WEBVTT

00:00:00.880 --> 00:00:02.576
Co przychodzi ci na myśl,

00:00:02.600 --> 00:00:03.800
kiedy słyszysz "Kuba"?

00:00:05.200 --> 00:00:07.256
Klasyczne samochody?

00:00:07.280 --> 00:00:08.600
Dobre cygara?

00:00:09.600 --> 00:00:11.696
Może znany bejsbolista.

00:00:11.720 --> 00:00:14.056
A co, kiedy słyszysz "Korea Północna"?

00:00:14.080 --> 00:00:16.175
Myślisz o próbach rakietowych,

00:00:16.200 --> 00:00:18.096
znanym przywódcy

00:00:18.120 --> 00:00:20.120
lub jego przyjacielu Dennisie Rodmanie.

NOTE Paragraph

00:00:20.640 --> 00:00:22.136
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:00:22.160 --> 00:00:24.496
Do głowy raczej nam nie przychodzi

00:00:24.520 --> 00:00:26.280
wizja kraju

00:00:26.960 --> 00:00:28.216
otwartego gospodarczo,

00:00:28.240 --> 00:00:32.759
którego mieszkańcy mają dostęp
do wielu przystępnych cenowo produktów.

NOTE Paragraph

00:00:35.240 --> 00:00:39.856
Nie będę wyjaśniał, jak te kraje 
znalazły się w takim położeniu.

00:00:39.880 --> 00:00:43.576
Używam ich jako przykładów 
krajów i mieszkańców

00:00:43.600 --> 00:00:46.816
negatywnie dotkniętych

00:00:46.840 --> 00:00:49.120
polityką handlową, ograniczającą import

00:00:49.960 --> 00:00:51.480
i chroniącą przemysł lokalny.

00:00:52.480 --> 00:00:55.376
Ostatnio słyszymy, że wiele krajów

00:00:55.400 --> 00:00:57.576
rozważa ograniczenie importu

00:00:57.600 --> 00:01:00.616
i ochronę lokalnego, krajowego przemysłu.

00:01:00.640 --> 00:01:03.896
Brzmi to dobrze jako slogan,

00:01:03.920 --> 00:01:06.160
a naprawdę to protekcjonizm.

00:01:07.160 --> 00:01:10.920
Słyszeliśmy o tym często w 2016 roku
w czasie wyborów prezydenckich,

00:01:11.600 --> 00:01:14.056
w debatach o Brexicie,

00:01:14.080 --> 00:01:17.400
a ostatnio przy okazji wyborów we Francji.

00:01:18.680 --> 00:01:21.416
To ważna kwestia

00:01:21.440 --> 00:01:23.576
omawiana na całym świecie.

00:01:23.600 --> 00:01:26.016
Wiele osób aspirujących
do roli lidera politycznego

00:01:26.040 --> 00:01:29.600
proponuje program, według którego
protekcjonizm jest dobry.

NOTE Paragraph

00:01:30.800 --> 00:01:33.576
Rozumiem, dlaczego myślą,
że protekcjonizm jest dobry.

00:01:33.600 --> 00:01:37.720
Czasami handel wydaje się niesprawiedliwy.

00:01:39.120 --> 00:01:41.056
Niektórzy winią handel

00:01:41.080 --> 00:01:44.216
za problemy, które mamy tutaj, w Stanach.

00:01:44.240 --> 00:01:45.616
Od lat słyszymy

00:01:45.640 --> 00:01:48.840
o utracie dobrze płatnych
etatów w przemyśle USA.

00:01:49.560 --> 00:01:53.136
Wielu uważa, że przemysł w USA zanika,

00:01:53.160 --> 00:01:56.296
bo firmy przenoszą pracę za granicę,

00:01:56.320 --> 00:01:58.736
na rynki z tańszą siłą roboczą,

00:01:58.760 --> 00:02:01.320
jak Chiny, Meksyk lub Wietnam.

00:02:02.720 --> 00:02:06.376
Uważa się też, że umowy handlowe 
czasami są niesprawiedliwe,

00:02:06.400 --> 00:02:08.096
jak NAFTA

00:02:08.120 --> 00:02:09.936
i Partnerstwo Transpacyficzne,

00:02:09.960 --> 00:02:13.416
bo pozwalają firmom

00:02:13.440 --> 00:02:16.680
importować tanio wyprodukowane towary
z powrotem do USA

00:02:17.720 --> 00:02:20.856
lub do innych krajów,
z których zabrano pracę.

00:02:20.880 --> 00:02:23.976
Sprawia to wrażenie,
że eksporterzy wygrywają,

00:02:24.000 --> 00:02:26.000
a importerzy przegrywają.

NOTE Paragraph

00:02:26.960 --> 00:02:28.176
W rzeczywistości

00:02:28.200 --> 00:02:31.120
produkcja sektora wytwórczego w USA

00:02:32.080 --> 00:02:33.816
wzrasta,

00:02:33.840 --> 00:02:35.416
ale tracimy miejsca pracy.

00:02:35.440 --> 00:02:36.680
Tracimy ich bardzo wiele.

00:02:37.400 --> 00:02:40.096
W latach 2000 - 2010

00:02:40.120 --> 00:02:43.760
utracono 5,7 milionów etatów w przemyśle.

00:02:44.560 --> 00:02:48.120
Ale z innych powodów, niż wam się zdaje.

00:02:49.120 --> 00:02:50.960
Mike Johnson z Toledo w stanie Ohio

00:02:52.080 --> 00:02:54.056
nie stracił pracy w fabryce

00:02:54.080 --> 00:02:56.536
na rzecz Miguela Sancheza
z Monterrey w Meksyku.

00:02:56.560 --> 00:02:57.776
Nie.

00:02:57.800 --> 00:03:00.080
Mike stracił pracę przez maszynę.

00:03:01.600 --> 00:03:04.896
87% utraconych etatów produkcyjnych

00:03:04.920 --> 00:03:07.736
zniknęła przez usprawnienia

00:03:07.760 --> 00:03:10.320
produkcji w USA dzięki automatyzacji.

00:03:11.720 --> 00:03:16.416
1 na 10 etatów zniknął
z powodu przeniesienia firmy

00:03:16.440 --> 00:03:18.720
poza granice kraju.

00:03:19.680 --> 00:03:22.096
Dzieje się tak nie tylko w Stanach.

00:03:22.120 --> 00:03:23.336
Nie.

00:03:23.360 --> 00:03:26.696
Automatyzacja rozszerza się 
na wszystkie sektory przemysłu

00:03:26.720 --> 00:03:28.640
na całym świecie.

NOTE Paragraph

00:03:29.720 --> 00:03:31.336
Rozumiem oczywiście,

00:03:31.360 --> 00:03:32.856
że jeśli ktoś stracił pracę,

00:03:32.880 --> 00:03:34.536
a potem w gazecie czyta

00:03:34.560 --> 00:03:37.176
że jego dawna firma
podpisała umowę z Chinami,

00:03:37.200 --> 00:03:39.656
łatwo uznać,

00:03:39.680 --> 00:03:40.880
że został zastąpiony.

NOTE Paragraph

00:03:42.080 --> 00:03:45.056
Słysząc takie historie,
ludzie wyobrażają sobie chyba,

00:03:45.080 --> 00:03:48.360
że handel ogranicza się do dwóch krajów.

00:03:49.120 --> 00:03:51.536
Wytwórcy z danego kraju

00:03:51.560 --> 00:03:53.496
produkują i eksportują towary

00:03:53.520 --> 00:03:56.160
do konsumentów w innych państwach.

00:03:57.000 --> 00:04:00.016
Sprawia to wrażenie,
że kraj produkujący wgrywa,

00:04:00.040 --> 00:04:02.600
a importujący przegrywa.

NOTE Paragraph

00:04:03.520 --> 00:04:06.040
Rzeczywistość wygląda inaczej.

00:04:06.940 --> 00:04:08.976
Jestem specjalistą od łańcucha dostaw.

00:04:09.000 --> 00:04:10.760
Mieszkam i pracuję w Meksyku.

00:04:12.520 --> 00:04:13.776
Pracuję wewnątrz

00:04:13.800 --> 00:04:16.976
silnie powiązanej sieci wytwórców

00:04:17.000 --> 00:04:19.136
współpracujących na całym świecie

00:04:19.160 --> 00:04:21.560
przy produkcji towarów codziennego użytku.

00:04:22.600 --> 00:04:23.816
To, co widzę

00:04:23.840 --> 00:04:26.416
z pierwszego rzędu w Meksyku,

00:04:26.440 --> 00:04:28.760
wygląda tak.

00:04:29.680 --> 00:04:33.760
Jest to bardziej precyzyjne 
przedstawienie handlu.

00:04:34.616 --> 00:04:36.616
Miałem przyjemność zobaczyć,

00:04:36.640 --> 00:04:39.136
jak powstaje wiele produktów,

00:04:39.160 --> 00:04:41.976
jak kije golfowe, laptopy,

00:04:42.000 --> 00:04:44.576
serwery internetowe, samochody

00:04:44.600 --> 00:04:45.800
czy nawet samoloty.

00:04:46.520 --> 00:04:49.280
Nie powstają w prostej linii.

NOTE Paragraph

00:04:50.440 --> 00:04:51.726
Podam przykład.

00:04:53.520 --> 00:04:57.776
Kilka miesięcy temu zwiedzałem fabrykę

00:04:57.800 --> 00:05:00.776
międzynarodowej spółki lotniczej

00:05:00.800 --> 00:05:02.080
w Queretaro w Meksyku.

00:05:02.920 --> 00:05:06.480
Wiceprezes logistyki wskazał
ukończony statecznik.

00:05:07.440 --> 00:05:11.816
Stateczniki są budowane z paneli

00:05:11.840 --> 00:05:14.336
produkowanych we Francji,

00:05:14.360 --> 00:05:16.576
ale łączonych w Meksyku,

00:05:16.600 --> 00:05:19.520
z użyciem części sprowadzanych z USA.

00:05:20.040 --> 00:05:22.056
Kiedy stateczniki są gotowe,

00:05:22.080 --> 00:05:24.536
ciężarówka przewozi je do Kanady

00:05:24.560 --> 00:05:26.736
do montowni głównej,

00:05:26.760 --> 00:05:28.016
gdzie łączone są

00:05:28.040 --> 00:05:30.456
z tysiącem innych części,

00:05:30.480 --> 00:05:32.856
na przykład skrzydeł, foteli

00:05:32.880 --> 00:05:35.776
i małych rolet nad oknami.

00:05:35.800 --> 00:05:38.200
Wszystko to staje się
częścią nowego samolotu.

00:05:39.480 --> 00:05:40.680
Pomyślmy o tym.

00:05:41.320 --> 00:05:42.776
Nowe samoloty

00:05:42.800 --> 00:05:45.376
przed pierwszym lotem

00:05:45.400 --> 00:05:47.856
mają więcej stempli w paszportach

00:05:47.880 --> 00:05:49.120
niż Angelina Jolie.

NOTE Paragraph

00:05:50.760 --> 00:05:54.256
Podejście to jest powszechne na świecie

00:05:54.280 --> 00:05:56.776
w produkcji wielu towarów

00:05:56.800 --> 00:05:59.336
codziennego użytku,

00:05:59.360 --> 00:06:01.680
od kremu do samolotów.

00:06:02.520 --> 00:06:04.960
Rozejrzyjcie się po powrocie do domu.

00:06:05.680 --> 00:06:08.880
Może was zaskoczyć metka z takim napisem:

00:06:10.080 --> 00:06:14.280
"Wyprodukowano w USA 
z części krajowych i zagranicznych".

NOTE Paragraph

00:06:15.160 --> 00:06:17.336
Ekonomista Michael Porter

00:06:17.360 --> 00:06:19.320
opisał to najlepiej.

00:06:19.840 --> 00:06:24.576
Wiele lat temu stwierdził,
że najbardziej opłacalne dla kraju

00:06:24.600 --> 00:06:28.976
jest wytwarzanie towarów,
których produkcja jest efektywna,

00:06:29.000 --> 00:06:30.760
i sprowadzanie pozostałych.

00:06:32.000 --> 00:06:34.760
Mowa tu o podziale produkcji,

00:06:35.520 --> 00:06:37.400
a jedyne, co się liczy, to efektywność.

00:06:38.720 --> 00:06:41.256
Prawdopodobnie znacie przykłady

00:06:41.280 --> 00:06:42.640
z pracy lub domu.

NOTE Paragraph

00:06:43.800 --> 00:06:45.536
Spójrzmy.

00:06:45.560 --> 00:06:47.680
Jak budowano twój dom

00:06:48.520 --> 00:06:49.920
lub remontowano kuchnię?

00:06:50.600 --> 00:06:53.056
Zwykle mamy wykonawcę generalnego

00:06:53.080 --> 00:06:55.296
odpowiedzialnego za koordynację

00:06:55.320 --> 00:06:56.936
prac reszty wykonawców:

00:06:56.960 --> 00:06:58.600
architekta rysującego plany,

00:06:59.480 --> 00:07:02.416
firmy kopiącej fundamenty,

00:07:02.440 --> 00:07:04.320
hydraulika, cieśli itd.

00:07:05.000 --> 00:07:06.856
Dlaczego wykonawca generalny

00:07:06.880 --> 00:07:09.496
nie wybiera jednej firmy

00:07:09.520 --> 00:07:10.736
do wszystkich prac?

00:07:10.760 --> 00:07:11.960
Np. architekta?

00:07:12.600 --> 00:07:13.800
Byłoby to nierozsądne.

00:07:14.760 --> 00:07:17.056
Wykonawca generalny 
wybiera profesjonalistów,

00:07:17.080 --> 00:07:18.816
ponieważ nauka i opanowanie

00:07:18.840 --> 00:07:20.576
każdego z zadań,

00:07:20.600 --> 00:07:24.376
jak budowa domu czy 
remont kuchni, trwa latami.

00:07:24.400 --> 00:07:26.680
Czasem potrzeba specjalnego przeszkolenia.

00:07:28.040 --> 00:07:29.256
Chciałbyś, żeby

00:07:29.280 --> 00:07:32.720
architekt zainstalował ci sedes?

00:07:33.320 --> 00:07:34.736
Oczywiście, że nie.

NOTE Paragraph

00:07:34.760 --> 00:07:37.600
Przełóżmy to na świat korporacji.

00:07:38.200 --> 00:07:40.776
Dzisiejsze firmy koncentrują się

00:07:40.800 --> 00:07:44.136
na produkcji towarów, które mogą
zrobić najlepiej i najwydajniej,

00:07:44.160 --> 00:07:46.000
a resztę sprowadzają.

00:07:46.680 --> 00:07:49.376
Oznacza to, że polegają na światowej

00:07:49.400 --> 00:07:54.376
powiązanej wzajemnie sieci
zależności między wytwórcami,

00:07:54.400 --> 00:07:55.656
aby produkować towary.

00:07:55.680 --> 00:07:57.736
Ta sieć ma tyle powiązań,

00:07:57.760 --> 00:08:01.120
że prawie się nie da jej zlikwidować

00:08:01.120 --> 00:08:03.440
i produkować towar w jednym kraju.

NOTE Paragraph

00:08:04.120 --> 00:08:06.416
Spójrzmy ponownie na sieć powiązań,

00:08:06.440 --> 00:08:08.096
widzieliśmy ją przed chwilą,

00:08:08.120 --> 00:08:10.416
i skoncentrujmy się na jednej linii

00:08:10.440 --> 00:08:12.520
między USA i Meksykiem.

00:08:14.640 --> 00:08:17.456
Instytut Wilsona twierdzi, 
że podzielona produkcja stanowi

00:08:17.480 --> 00:08:22.560
40% z wartego pół biliona dolarów
handlu między USA a Meksykiem.

00:08:23.080 --> 00:08:25.736
To około 200 miliardów dolarów,

00:08:25.760 --> 00:08:28.720
czyli tyle, co PKB Portugalii.

00:08:29.720 --> 00:08:32.256
Wyobrażmy sobie,

00:08:32.280 --> 00:08:35.376
że Stany wprowadzają

00:08:35.400 --> 00:08:39.120
20% podatek na import z Meksyku.

00:08:39.840 --> 00:08:41.056
Dobrze.

00:08:41.080 --> 00:08:45.440
Ale czy Meksyk będzie stał
z boku i się przyglądał?

00:08:46.120 --> 00:08:47.816
Co to, to nie.

00:08:47.840 --> 00:08:50.896
W odwecie wprowadzą podobny podatek

00:08:50.920 --> 00:08:53.760
na towary importowane ze Stanów

00:08:54.640 --> 00:08:56.880
i rozpocznie się gra wet za wet.

00:08:58.200 --> 00:09:01.656
20 procent...

00:09:01.680 --> 00:09:05.176
nałożone na wszystkie towary i części

00:09:05.200 --> 00:09:07.896
krążące tam i z powrotem przez granicę

00:09:07.920 --> 00:09:11.256
i mamy co najmniej 40% wzrost ceł

00:09:11.280 --> 00:09:13.040
lub 80 miliardów dolarów.

00:09:13.800 --> 00:09:15.576
Nie oszukujmy się,

00:09:15.600 --> 00:09:17.896
koszty zostaną przelane na was

00:09:17.920 --> 00:09:20.160
i na mnie.

00:09:21.960 --> 00:09:27.216
Jaki to będzie miało wpływ 
na niektóre produkty

00:09:27.240 --> 00:09:29.960
lub ceny produktów codziennego użytku?

00:09:30.600 --> 00:09:35.016
Przy 30-procentowym wzroście ceł

00:09:35.040 --> 00:09:38.680
ceny znacznie wzrosną.

00:09:39.640 --> 00:09:43.440
Cena Lincolna MKZ wzrośnie
z 37 tysięcy dolarów do 48 tysięcy.

00:09:44.760 --> 00:09:48.120
60-calowy telewizor Sharp HDTV

00:09:48.800 --> 00:09:54.016
z 898 dolarów podrożałby do 1167.

00:09:54.040 --> 00:09:58.176
Cena 454-gramowego słoiczka 
kremu nawilżającego CVS

00:09:58.200 --> 00:10:01.640
z 13 dolarów wzrośnie do 17.

00:10:02.240 --> 00:10:07.616
Pamiętajcie, że patrzymy tylko 
na jeden koniec linii z wykresu,

00:10:07.640 --> 00:10:09.016
między Stanami a Meksykiem,

00:10:09.040 --> 00:10:11.840
a trzeba pomnożyć tę wartość 
przez wszystkie linie.

00:10:12.600 --> 00:10:14.256
To znaczący wpływ.

NOTE Paragraph

00:10:14.280 --> 00:10:16.936
Zastanówmy się:

00:10:16.960 --> 00:10:20.200
nawet jeśli dałoby się rozplątać tę sieć

00:10:21.480 --> 00:10:24.696
i produkować towary
w całości w jednym kraju,

00:10:24.720 --> 00:10:27.216
co łatwiej powiedzieć niż zrobić,

00:10:27.240 --> 00:10:30.656
uratujemy lub ochronimy

00:10:30.680 --> 00:10:33.576
jeden z dziesięciu utraconych 
etatów przemysłowych.

00:10:33.600 --> 00:10:35.640
Tak, a to dlatego,

00:10:37.400 --> 00:10:40.056
że 87% posad

00:10:40.080 --> 00:10:42.760
zniknęła przez ulepszenia wydajności.

00:10:43.520 --> 00:10:46.680
Niestety, te prace zniknęły na zawsze.

00:10:48.160 --> 00:10:49.720
Prawdziwe pytanie brzmi:

00:10:50.520 --> 00:10:52.856
czy ma sens napędzanie cen do momentu,

00:10:52.880 --> 00:10:58.400
w którym wielu nie będzie stać
na produkty codziennego użytku,

00:10:59.280 --> 00:11:01.496
aby uratować jedną posadę,

00:11:01.520 --> 00:11:04.000
która pewnie i tak zniknie za kilka lat?

NOTE Paragraph

00:11:06.040 --> 00:11:08.056
Podział produkcji

00:11:08.080 --> 00:11:11.736
pozwala wytwarzać produkty lepszej jakości

00:11:11.760 --> 00:11:12.976
przy mniejszych kosztach.

00:11:13.000 --> 00:11:14.200
To takie proste.

00:11:14.960 --> 00:11:16.816
Pozwala wyciągnąć więcej

00:11:16.840 --> 00:11:19.256
z ograniczonych zasobów i doświadczenia

00:11:19.280 --> 00:11:22.480
pozwalając jednocześnie
korzystać z niskich cen.

00:11:23.560 --> 00:11:25.616
Należy pamiętać,

00:11:25.640 --> 00:11:28.456
że aby podział produkcji był efektywny,

00:11:28.480 --> 00:11:33.896
musi mieć miejsce wydajny 
przepływ transgraniczny części,

00:11:33.920 --> 00:11:35.880
surowców i gotowych towarów.

NOTE Paragraph

00:11:36.960 --> 00:11:38.160
Trzeba o tym pamiętać,

00:11:39.120 --> 00:11:43.176
kiedy ktoś będzie was przekonywać,

00:11:43.200 --> 00:11:45.520
że protekcjonizm to świetny interes.

00:11:46.440 --> 00:11:48.016
To nieprawda.

NOTE Paragraph

00:11:48.040 --> 00:11:49.256
Dziękuję.

NOTE Paragraph

00:11:49.280 --> 00:11:52.040
(Oklaski)