1 00:00:00,643 --> 00:00:03,038 Məsələn, heroindən asılılığı nə yarada bilər? 2 00:00:03,508 --> 00:00:05,644 Bu, həqiqətən, də axmaq bir sualdır, deyilmi? 3 00:00:05,994 --> 00:00:07,446 Bu hamıya məlumdur; 4 00:00:07,446 --> 00:00:09,695 heroin asılılığının səbəbi heroindir. 5 00:00:10,225 --> 00:00:11,469 Burada onun necə işlədiyini görmək olar: 6 00:00:11,469 --> 00:00:15,296 Əgər heroini 20 gün qəbul etsəniz, 21-ci gündən 7 00:00:15,296 --> 00:00:17,904 bədəniniz dəhşətli dərəcədə narkotik dozanı almaq istəyəcək, 8 00:00:17,904 --> 00:00:19,989 çünki narkotikin tərkibində müxtəlif kimyəvi hissəciklər mövcuddur. 9 00:00:20,449 --> 00:00:21,876 Məhz bu hala narkomaniya deyilir. 10 00:00:22,416 --> 00:00:24,219 Lakin bir əngəl var. 11 00:00:24,699 --> 00:00:28,071 Narkomaniya haqqında bildiyimizi düşündüyümüz, demək olar ki, hər şey səhvdir. 12 00:00:35,128 --> 00:00:38,518 Əgər siz, məsələn, ombanızı əzdinizsə, Sizi dərhal xəstəxanaya çatdıracaqlar 13 00:00:38,518 --> 00:00:42,023 və Sizə bir neçə həftə və ya hətta bir neçə ay ərzində diamorfin dozaları vurulacaq. 14 00:00:42,483 --> 00:00:44,236 Diamorfin heroindir. 15 00:00:44,896 --> 00:00:48,317 Əslində, bu heroin küçədə alına biləcək hər hansısa bir digər heroin növündən qat-qat güclüdür 16 00:00:48,317 --> 00:00:51,932 çünki, bu narkotiklərdə dillerlər tərəfindən heç bir ucuz əlavələr və qatqılar edilmir. 17 00:00:52,582 --> 00:00:54,200 Ətrafınızda elə insanlar var ki, 18 00:00:54,200 --> 00:00:56,981 xəstəxanalarda indi iri dozalarla heroin qəbul edirlər. 19 00:00:57,501 --> 00:00:59,502 İndi belə çıxır ki, onlardan ən azı bəziləri narkoman olmalıdır? 20 00:01:00,272 --> 00:01:03,411 Amma belə hallar çox araşdırılıb; bu baş verməyəcək. 21 00:01:03,901 --> 00:01:07,401 Sizin nənəniz çanaq-bud oynağının əvəzetməsindən sonra narkomanlar siyahısına daxil edilməmişdir. 22 00:01:07,831 --> 00:01:08,654 Niyə belə olur? 23 00:01:09,394 --> 00:01:12,716 Narkomaniya haqqında olan müasir nəzəriyyəmiz 24 00:01:12,716 --> 00:01:15,186 daha öncə 20-ci əsrdə keçirilmiş sinaq və aparılmış təcrübələr əsasında qurulub. 25 00:01:15,576 --> 00:01:16,773 Çox sadə eksperimentidr: 26 00:01:16,773 --> 00:01:20,274 Siz siçovulu götürürsünüz və onu iki ədəd su butulkası olan qəfəsə qoyursunuz 27 00:01:20,814 --> 00:01:24,819 Birində sadəcə su, digərində isə heroin və ya kokainlə qatışdırılmış su. 28 00:01:25,129 --> 00:01:27,128 Demək olar ki,hər dəfə bu sinağı keçirdiyiniz zaman 29 00:01:27,128 --> 00:01:29,509 siçovul narkotikli suya tutulmuş olacaq və daha çox bu suya qayıdıb içəcək, 30 00:01:29,509 --> 00:01:33,010 ta ki, həmin özünü öldürməyənə qədər. 31 00:01:33,800 --> 00:01:37,571 Amma 1970-ci illərdə illər, Bryus Aleksandr,psixologiya emləri üzrə professor, 32 00:01:37,571 --> 00:01:39,952 bu sınaqda bir qəribəliyə fikir verdi: 33 00:01:39,952 --> 00:01:42,357 sıçovul qəfəsə tək yerləşdirilir. 34 00:01:42,957 --> 00:01:44,925 bu halın narkotik qəbul etməklə heç bir əlaqəsi yoxdur. 35 00:01:45,535 --> 00:01:48,473 "Bu sınağı bir qədər fərqli keçirtməyə çalışsaq nə olardi?"- deyə O düşündü. 36 00:01:49,323 --> 00:01:53,071 Belə ki, O siçovullar üçün sanki bir cənnət parkı tikdi; 37 00:01:53,071 --> 00:01:57,021 siçovulların oynamaq üçün rəngli topları, qaçmaq üçün tunelləri olan bir yumşaq qəfəs, 38 00:01:57,021 --> 00:02:00,136 oynamaq üçün çoxlu dost, eşq oyunları üçün əks cinsləri - 39 00:02:00,136 --> 00:02:02,369 bir sözlə, bir sıçovulun arzu edə biləcəyi hər bir şey. 40 00:02:02,779 --> 00:02:05,756 Və onlara həm adi su həm narkotiklə qatışdırılmış su veriləcək. 41 00:02:06,426 --> 00:02:08,274 Amma burda maraqlı bir hal müşahidə edirik: 42 00:02:08,274 --> 00:02:11,780 Siçovullar parkında sıçovullar demək olar ki, narkotikli sudan heç istifadə etmirdilər; 43 00:02:11,780 --> 00:02:15,820 onlardan heç biri heç vaxt narkotikdən aşırı dərəcədə istifadə etmirdi; heç vaxt həddən artıq böyük dozaya məruz qalmırdı. 44 00:02:16,550 --> 00:02:18,695 Amma, bu sıçovulların xüsusiyyəti ola bilər, deyilmi? 45 00:02:19,155 --> 00:02:22,517 Oxşar sxem üzrə insanlar üzərində də sınaqlar keçirilirdi: 46 00:02:22,517 --> 00:02:23,801 Vyetnam müharibəsi zamanı. 47 00:02:24,281 --> 00:02:27,768 Vyetnamda Amerika qoşunlarının 20 %-i heroindən çox istifadə edirdi. 48 00:02:28,228 --> 00:02:29,862 Evə qayıdaraq insanlar 49 00:02:29,862 --> 00:02:32,555 müharibə bitdikdən sonra ABŞ-ın küçələrində yüz minlərlə narkomanların olacağını düşünərək 50 00:02:32,555 --> 00:02:35,149 həqiqətən də təlaşa düşürdülər. 51 00:02:35,629 --> 00:02:39,234 Amma əsgərlərin davranışını araşdıran tədqiqatçılar valehedici bir şeyi aşkar etdilər: 52 00:02:39,234 --> 00:02:42,603 heç kəsin normal həyata dönmək üçün xüsusi bərpaya ehtiyacı olmadı; 53 00:02:42,603 --> 00:02:45,652 onların 95%-i evə qayıtdıqdan sonra narkotik qəbul etməyi dayandırdılar. 54 00:02:45,952 --> 00:02:49,564 Əgər Siz köhnə asılılıq nəzəriyyələrinə inanırsınızsa, onda bu heç bir məna daşımır. 55 00:02:49,564 --> 00:02:53,095 Amma əgər Siz professor Aleksandrın nəzəriyyəsinə inanırsınızsa, onda bu bir məna daşıyır, 56 00:02:53,095 --> 00:02:56,303 çünki, əgər Sizi olmaq istəmədiyiniz yad ölkənin dəhşətli cəngəlliklər göndəriblərsə, 57 00:02:56,303 --> 00:03:00,033 və orada hər an öldürməyə və ölməyə məcbur olmusunuzsa, 58 00:03:00,033 --> 00:03:02,748 onda heroin orada vaxtınızı keçirtmək üçün əla bir üsuldur; 59 00:03:02,748 --> 00:03:06,058 Lakin əgər Siz gözəl evinizə, dostlarınız və ailənizin yanına qayıdırsızsa, 60 00:03:06,058 --> 00:03:08,950 onda bu, insanın birinci qəfəsdən götürülüb, 61 00:03:08,950 --> 00:03:10,721 daha öncə barəsində danışdığımız Sıçovullar parkına salınmağına barəbərdi 62 00:03:11,561 --> 00:03:13,999 bu kimyavi maddə deyil, bu Sizin qəfəsinizdir. 63 00:03:14,539 --> 00:03:16,557 Biz asılılıq barədə fərqli düşünməliyik. 64 00:03:17,197 --> 00:03:20,031 İnsanlarin təbii bağılıqalara və əlaqələrə ehtiyacı var. 65 00:03:20,421 --> 00:03:23,655 Sağlam və xoşbəxt olduğumuz anlarda ətrafımızda olan insanlara bağlanırıq. 66 00:03:24,005 --> 00:03:25,000 Amma zədələndiyimiz, təcrid edilmiş, 67 00:03:25,000 --> 00:03:28,267 və ya həyatımızda uçurumun kənarında dayandığımız vaxtlarda, 68 00:03:28,267 --> 00:03:31,564 biz ağrılarımızı yüngülləşdirəcək nələrəsə bağlanırıq. 69 00:03:31,784 --> 00:03:34,029 Bu smartfonlarımızı sonsuza qədər yoxlamaq da ola bilər; 70 00:03:34,029 --> 00:03:39,909 bu pornoqrafiya, video oyunlar, qumar və ya kokain ola bilər. 71 00:03:40,239 --> 00:03:43,686 Amma biz nəyəsə bağlanmalıyıq, çünki bu insanın təbiətidi. 72 00:03:44,416 --> 00:03:47,765 Zərərli asılılıqdan sağlam asılılığa keçməyin yolu 73 00:03:47,975 --> 00:03:50,535 ətrafınızda istədiyiniz insanların olmasıdır. 74 00:03:51,265 --> 00:03:54,417 Narkomaniya sadəcə ətrafda olanlardan 75 00:03:54,417 --> 00:03:55,704 təcrid olunmağın yollarından və simptomlarından biridir. 76 00:03:55,974 --> 00:03:56,918 Biz hamımımz bunu hiss edirik. 77 00:03:57,258 --> 00:04:01,085 1950-ci illərdən başlayaraq hər orta statistik amerikalının yaxın dostlarının sayı 78 00:04:01,085 --> 00:04:02,711 daimi olaraq azalır. 79 00:04:02,881 --> 00:04:05,841 Eyni zamanda, evlərində yaşayış üçün sahələri 80 00:04:05,841 --> 00:04:07,419 davamlı olaraq artır. 81 00:04:07,749 --> 00:04:11,764 Dostların əvəzinə yaşayış sahəsini, əlaqələrin əvəzinə kimyəvi maddələri seçirlər. 82 00:04:12,584 --> 00:04:15,336 Artıq bir əsrə yaxın bir zamandır ki, narkotiklərlə mübarizə aparırıq 83 00:04:15,336 --> 00:04:16,985 amma vəziyyət daha da pisləşir. 84 00:04:17,395 --> 00:04:20,273 İnsanlara sağalmağa və hamıyla birgə normal yaşamağa kömək etmək əvəzinə, 85 00:04:20,273 --> 00:04:22,524 biz onları cəmiyyətdən kənar tuturuq, 86 00:04:22,524 --> 00:04:25,655 onlara iş tapmaqda və həyatlarını stabil yaşamaqda çətinliklər yaradırıq, 87 00:04:25,655 --> 00:04:29,166 onlarda narkotik tapanda, özümüzü daha üstün tutmağa başlayırıq, 88 00:04:29,166 --> 00:04:32,604 dərhal həbsxanalara, sözün əsl mənasında qəfəslərə atırıq, 89 00:04:32,604 --> 00:04:34,774 biz özlərini yaxşı hiss etməyən insanları 90 00:04:34,774 --> 00:04:39,020 elə bir vəziyyətə salırıq ki, halları daha da pisləşir və heç biri normal həyatını bərpa etmək istəmir. 91 00:04:39,440 --> 00:04:43,355 Çox uzun bir zaman biz narkomanların yalnız fərdi qaydada olan bərpasından danışdıq. 92 00:04:43,865 --> 00:04:46,309 Amma indi daha çox sosial bərpa haqqında danışmağa məcburuq. 93 00:04:46,459 --> 00:04:48,667 Çünki bizim qrupda nələrsə yolunda getməməyə başladı. 94 00:04:49,097 --> 00:04:52,579 Biz daha çox Sıçovullar Parkına bənzər bir ictimayyət qurmalıyıq 95 00:04:52,579 --> 00:04:55,256 və təcrid edilmiş qəfəslərın sayını azaltmalıyıq. 96 00:04:55,786 --> 00:04:58,852 Biz yaşadığımız qeyri-səmimi həyatımızı dəyişib, 97 00:04:58,852 --> 00:05:00,508 bir-birimizi yenidən kəşf etməliyik. 98 00:05:01,178 --> 00:05:06,746 Ayıq olmaq narkotik asılılığına zidd deyil; əksinə, narkotik asılılığına zidd olan əlaqələrin qurulmasıdır. 99 00:05:10,806 --> 00:05:13,152 Bu video Cohan Hari, "Fəryadın dalıyca: Narkotiklərlə müharibənin ilk və son günü" 100 00:05:13,152 --> 00:05:14,108 kitabının müəllifi 101 00:05:14,108 --> 00:05:17,729 ilə əməkdaşlıq nəticəsində ərsəyə gəlmişdir. 102 00:05:18,449 --> 00:05:21,664 O, sözünü yaymaqda ona kömək edən, bu videonun üzərində bizimlə birgə işləməyə çox şad idi. 103 00:05:21,844 --> 00:05:23,711 Biz Sizə kitabı oxumağı tövsiyyə edirik. 104 00:05:24,651 --> 00:05:27,672 Bizim videolarımız Sizin Patreon.com-da olan dəstəyinizi sayəsində düzəldilmişdir. 105 00:05:27,942 --> 00:05:31,690 Əgər bundan daha da çox kömək etmək istəsəniz, Sizin dəstəyinizi çox qiymətləndirəcəyik. 106 00:05:32,620 --> 00:05:35,746 Bu videonun interaktiv versiyasını dostlarla birliktə etdik. 107 00:05:36,566 --> 00:05:37,921 İstinada təsvirdə baxın.