0,0:03:56.77,0:03:58.06,Default,,0000,0000,0000,,Sommigen theoretiseerden
Dialogue: 0,0:03:58.06,0:04:02.02,Default,,0000,0000,0000,,dat deze data gecodeerd zitten\Nin de ontsnappende straling
Dialogue: 0,0:04:02.02,0:04:04.92,Default,,0000,0000,0000,,op een manier die we \Nnog niet kunnen begrijpen.
Dialogue: 0,0:04:04.92,0:04:08.42,Default,,0000,0000,0000,,Anderen suggereerden dat de paradox \Ngewoon een misverstand is
Dialogue: 0,0:04:08.42,0:04:12.53,Default,,0000,0000,0000,,van hoe de algemene relativiteitstheorie\Nen de kwantumveldtheorie interageren.
Dialogue: 0,0:04:12.57,0:04:15.67,Default,,0000,0000,0000,,Deze twee theorieën beschrijven
Dialogue: 0,0:04:15.67,0:04:18.31,Default,,0000,0000,0000,,de grootste en de kleinste \Nfysische verschijnselen,
Dialogue: 0,0:04:18.31,0:04:20.94,Default,,0000,0000,0000,,en ze zijn notoir moeilijk te combineren.
Dialogue: 0,0:04:20.94,0:04:22.82,Default,,0000,0000,0000,,Sommige onderzoekers beweren
Dialogue: 0,0:04:22.82,0:04:25.31,Default,,0000,0000,0000,,dat een oplossing \Nvoor deze en vele andere paradoxen
Dialogue: 0,0:04:25.31,0:04:29.08,Default,,0000,0000,0000,,er natuurlijkerwijze zal komen \Nmet een ‘geunificeerde theorie van alles’.
Dialogue: 0,0:04:29.08,0:04:31.81,Default,,0000,0000,0000,,Maar misschien is de meest \Nhersenenpijnigende theorie
Dialogue: 0,0:04:31.81,0:04:33.80,Default,,0000,0000,0000,,uit de studie van deze paradox
Dialogue: 0,0:04:33.80,0:04:36.04,Default,,0000,0000,0000,,wel het holografisch principe.
Dialogue: 0,0:04:36.04,0:04:37.62,Default,,0000,0000,0000,,Voortbouwend op het idee
Dialogue: 0,0:04:37.62,0:04:39.88,Default,,0000,0000,0000,,dat het 2D-oppervlak \Nvan een gebeurtenishorizon
Dialogue: 0,0:04:39.88,0:04:41.75,Default,,0000,0000,0000,,kwantuminformatie kan opslaan,
Dialogue: 0,0:04:41.75,0:04:46.55,Default,,0000,0000,0000,,stelt dit principe dat de \Ngrens van het waarneembare heelal
Dialogue: 0,0:04:46.55,0:04:50.55,Default,,0000,0000,0000,,ook een 2D-oppervlak is \Nmet gecodeerde informatie
Dialogue: 0,0:04:50.55,0:04:53.44,Default,,0000,0000,0000,,over echte 3D-objecten.
Dialogue: 0,0:04:53.44,0:04:57.35,Default,,0000,0000,0000,,Als dit waar is, is het mogelijk dat \Nde werkelijkheid zoals wij die kennen
Dialogue: 0,0:04:57.35,0:05:00.92,Default,,0000,0000,0000,,slechts een holografische \Nprojectie is van die informatie.
Dialogue: 0,0:05:00.92,0:05:02.26,Default,,0000,0000,0000,,Indien bewezen
Dialogue: 0,0:05:02.26,0:05:05.52,Default,,0000,0000,0000,,zou elk van deze theorieën leiden \Ntot nieuwe vragen om te verkennen,
Dialogue: 0,0:05:05.52,0:05:09.27,Default,,0000,0000,0000,,terwijl ze onze huidige modellen \Nvan het universum zouden behouden.
Dialogue: 0,0:05:09.27,0:05:12.28,Default,,0000,0000,0000,,Maar het is ook mogelijk dat deze \Nmodellen verkeerd zijn!
Dialogue: 0,0:05:12.28,0:05:16.64,Default,,0000,0000,0000,,Hoe dan ook hielp deze paradox ons\Nom nog eens een stap te zetten
Dialogue: 0,0:05:16.64,0:05:18.23,Default,,0000,0000,0000,,in het onbekende.