0:00:07.238,0:00:09.119
٢٣٠٠ ساڵ لەمەوبەر،

0:00:09.119,0:00:11.801
فەرمانڕەوایانی ئەلیکساندەریا[br]دەستیان کرد بە ھەوڵدان بۆ

0:00:11.801,0:00:14.196
بەدیھێنانی یەکێک لە ئامانجە[br]ھاوبەشەکانی مرۆڤایەتی:

0:00:14.196,0:00:18.590
بە کۆکردنەوەی ھەموو زانستی دونیا لە ژێر[br]یەک بنمیچدا.

0:00:18.590,0:00:19.824
لە باشترین کاتیدا،

0:00:19.824,0:00:23.623
کتێبخانەی ئەلیکساندەریا ژمارەیەک [br]دەستنووسی لولەیی دەگمەنی کۆ کردەوە

0:00:23.623,0:00:27.157
و سەرنجی ھەندێک لە گەورە زانا گەورەکانی[br]یۆنانی ڕاکێشا.

0:00:27.157,0:00:31.697
بەڵام لەگەڵ کۆتایی ھاتنی سەدەی ٥ەمی پ.ز،[br]کتێبخانە گەورەکە بوونی نەما.

0:00:31.697,0:00:35.227
زۆرێک بڕوایان وابوو کە لەناوچووە لە[br]کارەساتێکی ئاگردا.

0:00:35.227,0:00:39.483
ڕاستی دەرکەوتن و داکەوتنی کتێبخانەکە [br]زۆر لەوە ئاڵۆزترە.

0:00:39.483,0:00:42.776
بیرۆکەی ئەم کتێبخانەیە ھی ئەسکەندەری[br]گەورە بوو.

0:00:42.776,0:00:45.038
پاش ڕاگەیاندنی خۆی وەک فەرمانڕەوا،

0:00:45.038,0:00:47.846
خوێندکاری پێشوتری ئەرستۆ سەرنجی[br]ئەسکەندەری ڕاکێشا

0:00:47.846,0:00:52.524
دروستکردنی ئیمپراتۆریەتیەکی زانستی[br]لە نێو ئەو شارەی بە ناوی خۆی ناونرا بوو.

0:00:52.524,0:00:54.732
ئەو مرد پێش دروستکردنی،

0:00:54.732,0:00:56.745
بەڵام جێگرەوەکەی، تۆلیمی یەکەم،

0:00:56.745,0:01:01.354
پلانەکانی ئەسکەندەری بۆ دروستکردنی[br]کتێبخانە و مۆزەخانەیەک جێبەجێکرد.

0:01:01.354,0:01:03.740
کە کەوتبوونە نێو ناوچەی شاھانەیی شارەکە،

0:01:03.740,0:01:05.266
کتێبخانەی ئەلیکساندەریا

0:01:05.266,0:01:08.105
لەوانەیە ھونەری یۆنانی پایەیەکی گەورەی[br]دروستکردنی بوبێت،

0:01:08.105,0:01:09.940
لەگەڵ کاریگەری میسڕیەکان،

0:01:09.940,0:01:15.061
یان تێکەڵەیەکی نایابی ھەردووکیان-- ھیچ[br]بەشێکی تەلارەکە ڕزگاری نەبووە لە لەناوچون.

0:01:15.061,0:01:20.089
ئێمە دەزانین لە نێویدا ھۆڵی وتار، ژووری[br]وانە خوێندن، و، بێگومان، کتێبخانە ھەبووە.

0:01:20.089,0:01:21.958
ھەر کە دروست کردنی تەواو بوو،

0:01:21.958,0:01:26.441
تۆلیمی یەکەم دەستی کرد بە پڕکردنی لە[br]دەستنووسی یۆنانی و میسڕی.

0:01:26.441,0:01:30.842
و زاناکانی بانگھێشتکرد تا لە ئەلیکساندەریا[br]بژین و بخوێنن لەسەر حسابی ئەو.

0:01:30.842,0:01:34.490
کتێبخانەکە گەشەی کرد کاتێک زاناکان[br]دەستنووسەکانی خۆیانیان پێشکەش کرد،

0:01:34.490,0:01:39.695
بەڵام فەرمانڕەوای ئەلیکساندەریا[br]لەبەرگیراوی لەھەرکتێبێکی دونیا دەویست.

0:01:39.695,0:01:44.332
خۆشبەختانە، ئەلیکساندەریا ڕێڕەوی گەشت[br]کردن بوو بۆ وڵاتانی دەریای سپی ناوەڕاست.

0:01:44.332,0:01:49.441
تۆلیمی سێیەم یاسایەکی دانا داوای دەکرد[br]ھەر کەشتیەک لەنگەر بگرێ لە ئەلیکساندەریا

0:01:49.441,0:01:51.943
پێویستە کتێبەکانی ناوی ببەخشێت [br]بۆ لەبەرگرتنەوەیان.

0:01:51.943,0:01:55.080
کاتێک نووسەری کتێبخانەکە کتێبەکەی[br]نووسیەوە،

0:01:55.080,0:01:58.553
نوسخە ئەسڵیەکان لای خۆیان دەھێڵنەوە و[br]لەبەرگیراوەکانیش دەبەن بۆ کەشتیەکان.

0:01:58.553,0:02:02.094
ڕاوچیانی بەکرێگیراوی کتێبیش بە نێو[br]وڵاتانی دەریای ناوەڕاست دەسوڕانەوە

0:02:02.094,0:02:03.912
بۆ نووسینی نوێ دەگەڕان،

0:02:03.912,0:02:06.735
و فەرمانڕەوای ئەلیکساندەریا ھەوڵی دا[br]ڕکابەرانی شکست پێ بێنێ

0:02:06.735,0:02:12.173
بە وەستاندنی ھەناردە کردنی کاغەزی[br]پاپیرۆس کە بەکاردەھات بۆ نووسین.

0:02:12.173,0:02:16.274
ئەم ھەوڵانە سەدان و ھەزاران کتێبی[br]ھێنا بۆ ئەلیکساندەریا.

0:02:16.274,0:02:17.825
لەگەڵ گەشەسەندنی کتێبخانەکە دا،

0:02:17.825,0:02:21.856
دۆزینەوەی زانیاری لەسەر بابەتی زیاتر[br]ئاسانتر بوو لە پێشتر،

0:02:21.856,0:02:26.689
بەڵام زۆر گران بو دۆزینەوەی زانیاری لەسەر [br]ھەموو بابەتێکی ورد.

0:02:26.689,0:02:32.059
خۆشبەختانە، زانایەک بە ناوی کەلیمەکەسی [br]سۆرێنی چارەسەرێکی دۆزیەوە،

0:02:32.059,0:02:33.851
بە دروستکردنی لەوحەکان،

0:02:33.851,0:02:37.238
پێڕستێک بۆ ناوەڕۆکی کتێبخانەکە کە [br]پێکھاتبوو لە ١٢٠ جەڵد،

0:02:37.238,0:02:39.307
یەکەم نموونەی لەو جۆرە.

0:02:39.307,0:02:40.745
بە سود وەرگرتن لە لەوحەکان،

0:02:40.745,0:02:43.888
خەڵکی دەیان توانی بگەڕێن بە نێو[br]کۆکراوە گرنگەکانی کتێبخانەکەدا.

0:02:43.888,0:02:46.721
ئەوان شتی ناوازەیان دۆزیەوە.

0:02:46.721,0:02:49.414
١٦٠٠ ساڵ پێش گەشتکردنی کۆڵۆمبس،

0:02:49.414,0:02:52.732
ئەراتۆستن تەنھا ئەوەی ئاشکرا نەکرد[br]کە زەوی خڕە،

0:02:52.732,0:02:55.234
بەڵکو چێوە و تیرە بازنەییەکەشی[br]حسابکرد

0:02:55.234,0:02:57.728
بە جیاوازی چەند میلێکی کەم لە[br]قەبارە ڕاستیەکەیان.

0:02:57.728,0:03:01.330
ھیرۆنی ئەلیکساندەریا یەکەم بزوێنەری ھەڵمی[br]جیھانی درووست کرد

0:03:01.330,0:03:03.205
زیاتر لە ھەزار ساڵ پێش

0:03:03.205,0:03:06.638
دوبارە داھێنانەوەی لە سەردەمی [br]شۆڕشی پیشەسازیدا.

0:03:06.638,0:03:13.685
بۆ ماوەی ٣٠٠ ساڵ لە دوای دروسکردنی [br]لە ٢٨٣ پ.ز، کتێبخانەکە گەشەی دەکرد.

0:03:13.685,0:03:19.211
بەڵام دواتر، لە ٤٨ ی پ.ز، جۆلیۆ سیزار[br]گەمارۆی ئەلیکساندەریا ی دا

0:03:19.211,0:03:21.800
و گشت کەشتیەکانی بەندەرەکەی سوتاند.

0:03:21.800,0:03:26.827
بۆ ساڵانێک، زاناکان پێیان وابوو کتێبخانەکە[br]سوتاوە پاش گەشتنی پریشکی ئاگر بە شارەکە.

0:03:26.827,0:03:30.314
ڕێی تێ دەچێت ئاگر بەشێک لەو[br]کتێبەکانەی سوتاندبێ،

0:03:30.314,0:03:32.135
بەس ئێمە دەزانین لە نوسینە کۆنەکانەوە

0:03:32.135,0:03:36.661
کە زانایان بەردەوام بوون لە سەردانیکردنی[br]کتێبخانەکە چەند سەدەیەک دوای ئابڵوقەدانی.

0:03:36.661,0:03:41.235
لە کۆتاییدا، کتێبخانەکە لە ناو چوو کاتێک[br]شارە یۆنانیەکە گۆڕا بە،

0:03:41.235,0:03:42.266
ڕۆمانی،

0:03:42.266,0:03:43.172
مەسیحی،

0:03:43.172,0:03:45.177
لە کۆتاییدا کەوتە دەست موسڵمانەکان.

0:03:45.177,0:03:48.323
ھەر فەرمانڕەوایەکی نوێ بەردەوام بوونی [br]کتێبخانەکەی بە ھەڕەشە بینیوە

0:03:48.323,0:03:50.786
نەک وەک سەرچاوەی شانازی.

0:03:50.786,0:03:52.882
لە ٤١٥ ی زاینی دا،

0:03:52.882,0:03:56.288
فەرمانڕەوایەکی مەسیحی تەنانەت [br]زانایەکی بیرکاری کوشت بە ناوی ھیپەیشا

0:03:56.288,0:03:59.956
بەھۆی خوێندی دەستنووسە کۆنەکانی[br]یۆنانی کۆن،

0:03:59.956,0:04:02.379
کە ئەوان بە کفریان دەزانی.

0:04:02.379,0:04:06.903
ھەرچەندە کتێبخانەکەی ئەلیکساندەریا و[br]دەستنووسە بێشومارەکانی دەمێکە لە ناوچوون،

0:04:06.903,0:04:09.625
ئێمە ھێشتا گیرۆدەین دۆزینەوەی[br]باشترین ڕێگەین بۆ کۆکردنەوە،

0:04:09.625,0:04:10.557
دەستخستن،

0:04:10.557,0:04:12.506
و پاراستنی زانیاریەکانمان.

0:04:12.506,0:04:14.737
ئەمڕۆ زانیاری زیاتر بەردەستە

0:04:14.737,0:04:17.383
و تەکنەلۆژیای زیاتر ھەن بۆ پاراستنیان،

0:04:17.383,0:04:19.040
بەڵام ئێمە ناتوانین دڵنیا بین

0:04:19.040,0:04:22.487
کە ئەرشیڤی دیجیتاڵی ئێمە زیاتر[br]دەتوانێ بمێنێتەوە

0:04:22.487,0:04:25.790
لە کاغەز و مرەکەبی [br]دەستنوسەکانی ئەلیکساندەریا.

0:04:25.790,0:04:29.406
و تەنانەت ئەگەر کۆکای زانیاریەکانمان[br]لە ڕوی مادەییەوە پارێزراوبن،

0:04:29.406,0:04:32.672
ئەوان ھێشتا دەبێت بەرگەی ھێزی[br]بەدی لەوە زیاتر بگرن

0:04:32.672,0:04:34.869
کە کتێبخانە وێران دەکەن:

0:04:34.869,0:04:36.252
ترس لە زانست،

0:04:36.252,0:04:39.791
و باوەڕی لوتبەرزانەی ڕابردوو[br]بوونی نەما.

0:04:39.791,0:04:43.967
جیاوازیەکە ئەوەیە، ئەمجارە، ئێمە دەزانین[br]خۆمان بۆچی ئامادە بکەین.