[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.30,0:00:09.16,Default,,0000,0000,0000,,Resme bir göz atın.
Dialogue: 0,0:00:09.16,0:00:10.66,Default,,0000,0000,0000,,Bu ne olabilir?
Dialogue: 0,0:00:10.66,0:00:12.07,Default,,0000,0000,0000,,Korkunç bir canavar mı?
Dialogue: 0,0:00:12.07,0:00:13.60,Default,,0000,0000,0000,,İki arkadaş canlısı ayı mı?
Dialogue: 0,0:00:13.60,0:00:16.56,Default,,0000,0000,0000,,Yoksa tamamen farklı bir şey mi?
Dialogue: 0,0:00:16.56,0:00:20.01,Default,,0000,0000,0000,,Neredeyse bir asır boyunca\Nbunun gibi on mürekkep lekesi
Dialogue: 0,0:00:20.01,0:00:24.12,Default,,0000,0000,0000,,bir çeşit gizemli kişilik testi \Nolarak kullanıldı.
Dialogue: 0,0:00:24.12,0:00:27.70,Default,,0000,0000,0000,,Uzun zaman boyunca psikologlar\Nve hastaları arasında gizli tutulan
Dialogue: 0,0:00:27.70,0:00:32.95,Default,,0000,0000,0000,,bu gizemli resimlerin, kişinin zihninin\Nişleyişini ortaya çıkardığı söyleniyordu.
Dialogue: 0,0:00:33.36,0:00:38.08,Default,,0000,0000,0000,,Fakat mürekkep lekeleri gerçekten bize\Nne anlatabilir ve bu test nasıl işliyor?
Dialogue: 0,0:00:38.42,0:00:43.20,Default,,0000,0000,0000,,20. yüzyıl başlarında İsviçreli\Npsikiyatrist Hermann Rorschach tarafından
Dialogue: 0,0:00:43.20,0:00:47.64,Default,,0000,0000,0000,,bulunan Rorschach Testi, net\Nolarak gördüğümüz şeylerden ziyade
Dialogue: 0,0:00:47.64,0:00:50.92,Default,,0000,0000,0000,,algıya genel yaklaşımımız ile alakalıdır.
Dialogue: 0,0:00:50.92,0:00:52.40,Default,,0000,0000,0000,,Amatör bir ressam olan Hermann,
Dialogue: 0,0:00:52.40,0:00:57.22,Default,,0000,0000,0000,,görsel algının kişiden kişiye\Nnasıl değiştiğinden büyülenmişti.
Dialogue: 0,0:00:57.22,0:01:01.59,Default,,0000,0000,0000,,Bu ilgisini, bütün duyularımızın \Nson derece bağlı olduğunu öğrendiği
Dialogue: 0,0:01:01.59,0:01:03.35,Default,,0000,0000,0000,,tıp fakültesine taşıdı.
Dialogue: 0,0:01:03.35,0:01:08.09,Default,,0000,0000,0000,,Algı sürecimizin duyusal girdileri\Nsadece kaydetmekle kalmayıp
Dialogue: 0,0:01:08.09,0:01:09.87,Default,,0000,0000,0000,,nasıl dönüştürdüğü üstüne çalıştı.
Dialogue: 0,0:01:09.87,0:01:13.90,Default,,0000,0000,0000,,İsviçre'nin doğusundaki bir akıl \Nhastanesinde çalışmaya başladığında
Dialogue: 0,0:01:13.90,0:01:17.31,Default,,0000,0000,0000,,bu gizemli sürece \Nyeni kavrayış kazandırmak için
Dialogue: 0,0:01:17.31,0:01:21.36,Default,,0000,0000,0000,,bir dizi kafa karıştırıcı resimler \Nçizmeye başladı.
Dialogue: 0,0:01:21.36,0:01:23.58,Default,,0000,0000,0000,,Mürekkep lekeli resimlerini kullanarak
Dialogue: 0,0:01:23.58,0:01:29.60,Default,,0000,0000,0000,,Rorschach yüzlerce sağlıklı insana \Nve psikiyatrik hastaya aynı soruyu sordu:
Dialogue: 0,0:01:29.61,0:01:31.65,Default,,0000,0000,0000,,"Bu ne olabilir?"
Dialogue: 0,0:01:31.65,0:01:36.28,Default,,0000,0000,0000,,Ama Rorschach'a göre önemli olan\Ndeneklerin ne gördüğünden ziyade
Dialogue: 0,0:01:36.28,0:01:39.10,Default,,0000,0000,0000,,göreve nasıl yanaştıklarıydı.
Dialogue: 0,0:01:39.10,0:01:42.43,Default,,0000,0000,0000,,Resmin hangi kısımlarına odaklandılar \Nya da göz ardı ettiler?
Dialogue: 0,0:01:42.43,0:01:44.68,Default,,0000,0000,0000,,Resmin hareket ettiğini gördüler mi?
Dialogue: 0,0:01:44.68,0:01:48.38,Default,,0000,0000,0000,,Mürekkep lekelerindeki renk daha iyi\Ncevaplar vermelerine yardımcı mı oldu,
Dialogue: 0,0:01:48.38,0:01:50.87,Default,,0000,0000,0000,,yoksa dikkatlerini dağıttı\Nve onları bunalttı mı?
Dialogue: 0,0:01:51.47,0:01:55.57,Default,,0000,0000,0000,,Çok çeşitli yorumlamaları birkaç \Nbaşa çıkılabilir sayılara indirgeyerek
Dialogue: 0,0:01:55.57,0:01:59.47,Default,,0000,0000,0000,,insanların cevaplarını\Nkodlamak için bir sistem geliştirdi.
Dialogue: 0,0:01:59.47,0:02:03.56,Default,,0000,0000,0000,,Böylelikle testi yapan kişilerin\Nher türünün niceliğini belirlemek için
Dialogue: 0,0:02:03.56,0:02:05.94,Default,,0000,0000,0000,,deneysel önlemleri vardı: \Nyaratıcı ve hayalperest,
Dialogue: 0,0:02:05.94,0:02:08.96,Default,,0000,0000,0000,,detaycı ve büyük resmi görenler
Dialogue: 0,0:02:08.96,0:02:12.66,Default,,0000,0000,0000,,ve yaklaşımlarını adapte\Nedebilen uysal katılımcılar.
Dialogue: 0,0:02:12.66,0:02:14.92,Default,,0000,0000,0000,,Bazı insanlar birçok mürekkep lekesine
Dialogue: 0,0:02:14.92,0:02:17.06,Default,,0000,0000,0000,,aynı cevabı vererek\Nişin içinden çıkamazdı.
Dialogue: 0,0:02:17.06,0:02:20.28,Default,,0000,0000,0000,,Diğerleri ise sıradışı \Nve güzel tanımlar verirdi.
Dialogue: 0,0:02:20.28,0:02:22.98,Default,,0000,0000,0000,,Cevaplar mürekkep lekeleri \Nkadar çeşitliydi.
Dialogue: 0,0:02:22.98,0:02:26.04,Default,,0000,0000,0000,,Ki bu farklı türde algısal\Nproblemlere yol açarken
Dialogue: 0,0:02:26.04,0:02:28.86,Default,,0000,0000,0000,,bazılarını yorumlamak \Ndiğerlerinden daha kolaydı.
Dialogue: 0,0:02:28.86,0:02:31.90,Default,,0000,0000,0000,,Fakat testi yapanların\Ngenel yaklaşımını analiz etmek
Dialogue: 0,0:02:31.90,0:02:34.78,Default,,0000,0000,0000,,psikolojilerinin gerçek iç yüzünü\Nanlamayı sağladı.
Dialogue: 0,0:02:34.78,0:02:39.76,Default,,0000,0000,0000,,Rorschach gittikçe daha fazla insanı\Ntest ettikçe kalıplar birikmeye başladı.
Dialogue: 0,0:02:39.78,0:02:42.24,Default,,0000,0000,0000,,Aynı kişilikteki sağlıklı insanlar
Dialogue: 0,0:02:42.24,0:02:45.30,Default,,0000,0000,0000,,genellikle şaşırtıcı bir biçimde \Nbenzer yaklaşımlar gösterdiler.
Dialogue: 0,0:02:45.30,0:02:47.94,Default,,0000,0000,0000,,Aynı akıl hastalığından \Nmuzdarip olan hastalar da
Dialogue: 0,0:02:47.94,0:02:49.84,Default,,0000,0000,0000,,benzer şekilde yaklaşım gösterdiler.
Dialogue: 0,0:02:49.84,0:02:53.04,Default,,0000,0000,0000,,Ki bu testi güvenilir \Nbir teşhis aracı yaptı.
Dialogue: 0,0:02:53.04,0:02:59.12,Default,,0000,0000,0000,,Diğer mevcut yöntemlerle saptanması zor\Nbazı durumlara bile teşhis koyabiliyordu.
Dialogue: 0,0:02:59.14,0:03:04.76,Default,,0000,0000,0000,,1921'de Rorschach insanların algısal \Nyaklaşımının en incelikli resmi olduğunu
Dialogue: 0,0:03:04.77,0:03:09.79,Default,,0000,0000,0000,,hissettiği on mürekkep lekesiyle birlikte\Nkodlama sistemini yayımladı.
Dialogue: 0,0:03:09.79,0:03:15.85,Default,,0000,0000,0000,,Sonraki birkaç on yıl boyunca test, tüm\Ndünya ülkelerinde bir hayli popüler oldu.
Dialogue: 0,0:03:15.86,0:03:18.80,Default,,0000,0000,0000,,1960'lı yıllarda sadece \NAmerika Birleşik Devletleri'nde
Dialogue: 0,0:03:18.80,0:03:21.52,Default,,0000,0000,0000,,milyonlarca kez resmi olarak kullandı.
Dialogue: 0,0:03:21.52,0:03:24.83,Default,,0000,0000,0000,,Ne yazık ki testi yayımladıktan \Nbir yıl kadardan az süre içinde
Dialogue: 0,0:03:24.83,0:03:27.41,Default,,0000,0000,0000,,Hermann Rorschach aniden öldü.
Dialogue: 0,0:03:27.41,0:03:29.46,Default,,0000,0000,0000,,Yolunda gitmesini \Nsağlayacak mucidi olmadan
Dialogue: 0,0:03:29.46,0:03:32.89,Default,,0000,0000,0000,,desteklemek için birçok veriyi \Ndüzenli olarak bir araya getirdiği test
Dialogue: 0,0:03:32.89,0:03:36.55,Default,,0000,0000,0000,,her çeşit spekülatif yolla \Nkullanılmaya başlandı.
Dialogue: 0,0:03:36.55,0:03:39.88,Default,,0000,0000,0000,,Araştırmacılar, toplu katliamın \Npskikolojik kökenlerini
Dialogue: 0,0:03:39.88,0:03:43.29,Default,,0000,0000,0000,,ortaya çıkarma umuduyla \NNazi savaşı suçlularına testi uyguladılar.
Dialogue: 0,0:03:43.29,0:03:46.54,Default,,0000,0000,0000,,Antropologlar bir tür \Nevrensel kişilik testi olarak
Dialogue: 0,0:03:46.54,0:03:49.44,Default,,0000,0000,0000,,resimleri uzaktaki topluluklara gösterdi.
Dialogue: 0,0:03:49.44,0:03:52.31,Default,,0000,0000,0000,,İşverenler indirgeyici\Nkodlama tablolarına dayanan
Dialogue: 0,0:03:52.31,0:03:54.80,Default,,0000,0000,0000,,önyargılı işe alma kararları verdi.
Dialogue: 0,0:03:54.80,0:03:58.24,Default,,0000,0000,0000,,Test, klinikleri terk ettikçe \Nve popüler kültüre girdikçe
Dialogue: 0,0:03:58.24,0:04:01.61,Default,,0000,0000,0000,,tıp alanında ünü azaldı
Dialogue: 0,0:04:01.61,0:04:05.28,Default,,0000,0000,0000,,ve mürekkep lekelerinin \Nklinik kullanımı azalmaya başladı.
Dialogue: 0,0:04:05.28,0:04:07.91,Default,,0000,0000,0000,,Günümüzde test hala tartışmaya açık
Dialogue: 0,0:04:07.91,0:04:10.91,Default,,0000,0000,0000,,ve birçok insan yanlış olduğu \Nispatlanmış olduğunu farz ediyor.
Dialogue: 0,0:04:10.91,0:04:15.93,Default,,0000,0000,0000,,Ama 2013'te mevcut tüm Rorschach\Naraştırmasının kapsamlı bir incelemesi
Dialogue: 0,0:04:15.93,0:04:20.35,Default,,0000,0000,0000,,düzgünce uygulandığında testin\Nakıl hastalıklarını teşhis etmeye
Dialogue: 0,0:04:20.35,0:04:23.30,Default,,0000,0000,0000,,yardımcı olabilen ya da hastanın\Npsikolojik profilini çıkaran
Dialogue: 0,0:04:23.30,0:04:26.35,Default,,0000,0000,0000,,mantıklı sonuçlar verdiğini gösterdi.
Dialogue: 0,0:04:26.35,0:04:29.42,Default,,0000,0000,0000,,Test, insan zihni için tek başına\Nbir anahtar sayılmaz --
Dialogue: 0,0:04:29.42,0:04:30.80,Default,,0000,0000,0000,,hangi test öyle ki.
Dialogue: 0,0:04:30.80,0:04:34.71,Default,,0000,0000,0000,,Ama görsel yaklaşımı ve tek\Nbir doğru cevabının olmaması
Dialogue: 0,0:04:34.71,0:04:37.31,Default,,0000,0000,0000,,psikologlara insanların \Ndünyayı nasıl gördüğünün
Dialogue: 0,0:04:37.31,0:04:40.50,Default,,0000,0000,0000,,daha incelikli bir resmini çizmesinde\Nyardımcı olmaya devam ediyor.
Dialogue: 0,0:04:40.50,0:04:45.56,Default,,0000,0000,0000,,Algılarımızın arkasındaki kalıpları \Nanlamaya bizi bir adım yaklaştırıyor.