[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.84,0:00:09.63,Default,,0000,0000,0000,,Już w czasach Homera
Dialogue: 0,0:00:09.63,0:00:12.50,Default,,0000,0000,0000,,starożytne historie opowiadały\No groźnych wojownikach
Dialogue: 0,0:00:12.50,0:00:14.58,Default,,0000,0000,0000,,spoza regionu śródziemnomorskiego,
Dialogue: 0,0:00:14.58,0:00:18.67,Default,,0000,0000,0000,,budzących w najpotężniejszych\Nimperiach świata strach.
Dialogue: 0,0:00:18.67,0:00:22.38,Default,,0000,0000,0000,,O ich wyczynach wspominało wielu pisarzy.
Dialogue: 0,0:00:22.38,0:00:27.73,Default,,0000,0000,0000,,Walczyli w legendarnej wojnie trojańskiej,\Na ich wielka armia najechała na Ateny.
Dialogue: 0,0:00:27.73,0:00:30.30,Default,,0000,0000,0000,,Jazon i Argonauci,\Nprzepływając koło ich brzegów,
Dialogue: 0,0:00:30.30,0:00:32.100,Default,,0000,0000,0000,,ledwie uniknęli śmiercionośnych strzał.
Dialogue: 0,0:00:32.100,0:00:37.61,Default,,0000,0000,0000,,Ci potężni wojownicy walczyli\Nz największymi bohaterami mitów:
Dialogue: 0,0:00:37.61,0:00:38.69,Default,,0000,0000,0000,,Heraklesem,
Dialogue: 0,0:00:38.69,0:00:39.69,Default,,0000,0000,0000,,Tezeuszem
Dialogue: 0,0:00:39.69,0:00:41.32,Default,,0000,0000,0000,,i Achillesem.
Dialogue: 0,0:00:41.32,0:00:45.84,Default,,0000,0000,0000,,Wszyscy z tych wojowników byli kobietami.
Dialogue: 0,0:00:45.84,0:00:51.02,Default,,0000,0000,0000,,Wojownicze Amazonki, równe mężczyznom\Nw odwadze i umiejętnościach,
Dialogue: 0,0:00:51.02,0:00:54.11,Default,,0000,0000,0000,,były znane w starożytnej Grecji.
Dialogue: 0,0:00:54.11,0:00:58.61,Default,,0000,0000,0000,,Sceny z bitew Amazonek zdobiły\NPartenon na Akropolu w Atenach.
Dialogue: 0,0:00:58.61,0:01:03.55,Default,,0000,0000,0000,,Obrazy i posągi Amazonek ozdabiały\Nświątynie i miejsca publiczne.
Dialogue: 0,0:01:03.55,0:01:06.31,Default,,0000,0000,0000,,Dziewczynki bawiły się lalkami\Nprzedstawiającymi Amazonki.
Dialogue: 0,0:01:06.31,0:01:10.40,Default,,0000,0000,0000,,Amazonki były też ulubionym\Nmotywem na greckich wazach.
Dialogue: 0,0:01:10.40,0:01:12.19,Default,,0000,0000,0000,,W greckiej sztuce i literaturze
Dialogue: 0,0:01:12.19,0:01:15.13,Default,,0000,0000,0000,,przedstawiano je\Njako odważne i atrakcyjne,
Dialogue: 0,0:01:15.13,0:01:17.26,Default,,0000,0000,0000,,ale też przerażające, śmiercionośne
Dialogue: 0,0:01:17.26,0:01:21.08,Default,,0000,0000,0000,,i skazane na śmierć\Nz rąk greckich herosów.
Dialogue: 0,0:01:21.08,0:01:24.98,Default,,0000,0000,0000,,Czy Amazonki były tylko\Nbohaterkami mitów, czy czymś więcej?
Dialogue: 0,0:01:24.98,0:01:27.52,Default,,0000,0000,0000,,Długo uważano je za wytwór wyobraźni,
Dialogue: 0,0:01:27.52,0:01:29.84,Default,,0000,0000,0000,,podobnie jak cyklopów i centaury.
Dialogue: 0,0:01:29.84,0:01:33.61,Default,,0000,0000,0000,,Jednak, co ciekawe,\Nhistorie starożytnego Egiptu,
Dialogue: 0,0:01:33.61,0:01:34.41,Default,,0000,0000,0000,,Persji,
Dialogue: 0,0:01:34.41,0:01:35.48,Default,,0000,0000,0000,,Bliskiego Wschodu,
Dialogue: 0,0:01:35.48,0:01:36.52,Default,,0000,0000,0000,,Azji Centralnej,
Dialogue: 0,0:01:36.52,0:01:37.47,Default,,0000,0000,0000,,Indii
Dialogue: 0,0:01:37.47,0:01:38.39,Default,,0000,0000,0000,,i Chin
Dialogue: 0,0:01:38.39,0:01:41.48,Default,,0000,0000,0000,,również opowiadały o walczących\Nkobietach podobnych do Amazonek.
Dialogue: 0,0:01:41.48,0:01:47.04,Default,,0000,0000,0000,,Amazonki opisywano w starożytnych\Nkronikach historycznych, nie tylko mitach.
Dialogue: 0,0:01:47.04,0:01:52.21,Default,,0000,0000,0000,,Pisarze tacy jak Herodot, Platon\Nczy Strabon nie wątpili w ich istnienie.
Dialogue: 0,0:01:52.21,0:01:56.66,Default,,0000,0000,0000,,Kim więc były te wojownicze kobiety,\Nznane jako Amazonki?
Dialogue: 0,0:01:56.66,0:02:00.51,Default,,0000,0000,0000,,Według starożytnych historyków\NAmazonki miały pochodzić ze Scytii,
Dialogue: 0,0:02:00.51,0:02:02.40,Default,,0000,0000,0000,,dużego obszaru rozciągającego się
Dialogue: 0,0:02:02.40,0:02:05.90,Default,,0000,0000,0000,,od Morza Czarnego po stepy Azji Środkowej.
Dialogue: 0,0:02:05.90,0:02:09.30,Default,,0000,0000,0000,,Ten ogromny region zamieszkiwały\Nkoczownicze plemiona,
Dialogue: 0,0:02:09.30,0:02:11.21,Default,,0000,0000,0000,,których życie skupiało się wokół koni,
Dialogue: 0,0:02:11.21,0:02:12.03,Default,,0000,0000,0000,,łucznictwa
Dialogue: 0,0:02:12.03,0:02:13.33,Default,,0000,0000,0000,,i sztuki wojennej.
Dialogue: 0,0:02:13.33,0:02:18.54,Default,,0000,0000,0000,,Ich kultura kwitła przez tysiąc lat\Nod około 800 roku przed naszą erą.
Dialogue: 0,0:02:18.54,0:02:21.84,Default,,0000,0000,0000,,Budzący strach w Grekach,\NPersach i Chińczykach
Dialogue: 0,0:02:21.84,0:02:24.65,Default,,0000,0000,0000,,Scytowie nie pozostawili po sobie\Nżadnych źródeł pisanych.
Dialogue: 0,0:02:24.65,0:02:26.64,Default,,0000,0000,0000,,Możemy jednak znaleźć informacje o nich
Dialogue: 0,0:02:26.64,0:02:30.49,Default,,0000,0000,0000,,u ich sąsiadów oraz w archeologii.
Dialogue: 0,0:02:30.49,0:02:33.36,Default,,0000,0000,0000,,Przodkowie Scytów\Njako pierwsi wsiedli na konie
Dialogue: 0,0:02:33.36,0:02:36.03,Default,,0000,0000,0000,,i wynaleźli zakrzywiony łuk.
Dialogue: 0,0:02:36.03,0:02:38.98,Default,,0000,0000,0000,,A ponieważ kobiety łuczniczki na koniach
Dialogue: 0,0:02:38.98,0:02:41.65,Default,,0000,0000,0000,,były równie szybkie\Ni groźne jak mężczyźni,
Dialogue: 0,0:02:41.65,0:02:44.70,Default,,0000,0000,0000,,jeździć i strzelać\Nuczyły się wszystkie dzieci.
Dialogue: 0,0:02:44.70,0:02:49.29,Default,,0000,0000,0000,,Kobiety polowały i walczyły\Nu boku mężczyzn, używając tej samej broni.
Dialogue: 0,0:02:49.29,0:02:52.23,Default,,0000,0000,0000,,Surowy krajobraz i koczownicze życie
Dialogue: 0,0:02:52.23,0:02:55.09,Default,,0000,0000,0000,,stworzyły swoistą formę równości.
Dialogue: 0,0:02:55.09,0:03:00.80,Default,,0000,0000,0000,,To fascynowało starożytnych Greków,\Nktórych kobiety wiodły życie w domu.
Dialogue: 0,0:03:00.80,0:03:03.89,Default,,0000,0000,0000,,Pierwsze historie o Scytach i Amazonkach
Dialogue: 0,0:03:03.89,0:03:06.62,Default,,0000,0000,0000,,mogą być przesadzonymi plotkami.
Dialogue: 0,0:03:06.62,0:03:10.74,Default,,0000,0000,0000,,Ale kiedy Grecy zaczęli prowadzić handel\Nwokół Morza Czarnego i dalej na wschód,
Dialogue: 0,0:03:10.74,0:03:13.65,Default,,0000,0000,0000,,ich opisy stały się bardziej realistyczne.
Dialogue: 0,0:03:13.65,0:03:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Wczesne wizerunki Amazonek\Nukazują je z grecką bronią i w zbrojach.
Dialogue: 0,0:03:17.76,0:03:19.76,Default,,0000,0000,0000,,Jednak na późniejszych
Dialogue: 0,0:03:19.76,0:03:22.22,Default,,0000,0000,0000,,mają łuki i topory wojenne,
Dialogue: 0,0:03:22.22,0:03:23.35,Default,,0000,0000,0000,,jeżdżą konno,
Dialogue: 0,0:03:23.35,0:03:26.21,Default,,0000,0000,0000,,noszą spiczaste czapki\Ni wzorzyste spodnie
Dialogue: 0,0:03:26.21,0:03:29.24,Default,,0000,0000,0000,,charakterystyczne dla plemion stepowych.
Dialogue: 0,0:03:29.24,0:03:32.86,Default,,0000,0000,0000,,Do niedawna nikt nie wiedział,\Njak silne były więzy
Dialogue: 0,0:03:32.86,0:03:36.17,Default,,0000,0000,0000,,pomiędzy Scytami\Ni Amazonkami z greckich mitów.
Dialogue: 0,0:03:36.17,0:03:40.93,Default,,0000,0000,0000,,Ostatnie znaleziska archeologiczne\Nprzyniosły jednak mocne dowody.
Dialogue: 0,0:03:40.93,0:03:46.23,Default,,0000,0000,0000,,Odkopano ponad tysiąc\Nscytyjskich kurhanów,
Dialogue: 0,0:03:46.23,0:03:48.82,Default,,0000,0000,0000,,w których znajdowały się szkielety i broń.
Dialogue: 0,0:03:48.82,0:03:51.06,Default,,0000,0000,0000,,Wcześniej archeologowie sądzili,
Dialogue: 0,0:03:51.06,0:03:54.26,Default,,0000,0000,0000,,że broń należała tylko do mężczyzn.
Dialogue: 0,0:03:54.26,0:03:56.78,Default,,0000,0000,0000,,Jednak współczesne badania DNA pokazują,
Dialogue: 0,0:03:56.78,0:03:59.82,Default,,0000,0000,0000,,że około trzystu szkieletów\Npochowanych z bronią
Dialogue: 0,0:03:59.82,0:04:04.29,Default,,0000,0000,0000,,należało do kobiet\Nw wieku od 10 do 45 lat.
Dialogue: 0,0:04:04.29,0:04:07.17,Default,,0000,0000,0000,,Każdego roku takich znalezisk przybywa.
Dialogue: 0,0:04:07.17,0:04:09.77,Default,,0000,0000,0000,,Szkielety kobiet mają ślady\Ntypowe dla ran bitewnych:
Dialogue: 0,0:04:09.77,0:04:11.76,Default,,0000,0000,0000,,żebra przecięte mieczem,
Dialogue: 0,0:04:11.76,0:04:14.21,Default,,0000,0000,0000,,czaszki rozbite toporami bojowymi
Dialogue: 0,0:04:14.21,0:04:17.57,Default,,0000,0000,0000,,i strzały tkwiące w kościach.
Dialogue: 0,0:04:17.57,0:04:19.74,Default,,0000,0000,0000,,W klasycznej sztuce i literaturze
Dialogue: 0,0:04:19.74,0:04:24.65,Default,,0000,0000,0000,,przerażające Amazonki przedstawiano\Njako odważnie i bohaterskie.
Dialogue: 0,0:04:24.65,0:04:27.30,Default,,0000,0000,0000,,Jednak w zdominowanej\Nprzez mężczyzn Grecji
Dialogue: 0,0:04:27.30,0:04:34.16,Default,,0000,0000,0000,,wizja silnej kobiety kochającej wolność\Ni wojnę wywoływała mieszane uczucia.
Dialogue: 0,0:04:34.16,0:04:38.04,Default,,0000,0000,0000,,A jednak Greków także\Npociągała idea równości.
Dialogue: 0,0:04:38.04,0:04:42.17,Default,,0000,0000,0000,,Czy to możliwe, że mityczny świat\Nz fascynującymi opowieściami o Amazonkach
Dialogue: 0,0:04:42.17,0:04:46.39,Default,,0000,0000,0000,,był sposobem na przedstawienie\Nkobiet i mężczyzn jako równych sobie?