0:00:06.519,0:00:09.628
Từ thời Homer,

0:00:09.628,0:00:14.578
truyện cổ kể về những chiến binh dũng mãnh[br]đã vượt khỏi Địa Trung Hải,

0:00:14.578,0:00:18.669
gieo rắc nỗi sợ hãi tới [br]những đế quốc hùng mạnh nhất thời xa xưa.

0:00:18.669,0:00:22.380
Chiến tích của họ được thuật lại [br]qua lời kể của nhiều nhà sử thi.

0:00:22.380,0:00:25.269
Họ chiến đấu trong trận chiến[br]thành Troy huyền thoại

0:00:25.269,0:00:27.519
và đội quân hùng hậu của họ[br]đã xâm lược Athen.

0:00:27.519,0:00:30.650
Jason và nhóm Argonauts [br]khi vượt qua eo biển của người Amazon

0:00:30.650,0:00:33.118
phải chật vật tránh [br]những mũi tên chết chóc.

0:00:33.118,0:00:34.750
Những chiến binh thiện chiến này

0:00:34.750,0:00:37.750
đã đối đầu với những anh hùng [br]mạnh nhất trong thần thoại:

0:00:37.750,0:00:38.581
Hercules,

0:00:38.581,0:00:39.761
Theseus,

0:00:39.761,0:00:41.321
và Achilles.

0:00:41.321,0:00:45.251
Và tất cả chiến binh đều là phụ nữ.

0:00:45.251,0:00:47.859
Những chiến binh thiện chiến Amazon,[br]

0:00:47.859,0:00:51.019
"bình đẳng với đàn ông" [br]về lòng can đảm và tài năng,

0:00:51.019,0:00:54.111
rất nổi tiếng trong thần thoại Hy Lạp.

0:00:54.111,0:00:56.461
Trận chiến của người Amazon[br]được khắc họa

0:00:56.461,0:00:59.221
trên đền Parthenon [br]tại thành Acropolis của người Athen,

0:00:59.221,0:01:03.362
tranh họa và tượng người Amazon[br]tô điểm cho đền đài và nơi công cộng.

0:01:03.362,0:01:05.671
Các bé gái [br]chơi với búp bê Amazon,

0:01:05.671,0:01:09.812
và hình người Amazon được ưa chuộng[br]trong trang trí bình hoa tại Hy Lạp.

0:01:09.812,0:01:12.141
Trong văn học và nghệ thuật Hy Lạp,

0:01:12.141,0:01:15.231
họ được miêu tả là [br]táo bạo và đầy khát khao,

0:01:15.231,0:01:17.635
đồng thời cũng[br]đầy kinh hãi và chết chóc,

0:01:17.635,0:01:21.342
và đã phải chịu số phận bi thảm[br]dưới tay những anh hùng Hy Lạp.

0:01:21.342,0:01:25.211
Liệu người Amazon chỉ đợn thuần [br]là hình tượng thần thoại hay còn hơn thế?

0:01:25.211,0:01:28.027
Từ lâu, họ đã bị cho là [br]sản phẩm của trí tưởng tượng,

0:01:28.027,0:01:30.092
như Khổng lồ một mắt và Nhân Ngưu.

0:01:30.092,0:01:33.323
Nhưng điều gây tò mò là,[br]trong những câu chuyện từ Ai Cập cổ đại,

0:01:33.323,0:01:34.324
Ba Tư,

0:01:34.324,0:01:35.397
Trung Đông,

0:01:35.397,0:01:36.463
Trung Á,

0:01:36.463,0:01:37.422
Ấn Độ,

0:01:37.422,0:01:38.242
và Trung Quốc

0:01:38.242,0:01:41.403
đều khắc họa hình tượng [br]nữ chiến binh giống với người Amazon.

0:01:41.403,0:01:46.883
Và người Amazon cũng được miêu tả [br]không chỉ trong thần thoại mà cả sử sách,

0:01:46.883,0:01:52.024
Những nhà văn như Herodotus, Plato, [br]và Strabo đều tin vào sự tồn tại của họ.

0:01:52.024,0:01:56.379
Vậy những nữ chiến binh được mệnh danh[br]là người Amazon thật ra là ai?

0:01:56.379,0:02:00.507
Các nhà sử học cho rằng quê nhà [br]của người Amazon ở Scythia,

0:02:00.507,0:02:02.718
vùng lãnh thổ rộng lớn trải dài

0:02:02.718,0:02:05.901
từ Biển Đen tới những [br]vùng thảo nguyên Trung Á.

0:02:05.901,0:02:08.695
Nhiều bộ lạc du cư sống tại[br]vùng đất rộng lớn này,

0:02:08.695,0:02:10.919
cuộc sống của họ xoay quanh ngựa,

0:02:10.919,0:02:11.928
bắn cung,

0:02:11.928,0:02:13.120
và chiến tranh.

0:02:13.120,0:02:18.535
Nền văn hóa của họ phát triển rực rỡ[br]trong khoảng 1,000 năm từ năm 800 TCN.

0:02:18.535,0:02:22.246
Tuy khiến cho người Hy Lạp, Ba Tư, [br]Trung Quốc khiếp sợ,

0:02:22.246,0:02:26.636
người Scythia lại không để lại văn tự nào.[br]Nhưng chúng ta có thể biết về họ

0:02:26.636,0:02:30.486
qua lời kể cũng như [br]những vật chứng khảo cổ.

0:02:30.486,0:02:33.356
Tổ tiên người Scythia là [br]những người đầu tiên cưỡi ngựa

0:02:33.356,0:02:36.030
và chính họ đã phát minh ra[br]cung tên cong hai đầu.

0:02:36.030,0:02:41.647
Và vì một phụ nữ bắn cung cưỡi ngựa [br]cũng có thể nhanh và mạnh như đàn ông,

0:02:41.647,0:02:44.695
nên tất cả trẻ em đều được [br]dạy cưỡi ngựa và bắn tên.

0:02:44.695,0:02:47.748
Phụ nữ sát cánh cùng đàn ông [br]trong chiến đấu và săn bắn,

0:02:47.748,0:02:49.468
sử dụng vũ khí y hệt nhau.

0:02:49.468,0:02:52.227
Môi trường sống khắc nghiệt[br]và lối sống du cư của họ

0:02:52.227,0:02:55.007
tạo nên sự bình đẳng trong xã hội.

0:02:55.007,0:03:00.797
Điều này làm người Hy Lạp cổ kinh ngạc,[br]vì phụ nữ của họ chỉ sống trong nhà.

0:03:00.797,0:03:03.888
Những câu chuyện đầu tiên [br]về người Scythia và người Amazon,

0:03:03.888,0:03:06.619
có thể chỉ là lời đồn đoán [br]được phóng đại.

0:03:06.619,0:03:10.739
Nhưng khi người Hy Lạp giao thương với[br]khu vực Biển Đen và phía Đông xa xôi,

0:03:10.739,0:03:13.646
những phác họa về người Amazon[br]dần rõ nét.

0:03:13.646,0:03:17.539
Những khắc họa ban đầu cho thấy [br]họ với vũ khí và trang bị của Hy Lạp.

0:03:17.539,0:03:19.758
Nhưng trong những miêu tả về sau,

0:03:19.758,0:03:22.220
họ sử dụng cung tên và rìu chiến,

0:03:22.220,0:03:25.811
cưỡi ngựa, đội mũ chóp và [br]mặc quần hoa văn,

0:03:25.811,0:03:29.238
đặc trưng của cư dân vùng thảo nguyên.

0:03:29.238,0:03:32.862
Cho tới gần đây, không ai [br]biết chắc mối liên hệ giữa

0:03:32.862,0:03:36.170
người Scythia và Amazon trong [br]thần thoại Hy Lạp mật thiết thế nào.

0:03:36.170,0:03:40.851
Nhưng các phát hiện khảo cổ gần đây[br]đã cung cấp vô số bằng chứng.

0:03:40.851,0:03:46.234
Hơn 1,000 ngôi mộ hay ụ đất chôn cất[br]đã được khai quật,

0:03:46.234,0:03:48.817
chứa đầy hài cốt và vũ khí.

0:03:48.817,0:03:51.065
Các nhà khảo cổ, trước đây,[br]phỏng đoán rằng

0:03:51.065,0:03:54.164
số vũ khí ấy thuộc về [br]những nam chiến binh.

0:03:54.164,0:03:56.781
Nhưng phương pháp phân tích ADN hiện đại

0:03:56.781,0:03:59.825
cho thấy khoảng 300 bộ hài cốt[br]được chôn cùng vũ khí

0:03:59.825,0:04:04.092
là của phụ nữ [br]trong độ tuổi từ 10 đến 45,

0:04:04.092,0:04:07.166
và số lượng được tìm thấy [br]tăng lên mỗi năm.

0:04:07.166,0:04:09.543
Những bộ xương nữ [br]mang vết thương do chiến đấu:

0:04:09.543,0:04:11.762
sườn bị rạch bởi kiếm,

0:04:11.762,0:04:14.211
sọ bị nứt bởi rìu chiến,

0:04:14.211,0:04:17.473
và cung tên găm vào xương.

0:04:17.473,0:04:19.744
Trong nghệ thuật và văn học cổ điển,

0:04:19.744,0:04:24.654
người Amazon luôn được miêu tả[br]là gan dạ và anh hùng.

0:04:24.654,0:04:27.295
Tuy vậy, trong văn hóa Hy Lạp [br]nơi đàn ông thống trị,

0:04:27.295,0:04:31.292
ý tưởng về phụ nữ mạnh mẽ [br]giành tự do và chiến thắng

0:04:31.292,0:04:34.162
dấy lên những cảm xúc trái chiều.

0:04:34.162,0:04:38.044
Song, người Hy Lạp cũng bị thu hút [br]bởi tư tưởng bình đẳng này.

0:04:38.044,0:04:42.167
Có chăng ẩn sau những câu chuyện ly kỳ [br]về vùng đất Amazon thần bí

0:04:42.167,0:04:46.684
là niềm mong ước về sự bình đẳng[br]giữa phụ nữ và đàn ông?