[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.96,0:00:12.52,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın herhangi bir yerinde, \Nher iki saniyede bir inme geçiriliyor.
Dialogue: 0,0:00:12.52,0:00:17.88,Default,,0000,0000,0000,,Her altı kişiden biri\Nhayatının bir döneminde inme geçirecek.
Dialogue: 0,0:00:17.88,0:00:20.87,Default,,0000,0000,0000,,İnme beyin hücrelerini\Noksijenden yoksun bırakır,
Dialogue: 0,0:00:20.87,0:00:23.59,Default,,0000,0000,0000,,en yaygın ölüm nedenlerinden birisidir
Dialogue: 0,0:00:23.59,0:00:26.78,Default,,0000,0000,0000,,ve önlenebilir engelliliğin\Nbaşlıca nedenidir.
Dialogue: 0,0:00:26.78,0:00:31.45,Default,,0000,0000,0000,,Biri inme geçirdiğinde\Nacil tıbbi müdahale çok önemlidir
Dialogue: 0,0:00:31.45,0:00:34.73,Default,,0000,0000,0000,,ve genellikle \Nkalıcı beyin hasarını önleyebilir.
Dialogue: 0,0:00:34.73,0:00:37.59,Default,,0000,0000,0000,,Peki inmelerin nedeni nedir?
Dialogue: 0,0:00:37.59,0:00:40.85,Default,,0000,0000,0000,,Doktorlar tedavi için ne yapabilir?\N
Dialogue: 0,0:00:40.85,0:00:44.52,Default,,0000,0000,0000,,Beyin vücut kütlenizin \Nsadece %2'sini oluşturur
Dialogue: 0,0:00:44.52,0:00:48.96,Default,,0000,0000,0000,,ancak kandaki oksijenin\N%20'sinden fazlasını tüketir.
Dialogue: 0,0:00:48.96,0:00:52.75,Default,,0000,0000,0000,,Oksijen beyne bir arter sistemi \Nvasıtasıyla taşınır.
Dialogue: 0,0:00:52.75,0:00:55.64,Default,,0000,0000,0000,,Karotid arterler beynin \Nön bölümünün beslenmesini sağlarken
Dialogue: 0,0:00:55.64,0:00:58.69,Default,,0000,0000,0000,,vertebral arterler arka bölümünün \Nbeslenmesini sağlar.
Dialogue: 0,0:00:58.69,0:01:00.72,Default,,0000,0000,0000,,Bağlantılı olan bu damar sistemleri
Dialogue: 0,0:01:00.72,0:01:03.37,Default,,0000,0000,0000,,küçük ve daha küçük damarlara bölünerek\N
Dialogue: 0,0:01:03.37,0:01:07.38,Default,,0000,0000,0000,,milyarlarca nöronun ihtiyacı olan \Noksijeni taşırlar.
Dialogue: 0,0:01:07.38,0:01:13.35,Default,,0000,0000,0000,,Kan dolaşımı engellenirse, oksijen \Nsağlanması durur ve beyin hücreleri ölür.
Dialogue: 0,0:01:13.35,0:01:15.49,Default,,0000,0000,0000,,Bunun oluşması için iki durum vardır.
Dialogue: 0,0:01:15.49,0:01:20.64,Default,,0000,0000,0000,,Hemorajik inme, yırtılan bir damardan\Nkanın sızması nedeniyle meydana gelir.
Dialogue: 0,0:01:20.64,0:01:23.53,Default,,0000,0000,0000,,İskemik inme daha yaygın görülen tiptir,
Dialogue: 0,0:01:23.53,0:01:28.52,Default,,0000,0000,0000,,damar içerisine yerleşen bir pıhtının\Nkan akımını engellemesiyle oluşur.
Dialogue: 0,0:01:28.52,0:01:30.69,Default,,0000,0000,0000,,Bu pıhtılar nereden geliyor?
Dialogue: 0,0:01:30.69,0:01:33.59,Default,,0000,0000,0000,,Nadiren, kalp ritminde ani bir değişiklik
Dialogue: 0,0:01:33.59,0:01:37.90,Default,,0000,0000,0000,,kalbin kulakçıklarının normal şekilde\Nkasılmasını önler.
Dialogue: 0,0:01:37.90,0:01:39.81,Default,,0000,0000,0000,,Dolayısıyla kan akımı yavaşlar,
Dialogue: 0,0:01:39.81,0:01:45.38,Default,,0000,0000,0000,,trombositler, pıhtılaşma faktörleri \Nve fibrin birbirine yapışır.
Dialogue: 0,0:01:45.38,0:01:46.73,Default,,0000,0000,0000,,Pıhtı
Dialogue: 0,0:01:46.73,0:01:50.61,Default,,0000,0000,0000,,beyni besleyen arterlere \Nve venlere doğru taşınabilir,
Dialogue: 0,0:01:50.61,0:01:54.09,Default,,0000,0000,0000,,ta ki sığamayacağı bir alana gelene kadar.
Dialogue: 0,0:01:54.09,0:01:56.30,Default,,0000,0000,0000,,Buna emboli denilmektedir
Dialogue: 0,0:01:56.30,0:02:00.66,Default,,0000,0000,0000,,ve akış yönündeki tüm hücrelerin\Noksijen tedarikini keser.
Dialogue: 0,0:02:00.66,0:02:05.86,Default,,0000,0000,0000,,Beyinde ağrı reseptörleri yoktur, \Nbu nedenle tıkanıklığı hissetmezsiniz.
Dialogue: 0,0:02:05.86,0:02:08.67,Default,,0000,0000,0000,,Oksijen yoksunluğu \Nbeynin işlevini yavaşlatarak
Dialogue: 0,0:02:08.67,0:02:11.80,Default,,0000,0000,0000,,ani ve fark edilir sonuçlara \Nneden olabilir.
Dialogue: 0,0:02:11.80,0:02:15.59,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, etkilenen alan \Nkonuşmadan sorumluysa
Dialogue: 0,0:02:15.59,0:02:18.51,Default,,0000,0000,0000,,kişi kelimeleri bozuk telaffuz eder \Nya da söyleyemez.
Dialogue: 0,0:02:18.51,0:02:21.97,Default,,0000,0000,0000,,Eğer felç beyindeki kas hareketini \Nkontrol eden bir bölümü etkilerse
Dialogue: 0,0:02:21.97,0:02:26.55,Default,,0000,0000,0000,,genellikle vücudun tek tarafında olan \Nkas güçsüzlüğüne neden olabilir.
Dialogue: 0,0:02:26.55,0:02:30.44,Default,,0000,0000,0000,,Vücut bu durumu hemen\Ntelafi etmeye çalışacak,
Dialogue: 0,0:02:30.44,0:02:33.40,Default,,0000,0000,0000,,etkilenen bölgeye \Nkan akışını yöneltecektir
Dialogue: 0,0:02:33.40,0:02:35.88,Default,,0000,0000,0000,,fakat bu yeterli bir çözüm değildir.
Dialogue: 0,0:02:35.88,0:02:39.82,Default,,0000,0000,0000,,Sonuçta, oksijenden yoksun hücreler\Nölmeye başlayarak
Dialogue: 0,0:02:39.82,0:02:43.75,Default,,0000,0000,0000,,ciddi ya da kalıcı olabilecek \Nbeyin hasarına neden olurlar.
Dialogue: 0,0:02:43.75,0:02:48.39,Default,,0000,0000,0000,,Tıbbi yardımı olabildiğince hızlı almak\Nbu nedenle önemlidir.
Dialogue: 0,0:02:48.39,0:02:51.37,Default,,0000,0000,0000,,Tedavide ilk seçenek
Dialogue: 0,0:02:51.37,0:02:54.20,Default,,0000,0000,0000,,Doku Plazminojen Aktivatörü denilen \Nintravenöz ilaçlardır;
Dialogue: 0,0:02:54.20,0:02:55.88,Default,,0000,0000,0000,,bu ilaçlar kan pıhtısını dağıtarak
Dialogue: 0,0:02:55.88,0:02:59.86,Default,,0000,0000,0000,,tehlike arz eden arterde kan akımının \Nyeniden başlamasını sağlarlar.
Dialogue: 0,0:02:59.86,0:03:02.02,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç saat içerisinde verilebilirse\N
Dialogue: 0,0:03:02.02,0:03:05.42,Default,,0000,0000,0000,,bu ilaç, felçten sağ kalma şansını \Nbüyük ölçüde artırır
Dialogue: 0,0:03:05.42,0:03:08.50,Default,,0000,0000,0000,,ve kalıcı hasarları engeller.
Dialogue: 0,0:03:08.50,0:03:11.65,Default,,0000,0000,0000,,Eğer Doku Plasminojen Aktivatörü
Dialogue: 0,0:03:11.65,0:03:13.98,Default,,0000,0000,0000,,hastanın kullanmakta olduğu \Nbazı ilaçlar,
Dialogue: 0,0:03:13.98,0:03:15.60,Default,,0000,0000,0000,,ciddi kanama öyküsü varlığı,
Dialogue: 0,0:03:15.60,0:03:18.34,Default,,0000,0000,0000,,veya büyük bir pıhtı nedeniyle verilemezse
Dialogue: 0,0:03:18.34,0:03:23.60,Default,,0000,0000,0000,,doktorlar, endovasküler trombektomi \Ndenilen bir yöntem uygulayabilir.
Dialogue: 0,0:03:23.60,0:03:28.69,Default,,0000,0000,0000,,Floresan boya ile kan damarlarını \Ngörüntüleyen güçlü bir röntgen altında,
Dialogue: 0,0:03:28.69,0:03:33.15,Default,,0000,0000,0000,,doktor kateter adı verilen \Nuzun, ince, esnek bir tüpü
Dialogue: 0,0:03:33.15,0:03:35.38,Default,,0000,0000,0000,,bacaktaki atardamar içine yerleştirir
Dialogue: 0,0:03:35.38,0:03:38.51,Default,,0000,0000,0000,,ve tıkanıklığa kadar tüm yol boyunca \Nmanevra yaparak ilerler.
Dialogue: 0,0:03:38.51,0:03:41.38,Default,,0000,0000,0000,,Bir pıhtı tutucu stent \Nbu kateterden geçirilir.
Dialogue: 0,0:03:41.38,0:03:45.87,Default,,0000,0000,0000,,Stent açılarak pıhtıyı damarın içinde \Nyakalayıp bağlar.
Dialogue: 0,0:03:45.87,0:03:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Kateter ayrıldığında pıhtı da \Ndışarıya çıkar.
Dialogue: 0,0:03:50.74,0:03:53.58,Default,,0000,0000,0000,,Bu tedavilerin beyin fonksiyonunu\Nkorumak için
Dialogue: 0,0:03:53.58,0:03:55.34,Default,,0000,0000,0000,,en kısa sürede yapılması gerekmekte,
Dialogue: 0,0:03:55.34,0:03:59.59,Default,,0000,0000,0000,,Bu da birisi inme geçiriyorsa \Nhızlı düşünmek gerekiyor demek.
Dialogue: 0,0:03:59.59,0:04:01.02,Default,,0000,0000,0000,,Peki nasıl anlarsınız?
Dialogue: 0,0:04:01.02,0:04:03.87,Default,,0000,0000,0000,,İşte denemek için üç hızlı şey:\N
Dialogue: 0,0:04:03.87,0:04:06.56,Default,,0000,0000,0000,,1. Kişiden gülümsemesini isteyin.
Dialogue: 0,0:04:06.56,0:04:11.12,Default,,0000,0000,0000,,Eğri bir ağız veya yüzde sarkma, \Nkas güçsüzlüğünü gösterebilir.
Dialogue: 0,0:04:11.12,0:04:13.88,Default,,0000,0000,0000,,2. Kollarını kaldırmasını isteyin.
Dialogue: 0,0:04:13.88,0:04:19.83,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bir kol aşağıya doğru eğilirse\No kolun zaafiyeti felç işaretidir.
Dialogue: 0,0:04:19.83,0:04:23.92,Default,,0000,0000,0000,,3. Onlara basit bir kelime \Nveya cümle tekrarlamalarını isteyin.
Dialogue: 0,0:04:23.92,0:04:26.79,Default,,0000,0000,0000,,Eğer konuşmaları bozuk\Nveya garip geliyorsa
Dialogue: 0,0:04:26.79,0:04:31.49,Default,,0000,0000,0000,,Bu beynin dil alanının oksijenden\Nyoksun olduğu anlamına gelebilir.
Dialogue: 0,0:04:31.49,0:04:37.28,Default,,0000,0000,0000,,Buna bazen FAST test denir \Nve T zaman demektir.
Dialogue: 0,0:04:37.28,0:04:42.29,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bu işaretlerden herhangi birini \Ngörürseniz hemen acil servisi arayın.
Dialogue: 0,0:04:42.29,0:04:44.33,Default,,0000,0000,0000,,Yaşamlar buna bağlı olabilir.