1
00:00:07,297 --> 00:00:09,157
یک نگاه به این عکس بیندازید.

2
00:00:09,157 --> 00:00:10,657
این چه چیزی میتواند باشد؟

3
00:00:10,657 --> 00:00:12,067
یک هیولای ترسناک؟

4
00:00:12,067 --> 00:00:13,597
دو تا خرس مهربان؟

5
00:00:13,597 --> 00:00:16,557
و یا کاملا چیز دیگری؟

6
00:00:16,557 --> 00:00:17,957
حدودا برای یک قرن،

7
00:00:17,957 --> 00:00:20,427
ده لکه جوهری مثل اینها

8
00:00:20,427 --> 00:00:24,117
برای یک آزمون شخصیت 
بظاهر مرموز استفاده شدند.

9
00:00:24,117 --> 00:00:27,697
که برای مدت طولانی
فقط بین روانشناسان و مراجعینشان بود.

10
00:00:27,697 --> 00:00:33,357
گفته میشد که این عکسهای مرموز 
کارکرد ذهن فرد را به تصویر میکشد.

11
00:00:33,357 --> 00:00:35,885
ولی این لکهها واقعا 
چه میتوانند به ما بگویید؟

12
00:00:35,885 --> 00:00:38,425
و این آزمون چطور کار میکند؟

13
00:00:38,425 --> 00:00:43,205
اختراع شده در اوایل قرن بیستم،
توسط یک روانپزشک سوییسی، هرمن رورشاخ،

14
00:00:43,205 --> 00:00:47,645
آزمون رورشاخ در واقع کمتر راجع به 
تصویر دقیقیست که میبینیم،

15
00:00:47,645 --> 00:00:50,920
و بیشتر راجع به 
رویکرد کلی ما به ادراک است.

16
00:00:50,920 --> 00:00:52,300
بعنوان یک هنرمند تازهکار

17
00:00:52,300 --> 00:00:57,220
هرمن شگفت زده بود که چطور ادراک تصویری ما 
در هر فردی متفاوت از دیگریست.

18
00:00:57,220 --> 00:00:59,687
او این علاقه را با خود
به دانشکده پزشکی برد،

19
00:00:59,687 --> 00:01:03,347
جایی که یاد گرفت تمامی حسهای ما
عمیقا با هم مرتبط هستند.

20
00:01:03,347 --> 00:01:08,087
او یاد گرفت که چطور پروسه ادراک ما
فقط ورودیهای حسی را ثبت نمیکند،

21
00:01:08,087 --> 00:01:09,868
بلکه آنها را تبدیل میکند.

22
00:01:09,868 --> 00:01:13,898
و وقتی شروع به کار در یک بیمارستان روانی
در شرق سوییس کرد،

23
00:01:13,898 --> 00:01:17,308
شروع به طراحی یک سری 
تصاویر گیجکننده کرد

24
00:01:17,308 --> 00:01:21,358
که فهم بهتری راجع به
این پروسه مرموز پیدا کند.

25
00:01:21,358 --> 00:01:23,578
با استفاده از این نقاشیهای لکهای،

26
00:01:23,578 --> 00:01:26,688
رورشاخ شروع به تست صدها شخص سالم

27
00:01:26,688 --> 00:01:29,608
و بیماران روانی با یک سوال واحد کرد:

28
00:01:29,608 --> 00:01:31,648
این عکس چه چیزی میتواند باشد؟

29
00:01:31,648 --> 00:01:36,278
با این حال، برای رورشاخ این مهم نبود 
که افراد در این عکسها چه میدیدند،

30
00:01:36,278 --> 00:01:39,102
ولی بیشتر اینکه رویکردشان به این کار چیست.

31
00:01:39,102 --> 00:01:42,432
روی کدام قسمتهای تصویر تمرکز میکردند
و کدامها را نادیده میگرفتند؟

32
00:01:42,432 --> 00:01:44,682
تصویر را متحرک میدیدند؟

33
00:01:44,682 --> 00:01:48,382
آیا رنگ برخی از لکهها 
کمک کرد جوابهای بهتری دهند؟

34
00:01:48,382 --> 00:01:51,462
یا حواسشان را پرت کرد 
و یا عصبیشان کرد؟

35
00:01:51,462 --> 00:01:54,492
او سیستمی ساخت که 
جوابهای مردم را کُدگذاری کرد،

36
00:01:54,492 --> 00:01:59,472
که تعداد زیاد برداشتها را 
به تعداد محدودی خلاصه میکرد.

37
00:01:59,472 --> 00:02:04,124
حالا او مقیاسی تجربی داشت 
که تمامی انواع افراد را اندازهگیری کند:

38
00:02:04,124 --> 00:02:06,185
افراد خلاق و خیالپرداز،

39
00:02:06,185 --> 00:02:08,955
افراد جزئینگر، 
افراد کلینگر،

40
00:02:08,955 --> 00:02:12,655
و افراد قابل انعطاف که میتوانستند
روش درکشان را تغییر دهند.

41
00:02:12,655 --> 00:02:14,375
برخیها گیر میکردند،

42
00:02:14,375 --> 00:02:17,055
و یک جواب خاص را 
برای خیلی تصاویر میدادند.

43
00:02:17,055 --> 00:02:20,275
برخی دیگر توضیحات
غیرمعمول و جالبی میدادند.

44
00:02:20,275 --> 00:02:22,985
جوابها به تعداد تصاویر متفاوت بودند،

45
00:02:22,985 --> 00:02:26,035
که گویای مسائل ادراکی متفاوتی بود -

46
00:02:26,035 --> 00:02:28,855
برخی قابل فهمتر از برخی دیگر.

47
00:02:28,855 --> 00:02:31,905
ولی تحلیل روش کلی افراد برای حل مسئله

48
00:02:31,905 --> 00:02:34,785
بینش واقعی خوبی 
به روان او میداد.

49
00:02:34,785 --> 00:02:37,505
و وقتی رورشاخ افراد بیشتر 
و بیشتری را تست کرد،

50
00:02:37,505 --> 00:02:39,775
الگوها واضح شدند.

51
00:02:39,775 --> 00:02:42,355
افراد سالم با مدل شخصیتی یکسان،

52
00:02:42,355 --> 00:02:45,295
معمولا روش بسیار مشابهی برای درک داشتند.

53
00:02:45,295 --> 00:02:47,945
بیمارانی که از بیماری یکسانی رنج میبردند،

54
00:02:47,945 --> 00:02:49,985
هم مشابه یکدیگر عمل کردند،

55
00:02:49,985 --> 00:02:53,045
که این آزمون را یک وسیله قابل اعتماد
برای تشخیص میکرد.

56
00:02:53,045 --> 00:02:55,575
این حتی میتوانست
برخی مواردی را تشخیص دهد

57
00:02:55,575 --> 00:02:59,135
که شناساییشان با روشهای معمول سخت بود.

58
00:02:59,135 --> 00:03:00,465
در ۱۹۲۱،

59
00:03:00,465 --> 00:03:05,205
رورشاخ سیستم کدگذاری خود را 
در کنار ۱۰ تا از تصاویری که فکر میکرد

60
00:03:05,205 --> 00:03:09,791
دقیقترین برداشت را از روش
ادراک افراد را نشان میداد منتشر کرد.

61
00:03:09,791 --> 00:03:11,570
در دهههای آینده،

62
00:03:11,570 --> 00:03:15,860
آزمون در کشورهای مختلف دنیا
بسیار معروف شد.

63
00:03:15,860 --> 00:03:17,207
تا دهه ۱۹۶۰،

64
00:03:17,207 --> 00:03:21,517
تنها در آمریکا میلیونها بار توسط 
روانشناسان استفاده شده بود.

65
00:03:21,517 --> 00:03:24,828
متاسفانه کمتر از یک سال
بعد از انتشار آزمون،

66
00:03:24,828 --> 00:03:27,408
هرمن رورشاخ بصورت تصادفی فوت شد.

67
00:03:27,408 --> 00:03:29,738
آزمون بدون طراح آن که آنرا بروز نگه دارد

68
00:03:29,738 --> 00:03:33,108
با وجود اینکه با نتایج بسیار زیادی 
بطور سازمانیافته تثبیت شده بود

69
00:03:33,108 --> 00:03:36,548
در موارد غیر علمی و 
بصورت حدسی مورد استفاده قرار گرفت.

70
00:03:36,548 --> 00:03:39,598
محققان آزمون را به مجرمان جنگی نازی دادند

71
00:03:39,598 --> 00:03:43,288
تا بفهمند که ریشه روانی قتلعام چیست.

72
00:03:43,288 --> 00:03:46,618
مردمشناسان تست را به 
مردمان قبیلهای دادند

73
00:03:46,618 --> 00:03:49,438
بعنوان یک آزمون جامع شخصیت شناسی.

74
00:03:49,438 --> 00:03:54,798
صاحبان شرکت از روی جدول کدگذاری آزمون
تصمیم استخدام و عدم استخدام گرفتند.

75
00:03:54,798 --> 00:03:58,239
وقتی که تست از کلینیکها خارج شد
و وارد فرهنگ عمومی شد

76
00:03:58,239 --> 00:04:01,609
اعتبارش را بین پزشکان از دست داد،

77
00:04:01,609 --> 00:04:05,279
و این تصاویر از استفاده کلینیکی افتاد.

78
00:04:05,279 --> 00:04:08,009
امروز، این آزمون هنوز مسئله برانگیز است،

79
00:04:08,009 --> 00:04:10,909
و بسیاری مردم فکر میکنند 
که کارایی آن نقض شده.

80
00:04:10,909 --> 00:04:15,929
ولی تعداد عظیم ۲۰۱۳ تایی مطالعات
روی تحقیقات رورشاخ

81
00:04:15,929 --> 00:04:20,349
نشان داد که وقتی درست از آزمون استفاده شود
جواب آزمون قابل اعتماد است،

82
00:04:20,349 --> 00:04:22,819
که میتواند بیماری روانی را تشخیص دهد

83
00:04:22,819 --> 00:04:26,349
و یا مشخصات روانی بیمار را نمایان کند.

84
00:04:26,349 --> 00:04:29,459
نمیشود گفت که 
یک کلید طلایی به ذهن بشر است --

85
00:04:29,459 --> 00:04:30,969
هیچ آزمونی نیست.

86
00:04:30,969 --> 00:04:34,709
ولی روش دیداری آن و 
عدم وجود یک پاسخ واحد برای تصاویر

87
00:04:34,709 --> 00:04:38,379
هنوز هم به روانشناسان کمک میکند که 
تصویر ظریفتری

88
00:04:38,379 --> 00:04:40,499
از مدلهای ادراک افراد بدست آورند.

89
00:04:40,499 --> 00:04:41,969
که ما را یک قدم

90
00:04:41,969 --> 00:04:46,189
به فهم الگوهای ادراکی ما نزدیکتر میکند.