[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.52,0:00:09.63,Default,,0000,0000,0000,,Từ thời Homer, Dialogue: 0,0:00:09.63,0:00:14.58,Default,,0000,0000,0000,,truyện cổ kể về những chiến binh dũng mãnh\Nđã vượt khỏi Địa Trung Hải, Dialogue: 0,0:00:14.58,0:00:18.67,Default,,0000,0000,0000,,gieo rắc nỗi sợ hãi tới \Nnhững đế quốc hùng mạnh nhất thời xa xưa. Dialogue: 0,0:00:18.67,0:00:22.38,Default,,0000,0000,0000,,Chiến tích của họ được thuật lại \Nqua lời kể của nhiều nhà sử thi. Dialogue: 0,0:00:22.38,0:00:25.27,Default,,0000,0000,0000,,Họ chiến đấu trong trận chiến\Nthành Troy huyền thoại Dialogue: 0,0:00:25.27,0:00:27.52,Default,,0000,0000,0000,,và đội quân hùng hậu của họ\Nđã xâm lược Athen. Dialogue: 0,0:00:27.52,0:00:30.65,Default,,0000,0000,0000,,Jason và nhóm Argonauts \Nkhi vượt qua eo biển của người Amazon Dialogue: 0,0:00:30.65,0:00:33.12,Default,,0000,0000,0000,,phải chật vật tránh \Nnhững mũi tên chết chóc. Dialogue: 0,0:00:33.12,0:00:34.75,Default,,0000,0000,0000,,Những chiến binh thiện chiến này Dialogue: 0,0:00:34.75,0:00:37.75,Default,,0000,0000,0000,,đã đối đầu với những anh hùng \Nmạnh nhất trong thần thoại: Dialogue: 0,0:00:37.75,0:00:38.58,Default,,0000,0000,0000,,Hercules, Dialogue: 0,0:00:38.58,0:00:39.76,Default,,0000,0000,0000,,Theseus, Dialogue: 0,0:00:39.76,0:00:41.32,Default,,0000,0000,0000,,và Achilles. Dialogue: 0,0:00:41.32,0:00:45.25,Default,,0000,0000,0000,,Và tất cả chiến binh đều là phụ nữ. Dialogue: 0,0:00:45.25,0:00:47.86,Default,,0000,0000,0000,,Những chiến binh thiện chiến Amazon,\N Dialogue: 0,0:00:47.86,0:00:51.02,Default,,0000,0000,0000,,"bình đẳng với đàn ông" \Nvề lòng can đảm và tài năng, Dialogue: 0,0:00:51.02,0:00:54.11,Default,,0000,0000,0000,,rất nổi tiếng trong thần thoại Hy Lạp. Dialogue: 0,0:00:54.11,0:00:56.46,Default,,0000,0000,0000,,Trận chiến của người Amazon\Nđược khắc họa Dialogue: 0,0:00:56.46,0:00:59.22,Default,,0000,0000,0000,,trên đền Parthenon \Ntại thành Acropolis của người Athen, Dialogue: 0,0:00:59.22,0:01:03.36,Default,,0000,0000,0000,,tranh họa và tượng người Amazon\Ntô điểm cho đền đài và nơi công cộng. Dialogue: 0,0:01:03.36,0:01:05.67,Default,,0000,0000,0000,,Các bé gái \Nchơi với búp bê Amazon, Dialogue: 0,0:01:05.67,0:01:09.81,Default,,0000,0000,0000,,và hình người Amazon được ưa chuộng\Ntrong trang trí bình hoa tại Hy Lạp. Dialogue: 0,0:01:09.81,0:01:12.14,Default,,0000,0000,0000,,Trong văn học và nghệ thuật Hy Lạp, Dialogue: 0,0:01:12.14,0:01:15.23,Default,,0000,0000,0000,,họ được miêu tả là \Ntáo bạo và đầy khát khao, Dialogue: 0,0:01:15.23,0:01:17.64,Default,,0000,0000,0000,,đồng thời cũng\Nđầy kinh hãi và chết chóc, Dialogue: 0,0:01:17.64,0:01:21.34,Default,,0000,0000,0000,,và đã phải chịu số phận bi thảm\Ndưới tay những anh hùng Hy Lạp. Dialogue: 0,0:01:21.34,0:01:25.21,Default,,0000,0000,0000,,Liệu người Amazon chỉ đợn thuần \Nlà hình tượng thần thoại hay còn hơn thế? Dialogue: 0,0:01:25.21,0:01:28.03,Default,,0000,0000,0000,,Từ lâu, họ đã bị cho là \Nsản phẩm của trí tưởng tượng, Dialogue: 0,0:01:28.03,0:01:30.09,Default,,0000,0000,0000,,như Khổng lồ một mắt và Nhân Ngưu. Dialogue: 0,0:01:30.09,0:01:33.32,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều gây tò mò là,\Ntrong những câu chuyện từ Ai Cập cổ đại, Dialogue: 0,0:01:33.32,0:01:34.32,Default,,0000,0000,0000,,Ba Tư, Dialogue: 0,0:01:34.32,0:01:35.40,Default,,0000,0000,0000,,Trung Đông, Dialogue: 0,0:01:35.40,0:01:36.46,Default,,0000,0000,0000,,Trung Á, Dialogue: 0,0:01:36.46,0:01:37.42,Default,,0000,0000,0000,,Ấn Độ, Dialogue: 0,0:01:37.42,0:01:38.24,Default,,0000,0000,0000,,và Trung Quốc Dialogue: 0,0:01:38.24,0:01:41.40,Default,,0000,0000,0000,,đều khắc họa hình tượng \Nnữ chiến binh giống với người Amazon. Dialogue: 0,0:01:41.40,0:01:46.88,Default,,0000,0000,0000,,Và người Amazon cũng được miêu tả \Nkhông chỉ trong thần thoại mà cả sử sách, Dialogue: 0,0:01:46.88,0:01:52.02,Default,,0000,0000,0000,,Những nhà văn như Herodotus, Plato, \Nvà Strabo đều tin vào sự tồn tại của họ. Dialogue: 0,0:01:52.02,0:01:56.38,Default,,0000,0000,0000,,Vậy những nữ chiến binh được mệnh danh\Nlà người Amazon thật ra là ai? Dialogue: 0,0:01:56.38,0:02:00.51,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà sử học cho rằng quê nhà \Ncủa người Amazon ở Scythia, Dialogue: 0,0:02:00.51,0:02:02.72,Default,,0000,0000,0000,,vùng lãnh thổ rộng lớn trải dài Dialogue: 0,0:02:02.72,0:02:05.90,Default,,0000,0000,0000,,từ Biển Đen tới những \Nvùng thảo nguyên Trung Á. Dialogue: 0,0:02:05.90,0:02:08.70,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều bộ lạc du cư sống tại\Nvùng đất rộng lớn này, Dialogue: 0,0:02:08.70,0:02:10.92,Default,,0000,0000,0000,,cuộc sống của họ xoay quanh ngựa, Dialogue: 0,0:02:10.92,0:02:11.93,Default,,0000,0000,0000,,bắn cung, Dialogue: 0,0:02:11.93,0:02:13.12,Default,,0000,0000,0000,,và chiến tranh. Dialogue: 0,0:02:13.12,0:02:18.54,Default,,0000,0000,0000,,Nền văn hóa của họ phát triển rực rỡ\Ntrong khoảng 1,000 năm từ năm 800 TCN. Dialogue: 0,0:02:18.54,0:02:22.25,Default,,0000,0000,0000,,Tuy khiến cho người Hy Lạp, Ba Tư, \NTrung Quốc khiếp sợ, Dialogue: 0,0:02:22.25,0:02:26.64,Default,,0000,0000,0000,,người Scythia lại không để lại văn tự nào.\NNhưng chúng ta có thể biết về họ Dialogue: 0,0:02:26.64,0:02:30.49,Default,,0000,0000,0000,,qua lời kể cũng như \Nnhững vật chứng khảo cổ. Dialogue: 0,0:02:30.49,0:02:33.36,Default,,0000,0000,0000,,Tổ tiên người Scythia là \Nnhững người đầu tiên cưỡi ngựa Dialogue: 0,0:02:33.36,0:02:36.03,Default,,0000,0000,0000,,và chính họ đã phát minh ra\Ncung tên cong hai đầu. Dialogue: 0,0:02:36.03,0:02:41.65,Default,,0000,0000,0000,,Và vì một phụ nữ bắn cung cưỡi ngựa \Ncũng có thể nhanh và mạnh như đàn ông, Dialogue: 0,0:02:41.65,0:02:44.70,Default,,0000,0000,0000,,nên tất cả trẻ em đều được \Ndạy cưỡi ngựa và bắn tên. Dialogue: 0,0:02:44.70,0:02:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Phụ nữ sát cánh cùng đàn ông \Ntrong chiến đấu và săn bắn, Dialogue: 0,0:02:47.75,0:02:49.47,Default,,0000,0000,0000,,sử dụng vũ khí y hệt nhau. Dialogue: 0,0:02:49.47,0:02:52.23,Default,,0000,0000,0000,,Môi trường sống khắc nghiệt\Nvà lối sống du cư của họ Dialogue: 0,0:02:52.23,0:02:55.01,Default,,0000,0000,0000,,tạo nên sự bình đẳng trong xã hội. Dialogue: 0,0:02:55.01,0:03:00.80,Default,,0000,0000,0000,,Điều này làm người Hy Lạp cổ kinh ngạc,\Nvì phụ nữ của họ chỉ sống trong nhà. Dialogue: 0,0:03:00.80,0:03:03.89,Default,,0000,0000,0000,,Những câu chuyện đầu tiên \Nvề người Scythia và người Amazon, Dialogue: 0,0:03:03.89,0:03:06.62,Default,,0000,0000,0000,,có thể chỉ là lời đồn đoán \Nđược phóng đại. Dialogue: 0,0:03:06.62,0:03:10.74,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng khi người Hy Lạp giao thương với\Nkhu vực Biển Đen và phía Đông xa xôi, Dialogue: 0,0:03:10.74,0:03:13.65,Default,,0000,0000,0000,,những phác họa về người Amazon\Ndần rõ nét. Dialogue: 0,0:03:13.65,0:03:17.54,Default,,0000,0000,0000,,Những khắc họa ban đầu cho thấy \Nhọ với vũ khí và trang bị của Hy Lạp. Dialogue: 0,0:03:17.54,0:03:19.76,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng trong những miêu tả về sau, Dialogue: 0,0:03:19.76,0:03:22.22,Default,,0000,0000,0000,,họ sử dụng cung tên và rìu chiến, Dialogue: 0,0:03:22.22,0:03:25.81,Default,,0000,0000,0000,,cưỡi ngựa, đội mũ chóp và \Nmặc quần hoa văn, Dialogue: 0,0:03:25.81,0:03:29.24,Default,,0000,0000,0000,,đặc trưng của cư dân vùng thảo nguyên. Dialogue: 0,0:03:29.24,0:03:32.86,Default,,0000,0000,0000,,Cho tới gần đây, không ai \Nbiết chắc mối liên hệ giữa Dialogue: 0,0:03:32.86,0:03:36.17,Default,,0000,0000,0000,,người Scythia và Amazon trong \Nthần thoại Hy Lạp mật thiết thế nào. Dialogue: 0,0:03:36.17,0:03:40.85,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng các phát hiện khảo cổ gần đây\Nđã cung cấp vô số bằng chứng. Dialogue: 0,0:03:40.85,0:03:46.23,Default,,0000,0000,0000,,Hơn 1,000 ngôi mộ hay ụ đất chôn cất\Nđã được khai quật, Dialogue: 0,0:03:46.23,0:03:48.82,Default,,0000,0000,0000,,chứa đầy hài cốt và vũ khí. Dialogue: 0,0:03:48.82,0:03:51.06,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà khảo cổ, trước đây,\Nphỏng đoán rằng Dialogue: 0,0:03:51.06,0:03:54.16,Default,,0000,0000,0000,,số vũ khí ấy thuộc về \Nnhững nam chiến binh. Dialogue: 0,0:03:54.16,0:03:56.78,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng phương pháp phân tích ADN hiện đại Dialogue: 0,0:03:56.78,0:03:59.82,Default,,0000,0000,0000,,cho thấy khoảng 300 bộ hài cốt\Nđược chôn cùng vũ khí Dialogue: 0,0:03:59.82,0:04:04.09,Default,,0000,0000,0000,,là của phụ nữ \Ntrong độ tuổi từ 10 đến 45, Dialogue: 0,0:04:04.09,0:04:07.17,Default,,0000,0000,0000,,và số lượng được tìm thấy \Ntăng lên mỗi năm. Dialogue: 0,0:04:07.17,0:04:09.54,Default,,0000,0000,0000,,Những bộ xương nữ \Nmang vết thương do chiến đấu: Dialogue: 0,0:04:09.54,0:04:11.76,Default,,0000,0000,0000,,sườn bị rạch bởi kiếm, Dialogue: 0,0:04:11.76,0:04:14.21,Default,,0000,0000,0000,,sọ bị nứt bởi rìu chiến, Dialogue: 0,0:04:14.21,0:04:17.47,Default,,0000,0000,0000,,và cung tên găm vào xương. Dialogue: 0,0:04:17.47,0:04:19.74,Default,,0000,0000,0000,,Trong nghệ thuật và văn học cổ điển, Dialogue: 0,0:04:19.74,0:04:24.65,Default,,0000,0000,0000,,người Amazon luôn được miêu tả\Nlà gan dạ và anh hùng. Dialogue: 0,0:04:24.65,0:04:27.30,Default,,0000,0000,0000,,Tuy vậy, trong văn hóa Hy Lạp \Nnơi đàn ông thống trị, Dialogue: 0,0:04:27.30,0:04:31.29,Default,,0000,0000,0000,,ý tưởng về phụ nữ mạnh mẽ \Ngiành tự do và chiến thắng Dialogue: 0,0:04:31.29,0:04:34.16,Default,,0000,0000,0000,,dấy lên những cảm xúc trái chiều. Dialogue: 0,0:04:34.16,0:04:38.04,Default,,0000,0000,0000,,Song, người Hy Lạp cũng bị thu hút \Nbởi tư tưởng bình đẳng này. Dialogue: 0,0:04:38.04,0:04:42.17,Default,,0000,0000,0000,,Có chăng ẩn sau những câu chuyện ly kỳ \Nvề vùng đất Amazon thần bí Dialogue: 0,0:04:42.17,0:04:46.68,Default,,0000,0000,0000,,là niềm mong ước về sự bình đẳng\Ngiữa phụ nữ và đàn ông?