0:00:04.947,0:00:08.157
Güçlü bir şifre , parmak izinizi gizleyebilen şifredir.

0:00:08.957,0:00:10.840
Daha silik bir parmak izi,

0:00:10.840,0:00:14.274
harf sıklıklarının dağılımını düzleştirmeyle olur.

0:00:17.597,0:00:18.935
On beşinci yüzyılın ortalarında

0:00:18.935,0:00:21.266
Bunu başarabilmek için çok-alfabeli

0:00:21.266,0:00:23.357
şifreleri geliştirdik.

0:00:23.357,0:00:28.167
Heval ile Baran'ın birbirlerine ilettiği şifreli bir kelime var diyelim.

0:00:28.167,0:00:30.766
Önce, Heval kelimeyi, alfabedeki sıralarına göre

0:00:30.766,0:00:33.223
numaralara çeviriyor.

0:00:33.223,0:00:37.830
Sonra, rakamların bu sıklığı mesajda tekrar etmektedir.

0:00:39.476,0:00:41.981
Sonra, her ileti altındaki rakama göre kaydırılarak şifrelenir.

0:00:41.981,0:00:44.160
Sonra, her ileti altındaki rakama göre kaydırılarak şifrelenir.

0:00:45.129,0:00:48.809
Şimdi, Sezar'ın daha önce yaptığı gibi tek bir

0:00:48.809,0:00:53.637
kaydırma yerine birden çok kaydırma kullanıyor.

0:00:53.637,0:00:56.626
Sonra, şifreli mesaj Baran'a açık bir şekilde gönderilir.

0:00:58.488,0:01:01.626
Baran, kendisinde de olan şifreli kelimeye göre

0:01:01.626,0:01:04.859
kaymaları çıkartarak mesajı çözer.

0:01:06.121,0:01:08.042
Evîn adında bir şifre-kırıcının

0:01:08.042,0:01:10.173
bazı mesajları eline geçirdiğini

0:01:10.173,0:01:12.642
ve harf sıklıklarını hesapladığını düşünün.

0:01:13.673,0:01:18.043
Daha düz bir dağılım, ya da daha silik bir parmak izine ulaşacaktır.

0:01:18.043,0:01:20.592
Peki, bunu nasıl çözebilir?

0:01:22.546,0:01:26.169
Unutmayın, şifre kırıcılar sızmış bilgi ararlar,

0:01:26.169,0:01:29.382
Tıpkı yarım bir parmak izi bulmakta olduğu gibi.

0:01:29.382,0:01:32.411
Ne zaman harf sıklıklarında bir farklılık olursa,

0:01:32.411,0:01:34.929
Bilgi sızması gözlemlenir.

0:01:36.129,0:01:39.826
Bu farklılık, şifreli mesajdaki tekrarlardan kaynaklanmaktadır.

0:01:41.703,0:01:45.911
Bu durumda, Heval'in şifresinde tekrar eden bir kod kelime var.

0:01:47.219,0:01:51.096
Şifrelemeyi kırabilmesi için, Evin'in kelimenin uzunluğuna karar vermesi lazım

0:01:51.096,0:01:55.567
kelimenin kendisinin ne olduğuna değil.

0:01:55.567,0:01:56.922
Bunun için gidip

0:01:56.922,0:02:00.487
farklı aralıkların sıklıklarının dağılımlarına bakması gerekiyor.

0:02:00.487,0:02:04.430
her beşinci kelimenin sıklığını kontrol ettiğinde

0:02:04.430,0:02:07.648
parmak izi kendini ifşa edecektir.

0:02:07.648,0:02:10.144
Şimdi ise tekrar eden bir dizide beş

0:02:10.144,0:02:12.821
Sezar şifresi kırması gerekiyor.

0:02:12.821,0:02:14.726
Biresel anlamda bu gereksiz bir görev

0:02:14.726,0:02:17.136
daha önce gördüğümüz üzre

0:02:17.136,0:02:19.740
Şifrenin zorluğu kilit kelimenin uzunluğunu bulmaya

0:02:19.740,0:02:22.909
ayrılan zamanı belirliyor.

0:02:22.909,0:02:26.909
Bu kelime ne kadar uzun olursa, şifre o kadar zor olur.