1
00:00:07,000 --> 00:00:11,000
W sezonie pierwszym Historii Rzeczy, oglądaliśmy system, który tworzy

2
00:00:11,000 --> 00:00:15,000
zbyt wiele rzeczy i zbyt mało tego, czego naprawdę potrzebujemy. Teraz

3
00:00:15,000 --> 00:00:18,000
zobaczymy historie spoza Historii Rzeczy.

4
00:00:18,000 --> 00:00:21,000
To tam gdzie znajdziemy sposoby do zmiany sytuacji.

5
00:00:21,000 --> 00:00:34,000
Zapraszamy na sezon drugi!

6
00:00:34,000 --> 00:00:38,000
Te ostatnie kilka lat, musiałem stać się bardziej ostrożny co do tego, jak wydawałem

7
00:00:38,000 --> 00:00:39,000
moją wypłatę. Każdy musiał.

8
00:00:39,000 --> 00:00:41,000
Rzadziej jem na na mieście,

9
00:00:41,000 --> 00:00:45,000
ograniczając się tylko do wydatków najbardziej potrzebnych, oszczędzając na uczelnię dziecka.

10
00:00:45,000 --> 00:00:49,000
Stawałem się bardziej odpowiedzialny, kontrolując jak wydaję pieniądze.

11
00:00:49,000 --> 00:00:52,000
Ale jedna rzecz, której nie mogę kontrolować, to ta, że każdego miesiąca, spory kawałek mojej wypłaty

12
00:00:52,000 --> 00:00:54,000
idzie do rządu.

13
00:00:54,000 --> 00:00:58,000
To nie najfajniejsza część mojego budżetu, ale wierzę w płacenie podatków.

14
00:00:58,000 --> 00:01:00,000
Nie tylko dlatego, że takie prawo,

15
00:01:00,000 --> 00:01:03,000
ale dlatego, że tak inwestuję w lepszą przyszłość, której nie jestem w stanie

16
00:01:03,000 --> 00:01:04,000
zbudować sam.

17
00:01:04,000 --> 00:01:08,000
Wiesz, że przyszłość, której chcemy wszyscy i którą prawie każdy kandydat nam obiecuje-

18
00:01:08,000 --> 00:01:09,000
wspaniałe szkoły,

19
00:01:09,000 --> 00:01:10,000
zdrowe środowisko,

20
00:01:10,000 --> 00:01:15,000
czysta energia, dobre prace. Ale fajna rzecz dzieje się z naszymi pieniędzmi na drodze

21
00:01:15,000 --> 00:01:16,000
do lepszej przyszłości.

22
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
To wydaje się zanikać.

23
00:01:18,000 --> 00:01:21,000
I z czasem omijamy inwestowanie w to, wszystko co słyszymy, to

24
00:01:21,000 --> 00:01:24,000
"przepraszam, nie w tym roku, jesteśmy spłukani".

25
00:01:24,000 --> 00:01:27,000
Tak naprawdę, jesteśmy tak spłukani (jak mówią), że

26
00:01:27,000 --> 00:01:29,000
nie mamy wyboru, ale by przesunąć do tyłu

27
00:01:29,000 --> 00:01:34,000
cięcia rzeczy, które sprawiły ten kraj wspaniałym-- jak szkoły i EPA,

28
00:01:34,000 --> 00:01:37,000
może nawet społeczne bezpieczeństwo i służba medyczna.

29
00:01:37,000 --> 00:01:39,000
Chwilka. Spłukany?

30
00:01:39,000 --> 00:01:42,000
Wysyłam w moim udziale ciężko zarobione pieniądze co miesiąc i tak

31
00:01:42,000 --> 00:01:43,000
jesteś!

32
00:01:43,000 --> 00:01:46,000
Jeśli każdy by to zrobił, mielibyśmy mnóstwo pieniędzy.

33
00:01:46,000 --> 00:01:50,000
Teraz, co wypracujemy się kurczy, wielkie dzięki dla korporacyjnych luk podatkowych

34
00:01:50,000 --> 00:01:53,000
i bezprecedensowym ulgom dla nabogatszych - 1%.

35
00:01:53,000 --> 00:01:54,000
Ale nawet po tych, mamy

36
00:01:54,000 --> 00:01:57,000
wciąż ponad trylion dolarów.

37
00:01:57,000 --> 00:01:58,000
Więc jeśli jesteśmy spłukani,

38
00:01:58,000 --> 00:02:00,000
co się dzieje z tymi wszystkimi pieniędzmi?

39
00:02:00,000 --> 00:02:04,000
Zdecydowałem się zajrzeć do tej dziury i okazało się, że ta "spłukana" historia ukrywa

40
00:02:04,000 --> 00:02:06,000
znacznie większą historię

41
00:02:06,000 --> 00:02:09,000
- historię kilku naprawdę głupich wyborów, zroionych dla nas -

42
00:02:09,000 --> 00:02:12,000
ale to teraz działa przeciwko nam.

43
00:02:12,000 --> 00:02:14,000
Dobra wiadomość jest taka, że to są wybory

44
00:02:14,000 --> 00:02:16,000
i ciągle możemy je zmienić.

45
00:02:16,000 --> 00:02:20,000
Więc, gdzie idą te wszystkie pieniądze? A więc, najpierw wojsko bierze dużą

46
00:02:20,000 --> 00:02:21,000
część --

47
00:02:21,000 --> 00:02:25,000
726 bilionów dolarów w 2011 roku.

48
00:02:25,000 --> 00:02:28,000
Nieźle! Moglibyśmy wybudować o wiele lepszą przyszłość z tą częścią pieniędzy.

49
00:02:28,000 --> 00:02:32,000
Wydając biliony na mysliwce, których nie potrzebujemy albo wojny bez końca i

50
00:02:32,000 --> 00:02:35,000
mówiąc potem, że jesteśmy spłukani, nie jest to najuczciwsze.

51
00:02:35,000 --> 00:02:39,000
To jak dzwonienie do twojego dziecka z twojego jachtu za bilion dolarów, by powiedzieć, że nie

52
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
stać cię na obiad dla niej.

53
00:02:41,000 --> 00:02:45,000
Potem setki bilionów idą na wspieranie gospodarki dinozaurów.

54
00:02:45,000 --> 00:02:49,000
Wiesz, przestarzały system, o którym mówiliśmy w Historii Rzeczy -

55
00:02:49,000 --> 00:02:53,000
system produkujący więcej zanieczyszczeń, gazów cieplarnianych i śmieci niż jakikolwiek

56
00:02:53,000 --> 00:02:56,000
inny na Ziemi - i wcale nie sprawia, że jesteśmy szczęśliwi.

57
00:02:56,000 --> 00:02:59,000
W tak wielu dziedzinach to po prostu nie działa,

58
00:02:59,000 --> 00:03:03,000
ale utrzymujemy go przy zyciu zamiast zbudowania czegoś lepszego.

59
00:03:03,000 --> 00:03:06,000
Wiele z tego utrzymywania przy życiu jest w formie subsydiów.

60
00:03:06,000 --> 00:03:10,000
Subsydia to gratisy, które sprawiają niektóre firmy lepszymi nad innymi.

61
00:03:10,000 --> 00:03:14,000
To niekoniecznie zła rzecz- powinniśmy pomagać firmom, które

62
00:03:14,000 --> 00:03:15,000
budują lepszą przyszłość.

63
00:03:15,000 --> 00:03:19,000
Problemem jest to, że rząd podtrzymuje te firmy, które w rzeczywistości

64
00:03:19,000 --> 00:03:21,000
przeciągają nas w dół.

65
00:03:21,000 --> 00:03:26,000
Wszędzie, gdzie popatrzysz w gospodarce dinozaurów, znajdziesz te subsydia.

66
00:03:26,000 --> 00:03:30,000
To wydawanie subsydiów: gdzie rząd po prostu wyrzuca nasze pieniądze

67
00:03:30,000 --> 00:03:33,000
jak płace, które są korzyścią dla dużego agrobiznesu, pomagając jednocześnie rodzinnym gospodarstwom

68
00:03:33,000 --> 00:03:35,000
zsunąć się z urwiska.

69
00:03:35,000 --> 00:03:38,000
Lub mniej oczywista wersja, gdzie rząd płaci rachunek za rzeczy,

70
00:03:38,000 --> 00:03:39,000
za które korporacj powinny zapłacić same,

71
00:03:39,000 --> 00:03:43,000
jak czyszczenie toksycznych wycieków chemicznych lub gigantycznych stawów obornika zwierzęcego.

72
00:03:43,000 --> 00:03:47,000
Albo budowanie dróg, co prowadzą do jednego miejca.

73
00:03:47,000 --> 00:03:50,000
Albo płacenie za zanieczyszczające i marnotrawne spalarnie śmieci, które nigdy

74
00:03:50,000 --> 00:03:54,000
nie miały sensu z finansowego punktu widzenia.

75
00:03:54,000 --> 00:03:56,000
Są jeszcze subsydia podatkowe:

76
00:03:56,000 --> 00:03:59,000
które usprawiedliwiają duże korporacje z przyczyniania się do ich sprawiedliwego podziału,

77
00:03:59,000 --> 00:04:03,000
jak ogromne ulgi podatkowe przyznawane spółkom naftowym i gazowym

78
00:04:03,000 --> 00:04:06,000
nawet w czasach rekordowych zysków.

79
00:04:06,000 --> 00:04:08,000
Te subsydia w ilości do bilionów dolarów powinniśmy zbierać

80
00:04:08,000 --> 00:04:11,000
i wykorzystywać dobrze.

81
00:04:11,000 --> 00:04:14,000
Są jeszcze subsydia przeniesienia ryzyka: gdzie rząd działa jako

82
00:04:14,000 --> 00:04:19,000
bank inwestycyjny, a nawet firma ubezpieczeniowa dla korporacji ponoszących ryzyko

83
00:04:19,000 --> 00:04:21,000
np. budując reaktory nuklearne.

84
00:04:21,000 --> 00:04:25,000
Jeśli cokolwiek idzie źle, musimy pokrywać za nich koszta.

85
00:04:25,000 --> 00:04:27,000
Są i subsydia upominkowe:

86
00:04:27,000 --> 00:04:31,000
gdzie rząd daje rzeczy, które należą do wszystkich nas, dla korporacji

87
00:04:31,000 --> 00:04:32,000
tanio albo nawet za darmo.

88
00:04:32,000 --> 00:04:36,000
To kolejne biliony, które powinniśmy zbierać, a nawet ich nie widzimy!

89
00:04:36,000 --> 00:04:39,000
Jak pozwolenia kopalni na grunty publiczne, przyznanych po cenach ustalonych w górnictwie.

90
00:04:39,000 --> 00:04:41,000
Prawo roku 1872.

91
00:04:41,000 --> 00:04:44,000
Naprawdę. 1872.

92
00:04:44,000 --> 00:04:47,000
Prezydent Grant podpisał tę ustawę, by zachęcać do osiedlenia Wschodu.

93
00:04:47,000 --> 00:04:48,000
Nowa wiadomość:

94
00:04:48,000 --> 00:04:50,000
osiedlono go.

95
00:04:50,000 --> 00:04:53,000
I to wszystko nawet nie liczy zewnętrznych kosztów.

96
00:04:53,000 --> 00:04:56,000
Nie pokazują nam tego na żadnym arkuszu kalkulacyjnym i mogłoby wyjść nawet tryliony dolarów-

97
00:04:56,000 --> 00:04:59,000
obejmują one uszkodzenia środowiska,

98
00:04:59,000 --> 00:05:03,000
służbę zdrowia i ten klimat, do którego przyczynia się gospodarka dinozaurów.

99
00:05:03,000 --> 00:05:07,000
Bez praw, które sprawiają zanieczyszczających do zapłacenia, wszyscy płacą z utratą czystości

100
00:05:07,000 --> 00:05:08,000
wody i powietrza

101
00:05:08,000 --> 00:05:10,000
albo wzrostem zachorowań na astmę, czy raka.

102
00:05:10,000 --> 00:05:14,000
Z czasem rozdaliśmy te wszystkie subsydia, nie ma nawet pieniędzy

103
00:05:14,000 --> 00:05:15,000
by zapłacić nasze rachunki-

104
00:05:15,000 --> 00:05:18,000
zapomnijcie o budowaniu lepszej przyszłości.

105
00:05:18,000 --> 00:05:22,000
Więc czemu zawsze jest wystarczająco pieniędzy na gospodarkę dinozaurów, z dużego oleju

106
00:05:22,000 --> 00:05:24,000
dofinansowań dla dużych banków, ale kiedy

107
00:05:24,000 --> 00:05:28,000
czas na zbudowanie lepszej przyszłości, jesteśmy rzekomo spłukani? Może to przez

108
00:05:28,000 --> 00:05:30,000
tych ludzi, co wiedzą jak o to poprosić.

109
00:05:30,000 --> 00:05:34,000
Ich lobbyści i składki gigantycznych kampanii dają znać rządowi,

110
00:05:34,000 --> 00:05:35,000
co chcą

111
00:05:35,000 --> 00:05:38,000
i co zrobią, jeśli tego nie dostaną.

112
00:05:38,000 --> 00:05:39,000
I to działa.

113
00:05:39,000 --> 00:05:42,000
Senatorzy Stanów Zjednoczonych, którzy głosowali za utrzymaniem dużego oleju subsydiów w 2011,

114
00:05:42,000 --> 00:05:46,000
otrzymali 5 razy więcej pieniędzy kampanii Big Oil, niż ci, którzy głosowali za

115
00:05:46,000 --> 00:05:47,000
zakończeniem. Więc, podczas gdy subsydia powinny być narzędziem rządu do pomocy

116
00:05:47,000 --> 00:05:51,000
firmom, które pomagają każdemu z nas, zamiast tego, stają się nagrodą dla

117
00:05:51,000 --> 00:05:55,000
tych z największą mocą, by dostać się na listę jałmużny.

118
00:05:55,000 --> 00:05:57,000
Ale wiesz kto ma prawdziwą moc?

119
00:05:57,000 --> 00:06:02,000
My mamy! Co jeśli jesteśmy tak chronieni z dolarów naszych podatków, jak byśmy byli z

120
00:06:02,000 --> 00:06:03,000
resztąnaszych pieniędzy?

121
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
Co, jeśli powiedzielibyśmy rządowi, czego chcemy i co byśmy zrobili, gdybyśmy

122
00:06:06,000 --> 00:06:08,000
tego nie dostali -- zagłosowalibyśmy za ich usunięciem!

123
00:06:08,000 --> 00:06:11,000
Moglibyśmy przekierować te subsydia dinozaurów,

124
00:06:11,000 --> 00:06:15,000
oszczędzając setki bilionów dolarów. Zapomnij o byciu spłukanym, moglibyśmy

125
00:06:15,000 --> 00:06:18,000
budować lepszą przyszłość właśnie teraz!

126
00:06:18,000 --> 00:06:21,000
Moglibyśmy zacząć przeinwestowując 10 bilionów dolarów z subsydiów

127
00:06:21,000 --> 00:06:26,000
oleju i gazu, w odnawialne źródła energii i projekty efektywności energetycznej.

128
00:06:26,000 --> 00:06:29,000
Z tylko połową tej kwoty moglibyśmy położyć systemy solarne na ponad dwa

129
00:06:29,000 --> 00:06:33,000
miliony dachów. Potem użyć reszty, by zmodernizować pół miliona domów

130
00:06:33,000 --> 00:06:37,000
tworząc zatrudnienia i oszczędzając energię z roku na rok.

131
00:06:37,000 --> 00:06:40,000
Średni koszt czyszczenia toksycznych miejsc z listy Superfund to

132
00:06:40,000 --> 00:06:41,000
140 milionów dolarów.

133
00:06:41,000 --> 00:06:45,000
Sprawmy, by zanieczyszczający zapłacili zamiast inwestowania naszych pieniądzy w tworzenie bezpeczniejszych

134
00:06:45,000 --> 00:06:49,000
materiałów, żeby nie martwić się o wyciek w pierwszym miejscu.

135
00:06:49,000 --> 00:06:53,000
Większość chemikaliów dziś, jest z oleju - to dlatego nazywają się

136
00:06:53,000 --> 00:06:56,000
petrochemią. Zamiana tylko 20% z nich

137
00:06:56,000 --> 00:06:59,000
na materiały na bazie biologicznej stworzyłoby 100.00 nowych zatrudnień.

138
00:06:59,000 --> 00:07:03,000
Zamiast dotowania na spalarnie śmeci, dotujmy

139
00:07:03,000 --> 00:07:05,000
prawdziwe rozwiązania, jak zero odpadów.

140
00:07:05,000 --> 00:07:08,000
Podniesienie poziomu recyklingu USA do 75% stworzy 1,5 miliona

141
00:07:08,000 --> 00:07:13,000
nowych zatrudnień - z mniejszym zanieczyszczeniem, mniejszymi odpadami,

142
00:07:13,000 --> 00:07:17,000
mniejszą presją na zbiorach nowych rzeczy. Co tu jest do nielubienia?

143
00:07:17,000 --> 00:07:20,000
Nadal setki bilionów byłoby przeznaczone

144
00:07:20,000 --> 00:07:22,000
na poprawę edukacji - najlepszą inwestycję dla zdrowej gospodarki.

145
00:07:22,000 --> 00:07:26,000
Mając 100 bilionów dolarów, moglibyśmy zwiększyć liczbę nauczycieli

146
00:07:26,000 --> 00:07:28,000
szkół podstawowych o ponad 40%

147
00:07:28,000 --> 00:07:31,000
i dać uczelniom stypendia na ponad 6 milionów studentów.

148
00:07:31,000 --> 00:07:34,000
Widzisz, możemy odbudować amerykański sen: możemy sobie pozwolić na

149
00:07:34,000 --> 00:07:39,000
zdrowe środowisko, dobre prace i najwyższej klasy publiczną edukację.

150
00:07:39,000 --> 00:07:43,000
Ale nie jeśli będziemy kontynuować dotowanie tej gospodarki dinozaurów.

151
00:07:43,000 --> 00:07:46,000
Więc następnym razem jak będziesz miał pomysł na lepszą przyszłość i ktoś ci powie,

152
00:07:46,000 --> 00:07:48,000
"to fajnie, ale nie ma na to pienidzy",

153
00:07:48,000 --> 00:07:50,000
powiedz mu, że nie jesteśmy spłukani.

154
00:07:50,000 --> 99:59:59,999
Są pieniądze, są nasze i to właśnie czas, by zainwestować je poprawnie.