ဘိန္းျဖဴစြဲလမ္းျခင္းကုိျဖစ္ေစေသာအရာေတြက ဘာလဲ ? ဒီေမးခြန္းက တကယ့္ကုိ ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္ေမးခြန္းမဟုတ္ဘူးလား ? ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အားလံုးသိၾကပါတယ္ ဘိန္းျဖဴစြဲလမ္းျခင္းကုိျဖစ္ေစတဲ႔အရာက ဘိန္းျဖဴ ပါ ဘယ္လုိျဖစ္ေစလဲဆုိတာက ..... သင္ဘိန္းျဖဴကုိ ရက္ ၂၀ သံုးခဲ့ရင္ ၂၁ ရက္ေန႔ ေျမာက္ မသံုးျဖစ္ရင္ သင့္ခႏၶာကိုယ္က ဘိန္းျဖဴကုိအလြန္းအမင္း ေတာင့္တစိတ္သံုးခ်င္စိတ္ ျဖစ္မယ္ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဘိန္းျဖဴ မူးယစ္ေဆးထဲမွာ "chemical" ေတြပါေနလို ့ပါေနလို ့ပါ အဲ့ဒါကုိ မူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းျခင္း လို ့ေခၚတယ္ ဟုတ္တယ္ဟုတ္ ? ဒါေပမဲ့ မူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းျခင္းဟာ အဲ ့ဒီေလာက္ မလြယ္ကူ မရုိးရွင္းပါဘူး ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ သိထားခဲ့တဲ ့မူးယစ္ေဆးစြဲလမး္ ျခင္းဆုိတာေတြဟာအကုန္အမွားေတြပါ ဥပမာသင္႔အဖြားတင္ပဆံုရိုးက်ိဳးၿပီးေဆးရံုတင္ရတဲ့အခါ အပတ္ေပါင္း ဒါမွမဟုတ္ လေပါင္းမ်ားစြာ "ဒုိင္ယာေမာ္ဖင္း" ေဆးနဲ ့နာက်င္မႈ ကုသမႈခံယူခဲ့ရမယ္ "ဒုိင္ယာေမာ္ဖင္း" ဆုိတာ ဘိန္းျဖဴပါပဲ တကယ္ေတာ့ မူးယစ္ေဆးသံုးသူေတြ လမ္းမွာ၀ယ္ယူရ ရွိေနတဲ ့ဘိန္းျဖဴထက္အဆေပါင္းမ်ားစြာျပင္းပါတယ္ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့မူးယစ္ေဆးေရာင္းသူေတြဘိန္းျဖဴ ကုိေရာေနွာေလ့ရွိတဲ့အျခားမသန့္စင္တဲ့ပစၥည္းေတြမပါလုိ႔ပါ သင့္ပတ္၀န္းက်င္မွာေဆးရံုမွာ ေဆးကုသ မႈခံယူေနရတဲ့လူေတြအားလံုး ပထမတန္းစားဘိန္းျဖဴကုိသံုးၿပီးနာက်င္မႈ ေ၀ဒနာအျပင္းစားေတြကုိကုေနၾကတယ္ အဲ့လိုဆုိရင္ အဲ့ဒီလူနာေတြအားလံုး မူးယစ္ေဆး စြဲသူေတြျဖစ္ကုန္ၾကမွာေပါ့ ဒါေပမဲ့ေသခ်ာေလ့လာဆန္းစစ္မႈျပဳထားတဲ့သုေတသန ေတြအရအဲ့ဒီလူေတြဟာဒီလုိကုသမႈေၾကာင့္ မူးယစ္ေဆး စြဲလမး္မႈမျဖစ္ၾကတာကုိေတြ႔ရပါတယ္ သင့္အဖြားလဲသူ ့ရဲ ႔တင္ပဆံုရုိးက်ိဳးကုသမႈ ေၾကာင့္ဘိန္းစားမျဖစ္ခဲ့ရဘူးမဟုတ္လား အဲ့ဒါဘာေၾကာင့္မ်ားလဲ ? လက္ရွိပညာရွင္မ်ားလက္ခံတဲ့မူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းျခင္း သီအုိရီေတြဟာ ၂၀ရာစုေခတ္ဦးပုိင္းမွာ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔တဲ့ေလ့လာ စမ္းသပ္သုေတသနေတြေပၚမူတည္ခဲ့ပါတယ္ အရမ္းကုိရိုးရွင္းတဲ့ေလ့လာစမ္းသပ္မႈေတြပါ ၾကြက္အေကာင္ကိုေလွာင္အိမ္ထဲမွာေရဘူးႏွစ္ဘူး နဲ ့အတူထားတယ္ တစ္ဘူးကရုိးရုိးေရ တစ္ဘူးကဘိန္းျဖဴ(သုိ႔) ကုိကင္း(COCAINE)ေရာထားတဲ့ေရပါ အဲ့ဒီေလ့လာစမ္းသပ္မႈလုပ္တုိင္းေတြ႔ရတာက... ၾကြက္ကမူးယစ္ေဆးေရာထားတဲ့ေရကုိပဲလိုခ်င္ေနတယ္ အဲ့ဒါကုိပဲေသာက္ၿပီးရင္းေသာက္ရင္း ေသဆံုးသြားခဲ့ရတဲ႔အထိပါပဲ ဒါေပမဲ့ ၁၉၇၀ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာ စိတ္ပညာပါေမာကၡႀကီး Bruce Alexander က ဒီေလ့လာစမ္းသပ္မႈနဲ့ပက္သက္လို႔ထူးျခားမႈေလး ကုိသတိျပဳမိခဲ့တယ္ ၾကြက္ကုိေလွာင္အိမ္ထဲမွာတစ္ေကာင္တည္းထားတယ္ မူးယစ္ေဆးသံုးရံုကလြဲလို႔တျခားလုပ္စရာဘာမွ လုပ္စရာမရွိဘူး အကယ္ရ်္မ်ားပံုစံတစ္မ်ိဳးေျပာင္းၿပီးစမ္းသပ္ၾကည့္ ရင္ေရာဘာေတြျဖစ္ႏုိင္မလဲလို႔သူစဥ္းစားခဲ့တယ္ ဒါေၾကာင့္ၾကြက္ေတြရဲ႔နိဗၺာန္ဘံုလိုမ်ိဳး ၾကြက္ပန္းျခံကုိ သူတည္ေဆာက္ခဲ့တယ္ ၾကြယ္၀ျပည့္စံုတဲ့ေလွာင္အိမ္ၾကီးထဲမွာၾကြက္ေတြ ေပ်ာ္ရႊင္စြာေဆာ့ကစားလုိ႔ရမဲ့ေရာင္စံုေဘာလံုးေတြ ဥမင္လိႈဏ္ေဂါင္းေတြရွိမယ္ အတူတူေဆာ့ေပးမဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြလည္းရွိမယ္ ကစားၿပီးရင္အျခားေပ်ာ္စရာကိစေတြျဖစ္တဲ့ လိင္ဆက္ဆံ ခ်စ္တင္းနွီးေႏွာမႈေတြလဲရွိမယ္ ၾကြက္တုိင္းျပည္မွာလိုခ်င္တဲ့အရာမွန္သမွ်ရွိမယ္ ၿပီးေတာ့ရုိးရုးိေရနဲ ့မူးယစ္ေဆးေရာထားတဲ့ေရ ႏွစ္ဘူးလဲရွိမယ္ ဒါေပမဲ့အရမ္းကုိစိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ေတြ ႔ ရွိခ်က္ကေတာ့ ၾကြက္ပန္းျခံထဲမွာၾကြက္ေတြဟာမူးယစ္ေဆးေရာ ထားတဲ့ေရကုိမသံုးသေလာက္ပဲ လိုခ်င္တပ္မက္စြာအဲ့ဒီမူးယစ္ေဆးေရာေရကုိ ပဲေသာက္သံုးေနသူမရွိသလို သံုးတဲ့ၾကြက္ေတြမွာ လဲေဆးလြန္ျခင္းမရွိသေလာက္ပဲဆုိတာေတြ့ရတယ္ တကယ္ေတာ့လူသားေတြနဲ့ေလ့လာစမ္းသပ္မႈေတြမွာ လဲတူညီတဲ့ေတြ႔ရွိမႈေတြရွိခဲ့ပါတယ္ ဥပမာ...ဗီယက္နမ္ စစ္ပြဲ ဗီယက္နမ္မွာစစ္တိုက္ေနတဲ့အေမရိကန္စစ္သား ၂၀% ခန့္ကစစ္တုိက္ရင္းဘိန္းျဖဴ သံုးစြဲခဲ့ပါတယ္ ျပည္သူျပည္သားေတြကအရမ္းကုိစုိးရိမ္ထိတ္လန့္ ခဲ့ၾကရပါတယ္ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ေထာင္ေသားမ်ားစြာေသာ မူးယစ္ေဆးစြဲေနေသာစစ္ျပန္စစ္သားေတြ စစ္ၿပီးတဲ့အခါအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ရဲ ့လမ္းေတြေပၚမွာျပည့္ႏွက္ေနခဲ့မယ္လို ့ စုိးရိမ္မွားခဲ့ၾကတယ္ ဒါေပမဲ့စစ္ျပန္စစ္သားေတြနဲ့ေမးျမန္းေလ့လာမႈ သုေတသနတစ္ခု စိတ္၀င္စားဖြယ္ေတြရွိမႈကေတာ့ ၄င္းစစ္ျပန္စစ္သားေတြဟာ ေဆးျဖတ္စခန္းေတြမ သြားခဲ့ရဘူး မူးယစ္ေဆးျဖတ္လကၡဏာေတြမရွိခဲ့ဘူး ၄င္းစစ္ျပန္ေတြရဲ ့ ၉၅%ဟာ အိမ္ျပန္ေရာက္တာ နဲ့ေဆးဆက္မသံုးၾကေတာ့ဘူး သင္အရင္ကယံုၾကည္ခဲ့တဲ့မူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းမႈ သီအုိရီအရေတာ့လံုး၀အဓိပါၸယ္မရွိဘူးမို့လား ဒါေပမဲ့သင္ပါေမာကၡႀကီး Alexander ရဲ ့သီအုိ ရီကုိယံုၾကည္ရင္ေတာ့အရမ္းကုိအဓိပါယ္ရွိပါတယ္ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့တုိင္းတပါးျခားအလြန္ဆုိးရြား တဲ့ေတာနက္ထဲမွာမေနခ်င္တဲ့ေနရာမွာေရာက္ေနတဲ့ စစ္သားေတြဟာ အခ်ိန္မေရြးေသႏုိင္ အသတ္ခံရႏုိင္တဲ့အေျခေန မွာ ဘိန္းျဖဴဟာစစ္သားေတြအတြက္အခ်ိန္ျဖဳန္းစရာ ခါးသီးတဲ့လက္ေတြ႔ဘ၀ကုိေမ့ေစတဲ့အေဖာ္ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္ ဒါေပမဲ့ခ်စ္ခင္တဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြမိသားစုေထတြ ရွိတဲ့ေကာင္းတဲ့ကုိယ့္အိမ္ကုိယ့္ေဒသျပန္ ေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ဘိန္းျဖဴမဟုတ္ဘဲအျခား ေရြးခ်ယ္စရာအေဖာ္ေတြရွိခဲ့တယ္ ၾကြက္ေတြကုိပထမေလွာင္အိမ္ထဲကေန လူသားဆန္တဲ ့ၾကြက္ေလွာင္အိမ္ထဲထည့္လိုက္သလို ပဲေပါ့ မူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းမႈျဖစ္ေစတာမူးယစ္ေဆးေၾကာင့္ မဟုတ္ပါသင္ရွိေနတဲ ့ပတ္၀န္းက်င္ေလွာင္အိမ္ ေၾကာင့္ပါ ယခုမူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းမႈအေၾကာင္းအရာကုိ ေျပာင္း လဲလက္ခံဖုိ႔လုိပါၿပီ လ႔ူသားတုိင္းဟာလူမႈအဖြဲ႔အစည္းအတြင္းအခ်င္း ခ်င္းထိေတြ႔ဆက္ဆံဖုိ့လိုတာေမြးရာပါလိုအပ္ခ်က္ါပ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔လူသားေတြေပ်ာ္ရႊင္မယ္က်န္းမာ မယ္ဆုိရင္ေဘးပတ္၀န္းက်င္ကလူေတြနဲ႔ေပါင္း သင္းဆက္ဆံရင္းႏွီးပါ ဒါေပမဲ့အခုအဲ့လိုမဟုတ္ပါဘူး ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ကြ်န္ေတာ္တိုဟာစိတ္ဒဏ္ရာ ေတြအထီးက်န္မႈေတြဘ၀ရဲ႔ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနတယ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိတခဏစိတ္သက္သာရာရေစမဲ႔အရာေတြ နဲ႔ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေနရတယ္ ဥပမာ စမတ္ဖုန္းေတြပဲ ၾကည့္ေနတာမ်ိဳး လိင္ဆက္ဆံမႈအသားေပးဗီဒီယုိ၀က္ဘ္ဆုိဒ္ေတြဂိမ္း ကစားနည္းေတြလူမႈကြန္ယက္ေတြေလာင္းက စားေတြကုိကင္းသံုးျခင္း စသျဖင့္ေပါ့.... ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဟာ လူ႔သဘာ၀ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေနရ မည္ျဖစ္သည္ မမွန္ကန္တဲ့ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈမ်ားမွ ရုန္း ထြက္ရန္မွာ မွန္ကန္တဲ့ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈ မ်ားတည္ေဆာက္ရန္ျဖစ္သည္ တနည္းအားျဖင့္မိမိပတ္၀န္းက်င္မွတျခားလူမ်ား ႏွင့္ေရာေထြးေနထုိင္မွသာလွ်င္ မွန္ကန္ေသာ ေပါင္းသင္ဆက္ဆံမႈမ်ားျဖစ္ေပၚလာႏုိင္မည္ မူးယစ္ေဆးစြဲလန္းမႈသည္ လူ ့အသုိင္း၀ုိင္းအ တြင္းစိမ္းကားေသာလႈမႈဆက္ဆံေရးျပသနာ၏ လကၡဏာတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္ ၄င္းသည္ယေန႔လူမႈအသုိုင္းအ၀န္းတြင္လည္းျဖစ္ေပၚ ေနသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလံုးလည္းခံစားေနရသည္ ၁၉၅၀ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ အေမရိကန္လူမ်ိဳးမ်ား တြင္ရွိသည့္အရင္းနွီးဆံုးသူငယ္ခ်င္းအေရတြက္ မွာ တျဖည္းျဖည္းက်ဆင္းလာသည္ကုိေတြ႔ရသည္ တခ်ိန္တည္းမွာပဲလက္ရွိေနထုိင္ေသာအိပမ်ားပုိ မိုက်ယ္၀န္းလာသည္ တနည္းအားျဖင့္သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲသထက္နဲလာၿပီး ပုိမုိအထီးက်န္လာၾကသည္ လူမႈအသုိင္း၀န္းသူငယ္ခ်င္းမ်ားထက္အျခားအရာ မ်ားကုိပုိမုိဦးစားေပးလာၾကသည္ ရာစုႏွစ္တစ္စုေက်ာ္ၾကားဆင္ႏႊဲေနေသာ မူးယစ္ ေဆးထုတ္လုပ္မႈႏွင့္သံုးစြဲမႈေလွ်ာ႔ခ်ေရးစီမံ ခ်က္စစ္ဆင္ေရးမ်ားကလည္း မူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းမႈျပသနာကုိပိုမုိဆုိးရြားေစ ပါသည္ ၄င္းစစ္ဆင္ေရးမ်ားသည္ မူးယစ္ေဆးစြဲသူမ်ားကုိ လူမႈ အသုိင္း၀န္းသုိ႔ျပန္လည္၀င္ေရာက္ေစရမည့္အစား လႈမႈအသုိင္း၀န္းျပင္ပသုိ႔ပုိမုိေရာက္ရွိသြား ေစသည္ ၄င္းတုိ႔အလုပ္အကုိင္အတည္တက်ရွိၿပီး၄င္းတုိ႔ ဘ၀တည္ၿငိမ္သြားရန္ခက္ခဲသြားေစသည္ ၄င္းတို႔မူးယစ္ေဆးသံုးမိပါကလုိအပ္ေသာအေထာက္ အပံ့မ်ား အစားေလွ်ာင္အိမ္ႏွင့္တူသည့္ေထာင္ သြင္းအက်ဥ္းခ်ၾကသည္ မူးယစ္ေဆးစြဲလူနာမ်ားကုိ ပုိမုိဆုိးရြားေသာခံစားမႈျဖစ္ေစၿပီးတသက္ လံုးနာလန္မထူဘဲမုန္းတီးလာေအာင္ျပဳလုပ္ၾကသည္ ေဆးစြဲသူတစ္ဦးခ်င္းျပန္လည္ထူေထာင္ေရးကုိပဲ ကြ်န္ေတာ္တို႔အာရံုစုိက္ခဲ့ၾကသည္ ယခုလူမႈေရးရာအုပ္စုလုိက္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ကုိေဆြးေႏြးသင့္ပါၿပီ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ မူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းမႈ ေၾကာင့္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ထိခိုက္မႈမဟုတ္ဘဲလူမႈအ ဖြဲ႔စည္းတခုလံုးထိခိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ ၾကြက္ပန္းျခံကဲ့သုိ႔ေသာသာယာ၀ေျပာေသာလူမႈအဖြဲ စည္းတခုတည္ေဆာက္ရန္လိုအပ္ေနၿပီ သီးသန္႔ေလွာင္အိမ္မ်ားကုိ ေလ်ာ့ခ်ရန္လိုအပ္ ေနၿပီ သဘာ၀လြန္ဆန္ေသာေနထုိင္မႈပံုစံအစား တစ္ဦးနွင့္တစ္ဦးတန္ဖိုးထား၊အေလးထားေသာေန ထုိင္မႈပံုစံေျပာင္းရန္လိုအပ္ေနပါၿပီ မူးယစ္ေဆးစြဲလမ္းျခင္းကုိလူသားဆန္ေသာလူမႈအ သုိင္း၀ုိင္းဆက္သြယ္ျခင္းပံုစံျဖင့္သာေရွာင္ ရွားနုိင္မည္ျဖစ္သည္ ဒီဗီဒီယုိကုိ ဂ်ိဳဟန္း ဟရီ ႏွင့္ ပူးေပါငး္ တင္ဆက္သည္ စာေရးဆရာ ေအာ္သံေနာက္သုိ ့လုိက္ျခင္း : မူးယစ္ေဆး၏ ပထ မဆံုးနွင့္ ေနာက္ဆံုးစစ္ပြဲမ်ား ဒီဗီဒီယုိျဖစ္လာဖုိ႔ရန္သူအမ်ားၾကီးကြ်န္ေတာ္ တုိ႔ႏွင့္အတူၾကိဳးပမ္းခဲ့ပါတယ္ စာအုပ္ကုိဖတ္ၾကည့္ရန္အၾကံဥာဏ္ေပးလိုပါတယ္ Patreon.com ကုိေထာက္ပံ့တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ ပါတယ္ အကယ္ရ်္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကုိ ကူညီေပးပါက အသင့္ရဲ႔ကူညီမႈကုိ အသိမွတ္ျပဳပါတယ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဒီဗီဒီယုိေလးကုိ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ႏွင့္အတူတကြဖန္တီးခဲ့တာပါ ေဖာ္ျပပါ link တြင့္ၾကည့္ရွဴ ့ႏုိင္ပါတယ္ ဘာသာျပန္ဆုိသူ - သဥၨာထြန္း ၊ National Program Manager AHRN-Myanmar