WEBVTT 00:00:07.000 --> 00:00:11.000 W sezonie pierwszym Historii Rzeczy, oglądaliśmy system, który tworzy 00:00:11.000 --> 00:00:15.000 zbyt wiele rzeczy i zbyt mało tego, czego naprawdę potrzebujemy. Teraz 00:00:15.000 --> 00:00:18.000 zobaczymy historie spoza Historii Rzeczy. 00:00:18.000 --> 00:00:21.000 To tam gdzie znajdziemy sposoby do zmiany sytuacji. 00:00:21.000 --> 00:00:34.000 Zapraszamy na sezon drugi! 00:00:34.000 --> 00:00:38.000 Te ostatnie kilka lat, musiałem stać się bardziej ostrożny co do tego, jak wydawałem 00:00:38.000 --> 00:00:39.000 moją wypłatę. Każdy musiał. 00:00:39.000 --> 00:00:41.000 Rzadziej jem na na mieście, 00:00:41.000 --> 00:00:45.000 ograniczając się tylko do wydatków najbardziej potrzebnych, oszczędzając na uczelnię dziecka. 00:00:45.000 --> 00:00:49.000 Stawałem się bardziej odpowiedzialny, kontrolując jak wydaję pieniądze. 00:00:49.000 --> 00:00:52.000 Ale jedna rzecz, której nie mogę kontrolować, to ta, że każdego miesiąca, spory kawałek mojej wypłaty 00:00:52.000 --> 00:00:54.000 idzie do rządu. 00:00:54.000 --> 00:00:58.000 To nie najfajniejsza część mojego budżetu, ale wierzę w płacenie podatków. 00:00:58.000 --> 00:01:00.000 Nie tylko dlatego, że takie prawo, 00:01:00.000 --> 00:01:03.000 ale dlatego, że tak inwestuję w lepszą przyszłość, której nie jestem w stanie 00:01:03.000 --> 00:01:04.000 zbudować sam. 00:01:04.000 --> 00:01:08.000 Wiesz, że przyszłość, której chcemy wszyscy i którą prawie każdy kandydat nam obiecuje- 00:01:08.000 --> 00:01:09.000 wspaniałe szkoły, 00:01:09.000 --> 00:01:10.000 zdrowe środowisko, 00:01:10.000 --> 00:01:15.000 czysta energia, dobre prace. Ale fajna rzecz dzieje się z naszymi pieniędzmi na drodze 00:01:15.000 --> 00:01:16.000 do lepszej przyszłości. 00:01:16.000 --> 00:01:18.000 To wydaje się zanikać. 00:01:18.000 --> 00:01:21.000 I z czasem omijamy inwestowanie w to, wszystko co słyszymy, to 00:01:21.000 --> 00:01:24.000 "przepraszam, nie w tym roku, jesteśmy spłukani". 00:01:24.000 --> 00:01:27.000 Tak naprawdę, jesteśmy tak spłukani (jak mówią), że 00:01:27.000 --> 00:01:29.000 nie mamy wyboru, ale by przesunąć do tyłu 00:01:29.000 --> 00:01:34.000 cięcia rzeczy, które sprawiły ten kraj wspaniałym-- jak szkoły i EPA, 00:01:34.000 --> 00:01:37.000 może nawet społeczne bezpieczeństwo i służba medyczna. 00:01:37.000 --> 00:01:39.000 Chwilka. Spłukany? 00:01:39.000 --> 00:01:42.000 Wysyłam w moim udziale ciężko zarobione pieniądze co miesiąc i tak 00:01:42.000 --> 00:01:43.000 jesteś! 00:01:43.000 --> 00:01:46.000 Jeśli każdy by to zrobił, mielibyśmy mnóstwo pieniędzy. 00:01:46.000 --> 00:01:50.000 Teraz, co wypracujemy się kurczy, wielkie dzięki dla korporacyjnych luk podatkowych 00:01:50.000 --> 00:01:53.000 i bezprecedensowym ulgom dla nabogatszych - 1%. 00:01:53.000 --> 00:01:54.000 Ale nawet po tych, mamy 00:01:54.000 --> 00:01:57.000 wciąż ponad trylion dolarów. 00:01:57.000 --> 00:01:58.000 Więc jeśli jesteśmy spłukani, 00:01:58.000 --> 00:02:00.000 co się dzieje z tymi wszystkimi pieniędzmi? 00:02:00.000 --> 00:02:04.000 Zdecydowałem się zajrzeć do tej dziury i okazało się, że ta "spłukana" historia ukrywa 00:02:04.000 --> 00:02:06.000 znacznie większą historię 00:02:06.000 --> 00:02:09.000 - historię kilku naprawdę głupich wyborów, zroionych dla nas - 00:02:09.000 --> 00:02:12.000 ale to teraz działa przeciwko nam. 00:02:12.000 --> 00:02:14.000 Dobra wiadomość jest taka, że to są wybory 00:02:14.000 --> 00:02:16.000 i ciągle możemy je zmienić. 00:02:16.000 --> 00:02:20.000 Więc, gdzie idą te wszystkie pieniądze? A więc, najpierw wojsko bierze dużą 00:02:20.000 --> 00:02:21.000 część -- 00:02:21.000 --> 00:02:25.000 726 bilionów dolarów w 2011 roku. 00:02:25.000 --> 00:02:28.000 Nieźle! Moglibyśmy wybudować o wiele lepszą przyszłość z tą częścią pieniędzy. 00:02:28.000 --> 00:02:32.000 Wydając biliony na mysliwce, których nie potrzebujemy albo wojny bez końca i 00:02:32.000 --> 00:02:35.000 mówiąc potem, że jesteśmy spłukani, nie jest to najuczciwsze. 00:02:35.000 --> 00:02:39.000 To jak dzwonienie do twojego dziecka z twojego jachtu za bilion dolarów, by powiedzieć, że nie 00:02:39.000 --> 00:02:41.000 stać cię na obiad dla niej. 00:02:41.000 --> 00:02:45.000 Potem setki bilionów idą na wspieranie gospodarki dinozaurów. 00:02:45.000 --> 00:02:49.000 Wiesz, przestarzały system, o którym mówiliśmy w Historii Rzeczy - 00:02:49.000 --> 00:02:53.000 system produkujący więcej zanieczyszczeń, gazów cieplarnianych i śmieci niż jakikolwiek 00:02:53.000 --> 00:02:56.000 inny na Ziemi - i wcale nie sprawia, że jesteśmy szczęśliwi. 00:02:56.000 --> 00:02:59.000 W tak wielu dziedzinach to po prostu nie działa, 00:02:59.000 --> 00:03:03.000 ale utrzymujemy go przy zyciu zamiast zbudowania czegoś lepszego. 00:03:03.000 --> 00:03:06.000 Wiele z tego utrzymywania przy życiu jest w formie subsydiów. 00:03:06.000 --> 00:03:10.000 Subsydia to gratisy, które sprawiają niektóre firmy lepszymi nad innymi. 00:03:10.000 --> 00:03:14.000 To niekoniecznie zła rzecz- powinniśmy pomagać firmom, które 00:03:14.000 --> 00:03:15.000 budują lepszą przyszłość. 00:03:15.000 --> 00:03:19.000 Problemem jest to, że rząd podtrzymuje te firmy, które w rzeczywistości 00:03:19.000 --> 00:03:21.000 przeciągają nas w dół. 00:03:21.000 --> 00:03:26.000 Wszędzie, gdzie popatrzysz w gospodarce dinozaurów, znajdziesz te subsydia. 00:03:26.000 --> 00:03:30.000 To wydawanie subsydiów: gdzie rząd po prostu wyrzuca nasze pieniądze 00:03:30.000 --> 00:03:33.000 jak płace, które są korzyścią dla dużego agrobiznesu, pomagając jednocześnie rodzinnym gospodarstwom 00:03:33.000 --> 00:03:35.000 zsunąć się z urwiska. 00:03:35.000 --> 00:03:38.000 Lub mniej oczywista wersja, gdzie rząd płaci rachunek za rzeczy, 00:03:38.000 --> 00:03:39.000 za które korporacj powinny zapłacić same, 00:03:39.000 --> 00:03:43.000 jak czyszczenie toksycznych wycieków chemicznych lub gigantycznych stawów obornika zwierzęcego. 00:03:43.000 --> 00:03:47.000 Albo budowanie dróg, co prowadzą do jednego miejca. 00:03:47.000 --> 00:03:50.000 Albo płacenie za zanieczyszczające i marnotrawne spalarnie śmieci, które nigdy 00:03:50.000 --> 00:03:54.000 nie miały sensu z finansowego punktu widzenia. 00:03:54.000 --> 00:03:56.000 Są jeszcze subsydia podatkowe: 00:03:56.000 --> 00:03:59.000 które usprawiedliwiają duże korporacje z przyczyniania się do ich sprawiedliwego podziału, 00:03:59.000 --> 00:04:03.000 jak ogromne ulgi podatkowe przyznawane spółkom naftowym i gazowym 00:04:03.000 --> 00:04:06.000 nawet w czasach rekordowych zysków. 00:04:06.000 --> 00:04:08.000 Te subsydia w ilości do bilionów dolarów powinniśmy zbierać 00:04:08.000 --> 00:04:11.000 i wykorzystywać dobrze. 00:04:11.000 --> 00:04:14.000 Są jeszcze subsydia przeniesienia ryzyka: gdzie rząd działa jako 00:04:14.000 --> 00:04:19.000 bank inwestycyjny, a nawet firma ubezpieczeniowa dla korporacji ponoszących ryzyko 00:04:19.000 --> 00:04:21.000 np. budując reaktory nuklearne. 00:04:21.000 --> 00:04:25.000 Jeśli cokolwiek idzie źle, musimy pokrywać za nich koszta. 00:04:25.000 --> 00:04:27.000 Są i subsydia upominkowe: 00:04:27.000 --> 00:04:31.000 gdzie rząd daje rzeczy, które należą do wszystkich nas, dla korporacji 00:04:31.000 --> 00:04:32.000 tanio albo nawet za darmo. 00:04:32.000 --> 00:04:36.000 To kolejne biliony, które powinniśmy zbierać, a nawet ich nie widzimy! 00:04:36.000 --> 00:04:39.000 Jak pozwolenia kopalni na grunty publiczne, przyznanych po cenach ustalonych w górnictwie. 00:04:39.000 --> 00:04:41.000 Prawo roku 1872. 00:04:41.000 --> 00:04:44.000 Naprawdę. 1872. 00:04:44.000 --> 00:04:47.000 Prezydent Grant podpisał tę ustawę, by zachęcać do osiedlenia Wschodu. 00:04:47.000 --> 00:04:48.000 Nowa wiadomość: 00:04:48.000 --> 00:04:50.000 osiedlono go. 00:04:50.000 --> 00:04:53.000 I to wszystko nawet nie liczy zewnętrznych kosztów. 00:04:53.000 --> 00:04:56.000 Nie pokazują nam tego na żadnym arkuszu kalkulacyjnym i mogłoby wyjść nawet tryliony dolarów- 00:04:56.000 --> 00:04:59.000 obejmują one uszkodzenia środowiska, 00:04:59.000 --> 00:05:03.000 służbę zdrowia i ten klimat, do którego przyczynia się gospodarka dinozaurów. 00:05:03.000 --> 00:05:07.000 Bez praw, które sprawiają zanieczyszczających do zapłacenia, wszyscy płacą z utratą czystości 00:05:07.000 --> 00:05:08.000 wody i powietrza 00:05:08.000 --> 00:05:10.000 albo wzrostem zachorowań na astmę, czy raka. 00:05:10.000 --> 00:05:14.000 Z czasem rozdaliśmy te wszystkie subsydia, nie ma nawet pieniędzy 00:05:14.000 --> 00:05:15.000 by zapłacić nasze rachunki- 00:05:15.000 --> 00:05:18.000 zapomnijcie o budowaniu lepszej przyszłości. 00:05:18.000 --> 00:05:22.000 Więc czemu zawsze jest wystarczająco pieniędzy na gospodarkę dinozaurów, z dużego oleju 00:05:22.000 --> 00:05:24.000 dofinansowań dla dużych banków, ale kiedy 00:05:24.000 --> 00:05:28.000 czas na zbudowanie lepszej przyszłości, jesteśmy rzekomo spłukani? Może to przez 00:05:28.000 --> 00:05:30.000 tych ludzi, co wiedzą jak o to poprosić. 00:05:30.000 --> 00:05:34.000 Ich lobbyści i składki gigantycznych kampanii dają znać rządowi, 00:05:34.000 --> 00:05:35.000 co chcą 00:05:35.000 --> 00:05:38.000 i co zrobią, jeśli tego nie dostaną. 00:05:38.000 --> 00:05:39.000 I to działa. 00:05:39.000 --> 00:05:42.000 Senatorzy Stanów Zjednoczonych, którzy głosowali za utrzymaniem dużego oleju subsydiów w 2011, 00:05:42.000 --> 00:05:46.000 otrzymali 5 razy więcej pieniędzy kampanii Big Oil, niż ci, którzy głosowali za 00:05:46.000 --> 00:05:47.000 zakończeniem. Więc, podczas gdy subsydia powinny być narzędziem rządu do pomocy 00:05:47.000 --> 00:05:51.000 firmom, które pomagają każdemu z nas, zamiast tego, stają się nagrodą dla 00:05:51.000 --> 00:05:55.000 tych z największą mocą, by dostać się na listę jałmużny. 00:05:55.000 --> 00:05:57.000 Ale wiesz kto ma prawdziwą moc? 00:05:57.000 --> 00:06:02.000 My mamy! Co jeśli jesteśmy tak chronieni z dolarów naszych podatków, jak byśmy byli z 00:06:02.000 --> 00:06:03.000 resztąnaszych pieniędzy? 00:06:03.000 --> 00:06:06.000 Co, jeśli powiedzielibyśmy rządowi, czego chcemy i co byśmy zrobili, gdybyśmy 00:06:06.000 --> 00:06:08.000 tego nie dostali -- zagłosowalibyśmy za ich usunięciem! 00:06:08.000 --> 00:06:11.000 Moglibyśmy przekierować te subsydia dinozaurów, 00:06:11.000 --> 00:06:15.000 oszczędzając setki bilionów dolarów. Zapomnij o byciu spłukanym, moglibyśmy 00:06:15.000 --> 00:06:18.000 budować lepszą przyszłość właśnie teraz! 00:06:18.000 --> 00:06:21.000 Moglibyśmy zacząć przeinwestowując 10 bilionów dolarów z subsydiów 00:06:21.000 --> 00:06:26.000 oleju i gazu, w odnawialne źródła energii i projekty efektywności energetycznej. 00:06:26.000 --> 00:06:29.000 Z tylko połową tej kwoty moglibyśmy położyć systemy solarne na ponad dwa 00:06:29.000 --> 00:06:33.000 miliony dachów. Potem użyć reszty, by zmodernizować pół miliona domów 00:06:33.000 --> 00:06:37.000 tworząc zatrudnienia i oszczędzając energię z roku na rok. 00:06:37.000 --> 00:06:40.000 Średni koszt czyszczenia toksycznych miejsc z listy Superfund to 00:06:40.000 --> 00:06:41.000 140 milionów dolarów. 00:06:41.000 --> 00:06:45.000 Sprawmy, by zanieczyszczający zapłacili zamiast inwestowania naszych pieniądzy w tworzenie bezpeczniejszych 00:06:45.000 --> 00:06:49.000 materiałów, żeby nie martwić się o wyciek w pierwszym miejscu. 00:06:49.000 --> 00:06:53.000 Większość chemikaliów dziś, jest z oleju - to dlatego nazywają się 00:06:53.000 --> 00:06:56.000 petrochemią. Zamiana tylko 20% z nich 00:06:56.000 --> 00:06:59.000 na materiały na bazie biologicznej stworzyłoby 100.00 nowych zatrudnień. 00:06:59.000 --> 00:07:03.000 Zamiast dotowania na spalarnie śmeci, dotujmy 00:07:03.000 --> 00:07:05.000 prawdziwe rozwiązania, jak zero odpadów. 00:07:05.000 --> 00:07:08.000 Podniesienie poziomu recyklingu USA do 75% stworzy 1,5 miliona 00:07:08.000 --> 00:07:13.000 nowych zatrudnień - z mniejszym zanieczyszczeniem, mniejszymi odpadami, 00:07:13.000 --> 00:07:17.000 mniejszą presją na zbiorach nowych rzeczy. Co tu jest do nielubienia? 00:07:17.000 --> 00:07:20.000 Nadal setki bilionów byłoby przeznaczone 00:07:20.000 --> 00:07:22.000 na poprawę edukacji - najlepszą inwestycję dla zdrowej gospodarki. 00:07:22.000 --> 00:07:26.000 Mając 100 bilionów dolarów, moglibyśmy zwiększyć liczbę nauczycieli 00:07:26.000 --> 00:07:28.000 szkół podstawowych o ponad 40% 00:07:28.000 --> 00:07:31.000 i dać uczelniom stypendia na ponad 6 milionów studentów. 00:07:31.000 --> 00:07:34.000 Widzisz, możemy odbudować amerykański sen: możemy sobie pozwolić na 00:07:34.000 --> 00:07:39.000 zdrowe środowisko, dobre prace i najwyższej klasy publiczną edukację. 00:07:39.000 --> 00:07:43.000 Ale nie jeśli będziemy kontynuować dotowanie tej gospodarki dinozaurów. 00:07:43.000 --> 00:07:46.000 Więc następnym razem jak będziesz miał pomysł na lepszą przyszłość i ktoś ci powie, 00:07:46.000 --> 00:07:48.000 "to fajnie, ale nie ma na to pienidzy", 00:07:48.000 --> 00:07:50.000 powiedz mu, że nie jesteśmy spłukani. 00:07:50.000 --> 99:59:59.999 Są pieniądze, są nasze i to właśnie czas, by zainwestować je poprawnie.