[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.21,0:00:03.71,Default,,0000,0000,0000,,"Aan wat gemeenschappelijk is \Nvoor de meesten
Dialogue: 0,0:00:03.72,0:00:06.37,Default,,0000,0000,0000,,wordt het minste zorg besteed." --\NAristoteles, Politika
Dialogue: 0,0:00:07.36,0:00:11.38,Default,,0000,0000,0000,,Stel je als gedachte-experiment voor \Ndat je leeft in een klein dorp
Dialogue: 0,0:00:11.38,0:00:14.80,Default,,0000,0000,0000,,en je voor voedsel afhankelijk bent \Nvan de lokale visvijver.
Dialogue: 0,0:00:14.80,0:00:17.35,Default,,0000,0000,0000,,Je deelt de vijver \Nmet drie andere dorpelingen.
Dialogue: 0,0:00:17.48,0:00:22.40,Default,,0000,0000,0000,,De vijver begint met een dozijn vissen \Nen de vissen planten zich voort.
Dialogue: 0,0:00:23.05,0:00:27.18,Default,,0000,0000,0000,,Voor elke twee vissen komt er \Nelke nacht één jonkie bij.
Dialogue: 0,0:00:27.68,0:00:33.32,Default,,0000,0000,0000,,Hoeveel vis moet je elke dag vangen\Nom je voedselvoorziening te maximaliseren?
Dialogue: 0,0:00:34.11,0:00:36.60,Default,,0000,0000,0000,,Neem even de tijd om erover na te denken.
Dialogue: 0,0:00:36.60,0:00:39.85,Default,,0000,0000,0000,,Neem aan dat de jonge vissen \Ngelijk volwassen zijn,
Dialogue: 0,0:00:39.85,0:00:42.87,Default,,0000,0000,0000,,dat de vijver op volle capaciteit begint
Dialogue: 0,0:00:42.87,0:00:46.23,Default,,0000,0000,0000,,en negeer factoren zoals het geslacht \Nvan de vis die je vangt.
Dialogue: 0,0:00:46.73,0:00:50.36,Default,,0000,0000,0000,,Het antwoord is één\Nen dat geldt niet alleen voor jou.
Dialogue: 0,0:00:50.76,0:00:54.03,Default,,0000,0000,0000,,Je maximaliseert de voedselvoorziening\Nvoor alle dorpelingen
Dialogue: 0,0:00:54.03,0:00:57.62,Default,,0000,0000,0000,,als elke visser elke dag \Nslechts één vis vangt.
Dialogue: 0,0:00:58.13,0:00:59.56,Default,,0000,0000,0000,,Reken maar even mee.
Dialogue: 0,0:00:59.85,0:01:04.73,Default,,0000,0000,0000,,Als elke dorpeling één vis vangt, \Nblijven er ’s nachts acht vissen over.
Dialogue: 0,0:01:04.73,0:01:07.12,Default,,0000,0000,0000,,Elk paar vissen produceert één jonkie,
Dialogue: 0,0:01:07.12,0:01:11.28,Default,,0000,0000,0000,,en de volgende dag is de vijver \Nweer op peil met twaalf vissen.
Dialogue: 0,0:01:12.19,0:01:17.37,Default,,0000,0000,0000,,Als iemand er meer dan één vangt, \Nvermindert het aantal reproductieve paren
Dialogue: 0,0:01:17.39,0:01:20.68,Default,,0000,0000,0000,,en kan de populatie\Nzich niet meer herstellen.
Dialogue: 0,0:01:22.41,0:01:25.15,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk zal de vis \Nin de vijver verdwijnen,
Dialogue: 0,0:01:25.15,0:01:27.97,Default,,0000,0000,0000,,waardoor de dorpelingen \Nallemaal verhongeren.
Dialogue: 0,0:01:28.40,0:01:31.86,Default,,0000,0000,0000,,Deze visvijver is slechts één voorbeeld \Nvan een klassiek probleem,
Dialogue: 0,0:01:31.86,0:01:34.41,Default,,0000,0000,0000,,‘de tragedie van de meent’ genoemd.
Dialogue: 0,0:01:34.94,0:01:37.41,Default,,0000,0000,0000,,Dit werd voor het eerst \Nbeschreven in een pamflet
Dialogue: 0,0:01:37.41,0:01:41.66,Default,,0000,0000,0000,,van econoom William Forster Lloyd in 1833
Dialogue: 0,0:01:41.66,0:01:44.62,Default,,0000,0000,0000,,in een bespreking \Nvan overbegrazing door vee
Dialogue: 0,0:01:44.62,0:01:47.13,Default,,0000,0000,0000,,op gemeenschappelijke grond in dorpen.
Dialogue: 0,0:01:47.51,0:01:52.53,Default,,0000,0000,0000,,Meer dan 100 jaar later blaast ecoloog \NGarrett Hardin het concept nieuw leven in
Dialogue: 0,0:01:52.53,0:01:54.49,Default,,0000,0000,0000,,om te beschrijven wat er gebeurt
Dialogue: 0,0:01:54.49,0:01:57.92,Default,,0000,0000,0000,,als veel mensen allemaal \Neen beperkte hulpbron delen,
Dialogue: 0,0:01:58.20,0:01:59.69,Default,,0000,0000,0000,,zoals grasland,
Dialogue: 0,0:01:59.69,0:02:00.79,Default,,0000,0000,0000,,vangstgebieden,
Dialogue: 0,0:02:00.79,0:02:01.89,Default,,0000,0000,0000,,woonruimte,
Dialogue: 0,0:02:01.89,0:02:03.25,Default,,0000,0000,0000,,zelfs zuivere lucht.
Dialogue: 0,0:02:03.65,0:02:06.09,Default,,0000,0000,0000,,Hardin voerde aan dat in deze situaties
Dialogue: 0,0:02:06.11,0:02:09.90,Default,,0000,0000,0000,,eigenbelang op korte termijn\Ninbreuk maakt op het algemeen welzijn,
Dialogue: 0,0:02:09.90,0:02:12.31,Default,,0000,0000,0000,,wat uiteindelijk slecht is voor iedereen.
Dialogue: 0,0:02:12.35,0:02:14.24,Default,,0000,0000,0000,,Het resulteert in overbegrazing,
Dialogue: 0,0:02:14.24,0:02:15.18,Default,,0000,0000,0000,,overbevissing,
Dialogue: 0,0:02:15.18,0:02:16.49,Default,,0000,0000,0000,,overbevolking,
Dialogue: 0,0:02:16.49,0:02:17.56,Default,,0000,0000,0000,,vervuiling
Dialogue: 0,0:02:17.56,0:02:20.28,Default,,0000,0000,0000,,en andere sociale en milieuproblemen.
Dialogue: 0,0:02:20.76,0:02:23.55,Default,,0000,0000,0000,,Het belangrijkste kenmerk \Nvan een tragedie van de meent
Dialogue: 0,0:02:23.55,0:02:28.60,Default,,0000,0000,0000,,is dat het een individu \Nde mogelijkheid geeft om te profiteren
Dialogue: 0,0:02:28.60,0:02:32.89,Default,,0000,0000,0000,,en eventuele negatieve effecten \Naf te schuiven naar de grotere populatie.
Dialogue: 0,0:02:33.87,0:02:37.26,Default,,0000,0000,0000,,Om te begrijpen wat dat betekent, \Ngaan we opnieuw naar onze visvijver.
Dialogue: 0,0:02:37.26,0:02:39.69,Default,,0000,0000,0000,,Elke individuele visser is gemotiveerd
Dialogue: 0,0:02:39.69,0:02:42.55,Default,,0000,0000,0000,,om zoveel mogelijk vis \Nvoor zichzelf te vangen.
Dialogue: 0,0:02:42.82,0:02:46.11,Default,,0000,0000,0000,,Ondertussen heeft elke daling \Nvan de voortplanting van de vissen
Dialogue: 0,0:02:46.11,0:02:48.18,Default,,0000,0000,0000,,zijn weerslag op het hele dorp.
Dialogue: 0,0:02:48.76,0:02:51.45,Default,,0000,0000,0000,,Van schrik om minder \Nte hebben dan zijn buren,
Dialogue: 0,0:02:51.45,0:02:54.56,Default,,0000,0000,0000,,besluit een visser \Ndat het in zijn voordeel is
Dialogue: 0,0:02:54.56,0:02:56.40,Default,,0000,0000,0000,,om een extra vis te vangen,
Dialogue: 0,0:02:56.40,0:02:57.24,Default,,0000,0000,0000,,of twee,
Dialogue: 0,0:02:57.24,0:02:58.19,Default,,0000,0000,0000,,of drie.
Dialogue: 0,0:02:58.64,0:03:02.37,Default,,0000,0000,0000,,Helaas komen andere vissers \Ntot hetzelfde besluit,
Dialogue: 0,0:03:02.37,0:03:03.81,Default,,0000,0000,0000,,en dat is de tragedie.
Dialogue: 0,0:03:04.04,0:03:06.69,Default,,0000,0000,0000,,Optimaliseren voor jezelf \Nop de korte termijn
Dialogue: 0,0:03:06.69,0:03:10.07,Default,,0000,0000,0000,,komt op de lange termijn\Nniemand ten goede .
Dialogue: 0,0:03:10.42,0:03:13.51,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een vereenvoudigd voorbeeld, \Nmaar de tragedie van de meent
Dialogue: 0,0:03:13.53,0:03:17.03,Default,,0000,0000,0000,,speelt ook in meer complexe \Nsystemen van het echte leven.
Dialogue: 0,0:03:17.70,0:03:19.65,Default,,0000,0000,0000,,Het overmatig gebruik van antibiotica
Dialogue: 0,0:03:19.65,0:03:22.53,Default,,0000,0000,0000,,heeft geleid tot korte-termijnwinsten \Nin de veehouderij
Dialogue: 0,0:03:22.55,0:03:25.29,Default,,0000,0000,0000,,en bij de behandeling \Nvan veel voorkomende ziekten,
Dialogue: 0,0:03:25.29,0:03:29.80,Default,,0000,0000,0000,,maar resulteerde ook in de opkomst \Nvan antibiotica-resistente bacteriën,
Dialogue: 0,0:03:29.82,0:03:32.30,Default,,0000,0000,0000,,die een bedreiging vormen \Nvoor de gehele bevolking.
Dialogue: 0,0:03:32.84,0:03:36.47,Default,,0000,0000,0000,,Een kolencentrale produceert \Ngoedkope elektriciteit voor haar klanten
Dialogue: 0,0:03:36.47,0:03:38.19,Default,,0000,0000,0000,,en winst voor de eigenaren.
Dialogue: 0,0:03:38.44,0:03:41.22,Default,,0000,0000,0000,,Deze lokale voordelen zijn nuttig \Nop de korte termijn,
Dialogue: 0,0:03:41.22,0:03:44.28,Default,,0000,0000,0000,,maar vervuiling door mijnbouw \Nen verbranding van kolen
Dialogue: 0,0:03:44.28,0:03:46.98,Default,,0000,0000,0000,,verspreidt zich door de hele atmosfeer
Dialogue: 0,0:03:46.98,0:03:49.41,Default,,0000,0000,0000,,en blijft daar duizenden jaren lang.
Dialogue: 0,0:03:49.72,0:03:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn nog andere voorbeelden.
Dialogue: 0,0:03:51.100,0:03:53.02,Default,,0000,0000,0000,,Zwerfvuil,
Dialogue: 0,0:03:53.02,0:03:54.19,Default,,0000,0000,0000,,watertekorten,
Dialogue: 0,0:03:54.19,0:03:55.50,Default,,0000,0000,0000,,ontbossing,
Dialogue: 0,0:03:55.50,0:03:56.73,Default,,0000,0000,0000,,files,
Dialogue: 0,0:03:56.73,0:03:58.98,Default,,0000,0000,0000,,zelfs het kopen van flessenwater.
Dialogue: 0,0:03:59.42,0:04:03.14,Default,,0000,0000,0000,,Maar de menselijke beschaving\Nheeft bewezen in staat te zijn
Dialogue: 0,0:04:03.14,0:04:04.92,Default,,0000,0000,0000,,tot bijzondere dingen.
Dialogue: 0,0:04:05.30,0:04:06.78,Default,,0000,0000,0000,,We maken sociale contracten
Dialogue: 0,0:04:06.78,0:04:08.60,Default,,0000,0000,0000,,en gemeenschappelijke afspraken,
Dialogue: 0,0:04:08.60,0:04:10.14,Default,,0000,0000,0000,,we kiezen overheden
Dialogue: 0,0:04:10.15,0:04:11.74,Default,,0000,0000,0000,,en formuleren wetgeving.
Dialogue: 0,0:04:11.86,0:04:14.28,Default,,0000,0000,0000,,Dit alles om ons collectieve zelf
Dialogue: 0,0:04:14.28,0:04:17.27,Default,,0000,0000,0000,,te beschermen tegen onze \Neigen individuele impulsen.
Dialogue: 0,0:04:17.62,0:04:22.05,Default,,0000,0000,0000,,Het is niet gemakkelijk\Nen het lukt ons vrijwel nooit helemaal.
Dialogue: 0,0:04:22.19,0:04:26.100,Default,,0000,0000,0000,,Maar mensen op hun best hebben laten zien \Ndat we deze problemen kunnen oplossen
Dialogue: 0,0:04:26.100,0:04:31.10,Default,,0000,0000,0000,,en we kunnen dat blijven doen \Nals we ons Hardins les herinneren:
Dialogue: 0,0:04:31.34,0:04:33.87,Default,,0000,0000,0000,,wanneer de tragedie van de meent \Nvan toepassing is,
Dialogue: 0,0:04:33.87,0:04:37.86,Default,,0000,0000,0000,,is wat goed is voor ons allemaal,\Ngoed voor ieder van ons.