0:00:02.132,0:00:04.826
Vertet me pelqen imazhi qe e kam gjetur

0:00:04.826,0:00:08.465
ne te vertet ne imazh tregohet shume qarte se ku pozicionet zemra ne trupin tone

0:00:08.465,0:00:12.543
nga kjo mund te shihni zemren e rrethuar nga te dyja anet e saj me brinjet, apo jo?

0:00:12.543,0:00:16.200
Ne te vertete ende nuk e kam paraqitur ne imazh por me lejoni te u tregoj se ku

0:00:16.200,0:00:20.080
do te duhej te ishin mushkerite. Kjo eshte mushkeria e djathte

0:00:20.080,0:00:23.464
dhe ne kete ane eshte mushkeria e majte. Pra ketu

0:00:23.464,0:00:27.543
pozicionet zemra: ne mes dy mushkerive. Dhe kur them

0:00:27.543,0:00:31.424
e majta dhe e djathta kam per qellim personin qe e posedon kete zemer

0:00:31.424,0:00:35.700
Pra, kjo eshte ana e majte dhe e djathte, e kunderta

0:00:35.700,0:00:39.328
nga pikeveshtrimi prej te cilit ne shikojme. Zemra pozicionet ne mes te dy

0:00:39.328,0:00:42.952
mushkerive dhe brenda kesaj shtrese mbrojtese

0:00:42.952,0:00:47.072
te cilen shtrese e perbejne brinjet qe i ruajne te gjitha keto organe me rendesi

0:00:47.072,0:00:51.108
Ne pjesen e poshtme, nese e vizatoni.

0:00:51.108,0:00:55.529
Apo nese une e vizatoj, mund te

0:00:55.529,0:00:58.606
vereni qe nen keto pjese

0:00:58.606,0:01:02.865
gjendet nje muskul, vertet me rendesi. Ky muskul

0:01:02.865,0:01:07.309
njerezit nuk flasin per kete muslul, apo ky nuk eshte lloj muskuli

0:01:07.309,0:01:10.847
me te cilin i shihni njerezit duke bere ushtrime fizike dhe ky muskul quhet diafragma.

0:01:10.847,0:01:15.113
Do te thote muskuli i diafragmes

0:01:15.113,0:01:22.841
dhe brinjet e juaj e mbeshtjellin nje hapesire, apo jo? Diafragma ne kete rast eshte dyshemeja, ndersa brinjet jane nje lloj

0:01:22.841,0:01:25.686
i tavanit dhe i mureve te kesaj hapesire

0:01:25.686,0:01:30.188
Dhe nese shikoni ne permbajtjen e kesaj hapesire, ketu do ta kishit mushkerine

0:01:30.188,0:01:33.770
dhe keto do ta kishit zemren. Keshtu, e tere kjo heapesire

0:01:33.770,0:01:38.856
quhet toraksi i juaj

0:01:38.856,0:01:42.267
Cfare ne te vertete ben zemra? Le te krijojme pak

0:01:42.267,0:01:45.836
hapesire tani dhe te sjellim nje

0:01:45.836,0:01:47.770
verzion te zmadhuar te zemres

0:01:47.770,0:01:53.969
Me lejoni te filloj te ju orientoj drejt zemres. Kjo eshte mushkeria jone e djathte

0:01:53.969,0:01:58.035
dhe ne anen tjeter e kemi mushkerine e majte. Krejt kjo kishte me qene

0:01:58.035,0:02:01.375
brenda kafazit te krahrorit por une nuk do e vizatoj tani sepse kjo do te

0:02:01.375,0:02:05.498
veshtiresonte pamjen e vet zemres. Te mendosh

0:02:05.498,0:02:09.732
se si ta paraqitesh ekzaktesishte funksionin e zemres, mendoj, se njera nga menyrat me te qarta

0:02:09.732,0:02:13.434
eshte qe te imagjinoni veten si nje qelize. Vendoseni veten ne perspektiven

0:02:13.434,0:02:17.361
e qelizes dhe te themi qe ju jeni nje qelize e varur

0:02:17.361,0:02:21.195
ketu. Kjo jeni ju. Mund te

0:02:21.195,0:02:25.013
imagjinoni te jeni ne cilendo pjese te trupit. Te themi

0:02:25.013,0:02:27.977
te jeni nje qelize e gishtit te kembes

0:02:27.977,0:02:32.737
dhe puna e juaj, sigurishte eshte te jetoni dhe te jeni te lumtur dhe ju keni

0:02:32.737,0:02:36.834
afer nje ene te vogel te gjakut. ne fakt secila qelize ne trupin tone

0:02:36.834,0:02:40.791
e ka nje ene te vogel te gjakut afer saj. Kjo qelize e gishtit te kembes

0:02:40.791,0:02:44.209
tenton te jetoj, Qelizave te gishtit te madh

0:02:44.209,0:02:48.914
u nevojiten gjera te caktuara, apo jo? Ato kane nevoje, shembull, te themi, per oksigjen.

0:02:48.914,0:02:52.815
Do te shkruaj me ngjyre te bardhe ne menyre qe te jete me e qarte. Ato kane nevoje per oksigjen

0:02:52.815,0:02:56.589
dhe per materie ushqyese, apo jo?

0:02:56.589,0:03:00.429
Pra, qelizave u nevojiten gjera te caktuara per te jetuar dhe per te qene te lumtura

0:03:00.429,0:03:03.938
Ne anen tjeter qelizat gjithashtu ekskretojne produkte perfundimtare, Qelizat jane

0:03:03.938,0:03:08.269
ne nje menyre sic jemi dhe neve, ato lirojne produkte perfundimtare. Dhe ne keto produkte perfundimtare do te mund te ishin

0:03:08.269,0:03:12.525
shume prej gjerave dhe njera nga keto qe te shkrepe ne mendje eshte

0:03:12.525,0:03:15.197
disokdisi i karbonit ( CO2). Do te thote dioksidi i karbonit eshte produkt perfundimtar

0:03:15.197,0:03:19.394
per kete qelize. Do thote qeliza prodhon produktin

0:03:19.394,0:03:23.494
perfundimtar dhe te imagjinojme per momentin qe nuk kemi qarkullim te gjakut

0:03:23.494,0:03:26.044
Dhe, edhe pse ena e gjakut eshte afer

0:03:26.044,0:03:29.905
ne fakt qarkullim te gjakut nuk ka, keshtu qe une do e shenoj si "s'ka qarkullim"

0:03:29.905,0:03:34.306
Kur qeliza e vogel

0:03:34.306,0:03:38.949
prodhon lende perfundimtare. Ai produkt perfundimtar, le te paraqesim ne vizatim nje top mu ketu,

0:03:38.949,0:03:42.078
do te filloj te depozitohet, ju do te filloni te mblidhni gjthnje e me teper nga ky produkt perfundimtar

0:03:42.078,0:03:45.462
ngaqe, ne fakt gjaku nuk eshte duke rrjedhur. Dhe pasoje mund te jete

0:03:45.462,0:03:50.435
perhapja pergjate tere gishtit te kembes. Ne kete menyre gishti i kembes fillon

0:03:50.435,0:03:54.100
te ajitet, me nje fjale te mbushet me vet produktine e vet perfundimtar

0:03:54.100,0:03:58.759
Ne anen tjeter, a eshte duke marrur oksigjenin dhe materiet ushqyese? [br]Jo.

0:03:58.759,0:04:01.945
Asnjeret nga keto nuk eshte duke e marrur. Nga kjo, [br]per jo dhe shume kohe

0:04:01.945,0:04:06.133
kisha per me thene, brenda minutave, qeliza e gishtit tone te kembes

0:04:06.133,0:04:09.637
po mendohet, "Kjo nuk eshte rruga e te jetuarit i lumtur"![br]ne fakt

0:04:09.637,0:04:13.245
kjo eshte shume e merzitshme dhe e tmerrshme. Nese vazdhon keshtu

0:04:13.245,0:04:17.418
qeliza e gishtit te kembes do te vdese. Pra, cka i nevojitet

0:04:17.418,0:04:20.630
qelizes se gishtit. dhe cfare i nevojitet cilesdo qelize, dhe kjo qelize mund te jete qelize gishtit apo

0:04:20.630,0:04:25.199
qelize e lekures apo cilado qelize e gjalle ka nevoje per

0:04:25.199,0:04:29.349
qarkullim te gjakut. Apo jo? I nevojitet qe ky gjak te qarkullon ne menyre te rregullt

0:04:29.349,0:04:31.623
dhe butesishte. Aty ku ka qarkullim

0:04:31.623,0:04:36.244
e kemi nje situate krejtesishte tjeter, apo jo? Nese kemi qarkullim atehere brenda momentit

0:04:36.244,0:04:39.564
produkti perfundimtar do te merret dhe eliminohet

0:04:39.564,0:04:43.182
Eliminimi i ketij produkti permes rrjedhjes eshte i ngjashem

0:04:43.182,0:04:48.294
me marrjen dhe hudhjen e plehrave, ne kete menyre ju nuk do keni me plehra ne shtepine tuaj

0:04:48.294,0:04:51.289
Nga kjo ju do keni qarkullim te mirrefillte dhe

0:04:51.289,0:04:56.135
si rezultat i kesaj, oksigjeni dhe materiet ushqyese shperndahen. Nga kjo dhe keto komponente

0:04:56.135,0:04:59.613
do te shperndahen poashtu. Pra, krejt papritmas qeliza do te jete

0:04:59.613,0:05:03.606
shume, shume e lumtur, dhe do te jetoje si me se miri.

0:05:03.606,0:05:06.977
Pra, nese ju deshironi qe te gjitha qelizat e trupit tuaj te jetojne si eshte me se miri

0:05:06.977,0:05:11.414
sikurse qelizat ketu, ju vertet do deshironi qarkullim te mire pergjate

0:05:11.414,0:05:15.100
tere trupit. Kjo eshte pika e pare. A keni vertet

0:05:15.100,0:05:19.068
nevoje qe ne nje menyre te keni qarkullim te gjakut dhe pompim

0:05:19.068,0:05:22.117
te gjakut ne menyre te vazhdueshme pergjate trupit. Atehere,

0:05:22.117,0:05:27.741
per te bere kete per miliarda e miliarda qeliza do te ju duhej nje

0:05:27.741,0:05:31.034
pompe, apo jo? Dicka qe kishte me e terheq

0:05:31.034,0:05:35.281
tere gjakun nga trupi dhe pastaj ta kthen prapa ne trup. Dhe kjo eshte pikerishte

0:05:35.281,0:05:39.223
zemra. Ne thelbin e saj kjo eshte pikerishte cfare zemra edhe ben

0:05:39.223,0:05:42.910
Eshte nje pompe e mrekullueshme, e cila e ve gjakun ne levizje ne menyre

0:05:42.910,0:05:45.540
qe ju te keni qarkullim te mire te gjakut. Dhe tani

0:05:45.540,0:05:49.524
do te i shkruaj ne nje ane si veprimi numer nje. Keto jane funksionet e zemres

0:05:49.524,0:05:53.479
Funksioni numer nje do te ishte

0:05:53.479,0:05:56.045
qarkullimi i gjakut. Dhe do e shenoj qarkullimi

0:05:56.045,0:06:01.049
sistematik. Qarkullimi sistematik. Sistematik

0:06:01.049,0:06:05.043
nenkupton qe i referohem tere organizmit. Nga kjo kur them

0:06:05.043,0:06:08.782
sistematik, nenkuptoj tere trupin. Te gjitha qelizat

0:06:08.782,0:06:12.861
ne trup. Tani, ekzaktesishte cfare ndodh ne realitet

0:06:12.861,0:06:16.508
mund ta shihni ne vizatim. Pra, keti e keni nje vene gjigante

0:06:16.508,0:06:20.656
kjo eshte vena dhe ketu arteria.

0:06:20.656,0:06:23.602
Kjo eshte arteria.

0:06:23.602,0:06:28.698
Gjaku leviz pergjate arteries, ne ate drejtim.

0:06:28.698,0:06:32.938
Gajku vie permes dy venave, njera pozocionet

0:06:32.938,0:06:36.820
ne pjesen e siperme dhe emerohet si superior, superior e ka kuptimin

0:06:36.820,0:06:40.490
siper. Vena cava superior. Ky eshte emri

0:06:40.490,0:06:44.382
i venes. Dhe ketu poshte, edhe pse nuk mund ta shihni

0:06:44.382,0:06:48.496
sepse eshte ne anen tjeter, eshte nje vene tjeter e cila quhet vena cava inferior

0:06:48.496,0:06:51.522
Keto dy vena, kjo eshte vene gjithashtu,

0:06:51.522,0:06:57.533
keto dy vena e terheqin gjakun nga tere trupi

0:06:57.533,0:06:59.406
ne drejtim te zemres

0:06:59.406,0:07:02.906
Pastaj, kur zemra eshte e gatshme te e pompoj gjakun, gjaku kalon ne kete

0:07:02.906,0:07:07.256
arterie, emri i te ciles eshte aorta

0:07:07.256,0:07:10.827
nese keni degjuar per aorten, kjo eshte arteria per te cilen

0:07:10.827,0:07:14.856
flasin njerezit. Kjo eshte menyra se si gjaku vie ne zemer dhe pompohet nga zemra

0:07:14.856,0:07:18.775
Ne fakt, ky nuk eshte funksioni i vetem i zemres.[br]Funksioni,

0:07:18.775,0:07:22.465
i dyte i zemres, ne realitet

0:07:22.465,0:07:26.536
poashtu dhe ne kete vizatim eshte qarkullimi pulmonar

0:07:26.536,0:07:30.517
Qarkullimi pulmonar. Pra, kuptojme

0:07:30.517,0:07:34.116
me kete? Epo, ne e dime qe qelizat e presin

0:07:34.116,0:07:39.079
oksigjenin, apo jo? Kete e dime. Dhe, ato kane mjaftueshem produkt perfundimtar

0:07:39.079,0:07:42.322
te dioksidit te karbonit. Eshte mire qe gjerat te levizin. Eshte mire

0:07:42.322,0:07:45.399
qe te levize gjaku. Por nese ju nuk liroheni nga dioksidi i karbonit

0:07:45.399,0:07:49.786
apo nuk merrni oksigjen aq me pak qeliza do te jete e lumtur.

0:07:49.786,0:07:53.107
Me kete dua te them se ju mund te keni qarkullim te gjakut por ne nje pike do te nevojitet oksigjeni.

0:07:53.107,0:07:57.271
Dhe do te jete e nevojshme te lirohet nga dioksidi i karbonit.[br]Nga kjo na vjen me theks

0:07:57.271,0:08:00.911
mushkeria. Cka ndodh eshte qe zemra, para se

0:08:00.911,0:08:05.436
ta dergoj gjakun nga aorta, para se ta shperndaj ne organizem

0:08:05.436,0:08:09.411
e dergon gjakun per ne

0:08:09.411,0:08:12.895
mushkeri. Gjaku dergohet ne mushkerine e majte dhe ne mushkerine e djathte

0:08:12.895,0:08:17.186
Dhe gjaku sjelljet prapra nga mushkeria e djathte

0:08:17.186,0:08:21.280
dhe mga mushkeria e majte, dhe shtyhet prapa ne

0:08:21.280,0:08:24.629
zemer, me pas shperndahet nga aorta. [br]Pra ketu e kemi

0:08:24.629,0:08:28.223
dhe nje hap me teper ku gjaku degohet per ne mushkeri

0:08:28.223,0:08:32.528
dhe nga mushkerite, dhe ky eshte qarkullimi pulmonar

0:08:32.528,0:08:36.813
Gjeja e fundit qe mund ta vereni ,nese e shikoni vizatimin eshte veshtire e mos ta dalloni,

0:08:36.813,0:08:40.196
eshte prania e eneve te vogla te gjakut me pamje gjarperore

0:08:40.196,0:08:44.344
perreth zemres. Dhe cfare jane keto

0:08:44.344,0:08:47.030
ne te vertete? Mendoj, i keni disa me ngjyre te kuqe dhe disa me ngjyre te kaltert dhe

0:08:47.030,0:08:50.356
ato me ngjyre te kalter jane venat, dersa ato me ngjyre te kuqe jane arteriet

0:08:50.356,0:08:55.270
por a jen keto pjese te qarkullimit sistemik apo pulmonar, apo dic tjeter?

0:08:55.270,0:08:58.476
Epo, keto ene gjaku, te gjitha nga keto,

0:08:58.476,0:09:01.943
se bashku quhen ene koronare

0:09:01.943,0:09:06.929
Dhe ne menyre me specifike mund te keni degjuar per

0:09:06.929,0:09:10.720
arterien koronare ose per venen koronare, ndersa se bashku ju mund te i emeroni

0:09:10.720,0:09:14.450
enet koronare te gjakut. Do e shtoj fjalen gjakut ketu.

0:09:14.450,0:09:18.109
Enet koronare te gjakut e furnizojne vet muskulin e zemres

0:09:18.109,0:09:20.715
Kujtoni qe zemra

0:09:20.715,0:09:24.724
eshte e ndertuar nga mijera e mijera, ne fakt dhjetera mijera qeliza

0:09:24.724,0:09:29.948
dhe keto qeliza, pikerishte sikur qelizat e gishtit te kembes qe i vizatuam

0:09:29.948,0:09:33.636
kane nevoje per oksigjen, materie ushqyese dhe poashtu prodhojne produkte perfundimtare

0:09:33.636,0:09:37.223
Pra, keto qeliza do te kene nevoje per furnizim te eneve te gjakut

0:09:37.223,0:09:40.319
Dhe pikerishte kjo eshte cfare qelizat koronare bejne. Keto jane

0:09:40.319,0:09:43.835
ene te gjakut qe e furnizojne

0:09:43.835,0:09:47.735
zemren. Pra keto jane qe e furnizojne zemren.

0:09:47.735,0:09:51.059
Tani, nese keto ene e furnizojne muskulin e zemres

0:09:51.059,0:09:55.616
dhe qelizat e zemres, mendoni a bejne pjese

0:09:55.616,0:09:59.304
ne qarkullimin sistematik apo qarkullimin pulmonar? Epo nese

0:09:59.304,0:10:03.411
funksioni kryesor eshte furnizimi i qelizave atehere

0:10:03.411,0:10:08.167
enet koronare bejne pjese ne qarkullimin sistemik.