WEBVTT

00:00:00.527 --> 00:00:06.981
(Een mug zoemt)

NOTE Paragraph

00:00:10.009 --> 00:00:13.034
(Pats)

NOTE Paragraph

00:00:13.034 --> 00:00:16.017
Hebbes.

NOTE Paragraph

00:00:16.017 --> 00:00:19.741
Muggen. Ik haat ze.

00:00:19.741 --> 00:00:21.509
Jullie ook?

00:00:21.509 --> 00:00:24.600
Dat verschrikkelijke gezoem rond je oren 's nachts

00:00:24.600 --> 00:00:26.971
daar word je toch stapelgek van?

00:00:26.971 --> 00:00:29.185
Weten dat ze een naald in je huid wil steken

00:00:29.185 --> 00:00:33.271
en je bloed eruit wil zuigen. 
Dat is toch verschrikkelijk?

00:00:33.271 --> 00:00:36.652
Ik kan eigenlijk maar één voordeel bedenken

00:00:36.652 --> 00:00:39.032
waar het gaat om muggen.

00:00:39.032 --> 00:00:41.743
Als ze 's avonds in onze slaapkamer vliegen

00:00:41.743 --> 00:00:44.848
bijten ze liever mijn vrouw.

NOTE Paragraph

00:00:44.848 --> 00:00:46.057
Dat is toch fascinerend?

00:00:46.057 --> 00:00:50.663
Waarom wordt ze meer gebeten dan ik?

00:00:50.663 --> 00:00:54.855
Het antwoord is geur, de geur van haar lichaam.

00:00:54.855 --> 00:00:57.505
Omdat we allemaal verschillend ruiken 
en stofjes produceren op onze huid

00:00:57.505 --> 00:01:01.982
die muggen aantrekken of afstoten,

00:01:01.982 --> 00:01:05.414
zijn sommigen van ons gewoon lekkerder dan anderen.

00:01:05.414 --> 00:01:08.644
Dus mijn vrouw ruikt lekkerder dan ik,

00:01:08.644 --> 00:01:11.430
of ik stink meer dan zij.

NOTE Paragraph

00:01:11.430 --> 00:01:15.011
Hoe dan ook, muggen vinden ons in het donker

00:01:15.011 --> 00:01:17.746
door ons op te snuiven. Ze ruiken ons.

00:01:17.746 --> 00:01:20.456
Tijdens mijn promotieonderzoek 
wilde ik precies weten

00:01:20.456 --> 00:01:23.212
welke chemische stoffen uit onze huid,

00:01:23.212 --> 00:01:26.993
Afrikaanse malaria-muggen gebruiken 
om ons 's nachts op te sporen.

00:01:26.993 --> 00:01:30.561
Er is een hele reeks van verbindingen die ze gebruiken.

00:01:30.561 --> 00:01:33.588
Dit ging geen gemakkelijke taak worden.

00:01:33.588 --> 00:01:36.693
Daarom hebben we verschillende experimenten opgezet.

00:01:36.693 --> 00:01:39.561
Waarom hebben we deze experimenten gedaan?

00:01:39.561 --> 00:01:42.914
Omdat de helft van de wereldbevolking het risico loopt

00:01:42.914 --> 00:01:46.120
een dodelijke ziekte als malaria op te lopen

00:01:46.120 --> 00:01:48.822
via een simpele muggenbeet.

00:01:48.822 --> 00:01:51.189
Elke 30 seconden sterft er ergens op deze planeet

00:01:51.189 --> 00:01:54.860
een kind aan malaria. 
Vanochtend zei Paul Levy,

00:01:54.860 --> 00:01:58.707
hij had het over de metafoor van een 727 
die op de Verenigde Staten crasht.

00:01:58.707 --> 00:02:04.288
Nou, in Afrika gaat het om het equivalent 
van zeven jumbo 747's

00:02:04.288 --> 00:02:07.089
die dagelijks crashen.

00:02:07.089 --> 00:02:10.330
Maar als we die muggen in vallen kunnen lokken,

00:02:10.330 --> 00:02:14.031
lokken met onze geur, dan kunnen we misschien de verspreiding van ziekten stoppen.

00:02:14.031 --> 00:02:15.861
lokken met onze geur, dan kunnen we misschien de verspreiding van ziekten stoppen.

NOTE Paragraph

00:02:15.861 --> 00:02:18.109
Het was niet eenvoudig om deze puzzel op te lossen,

00:02:18.109 --> 00:02:21.346
omdat we honderden verschillende chemische stofjes 
op de huid produceren,

00:02:21.346 --> 00:02:23.763
maar wij hebben een paar opmerkelijke 
experimenten uitgevoerd,

00:02:23.763 --> 00:02:27.555
die ons hebben geholpen d
eze puzzel heel snel op te lossen.

NOTE Paragraph

00:02:27.555 --> 00:02:30.918
Ten eerste zagen we 
dat niet alle muggensoorten

00:02:30.918 --> 00:02:34.766
op hetzelfde deel van het lichaam bijten. Vreemd.

00:02:34.766 --> 00:02:36.385
We zetten een experiment op

00:02:36.385 --> 00:02:39.997
waarbij wij een naakte vrijwilliger 
in een grote kooi legden,

00:02:39.997 --> 00:02:43.136
en in die kooi muggen loslieten

00:02:43.136 --> 00:02:46.455
om te zien waar op het lichaam van de persoon ze beten.

00:02:46.455 --> 00:02:49.054
We vonden enkele opmerkelijke verschillen.

00:02:49.054 --> 00:02:51.417
Links hier zie je de beten

00:02:51.417 --> 00:02:54.342
op deze persoon door de Nederlandse malariamug.

00:02:54.342 --> 00:02:57.370
Ze hadden een zeer sterke voorkeur om in het gezicht te bijten.

00:02:57.370 --> 00:02:59.832
De Afrikaanse malariamug daarentegen

00:02:59.832 --> 00:03:05.637
had een zeer sterke voorkeur voor de enkels 
en de voeten van deze persoon,

00:03:05.637 --> 00:03:08.102
en dat hadden we allang moeten weten

00:03:08.102 --> 00:03:12.574
ze heten immers muskie-teen, ziet u? (Gelach)

00:03:12.574 --> 00:03:15.681
Dat klopt. (Applaus)

NOTE Paragraph

00:03:15.681 --> 00:03:21.334
Dus gingen we ons richten op de geur van voeten,

00:03:21.334 --> 00:03:22.906
op de geur van menselijke voeten,

00:03:22.906 --> 00:03:26.608
totdat wij op opmerkelijke uitspraak 
in de literatuur stuitten

00:03:26.608 --> 00:03:30.266
namelijk dat kaas naar voeten ruikt

00:03:30.266 --> 00:03:34.348
in plaats van andersom. 
Daar daar eens over na.

00:03:34.348 --> 00:03:36.607
Hierdoor aangezet deden we een opmerkelijk experiment.

00:03:36.607 --> 00:03:40.986
We hebben geprobeerd, 
met een klein stukje Limburgse kaas,

00:03:40.986 --> 00:03:43.658
die sterk naar voeten ruikt,

00:03:43.658 --> 00:03:46.155
om Afrikaanse malariamuggen aan te trekken.

00:03:46.155 --> 00:03:48.887
En weet je wat? Het werkte.

00:03:48.887 --> 00:03:54.222
Het werkte zelfs zo goed dat we nu 
een synthetisch mengsel hebben

00:03:54.222 --> 00:03:58.736
van Limburger kaas-aroma, 
dat we in Tanzania gebruiken

00:03:58.736 --> 00:04:00.848
en waar van is aangetoond is dat het twee tot drie keer aantrekkelijker is voor muggen

00:04:00.848 --> 00:04:04.730
dan mensen.

00:04:04.730 --> 00:04:08.251
Limburg, wees trots op je kaas,

00:04:08.251 --> 00:04:11.448
want hij wordt nu gebruikt in de strijd tegen malaria.

00:04:11.448 --> 00:04:18.244
(Applaus)

00:04:18.244 --> 00:04:21.178
Dat is de kaas, om te laten zien.

NOTE Paragraph

00:04:21.178 --> 00:04:24.357
Mijn tweede verhaal is ook opmerkelijk.

00:04:24.357 --> 00:04:27.972
Het gaat om trouwe viervoeters: honden.

00:04:27.972 --> 00:04:28.965
Ik zal u tonen

00:04:28.965 --> 00:04:32.102
Hoe we honden kunnen gebruiken 
in de strijd tegen malaria.

00:04:32.102 --> 00:04:35.770
Een van de beste manieren om muggen te doden

00:04:35.770 --> 00:04:38.725
is om niet te wachten tot ze volwassen rondvliegen

00:04:38.725 --> 00:04:41.812
en mensen bijten en ziekten overbrengen.

00:04:41.812 --> 00:04:45.715
Het gaat erom ze te doden 
als ze nog larven in het water zijn.

00:04:45.715 --> 00:04:50.440
Waarom? Omdat ze net als de geheime dienst zijn.

00:04:50.440 --> 00:04:54.592
In deze waterpoel zijn deze larven geconcentreerd.

00:04:54.592 --> 00:04:57.274
Ze zijn allemaal bij elkaar. 
Ze bewegen niet.

00:04:57.274 --> 00:05:00.442
Ze kunnen niet ontsnappen uit het water. 
Ze kunnen niet vliegen.

00:05:00.442 --> 00:05:03.899
En ze zijn toegankelijk. 
Je kunt eigenlijk naar die poel lopen

00:05:03.899 --> 00:05:08.158
en ze daar doden, toch?

NOTE Paragraph

00:05:08.158 --> 00:05:12.030
Ons probleem is dat

00:05:12.030 --> 00:05:15.191
deze poelen van water met larven erin

00:05:15.191 --> 00:05:17.914
ver verspreid zijn over het landschap,

00:05:17.914 --> 00:05:20.822
wat het voor een bestrijder moeilijk maakt

00:05:20.822 --> 00:05:24.800
om al die kweekvijvers te vinden 
en met insecticiden te behandelen.

00:05:24.800 --> 00:05:27.331
Vorig jaar hebben we heel hard nagedacht,

00:05:27.331 --> 00:05:30.706
hoe we dit probleem kunnen oplossen? 
Totdat we ons realiseerden

00:05:30.706 --> 00:05:33.969
dat net zoals wij een unieke geur hebben,

00:05:33.969 --> 00:05:38.480
muggenlarven ook een zeer unieke geur hebben.

NOTE Paragraph

00:05:38.480 --> 00:05:40.573
Dus zetten we nog een gek experiment op,

00:05:40.573 --> 00:05:42.645
omdat we de geur van deze larven hadden verzameld,

00:05:42.645 --> 00:05:47.011
op stukjes stof zetten, en toen iets bijzonders deden.

00:05:47.011 --> 00:05:49.404
Hier is een balk met vier gaten

00:05:49.404 --> 00:05:52.207
en de geur van de larven stoppen we in het linkergat.

00:05:52.207 --> 00:05:53.282
Ooh, dat was snel.

00:05:53.282 --> 00:05:55.726
Daar is de hond. Hij heet Tweed. Het is een border collie.

00:05:55.726 --> 00:05:58.641
Hij onderzoekt deze gaten, en daar heeft hij het al.

00:05:58.641 --> 00:06:01.138
Hij gaat terug om de andere gaten te controleren,

00:06:01.138 --> 00:06:02.621
maar hij komt terug bij de eerste,

00:06:02.621 --> 00:06:05.278
en nu neemt hij die geur in zich op,

00:06:05.278 --> 00:06:07.508
wat betekent dat we nu honden kunnen gebruiken

00:06:07.508 --> 00:06:09.836
samen met de bestrijders om de kweekvijvers

00:06:09.836 --> 00:06:12.220
van de muggen beter te kunnen vinden,

00:06:12.220 --> 00:06:15.089
om zo malaria beter te bestrijden.

00:06:15.089 --> 00:06:18.803
Deze dame is Ellen van der Zweep,
een van de beste hondentrainers in de wereld,

00:06:18.803 --> 00:06:21.678
en ze is van mening dat we veel meer kunnen doen.

00:06:21.678 --> 00:06:25.396
Omdat we ook weten dat mensen die drager zijn 
van malariaparasieten

00:06:25.396 --> 00:06:28.372
anders ruiken dan mensen die niet geïnfecteerd zijn,

00:06:28.372 --> 00:06:30.678
is ze ervan overtuigd dat we honden kunnen trainen

00:06:30.678 --> 00:06:34.368
op het vinden van mensen die de parasiet dragen.

00:06:34.368 --> 00:06:36.551
Dat betekent dat in een bevolking waar malaria

00:06:36.551 --> 00:06:40.444
sterk is afgenomen, en er nog een paar mensen 
met parasieten over zijn,

00:06:40.444 --> 00:06:42.023
de honden deze mensen kunnen vinden,

00:06:42.023 --> 00:06:46.262
om ze te behandelen met anti-malariamiddelen, 
zodat we malaria de doodssteek te geven.

00:06:46.262 --> 00:06:49.770
Honden in de strijd tegen malaria.

NOTE Paragraph

00:06:49.770 --> 00:06:52.808
Mijn derde verhaal is misschien nog opmerkelijker,

00:06:52.808 --> 00:06:57.657
en wordt vandaag voor het eerst openbaar gemaakt.

00:06:57.657 --> 00:06:59.727
Ja.

00:06:59.727 --> 00:07:02.933
Het is een vreemd verhaal, maar ik denk wel de beste

00:07:02.933 --> 00:07:06.252
en ultieme wraak tegen muggen ooit.

00:07:06.252 --> 00:07:09.426
Mensen hebben mij zelfs gezegd 
dat zij het nu leuk zullen vinden

00:07:09.426 --> 00:07:12.488
om door muggen te worden gebeten.

00:07:12.488 --> 00:07:15.196
De vraag is natuurlijk, hoe komt iemand ertoe

00:07:15.196 --> 00:07:17.806
het leuk te vinden om door muggen gebeten te worden?

00:07:17.806 --> 00:07:19.066
Het antwoord

00:07:19.066 --> 00:07:23.183
heb ik hier in mijn zak,

00:07:23.183 --> 00:07:25.893
als ik erbij kan.

00:07:25.893 --> 00:07:29.239
Het is een tablet, een eenvoudige tablet

00:07:29.239 --> 00:07:32.121
en als ik die met water inneem,

00:07:32.121 --> 00:07:36.396
doet hij wonderen.

00:07:36.396 --> 00:07:38.069
Dank u.

00:07:40.287 --> 00:07:44.029
(Drinkt)

NOTE Paragraph

00:07:44.029 --> 00:07:48.045
Nu wil ik je laten zien hoe dit werkt.

00:07:48.045 --> 00:07:51.062
Hier in deze kist zit een kooi

00:07:51.062 --> 00:07:55.856
met honderden hongerige

00:07:55.856 --> 00:08:00.323
vrouwelijke muggen

00:08:00.323 --> 00:08:04.211
die ik zo zal loslaten (Gelach)

00:08:04.211 --> 00:08:07.331
Geintje, geintje.

00:08:07.331 --> 00:08:10.223
Wat ik ga laten zien, 
is dat ik mijn arm erin doe

00:08:10.223 --> 00:08:12.938
en zal laten zien hoe snel ze bijten.

00:08:12.938 --> 00:08:14.935
Daar gaan we.

00:08:14.935 --> 00:08:18.357
Maak je geen zorgen, 
ik doe dit de hele tijd in het lab.

00:08:18.357 --> 00:08:22.159
Daar gaan we. Oke.

00:08:22.159 --> 00:08:27.202
Hier op de video,

00:08:27.202 --> 00:08:28.570
ga ik precies hetzelfde laten zien,

00:08:28.570 --> 00:08:31.329
behalve dat de video is opgenomen

00:08:31.329 --> 00:08:34.895
een uur nadat ik de tablet nam.

00:08:34.895 --> 00:08:39.619
Kijk maar. Dat werkt niet. Oke. Sorry.

00:08:39.619 --> 00:08:42.018
Ik stop mijn arm erin, ik geef ze een sappig,

00:08:42.018 --> 00:08:44.286
bloedmaal, ik schud ze van me af, 
en na verloop van tijd

00:08:44.286 --> 00:08:47.303
worden deze muggen heel, heel ziek,

00:08:47.303 --> 00:08:49.462
hier snel vertoond,

00:08:49.462 --> 00:08:52.826
en drie uur later zien we op de bodem van de kooi

00:08:52.826 --> 00:08:55.910
dode muggen,

00:08:55.910 --> 00:09:00.241
heel dode muggen, en ik zeg, dames en heren,

00:09:00.241 --> 00:09:02.106
we hebben stuivertje gewisseld met de muggen.

00:09:02.106 --> 00:09:06.826
Ze doden ons niet. We doden hen.

00:09:06.826 --> 00:09:14.983
(Applaus)

NOTE Paragraph

00:09:14.983 --> 00:09:21.067
Denk — (Gelach) —

00:09:21.067 --> 00:09:22.905
Maastricht, let op.

00:09:22.905 --> 00:09:25.031
Denk aan wat we hiermee kunnen doen.

00:09:25.031 --> 00:09:27.229
We kunnen dit gebruiken om uitbraken

00:09:27.229 --> 00:09:30.615
van door muggen overgebrachte ziekten te bestrijden.

00:09:30.615 --> 00:09:32.632
Sterker nog, bedenk wat er zou gebeuren als,

00:09:32.632 --> 00:09:35.691
in een zeer groot gebied, 
iedereen dit middel zou nemen,

00:09:35.691 --> 00:09:37.952
gedurende drie weken.

00:09:37.952 --> 00:09:40.360
Dat zou ons een kans geven om malaria

00:09:40.360 --> 00:09:41.970
daadwerkelijk uit te roeien.

NOTE Paragraph

00:09:41.970 --> 00:09:46.064
Dus kaas, honden en een pil 
om muggen te doden.

00:09:46.064 --> 00:09:49.702
Dat is het soort van out-of-the-box-wetenschap 
dat ik graag doe,

00:09:49.702 --> 00:09:52.207
om de mensheid beter te maken,

00:09:52.207 --> 00:09:55.008
maar vooral voor haar, zodat zij kan opgroeien

00:09:55.008 --> 00:09:59.808
in een wereld zonder malaria. Bedankt. (Applaus)