1
00:00:08,820 --> 00:00:12,820
شتێکی زۆر باوە
لە گشت نەخۆشخانەکانی جیھان:

2
00:00:12,820 --> 00:00:15,790
پەرستارێک پێوانەی باڵا،
کێش، فشاری خوێنمان دەکات

3
00:00:15,790 --> 00:00:19,560
و گرەیەکی پلاستیکی درەوشاوە دەدات
لە پەنجەمان.

4
00:00:19,560 --> 00:00:24,610
لەناکاو، شاشەیەکی ژمارەیی
ئاستی ئۆکسجین دەخوێنێتەوە لە خوێنماندا.

5
00:00:24,610 --> 00:00:25,884
چۆن ئەمە ڕوویدا؟

6
00:00:25,884 --> 00:00:29,234
چۆن گرەیەکی پلاستیکی دەتوانێت
شتێک فێرببێت دەربارەی خوێنی ئێمە...

7
00:00:29,234 --> 00:00:31,084
بەبێ بونی نمونەی خوێن؟

8
00:00:31,084 --> 00:00:32,164
نھێنیەکە لێرەدایە:

9
00:00:32,164 --> 00:00:34,474
لەشی ئێمە نیمچەڕوونە،

10
00:00:34,474 --> 00:00:38,304
واتە لەشمان بەتەواوی 
ڕێ لە ڕووناکی ناگرێت و بیگەڕێنێتەوە.

11
00:00:38,304 --> 00:00:42,374
بەڵکو، ڕێ دەدات ھەندێک ڕووناکی
بە ناو پێست، ماسولەکەکان،

12
00:00:42,374 --> 00:00:44,454
و خوێنبەرەکانماندا تێبپەڕن.

13
00:00:44,454 --> 00:00:45,564
باوەڕ ناکەیت؟

14
00:00:45,564 --> 00:00:47,924
لایتێکی دەستی بدە لە پەنجە گەورەت.

15
00:00:47,924 --> 00:00:52,814
ڕوناکی، دەگۆڕێت، یارمەتی
ڕوانین لە ناو لەشمان دەدات.

16
00:00:52,814 --> 00:00:55,193
بیربکەوە لەو پەنجەگرە پزیشکییە—

17
00:00:55,193 --> 00:00:57,553
پێی دەگوترێ پوڵس ئۆکسیمیتەر.

18
00:00:57,553 --> 00:01:02,333
کاتێ ھەناسە ھەڵدەمژیت، سیەکانت ئۆکسجین
دەگوازنەوە بۆ ناو گەردیلەکانی ھیمۆگلۆبین،

19
00:01:02,333 --> 00:01:09,123
و پەنجەگرەکە پێوانەی ڕێژەی هیمۆگڵۆبینی پڕ 
ئۆکسیجین بۆ هیمۆگڵوبینی بێ ئۆکسیجین دەکات.

20
00:01:09,123 --> 00:01:14,503
ئەمە بە بەکارھێنانی گڵۆپێکی سووری بچووک
لەلایەکەی پەنجەگرەکە،

21
00:01:14,503 --> 00:01:17,234
و دانانی پشکنەرێکی ڕوناکی
بچووک لەلاکەی تر.

22
00:01:17,234 --> 00:01:19,664
کاتێک گڵۆپەکە لە ناو پەنجەتدا
دەدرەوشێتەوە،

23
00:01:19,664 --> 00:01:24,214
ھیمۆگلۆبینی بێ ئۆکسجین لە دەمارەکانی 
خوێنتدا ڕوناکییە سوورەکە ھەڵدەمژێت،

24
00:01:24,214 --> 00:01:27,392
باشتر لە ھیمۆگلۆبینە پڕ ئۆکسجینەکە.

25
00:01:27,392 --> 00:01:30,132
کەواتە ڕێژەی ئەو ڕوناکییەی دێتە دەرەوە
لەلاکەی تری پەنجەت

26
00:01:30,132 --> 00:01:35,112
پشت دەبەستێت بەڕێژەی تێری ئۆکسجینی
دوو چەشنەکەیی ھیمۆگلۆبین.

27
00:01:35,112 --> 00:01:39,372
بەڵام ھەر دوو نەخۆشێک، قەبارەی 
دەمارەکانی خوێنی پەنجەیان جیاوازە.

28
00:01:39,372 --> 00:01:43,366
بۆ نەخۆشێک، خوێندنەوەی ڕێژەی تێری
لە سەدا ٩٥،

29
00:01:43,366 --> 00:01:45,876
دەگونجێ لەگەڵ پلەیی ئۆکسجینی تەندروست،

30
00:01:45,876 --> 00:01:47,886
بەڵام بۆ یەکێ کە دەماری خوێنی بچووکترە،

31
00:01:47,886 --> 00:01:53,056
ھەمان خوێندنەوە دەکرێ ڕێژەیەکی
ھەڵەی ئۆکسجین بخاتەڕوو.

32
00:01:53,056 --> 00:01:57,626
ئەمە دەکرێت چارە بکرێت بە گڵۆپی دووەم 
گڵۆپی درێژشەپۆلی تیشکی ژێر سوور.

33
00:01:57,626 --> 00:02:00,831
ڕووناکی لە شێوەی شەبەنگی گەورەی 
درێژە شەپۆل دێتە ناوەوە،

34
00:02:00,831 --> 00:02:04,741
و ڕوناکی تیشکی ژێرسوور دەکەوێتە
پشت ڕەنگە بینراوەکان،

35
00:02:04,741 --> 00:02:07,369
ھەموو گەردەکان، بە ھیمۆگلۆبینیشەوە،

36
00:02:07,369 --> 00:02:11,479
ڕوناکی ھەڵدەمژن لە گەرمی جیاوازدا
بەرانبەر ئەم شەبەنگە.

37
00:02:11,479 --> 00:02:15,129
کەواتە، بەپێچەوانەی ھەڵمژینی ڕەنگی سوور
بۆ ڕوناکی ژێرسوور

38
00:02:15,129 --> 00:02:20,609
جێپەنجەی کیمیای دەدات بۆ 
لەناوبردنی کاریگەری قەبارەی دەماری خوێن.

39
00:02:20,609 --> 00:02:25,559
ئەمڕۆ، دەرکەوتنی پیشەسازی ھەستەوەرە
پزیشکییەکان ھەموو پلە نوێیەکانی

40
00:02:25,559 --> 00:02:27,926
جێپەنجەی کیمیای ورد دەدۆزێتەوە،

41
00:02:27,926 --> 00:02:32,816
بە بەکارھێنانی ئامێری ڕوناکی جڵەوکەر
کە گەورەتر نییە لە دە بەشی یەک میلیمەتر.

42
00:02:32,816 --> 00:02:34,760
ئەم تەکنەلۆجیا زۆر وردە،

43
00:02:34,760 --> 00:02:36,790
پێی دەگوترێت ئینتیگرەیتید فۆتۆنیکس،

44
00:02:36,790 --> 00:02:40,170
دروست دەکرێ لە دوو وایەری سلیکۆنی 
کە کارەبا دەگوازێتەوە—

45
00:02:40,170 --> 00:02:41,650
وەک ئاو لە بۆریەکدا—

46
00:02:41,650 --> 00:02:46,080
بۆ ئاڕاستەکردن، شێوەپێدان و تەنانەت
گیرکردنی بەشێوەیەکی کاتی.

47
00:02:46,080 --> 00:02:50,100
ئامێری ڕینگ ڕێسینەیتەر
کە وایەرێکی سلیکۆنی بازنەییە،

48
00:02:50,100 --> 00:02:53,870
کۆکەرەوەی ڕوناکییە کە پەنجەمۆری کیمیایی
گەشە پێدەدات.

49
00:02:53,870 --> 00:02:56,220
کاتێک دادەنرێت لە نزیک وایەرێکی سلیکۆنی،

50
00:02:56,220 --> 00:03:01,200
بازنەکە بەتاڵ دەبێتەوە و بەشێوەیەکی کاتی
بڕێکی دیاریکراوی شەپۆلی ڕوناکی دەهێڵێتەوە—

51
00:03:01,200 --> 00:03:04,918
ئەوانەی شەپۆلی درێژ و ناوبەناون
چەند جارێکی تەواو دروست دەبنەوە

52
00:03:04,918 --> 00:03:06,518
بە تەنیشت چێوەی بازنەکە.

53
00:03:06,518 --> 00:03:10,588
ئەمە ھەمان کاریگەری ھەیە کاتێک
تەلی گیتار ڕادەکێشین!

54
00:03:10,588 --> 00:03:15,058
تەنھا جۆرێکی دیاریکراوی لەرینەوە
ھەر تەلێکی داگیر کردوە،

55
00:03:15,058 --> 00:03:18,038
بۆ بەخشینی نۆتەیەکی نزم.

56
00:03:18,038 --> 00:03:20,578
ڕینگ ڕیسینەتەرەکان لە بنەڕەتدا
دیزاین کراون

57
00:03:20,578 --> 00:03:23,598
تا شەپۆلی جیاوازی ڕوناکی
بنێرن—

58
00:03:23,598 --> 00:03:25,908
ھەریەک لە کەناڵێکی دیجیتاڵ داتاوە—

59
00:03:25,908 --> 00:03:28,908
لە تۆڕی پەیوەندی فایبەر ئۆپتیکس.

60
00:03:28,908 --> 00:03:31,778
بەڵام ڕۆژێک ئەم جۆرە زانیارییانەی
ڕێگەی ھاتووچۆ

61
00:03:31,778 --> 00:03:35,218
لەوانەیە بکرێن بە تاقیگەی بچووکی
جێپەنجەی کیمیایی،

62
00:03:35,218 --> 00:03:37,898
بچووک بە قەبارەی پارەی ئاسن.

63
00:03:37,898 --> 00:03:41,168
ئەم تاقیگە بچووکانەی داھاتوو لەوانەیە
بە ئاسانی، بە خێرایی

64
00:03:41,168 --> 00:03:44,688
و بێ چوونە ناوەوەی لەش ھۆکاری نەخۆشی
ئاشکرا بکەن،

65
00:03:44,688 --> 00:03:48,488
بە شیکردنەوەی لیک یان ئارەقەی مرۆڤ 
لە نوسینگەی پزیشکێک

66
00:03:48,488 --> 00:03:50,958
یا لەوەش ئاسانتر لە ماڵەکانمان.

67
00:03:50,958 --> 00:03:53,068
لیکی مرۆڤ بە تایبەتی

68
00:03:53,068 --> 00:03:56,768
ئاوێنەی پێکھاتەی پڕۆتین و ھۆرمۆنی
لەشمانە،

69
00:03:56,768 --> 00:04:00,268
و دەتوانێت زوو لە شێرپەنجە کوشندەکان
ئاگادارمان بکاتەوە

70
00:04:00,268 --> 00:04:03,348
یان نەخۆشیە گوزراوەکان 
و نەخۆشییە خۆخۆرەکان.

71
00:04:03,348 --> 00:04:05,788
بۆ بەوردی دەستنیشانکرنی نەخۆشییەکان،

72
00:04:05,788 --> 00:04:08,498
ئەم تاقیگە بچووکە لەوانەیە 
پشت بە چەندین ڕێگە ببەستێت،

73
00:04:08,498 --> 00:04:10,388
لە نێویاندا جێپەنجەی کیمیایی،

74
00:04:10,388 --> 00:04:15,138
بۆ بێژانەوەی تێکەڵەی ئەو ماددانەی 
لەسەر پەنجەن وەک نموونەی تف.

75
00:04:15,138 --> 00:04:19,938
گەردیلەی جیاواز لە لیکدا
ڕوناکی ھەڵدەمژن لە ھەمان درێژی شەپۆلدا—

76
00:04:19,938 --> 00:04:22,888
بەڵام ھەریەکێک تایبەمەندی جێپەنجەیی
خۆی ھەیە.

77
00:04:22,888 --> 00:04:26,988
لەم تاقیگە بچووکەدا، پاش ئەوەی 
ڕووناکی تێدەپەڕێت بەناو نموونەی لیـکدا،

78
00:04:26,988 --> 00:04:29,138
کۆمەڵێ بازنەی جوڵاو

79
00:04:29,138 --> 00:04:32,698
لەوانەیە ھەریەکە بە ھێواشی شەپۆلێکی درێژ
ڕابکێشن

80
00:04:32,698 --> 00:04:35,458
و بینێرن بۆ ھاوکارەکەیان 
کە ڕوناکی پشکنەرە.

81
00:04:35,458 --> 00:04:38,518
ئەم پشکنەرانە پێکەوە

82
00:04:38,518 --> 00:04:41,298
شوێن پەنجەی کیمیای کەڵەکەبووی 
تفەکە دەدۆزنەوە.

83
00:04:41,298 --> 00:04:44,358
لەم زانیارییەوە
بۆ تاقیگەی کۆمپیتەری بچووک،

84
00:04:44,358 --> 00:04:47,988
کۆمەڵەی جێپەنجەی کیمیایی دەگرێتەخۆ 
بۆ گەردیلەی جیاواز،

85
00:04:47,988 --> 00:04:50,548
لەوانەیە ھۆی پەیوەندیدار 
بدۆزێتەوە،

86
00:04:50,548 --> 00:04:53,278
و یارمەتی دیاریکردنی 
نەخۆشیەکی دیاریکراو بدات.

87
00:04:53,648 --> 00:04:57,168
لە پەیوەندییەکی جیھانییەوە بۆ
تاقیگەیەک لەسەر فلسێک،

88
00:04:57,168 --> 00:05:02,468
مرۆڤایەتی ڕوناکی بەکاردێنێتەوە 
بۆ ھەڵگرتن و وەرگرتنی زانیاری.

89
00:05:02,468 --> 00:05:07,103
ئەمە توانایەکە بۆ ڕوناک کردنەوەی بەردەوام،
بۆ سەرسام کردنمان بە دۆزینەوە نوێیەکان.