1
00:00:07,694 --> 00:00:11,534
به عنوان یک آزمایش فکری تصور کنید
که در دهکدهای کوچک زندگی میکنید

2
00:00:11,534 --> 00:00:15,102
و برای غذا وابسته به
برکه ماهی محلی هستید.

3
00:00:15,102 --> 00:00:18,071
شما برکه را با سه روستایی دیگر
اشتراکی استفاده میکنید.

4
00:00:18,071 --> 00:00:23,412
در ابتدا برکه با ۱۲ ماهی آغاز میکند،
و ماهیها زاد و ولد میکنند.

5
00:00:23,412 --> 00:00:27,856
به ازاء هر دو دو ماهی، یک بچه ماهی
هرشب اضافه میشود.

6
00:00:27,856 --> 00:00:30,424
خوب، برای اینکه 
منبع غذاییتان را حداکثر کنید،

7
00:00:30,424 --> 00:00:34,266
هر روز چند تا ماهی باید بگیرید؟

8
00:00:34,266 --> 00:00:36,596
یک لحظه به این خوب فکر کنید.

9
00:00:36,596 --> 00:00:39,847
فرض کنید که بچه ماهیها
بلافاصله کاملا بزرگ میشوند

10
00:00:39,847 --> 00:00:42,866
و اینکه برکه با حداکثر ظرفیت شروع میکند،

11
00:00:42,866 --> 00:00:46,726
عواملی هم مانند جنسیت ماهیهایی را که
صید میکنید، نادیده بگیرید.

12
00:00:46,726 --> 00:00:50,756
پاسخ؟ یک دانه، و فقط شما نیستید،

13
00:00:50,756 --> 00:00:53,847
بلکه بهترین شیوه برای بیشینه کردن
منبع غذای هر یک از اهالی روستا

14
00:00:53,847 --> 00:00:58,437
این است که هر ماهیگیر هر روز
فقط یک ماهی بگیرد.

15
00:00:58,437 --> 00:01:00,108
حساب ماجرا از این قرار است.

16
00:01:00,108 --> 00:01:04,734
اگر هر روستایی یک ماهی بگیرد،
در شب هشت ماهی باقی میماند.

17
00:01:04,734 --> 00:01:07,117
هر جفت ماهی یک بچه تولید میکند،

18
00:01:07,117 --> 00:01:12,187
و روز بعد، برکه کاملا با دوازده
ماهی دوباره پر میشود.

19
00:01:12,187 --> 00:01:17,499
اگر کسی بیشتر از یک دانه بگیرد،
تعداد زوجهای مولد افت میکند،

20
00:01:17,499 --> 00:01:22,408
و جمعیت قادر نخواهد بود
که جبران کند.

21
00:01:22,408 --> 00:01:25,149
نهایتا، ماهیهای داخل دریاچه
تمام خواهند شد،

22
00:01:25,149 --> 00:01:28,699
و همه چهار روستایی را گرسنه میگذارد.

23
00:01:28,699 --> 00:01:31,859
برکه ماهی تنها یک نمونه
از مسئلهای کلاسیک

24
00:01:31,859 --> 00:01:34,937
به نام تراژدی منابع مشترک است.

25
00:01:34,937 --> 00:01:37,508
این پدیده نخستین بار در یک جزوه

26
00:01:37,508 --> 00:01:42,177
توسط اقتصاددان
«ویلیام فورستر لوید» در سال ۱۸۳۳

27
00:01:42,177 --> 00:01:44,749
در بحثی از چرای
بیرویه دامها

28
00:01:44,749 --> 00:01:47,788
در اراضی مشترک یک روستا توصیف شد.

29
00:01:47,788 --> 00:01:52,628
بیش از ۱۰۰ سال بعد، بومشناس
« گرت هاردین» این مفهوم را احیا کرد

30
00:01:52,628 --> 00:01:55,358
تا تشریح کند که چه رخ میدهد
وقتیکه افراد زیادی

31
00:01:55,358 --> 00:01:58,200
همگی در یک منبع محدود شریک هستند،

32
00:01:58,200 --> 00:01:59,689
مانند چراگاه،

33
00:01:59,689 --> 00:02:00,792
محدودهی ماهیگیری،

34
00:02:00,792 --> 00:02:01,889
فضای سکون،

35
00:02:01,889 --> 00:02:03,940
حتی هوای تمیز.

36
00:02:03,940 --> 00:02:08,039
«هاردین» استدلال کرد که این دست
شرایط منافع شخصی کوتاه مدت را

37
00:02:08,039 --> 00:02:10,249
در مقابله با خیر جمعی قرار میدهد،

38
00:02:10,249 --> 00:02:12,741
و برای همه بد ختم میشوند،

39
00:02:12,741 --> 00:02:14,140
و منجر به چرای بیرویه،

40
00:02:14,140 --> 00:02:15,179
صید بیرویه ماهی،

41
00:02:15,179 --> 00:02:16,489
ازدیاد جمعیت،

42
00:02:16,489 --> 00:02:17,560
آلودگی،

43
00:02:17,560 --> 00:02:20,760
و مشکلات اجتماعی و
محیط زیستی دیگر میشود.

44
00:02:20,760 --> 00:02:23,270
جنبهی مشترک تراژدی منابع مشترک این است

45
00:02:23,270 --> 00:02:28,600
که شرایطی فراهم میکند که یک فرد
برای خودش سود ببرد

46
00:02:28,600 --> 00:02:33,872
در حالیکه اثرات منفی را
به جمعیت بزرگتر منتشر میکند.

47
00:02:33,872 --> 00:02:37,107
برای اینکه بفهمیم این به چه معنی است
بیایید برگریدم به برکهی ماهی.

48
00:02:37,107 --> 00:02:39,691
هر ماهیگیر مشتاق است

49
00:02:39,691 --> 00:02:42,952
که تا آنجاکه میتواند برای
خود ماهی بگیرد.

50
00:02:42,952 --> 00:02:45,571
در حالیکه، هر گونه نزول در
جمعیت ماهیها

51
00:02:45,571 --> 00:02:48,762
شامل همهی روستا میشود.

52
00:02:48,762 --> 00:02:51,453
هراسان از اینکه مبادا
به همسایهاش ببازد،

53
00:02:51,453 --> 00:02:56,403
یک ماهیگیر نتیجه خواهد گرفت که این
به نفع اوست که یک ماهی اضافه بگیرد،

54
00:02:56,403 --> 00:02:57,242
یا دوتا،

55
00:02:57,242 --> 00:02:58,643
یا سه تا.

56
00:02:58,643 --> 00:03:02,591
بدبختانه، این نتیجه را
ماهیگیران دیگر هم میگیرند،

57
00:03:02,591 --> 00:03:04,043
و این همان تراژدی است.

58
00:03:04,043 --> 00:03:10,419
بهینه کردن برای خویش در کوتاه مدت
در دراز مدت برای همه بهینه نیست.

59
00:03:10,419 --> 00:03:13,303
این یک مثال ساده شده است،
ولی تراژدی منابع مشترک

60
00:03:13,303 --> 00:03:17,864
در نظامهای پیچیدهتری از
زندگی واقعی هم نقش بازی میکند.

61
00:03:17,864 --> 00:03:22,783
مصرف بیرویهی آنتی بیوتیکها
منجر به سود کوتاه مدت در جمعیت دامها

62
00:03:22,783 --> 00:03:25,023
و در درمان بیماریهای عمومی شد،

63
00:03:25,023 --> 00:03:30,003
ولی منجر به تکامل باکتریهای
مقاوم به آنتی بیوتیک هم شد،

64
00:03:30,003 --> 00:03:32,843
که کل جمعیت را تهدید میکند.

65
00:03:32,843 --> 00:03:36,466
یک نیروگاه زغالسنگ
برق ارزان برای مصرفکنندهها تامین میکند

66
00:03:36,466 --> 00:03:38,563
و به صاحبانش سود میرساند.

67
00:03:38,563 --> 00:03:41,225
این منابع محلی در کوتاه مدت مفید هستند،

68
00:03:41,225 --> 00:03:46,985
اما آلودگی ناشی از استخراج و سوخت زغالسنگ
در تمام جو زمین منتشر میشود

69
00:03:46,985 --> 00:03:49,968
و تا هزاران سال باقی میماند.

70
00:03:49,968 --> 00:03:52,108
مثالهای دیگری هم وجود دارند.

71
00:03:52,108 --> 00:03:53,024
آشغال ریختن،

72
00:03:53,024 --> 00:03:54,188
کمبود آب،

73
00:03:54,188 --> 00:03:55,495
جنگل زدایی،

74
00:03:55,495 --> 00:03:56,728
ترافیک،

75
00:03:56,728 --> 00:03:59,541
حتی خریدن آب معدنی داخل بطری.

76
00:03:59,541 --> 00:04:05,295
ولی تمدن بشر ثابت کرده است
که قادر به انجام کارهای جالب توجه است.

77
00:04:05,295 --> 00:04:07,155
ما قراردادهای اجتماعی ایجاد میکنیم،

78
00:04:07,155 --> 00:04:08,595
به توافقهای جمعی میرسیم،

79
00:04:08,595 --> 00:04:10,146
دولتها را انتخاب میکنیم،

80
00:04:10,146 --> 00:04:11,995
و قوانین تصویب میکنیم.

81
00:04:11,995 --> 00:04:17,616
همهی اینها برای اینکه خود جمعیمان را
از انگیزههای فردیمان نجات دهیم.

82
00:04:17,616 --> 00:04:22,186
کار سادهای نیست، و قطعا
همیشه درست انجامش نمیدهیم.

83
00:04:22,186 --> 00:04:26,995
اما انسانها در بهترین شرایط نشان دادهاند
که میتوانند این مشکلات را حل کنند

84
00:04:26,995 --> 00:04:31,387
و ما میتوانیم به این کار ادامه دهیم
اگر درس «هاردین» را بخاطر بیاوریم.

85
00:04:31,387 --> 00:04:33,866
وقتیکه تراژدی منابع مشترک صادق باشد،

86
00:04:33,866 --> 00:04:37,266
چیزی که برای همه ما خوب است،
برای تکتکمان هم خوب خواهد بود.