In de zomer van 2017
werd een vrouw vermoord
door haar partner in Sofia.
De vrouw, laten we haar "V" noemen,
was meer dan 50 minuten geslagen
voor ze overleed.
De volgende ochtend,
vertelden de buren de pers
dat ze haar geschreeuw hoorden,
maar ze grepen niet in.
In Bulgarije en vele andere samenlevingen,
beschouwt men huiselijk geweld doorgaans
als een privékwestie.
Terwijl buren normaal
snel reageren op ieder ander geluid.
We wilden de absurditeit hiervan
blootleggen en beïnvloeden.
Dus bedachten we een experiment.
We huurden voor één nacht
het appartement net onder dat van V.
Om 10 uur 's avonds
zat Maksim, de artiest van onze groep,
aan het drumstel dat we
in de huiskamer hadden opgesteld.
Hij begon erop te slaan.
Tien seconden.
Dertig seconden.
Vijftig seconden.
Een minuut.
Er ging licht aan in de gang.
Eén minuut en 20 seconden.
Er stond een man aan de deur,
twijfelend om aan te bellen.
Eén minuut en 52 seconden.
De deurbel klonk.
Een bel die een leven had kunnen redden.
'Beat.' is ons project
dat de onheilspellende stilte verkent
rondom huiselijk geweld.
We filmden het experiment
en het ging meteen viraal.
Onze campagne versterkte de stemmen
van overlevenden
die vergelijkbare verhalen online deelden.
Het gaf buren specifiek advies,
en velen zegden toe
actie te zullen ondernemen.
In een land waar om de week
de grond in stilte het lichaam
van een vrouw in zich opneemt,
die vermoord werd
door een partner of familielid,
waren we luid,
en werden we gehoord.
Ik ben een activist,
met een passie voor
mensenrechten-innovatie.
Ik leid een wereldwijde organisatie voor
maatschappelijke creatieve oplossingen.
In mijn werk denk ik over hoe je mensen
betrokken maakt en kan laten handelen.
Ik ben hier om je te zeggen dat
creatieve acties de wereld kunnen redden
creatieve acties en spel.
Ik weet, het is gek om over spel en
mensenrechten in één zin te spreken,
maar het is belangrijk
om de volgende reden.
Steeds vaker zijn we bang
dat we dit niet kunnen winnen.
Campagnes voelen saai,
boodschappen verdrinken,
mensen breken.
Talrijke studies, waaronder een recente
door de Columbia-universiteit,
laten zien dat burn-out en depressie
veel voorkomt onder activisten.
Jaren geleden had ik ook een burn-out.
In een wereld die alsmaar voorruit ging
had ik de eindhalte bereikt.
Wat smelt angst, saaiheid of somberheid?
Spel.
Vanaf ditzelfde podium
heeft psychiater en spelonderzoeker
Dr. Stuart Brown gezegd
dat niets het brein
beter verlicht dan spel
en dat het omgekeerde
van spel niet werk is,
het is depressie.
Dus om uit mijn burn-out te komen,
heb ik besloten mijn activisme
om te zetten in 'spel-tivisme'.
(Lachen)
Als we spelen, willen anderen meedoen.
Vandaag is mijn speeltuin
gevuld met artiesten,
techies en wetenschappers.
We brengen disciplines samen
in radicale samenwerking.
Samen zoeken we naar nieuwe wegen
om activisme te versterken.
Wij richten ons niet
op speelse resultaten,
maar ons proces is dat wel.
Spelen is voor ons een daad van verzet.
Het project 'Beat' bijvoorbeeld,
waar ik eerder over sprak,
is als concept ontwikkeld
door een drummer en een programmeur,
die elkaar tot twee dagen voor lancering
van het idee niet kenden.
'Beat' is de eerste winnaar
in onze lab-serie,
waar we kunstenaars en techneuten
verbinden aan mensenrechtenkwesties.
Andere winnende concepten
omvatten een pop-up bakkerij
die voorlicht over nepnieuws middels
mooie maar vreselijk smakende cupcakes.
(Lachen)
Of een bordspel dat je
in de rol van een dictator zet
zodat je echt inzicht krijgt in
middelen en tactieken van onderdrukking.
We deden ons eerste lab
om gewoon het idee te testen,
om te kijken waar het rammelde
en of het beter kon.
Nu vinden we het format zo goed
dat we alles publiceren
zodat iedereen het kan gebruiken.
Ik kan de waarde van experimenteren
in activisme niet genoeg benadrukken.
We kunnen alleen winnen
als we niet bang zijn te verliezen.
Als we spelen, leren we.
Een recent onderzoek
van de universiteit van Stanford
naar waarom mensen zich iets aantrekken,
bevestigt nogmaals wat we al jaren horen:
opinies veranderen niet
door meer informatie
maar door ervaringen
die empathie oproepen.
Dus lerend van wetenschap en kunst,
zagen we dat we over wereldwijde gewapende
conflicten konden spreken via gloeilampen,
of rassenongelijkheid in de VS
konden benoemen met ansichtkaarten,
of het gebrek aan één enkel monument
van een vrouw in Sofia adresseren
door de stad met ze te overspoelen.
Met al deze werken startten we
dialoog, begrip en directe actie.
Soms, als ik spreek over
het nemen van risico en vallen en opstaan
in de context van mensenrechten,
zie ik gefrons.
Gefrons dat zegt:
"Hoe onverantwoordelijk",
of "hoe ongevoelig".
Mensen verwarren spel
vaak met nalatigheid.
Dat is het niet.
Spel maakt niet alleen onze legers sterker
of schept betere ideeën.
In tijden van pijnlijk onrecht
brengt spel de lichtheid
die we nodig hebben om te ademen.
Als we spelen leven we.
Ik groeide op in een tijd
waarin iedere vorm van spel verboden was.
Het leven van mijn familie verpletterd
door een communistische dictatuur.
Voor mijn tante, grootvader, mijn vader,
hielden we altijd twee uitvaarten:
Eén voor hun lichamen
maar jaren daarvoor:
één voor hun dromen.
Sommige van mijn grootste dromen
zijn nachtmerries.
Ik heb een nachtmerrie dat ooit
al het verleden vergeten is
en nieuwe kleding druipt van het bloed
van fouten uit het verleden.
Ik heb een nachtmerrie
dat op een dag de vuurtorens
van onze mensheid instorten,
verroest door zure golven van haat.
Maar nog meer dan dat,
heb ik hoop.
In ons gevecht
voor gerechtigheid en vrijheid
hoop ik dat we spelen,
en dat we de vreugde en pracht zien
van hoe we samen spelen.
Dat is hoe we winnen.
Dank je.
(Applaus)