WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:12.525
ทุก ๆ สองวินาทีจะมีใครสักคนบนโลกเป็น
โรคหลอดเลือดสมอง

00:00:12.525 --> 00:00:17.878
และทุกหนึ่งในหกคนจะเป็นโรคหลอดเลือดสมอง
ในบางช่วงชีวิต

00:00:17.878 --> 00:00:20.868
โรคหลอดเลือดสมองเกิดจาก
การขาดออกซิเจนในเซลล์สมอง

00:00:20.868 --> 00:00:23.589
และเป็นหนึ่งในสาเหตุการตาย
ที่พบมากที่สุด

00:00:23.589 --> 00:00:26.785
แล้วก็เป็นสาเหตุหลัก
ของความพิการที่ป้องกันได้

00:00:26.785 --> 00:00:31.449
เมื่อใครเป็นโรคหลอดเลือดสมอง
แล้วได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน

00:00:31.449 --> 00:00:34.729
มักจะช่วยให้พ้นจาก
ความเสียหายถาวรของสมองได้

00:00:34.729 --> 00:00:37.588
แต่อะไรล่ะที่เป็นสาเหตุ
ที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมอง

00:00:37.588 --> 00:00:40.849
แล้วแพทย์จะรักษาพวกเขาได้อย่างไรบ้าง

NOTE Paragraph

00:00:40.849 --> 00:00:44.520
สมองเป็นส่วนประกอบเพียง 2% 
ของมวลร่างกาย

00:00:44.520 --> 00:00:48.958
แต่สมองต้องใช้ออกซิเจนในเลือดมากกว่า 20%

00:00:48.958 --> 00:00:52.751
ออกซิเจนเหล่านั้นเข้าสู่สมอง
ผ่านระบบหลอดเลือด

00:00:52.751 --> 00:00:55.638
หลอดเลือดแดงคาโรติดจะหล่อเลี้ยง
สมองส่วนหน้า

00:00:55.638 --> 00:00:58.688
และหลอดเลือดแดงเวอร์ทิบรัล
จะหล่อเลี้ยงส่วนหลัง

00:00:58.688 --> 00:01:00.719
หลอดเลือดเหล่านี้จะเชื่อมต่อซึ่งกันและกัน

00:01:00.719 --> 00:01:03.369
และแบ่งออกเป็นหลอดเลือดที่เล็กลง

00:01:03.369 --> 00:01:07.380
เพื่อให้เซลล์ประสาทหลายพันล้านเซลล์
ได้รับออกซิเจนตามที่ต้องการ

00:01:07.380 --> 00:01:13.349
หากการไหลเวียนของเลือดถูกขัดขวาง
การส่งออกซิเจนจะชะงักและเซลล์สมองก็จะตายลง

00:01:13.349 --> 00:01:15.490
โรคนี้มีอยู่สองชนิด

00:01:15.490 --> 00:01:20.641
โรคหลอดเลือดสมองแตกซึ่งเกิดจาก
หลอดเลือดแตกจนทำให้เลือดออกในสมอง

00:01:20.641 --> 00:01:23.530
แต่ชนิดที่พบมากกว่า
คือแบบที่เกิดจากเส้นเลือดอุดตัน

00:01:23.530 --> 00:01:28.518
เมื่อลิ่มเลือดอุดตันในเส้นเลือด
จะทำให้การไหลเวียนเลือดหยุดชะงัก

NOTE Paragraph

00:01:28.518 --> 00:01:30.690
ลิ่มเลือดนี้มาจากไหนกัน

00:01:30.690 --> 00:01:33.591
แบบที่เกิดน้อยนั้น จังหวะ
การเต้นของหัวใจเปลี่ยนฉับพลัน

00:01:33.591 --> 00:01:37.900
จะทำให้หัวใจห้องบนบีบตัวผิดปกติ

00:01:37.900 --> 00:01:39.809
ทำให้การไหลเวียนเลือดช้าลง

00:01:39.809 --> 00:01:45.382
จนเกล็ดเลือด ลิ่มเลือด
และไฟบริน เกาะติดกัน

00:01:45.382 --> 00:01:46.731
ลิ่มเลือดอาจถูกพัดพา

00:01:46.731 --> 00:01:50.611
ไปตามหลอดเลือดใหญ่
และเส้นเลือดรองที่เลี้ยงสมอง

00:01:50.611 --> 00:01:54.092
จนถึงจุดหนึ่ง
ที่ไม่สามารถแทรกผ่านต่อไปได้

00:01:54.092 --> 00:01:56.297
เช่นนี้เรียกว่า ภาวะอุดตันของเส้นเลือด

00:01:56.297 --> 00:02:00.665
โดยจะหยุดออกซิเจน
ไม่ให้ไปหล่อเลี้ยงเซลล์ในส่วนที่เหลือ

00:02:00.665 --> 00:02:05.862
สมองไม่มีตัวรับความเจ็บปวด
เราจึงไม่รู้สึกว่ามีการอุดตัน

00:02:05.862 --> 00:02:08.672
แต่การขาดออกซิเจนทำให้
การทำงานของสมองช้าลง

00:02:08.672 --> 00:02:11.802
และเกิดผลกระทบเฉียบพลันที่สังเกตได้

00:02:11.802 --> 00:02:15.593
เช่น ถ้าส่วนที่ได้รับผลกระทบ
เกี่ยวกับการพูด

00:02:15.593 --> 00:02:18.514
บุคคลนั้นอาจพูดไม่ชัด

00:02:18.514 --> 00:02:21.972
ถ้าโรคหลอดเลือดสมองกระทบกับสมอง
ส่วนควบคุมการเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อ

00:02:21.972 --> 00:02:26.553
มันสามารถทำให้เกิดอาการอ่อนแรง
ซึ่งมักเป็นกับซีกหนึ่งของร่างกาย

NOTE Paragraph

00:02:26.553 --> 00:02:30.435
เมื่อเกิดอาการนี้ขึ้น
ร่างกายก็จะพยายามชดเชยทันที

00:02:30.435 --> 00:02:33.405
ด้วยการเปลี่ยนการไหลเวียนของเลือด
ไปยังส่วนที่ได้รับผลกระทบ

00:02:33.405 --> 00:02:35.885
แต่สิ่งนี้ก็ไม่ใช่การแก้ปัญหาที่ดีที่สุด

00:02:35.885 --> 00:02:39.824
ในที่สุด เซลล์ที่ขาดออกซิเจนก็จะเริ่มตาย

00:02:39.824 --> 00:02:43.748
ทำให้สมองเสียหาย
ที่อาจจะรุนแรงหรือถาวร

00:02:43.748 --> 00:02:48.390
จึงเป็นเรื่องจำเป็นต้องรีบรักษา
ให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

00:02:48.390 --> 00:02:51.370
การรักษาขั้นแรกคือ
การให้ยาทางเส้นเลือดดำ

00:02:51.370 --> 00:02:54.205
เรียกว่า การให้ยาสลายลิ่มเลือด

00:02:54.205 --> 00:02:55.884
ซึ่งสามารถสลายลิ่มเลือด

00:02:55.884 --> 00:02:59.855
และช่วยให้เลือดไหลเวียน
ในหลอดเลือดแดงได้อีกครั้ง

00:02:59.855 --> 00:03:02.015
ถ้าให้ยาภายในเวลาสองสามชั่วโมง

00:03:02.015 --> 00:03:05.415
การรักษานี้จะช่วยเพิ่มโอกาสการรอดชีวิต
จากโรคหลอดเลือดสมองได้มากขึ้น

00:03:05.415 --> 00:03:08.496
และสามารถหลีกเลี่ยง
ความเสียหายแบบถาวร

NOTE Paragraph

00:03:08.496 --> 00:03:11.646
หากไม่สามารถให้ยาสลายลิ่มเลือด

00:03:11.646 --> 00:03:13.976
เพราะผู้ป่วยได้รับการรักษาบางอย่างอยู่

00:03:13.976 --> 00:03:15.595
มีประวัติเลือดออกมาก

00:03:15.595 --> 00:03:18.336
หรือลิ่มเลือดนั้นใหญ่มาก

00:03:18.336 --> 00:03:23.605
แพทย์สามารถรักษาด้วยการผ่าตัด
กำจัดลิ่มเลือดด้วยการใส่ขดลวด

00:03:23.605 --> 00:03:28.694
การใช้สารเรืองแสงที่ช่วยให้เห็นเส้นเลือด
ภายใต้เอกซเรย์ความเข้มสูง

00:03:28.694 --> 00:03:33.146
แพทย์จะสอดหลอดที่มีลักษณะยาว บาง
ยืดหยุ่นเข้าไป ซึ่งเรียกว่า หลอดสวน

00:03:33.146 --> 00:03:35.375
เข้าไปในเส้นเลือดที่ขา

00:03:35.375 --> 00:03:38.508
และค่อย ๆ ดันเข้าไปจนถึง
บริเวณที่มีการอุดตัน

00:03:38.508 --> 00:03:41.377
ตัวเก็บลิ่มเลือดจะถูกสอดผ่านหลอดสวนนี้

00:03:41.377 --> 00:03:45.867
ซึ่งจะช่วยขยายและจับลิ่มเลือด
เมื่อสอดผ่านเข้าไป

00:03:45.867 --> 00:03:50.737
จากนั้น หลอดสวนก็จะดึงเอาลิ่มเลือดออกมา

NOTE Paragraph

00:03:50.737 --> 00:03:53.679
การรักษาเหล่านี้จำเป็นต้อง
ทำให้รวดเร็วที่สุดเท่าที่เป็นไปได้

00:03:53.679 --> 00:03:55.338
เพื่อรักษาการทำงานของสมองไว้

00:03:55.338 --> 00:03:59.588
ซึ่งหมายถึง ต้องคิดแก้ไขให้เร็ว
ถ้าหากมีใครกำลังเป็นโรคหลอดเลือดสมองอยู่

00:03:59.588 --> 00:04:01.017
แล้วคุณจะรู้ได้อย่างไร

00:04:01.017 --> 00:04:03.869
นี่คือสามวิธีเร่งด่วนเพื่อทดสอบ

00:04:03.869 --> 00:04:06.558
1. ขอให้ผู้นั้นยิ้ม

00:04:06.558 --> 00:04:11.118
อาการปากเบี้ยวหรือหน้าเบี้ยวห้อยต่ำลง
สามารถบ่งชี้ได้ว่ากล้ามเนื้ออ่อนแรง

00:04:11.118 --> 00:04:13.879
2. ขอให้คนผู้นั้นลองยกแขน

00:04:13.879 --> 00:04:19.829
ถ้าแขนข้างหนึ่งอ่อนแรงห้อยกองลงไป
เป็นสัญญาณหนึ่งของโรคหลอดเลือดสมองเช่นกัน

00:04:19.829 --> 00:04:23.919
3. ขอให้พวกเขาพูดตาม
เป็นคำหรือวลีง่าย ๆ

00:04:23.919 --> 00:04:26.788
ถ้าเสียงพูดไม่ชัดหรือเสียงแปลกไป

00:04:26.788 --> 00:04:31.489
มันอาจหมายถึง สมองด้านภาษาขาดออกซิเจน

00:04:31.489 --> 00:04:37.281
การทดสอบนี้ บางทีจะเรียกว่า FAST
และ T ย่อมาจากคำว่า time (เวลา)

00:04:37.281 --> 00:04:42.290
หากเราพบใครที่มีสัญญาณของอาการเหล่านี้
ให้เรียกหน่วยพยาบาลฉุกเฉินทันที

00:04:42.310 --> 00:04:45.940
ชีวิตผู้คนขึ้นอยู่กับสิ่งนี้