0:00:06.549,0:00:12.209
1992’de banyo oyuncakları taşıyan[br]bir kargo gemisi fırtınaya yakalandı.

0:00:12.209,0:00:14.647
Taşıdığı konteynerler denize devrildi

0:00:14.647,0:00:20.837
ve dalgalar 28.000 kauçuk ördekle birlikte[br]diğer oyuncakları Kuzey Pasifik’e taşıdı.

0:00:20.837,0:00:22.697
Fakat bunlar birlikte hareket etmedi.

0:00:22.697,0:00:23.977
Tam aksine

0:00:23.977,0:00:27.307
ördekler dünyanın her tarafına dağıldı.

0:00:27.307,0:00:30.977
Araştırmacılar, okyanus akıntılarını[br]daha iyi anlayabilmek için

0:00:30.977,0:00:33.727
oyuncakların izledikleri [br]yol haritalarını çıkardılar.

0:00:33.727,0:00:36.493
Okyanus akıntıları çeşitli[br]dış etkenler sonucu oluşur.

0:00:36.493,0:00:40.043
Rüzgâr, gelgitler, [br]su yoğunluğundaki değişim

0:00:40.043,0:00:43.073
ve Dünya’nın dönüşü gibi.

0:00:43.073,0:00:47.733
Okyanus tabanı ve kıyı şeridinin [br]topoğrafyası bu hareketleri değiştirerek

0:00:47.733,0:00:50.070
akımların hızlanmasına, yavaşlamasına

0:00:50.070,0:00:52.200
veya yönünün değişmesine neden olur.

0:00:52.200,0:00:55.030
Okyanus akıntıları [br]iki ana kategoriye ayrılır:

0:00:55.030,0:00:58.290
yüzey akıntıları[br]ve derin okyanus akıntıları.

0:00:58.290,0:01:00.050
Yüzey akıntıları okyanus suyunun

0:01:00.050,0:01:02.660
yüzde onunun hareketini kontrol ederken

0:01:02.660,0:01:06.230
derin okyanus akıntıları [br]diğer yüzde 90'ı harekete geçirmektedir.

0:01:06.230,0:01:07.930
Farklı nedenleri olmasına rağmen

0:01:07.930,0:01:10.960
yüzey ve derin okyanus akıntıları

0:01:10.960,0:01:15.160
tüm okyanusu hareket ettiren [br]çapraşık bir dansta birbirini etkiler.

0:01:15.160,0:01:16.185
Kıyı açığında

0:01:16.185,0:01:19.635
yüzey akımları, su seviyesi inip çıktıkça[br]suyu ileri geri çeken

0:01:19.635,0:01:24.505
hem rüzgâr hem de gelgitler[br]tarafından yönlendirilir.

0:01:24.505,0:01:29.773
Bu arada, okyanusta, yüzey akımlarının[br]arkasındaki ana kuvvet rüzgârdır.

0:01:29.773,0:01:31.517
Rüzgâr okyanusa doğru eserken

0:01:31.517,0:01:34.507
suyun üst katmanlarını da sürükler.

0:01:34.507,0:01:37.477
Bu hareket eden su, altındaki katmanları

0:01:37.477,0:01:39.697
ve onlar da kendi altındaki[br]katmanları çeker.

0:01:39.697,0:01:43.197
Aslında 400 metre derinliğe kadar su,

0:01:43.197,0:01:47.027
okyanusun yüzeyindeki rüzgârdan[br]hâlâ etkilenmektedir.

0:01:47.027,0:01:51.337
Dünyanın tamamındaki yüzey akıntılarının [br]modellerine bakmak için uzaklaşırsanız

0:01:51.337,0:01:54.820
bunların kuzey yarım kürede saat yönünde [br]ve güney yarım kürede

0:01:54.820,0:01:57.580
saat yönünün tersine [br]seyahat eden, girdap adı verilen

0:01:57.580,0:02:00.430
büyük döngüler oluşturduğunu göreceksiniz.

0:02:00.430,0:02:02.620
Bunun nedeni, Dünya'nın dönüşünün

0:02:02.620,0:02:06.630
bu akımlara yol açan [br]rüzgâr modellerini etkilemesidir.

0:02:06.630,0:02:08.280
Eğer Dünya dönmezse

0:02:08.280,0:02:10.740
hava ve su, ekvatordaki düşük basınç ile

0:02:10.740,0:02:12.820
kutuplardaki yüksek basınç arasında

0:02:12.820,0:02:14.610
gidip gelecektir.

0:02:14.610,0:02:16.350
Ancak Dünya döndükçe

0:02:16.350,0:02:20.860
ekvatordan Kuzey Kutbu'na [br]hareket eden hava doğuya doğru,

0:02:20.860,0:02:24.509
aşağıya doğru hareket eden hava[br]batıya doğru yön değiştirir.

0:02:24.509,0:02:27.299
Ayna görüntüsü [br]güney yarım kürede gerçekleşir

0:02:27.299,0:02:29.229
böylece rüzgârın ana akımları

0:02:29.229,0:02:32.789
okyanus havzalarının etrafında [br]döngü benzeri desenler oluşturur.

0:02:32.789,0:02:35.679
Buna Coriolis Etkisi denir.

0:02:35.679,0:02:40.129
Rüzgârlar, altındaki okyanusu[br]aynı dönen girdaplara iter.

0:02:40.129,0:02:43.793
Su, ısıyı havadan daha etkili tuttuğu için

0:02:43.793,0:02:48.303
bu akımlar dünyadaki sıcaklığı [br]yeniden dağıtmaya yardımcı olur.

0:02:48.303,0:02:49.864
Yüzey akımlarının aksine

0:02:49.864,0:02:55.014
derin akımlar öncelikle deniz suyunun [br]yoğunluğundaki değişimlerden kaynaklanır.

0:02:55.014,0:02:58.486
Su, Kuzey Kutbu'na doğru[br]ilerledikçe soğur.

0:02:58.496,0:03:01.036
Ayrıca tuzu geride bırakarak[br]tuzak suyu oluşturan

0:03:01.036,0:03:05.956
buz kristallerine sahip olduğu için [br]daha yüksek tuz konsantrasyonuna sahiptir.

0:03:05.956,0:03:08.796
Bu soğuk, tuzlu su daha yoğundur

0:03:08.796,0:03:09.946
bu nedenle batar

0:03:09.946,0:03:12.616
ve daha sıcak yüzey suyu yerini alır,

0:03:12.616,0:03:17.076
termohalin sirkülasyonu adı verilen [br]dikey bir akım oluşturur.

0:03:17.076,0:03:21.563
Derin su ve rüzgârla çalışan[br]yüzey akımlarının termohalin sirkülasyonu

0:03:21.563,0:03:26.319
Küresel Konveyör Kuşağı adı verilen bir [br]sarım döngüsü oluşturmak için birleşir.

0:03:26.319,0:03:29.486
Su, okyanusun derinliklerinden [br]yüzeye doğru hareket ettikçe

0:03:29.486,0:03:32.606
okyanus besin zincirinin[br]temelini oluşturan

0:03:32.606,0:03:35.726
mikroorganizmaları besleyen [br]birçok besin taşır.

0:03:35.726,0:03:39.306
Küresel Konveyör Kuşağı, [br]dünyanın dört bir yanına yayılan

0:03:39.306,0:03:41.306
dünyanın en uzun akımıdır.

0:03:41.306,0:03:44.906
Ancak saniyede sadece [br]birkaç santimetre hareket eder.

0:03:44.906,0:03:49.456
Bir damla suyun tam tur atması [br]bin yılı bulabilir.

0:03:49.456,0:03:52.996
Bununla birlikte, yükselen [br]deniz sıcaklıkları konveyör kuşağının

0:03:52.996,0:03:54.956
görünüşte yavaşlamasına neden olmaktadır.

0:03:54.956,0:03:57.746
Modeller bunun [br]Atlantik'in her iki tarafında

0:03:57.746,0:03:59.616
hava sistemlerine zarar verdiğini

0:03:59.616,0:04:02.746
gösteriyor ve yavaşlamaya devam ederse

0:04:02.746,0:04:05.146
ya da tamamen durursa [br]ne olacağını kimse bilmiyor.

0:04:05.146,0:04:09.136
Doğru tahmin edebilmemiz[br]ve buna göre hazırlanabilmemizin tek yolu

0:04:09.136,0:04:13.826
akımları ve onları şekillendiren [br]güçlü kuvvetleri incelemeye devam etmek.