[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.78,0:00:12.44,Default,,0000,0000,0000,,Elke twee seconden krijgt er iemand\Nergens in de wereld een beroerte.
Dialogue: 0,0:00:12.44,0:00:17.88,Default,,0000,0000,0000,,Het zal een op de zes mensen\Neens in hun leven overkomen.
Dialogue: 0,0:00:17.88,0:00:20.87,Default,,0000,0000,0000,,Een beroerte veroorzaakt\Nzuurstoftekort in de hersenen
Dialogue: 0,0:00:20.87,0:00:23.59,Default,,0000,0000,0000,,en is één van de\Nmeestvoorkomende doodsoorzaken
Dialogue: 0,0:00:23.59,0:00:26.78,Default,,0000,0000,0000,,en een belangrijke oorzaak\Nvan vermijdbare invaliditeit.
Dialogue: 0,0:00:26.78,0:00:31.28,Default,,0000,0000,0000,,Als iemand een beroerte krijgt,\Nis snelle medische hulp cruciaal
Dialogue: 0,0:00:31.28,0:00:34.73,Default,,0000,0000,0000,,en kan blijvende hersenschade\Nhelpen voorkomen.
Dialogue: 0,0:00:34.73,0:00:37.44,Default,,0000,0000,0000,,Wat is eigenlijk de oorzaak\Nvan een beroerte?
Dialogue: 0,0:00:37.44,0:00:40.85,Default,,0000,0000,0000,,En wat kunnen artsen doen\Nom ze te behandelen?
Dialogue: 0,0:00:40.85,0:00:44.52,Default,,0000,0000,0000,,Je hersenen zijn maar twee procent\Nvan je lichaamsgewicht
Dialogue: 0,0:00:44.52,0:00:48.96,Default,,0000,0000,0000,,maar verbruiken meer dan 20%\Nvan de zuurstof in je bloed.
Dialogue: 0,0:00:48.96,0:00:52.87,Default,,0000,0000,0000,,Die zuurstof gaat naar je hersenen\Nvia een stelsel van slagaders.
Dialogue: 0,0:00:52.87,0:00:55.64,Default,,0000,0000,0000,,De halsslagaders voorzien\Nde voorkant van je hersenen,
Dialogue: 0,0:00:55.64,0:00:58.69,Default,,0000,0000,0000,,en wervelslagaders voorzien de achterkant.
Dialogue: 0,0:00:58.69,0:01:00.56,Default,,0000,0000,0000,,Deze zijn met elkaar verbonden,
Dialogue: 0,0:01:00.56,0:01:03.37,Default,,0000,0000,0000,,en vertakken in steeds kleinere aders
Dialogue: 0,0:01:03.37,0:01:07.38,Default,,0000,0000,0000,,om de miljarden neuronen de zuurstof\Nte geven die ze nodig hebben.
Dialogue: 0,0:01:07.38,0:01:09.49,Default,,0000,0000,0000,,Als de bloedstroom onderbroken wordt,
Dialogue: 0,0:01:09.49,0:01:13.53,Default,,0000,0000,0000,,stopt de zuurstoftoevoer\Nen gaan de hersencellen dood.
Dialogue: 0,0:01:13.53,0:01:15.49,Default,,0000,0000,0000,,Dat kan op twee manieren.
Dialogue: 0,0:01:15.49,0:01:20.48,Default,,0000,0000,0000,,Bij een hersenbloeding \Nis een bloedvat kapot en lekt bloed.
Dialogue: 0,0:01:20.48,0:01:23.53,Default,,0000,0000,0000,,Het type dat vaker voorkomt,\Nis echter een herseninfarct,
Dialogue: 0,0:01:23.53,0:01:28.52,Default,,0000,0000,0000,,wanneer een bloedpropje het bloedvat\Nblokkeert en de bloedstroom doet stoppen.
Dialogue: 0,0:01:28.52,0:01:30.57,Default,,0000,0000,0000,,Waar komen deze propjes vandaan?
Dialogue: 0,0:01:30.57,0:01:33.59,Default,,0000,0000,0000,,Door een plotselinge verandering in het hartritme
Dialogue: 0,0:01:33.59,0:01:37.90,Default,,0000,0000,0000,,kunnen heel soms de kamers van het hart\Nniet meer normaal samentrekken.
Dialogue: 0,0:01:37.90,0:01:39.81,Default,,0000,0000,0000,,Dat remt de bloedstroom,
Dialogue: 0,0:01:39.81,0:01:45.13,Default,,0000,0000,0000,,waardoor bloedplaatjes, stollingsfactoren\Nen fibrine samenklonteren.
Dialogue: 0,0:01:45.13,0:01:46.73,Default,,0000,0000,0000,,Het propje kan worden meegevoerd
Dialogue: 0,0:01:46.73,0:01:50.38,Default,,0000,0000,0000,,naar de slagaders en aders\Ndie de hersenen voorzien,
Dialogue: 0,0:01:50.38,0:01:54.09,Default,,0000,0000,0000,,totdat het belandt bij een vat\Nwaar het niet meer doorheen kan.
Dialogue: 0,0:01:54.09,0:01:56.10,Default,,0000,0000,0000,,Dat heet een embolie
Dialogue: 0,0:01:56.10,0:02:00.54,Default,,0000,0000,0000,,en sluit de zuurstoftoevoer af\Nnaar alle cellen stroomafwaarts.
Dialogue: 0,0:02:00.54,0:02:05.69,Default,,0000,0000,0000,,De hersenen hebben geen pijnreceptoren,\Nwaardoor je de blokkade zelf niet voelt.
Dialogue: 0,0:02:05.69,0:02:08.67,Default,,0000,0000,0000,,Zuurstofgebrek vertraagt\Nde hersenfuncties echter
Dialogue: 0,0:02:08.67,0:02:11.58,Default,,0000,0000,0000,,en dat kan plotselinge,\Nmerkbare gevolgen hebben.
Dialogue: 0,0:02:11.58,0:02:15.69,Default,,0000,0000,0000,,Als het aangedane gebied\Nhet spraakgedeelte is,
Dialogue: 0,0:02:15.69,0:02:18.51,Default,,0000,0000,0000,,kan de patiënt onduidelijk gaan praten.
Dialogue: 0,0:02:18.51,0:02:22.14,Default,,0000,0000,0000,,Als de beroerte schade maakt\Naan het deel dat spierbeweging regelt,
Dialogue: 0,0:02:22.14,0:02:26.63,Default,,0000,0000,0000,,kan het verlamming veroorzaken,\Nvaak aan één zijde van het lichaam.
Dialogue: 0,0:02:26.63,0:02:30.44,Default,,0000,0000,0000,,Als dat gebeurt , probeert het lichaam\Ndat gelijk te compenseren
Dialogue: 0,0:02:30.44,0:02:33.40,Default,,0000,0000,0000,,door de bloedstroom om te leiden\Nnaar de aangedane plek,
Dialogue: 0,0:02:33.40,0:02:35.88,Default,,0000,0000,0000,,maar dat is geen perfecte oplossing.
Dialogue: 0,0:02:35.88,0:02:39.82,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk gaan\Nde zuurstofarme cellen dood,
Dialogue: 0,0:02:39.82,0:02:43.75,Default,,0000,0000,0000,,wat leidt tot ernstige,\Nsoms blijvende hersenschade.
Dialogue: 0,0:02:43.75,0:02:48.39,Default,,0000,0000,0000,,Het is daarom van groot belang dat\Ner zo snel mogelijk medische hulp komt.
Dialogue: 0,0:02:48.39,0:02:51.37,Default,,0000,0000,0000,,Eerstelijnsbehandeling\Nis intraveneuze medicatie
Dialogue: 0,0:02:51.37,0:02:54.20,Default,,0000,0000,0000,,genaamd weefselplasminogeenactivator,
Dialogue: 0,0:02:54.20,0:02:55.88,Default,,0000,0000,0000,,dat de bloedprop kan opruimen,
Dialogue: 0,0:02:55.88,0:02:59.86,Default,,0000,0000,0000,,waarna het bloed weer\Ndoor de betreffende slagaders kan stromen.
Dialogue: 0,0:02:59.86,0:03:02.02,Default,,0000,0000,0000,,Als het binnen een paar uur wordt gegeven,
Dialogue: 0,0:03:02.02,0:03:05.42,Default,,0000,0000,0000,,neemt de kans op overleven enorm toe
Dialogue: 0,0:03:05.42,0:03:08.63,Default,,0000,0000,0000,,en worden blijvende gevolgen voorkomen.
Dialogue: 0,0:03:08.63,0:03:11.65,Default,,0000,0000,0000,,Als weefselplasminogeenactivator\Nniet kan worden gegeven
Dialogue: 0,0:03:11.65,0:03:13.98,Default,,0000,0000,0000,,omdat de patiënt\Nbepaalde medicatie gebruikt,
Dialogue: 0,0:03:13.98,0:03:15.60,Default,,0000,0000,0000,,ooit grote bloedingen heeft gehad,
Dialogue: 0,0:03:15.60,0:03:18.34,Default,,0000,0000,0000,,of als de prop bijzonder groot is,
Dialogue: 0,0:03:18.34,0:03:23.60,Default,,0000,0000,0000,,kunnen artsen iets doen dat\Nendovasculaire trombectomie heet.
Dialogue: 0,0:03:23.60,0:03:28.69,Default,,0000,0000,0000,,Met een fluorescerende kleurstof\Ndie de aders oplicht onder röntgenstralen,
Dialogue: 0,0:03:28.69,0:03:33.15,Default,,0000,0000,0000,,brengt een arts een lange,\Ndunne flexibele buis in, genaamd catheter,
Dialogue: 0,0:03:33.15,0:03:35.38,Default,,0000,0000,0000,,in de slagader in een been
Dialogue: 0,0:03:35.38,0:03:38.51,Default,,0000,0000,0000,,en manoeuvreert hem\Nhelemaal tot de blokkade.
Dialogue: 0,0:03:38.51,0:03:41.38,Default,,0000,0000,0000,,Dan wordt een grijpertje\Ndoor de catheter geleid.
Dialogue: 0,0:03:41.38,0:03:45.87,Default,,0000,0000,0000,,Deze klapt uit en haakt aan de prop vast\Nals hij er net achter zit.
Dialogue: 0,0:03:45.87,0:03:50.66,Default,,0000,0000,0000,,De prop wordt eruit getrokken\Ndoor de grijper en wordt verwijderd.
Dialogue: 0,0:03:50.66,0:03:53.59,Default,,0000,0000,0000,,Deze behandeling moet\Nzo snel mogelijk worden uitgevoerd
Dialogue: 0,0:03:53.59,0:03:55.34,Default,,0000,0000,0000,,om de hersenfunctie te redden,
Dialogue: 0,0:03:55.34,0:03:59.38,Default,,0000,0000,0000,,en dat betekent dat je snel moet uitvinden\Nof het een beroerte is.
Dialogue: 0,0:03:59.38,0:04:01.02,Default,,0000,0000,0000,,Hoe kom je daarachter?
Dialogue: 0,0:04:01.02,0:04:03.87,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn drie dingen\Ndie je snel kunt doen.
Dialogue: 0,0:04:03.87,0:04:06.56,Default,,0000,0000,0000,,1 - Vraag de persoon om te lachen.
Dialogue: 0,0:04:06.56,0:04:11.12,Default,,0000,0000,0000,,Een kromme mond of een afhangend gezicht\Nkan op spierverlamming wijzen.
Dialogue: 0,0:04:11.12,0:04:13.88,Default,,0000,0000,0000,,2 - Vraag om de armen omhoog te doen.
Dialogue: 0,0:04:13.88,0:04:19.83,Default,,0000,0000,0000,,Als er een terugzakt, kan die zwakte\Nin een arm ook wijzen op een beroerte.
Dialogue: 0,0:04:19.83,0:04:23.92,Default,,0000,0000,0000,,3 - Vraag om een woord of zin te herhalen.
Dialogue: 0,0:04:23.92,0:04:26.79,Default,,0000,0000,0000,,Als de spraak onduidelijk\Nof vreemd klinkt,
Dialogue: 0,0:04:26.79,0:04:31.49,Default,,0000,0000,0000,,kan het zijn dat het spraakgedeelte\Nin de hersenen zuurstoftekort heeft.
Dialogue: 0,0:04:31.49,0:04:37.14,Default,,0000,0000,0000,,Dat wordt soms een FAST-test genoemd\Nen de T staat voor tijd.
Dialogue: 0,0:04:37.14,0:04:42.29,Default,,0000,0000,0000,,Als je een van deze verschijnselen ziet,\Nmoet je gelijk 1-1-2 bellen.
Dialogue: 0,0:04:42.29,0:04:44.33,Default,,0000,0000,0000,,Het kan gaan om leven of dood.