WEBVTT

00:00:06.956 --> 00:00:12.525
هر دو ثانیه، کسی در جایی از دنیا 
دچار سکته مغزی می شود.

00:00:12.525 --> 00:00:17.878
و یک نفر از هر شش نفر 
در طول زندگی با آن مواجه میگردد.

00:00:17.878 --> 00:00:20.868
سکته مغزی مانع از رسیدن اکسیژن
به سلولهای مغز میشود

00:00:20.868 --> 00:00:23.589
و یکی از مهمترین دلایل مرگ است

00:00:23.589 --> 00:00:26.785
و دلیل اصلی معلولیتهای قابل پیشگیری.

00:00:26.785 --> 00:00:31.449
وقتی کسی دچار سکته مغزی می شود،
سرعت در رسیدگی پزشکی حیاتی است،

00:00:31.449 --> 00:00:34.729
و اغلب موجب میشود تا از آسیبهای
مغزی دائمی جلوگیری شود.

00:00:34.729 --> 00:00:37.588
اما اصلا چه چیزی موجب سکته مغزی می شود؟

00:00:37.588 --> 00:00:40.849
و پزشکان برای درمان آن چه میکنند؟

NOTE Paragraph

00:00:40.849 --> 00:00:44.520
مغز تنها ۲٪ از وزن بدن شما را تشکیل میدهد

00:00:44.520 --> 00:00:48.958
اما بیش از ۲۰٪ از اکسیژن
خون شما را مصرف میکند.

00:00:48.958 --> 00:00:52.751
این اکسیژن توسط ساختاری از شریانها
به مغز منتقل میشود.

00:00:52.751 --> 00:00:55.638
شریان کاروتید جلوی مغز
را تغذیه میکند،

00:00:55.638 --> 00:00:58.688
و شریان وِرتبرال پشت مغز را تغذیه میکند.

00:00:58.688 --> 00:01:00.719
اینها به یکدیگر متصل هستند،

00:01:00.719 --> 00:01:03.369
و به رگهای کوچکتر تقسیم میشوند

00:01:03.369 --> 00:01:07.380
که اکسیژن مورد نیاز را
به میلیاردها نورون میرسانند.

00:01:07.380 --> 00:01:13.349
اگر جریان خون دچار وقفه شود، اکسیژن رسانی
متوقف و سلولهای مغز میمیرند.

00:01:13.349 --> 00:01:15.490
این مسئله میتواند به دو دلیل پیش آید.

00:01:15.490 --> 00:01:20.641
سکته مغزی هموراژیک زمانی پیش میآید
که رگی سوراخ شده باعث خونریزی شود.

00:01:20.641 --> 00:01:23.530
اما بیشتر مواقع سکته مغزی
از نوع ایسکِمیک است،

00:01:23.530 --> 00:01:28.518
وقتی که یک لخته خون
باعث توقف جریان یک رگ میشود.

NOTE Paragraph

00:01:28.518 --> 00:01:30.690
این لخته از کجا میآید؟

00:01:30.690 --> 00:01:33.591
خیلی به ندرت،
تغییری یکباره در ضربان قلب

00:01:33.591 --> 00:01:37.900
از انقباض معمولی دهلیزهای بالایی
قلب جلوگیری میکند.

00:01:37.900 --> 00:01:39.809
و این باعث کند شدن جریان خون میشود.

00:01:39.809 --> 00:01:45.382
در نتیجه پلاکتها، عاملهای ایجاد لخته،
و فیبرین به هم میچسبند.

00:01:45.382 --> 00:01:46.731
و این لخته

00:01:46.731 --> 00:01:50.611
میتواند به رگهای تغذیه کننده
مغز حرکت کند

00:01:50.611 --> 00:01:54.092
تا به محلی برسد که نتواند عبور کند.

00:01:54.092 --> 00:01:56.297
و به این انسداد رگ میگویند

00:01:56.297 --> 00:02:00.665
و مانع از انتقال اکسیژن به تمامی
سلولهای ادامه مسیر میشود.

00:02:00.665 --> 00:02:05.862
مغز دارای گیرندههای درد نیست،
پس این انسداد را حس نمیکنید.

00:02:05.862 --> 00:02:08.672
اما کمبود اکسیژن 
فعالیتهای مغز را کند میکند

00:02:08.672 --> 00:02:11.802
و میتواند، اثرات یکباره
و قابل توجهی داشته باشد.

00:02:11.802 --> 00:02:15.593
مثلا، اگر ناحیهای که دچار مشکل شده
مسئول تکلم باشد،

00:02:15.593 --> 00:02:18.514
کلمههای آن شخص نامفهوم میشود.

00:02:18.514 --> 00:02:21.972
اگر بخش مسئول حرکات عضلانی مغز
تحت تاثیر قرار گیرد،

00:02:21.972 --> 00:02:26.553
میتواند باعث ضعف،
معمولاً در یک سمت بدن گردد.

NOTE Paragraph

00:02:26.553 --> 00:02:30.435
وقتی این اتفاق میافتد، بدن سعی میکند

00:02:30.435 --> 00:02:33.405
تا با انتقال جریان خون به نواحی
دچار مشکل، آن را جبران کند،

00:02:33.405 --> 00:02:35.885
اما این راه مناسبی نیست.

00:02:35.885 --> 00:02:39.824
نهایتا، سلولهایی که اکسیژن نمیگیرند
شروع به مردن میکنند.

00:02:39.824 --> 00:02:43.748
این منجر به آسیب مغزی میشود
که ممکن است شدید یا دائمی باشد.

00:02:43.748 --> 00:02:48.390
و به این دلیل است که باید خدمات پزشکی
در اسرع وقت به بیمار برسد.

00:02:48.390 --> 00:02:51.370
اولین مسیر درمانی داروهای
تزریق وریدی است

00:02:51.370 --> 00:02:54.205
که فعال کنندههای بافتی
پلاسمینوژن نام دارند،

00:02:54.205 --> 00:02:55.884
که لخته خون را تجذیه میکنند

00:02:55.884 --> 00:02:59.855
و باعث میشوند تا خون دوباره در شریانی
که دچار مشکل شده جاری شود.

00:02:59.855 --> 00:03:02.015
اگر دارو ظرف چند ساعت اول استفاده شود،

00:03:02.015 --> 00:03:05.415
این دارو تا حد زیادی
شانس درمان بعد از سکته

00:03:05.415 --> 00:03:08.496
و جلوگیری از مشکلات
دائمی را افزایش میدهد.

NOTE Paragraph

00:03:08.496 --> 00:03:11.646
اگر نتوان از فعال کنندههای
بافتی پلاسمینوژن استفاده کرد

00:03:11.646 --> 00:03:13.976
بدلیل اینکه بیمار 
داروهای خاصی را مصرف میکند،

00:03:13.976 --> 00:03:15.595
یا سابقه خونریزیهای شدید داشته،

00:03:15.595 --> 00:03:18.336
یا لخته خیلی بزرگ است،

00:03:18.336 --> 00:03:23.605
پزشکان میتوانند عمل اِندورسکیولار
ترومبکتومی را انجام دهند.

00:03:23.605 --> 00:03:28.694
با کمک یک رنگ فلورسنت که رگهای
خونی را زیر اشعه ایکس نشان میدهد،

00:03:28.694 --> 00:03:33.146
پزشکان یک لوله بلند و نازک را،
که کَِتتر نامیده میشود

00:03:33.146 --> 00:03:35.375
در داخل شریان پا فرو میکنند

00:03:35.375 --> 00:03:38.508
و آن را به سمت ناحیه
انسداد هدایت میکنند.

00:03:38.508 --> 00:03:41.377
یک دریافت کننده که از طریق
کتتر وارد میشود.

00:03:41.377 --> 00:03:45.867
وقتی که از لخته عبور کرد
باز میشود و خود را به آن محکم میکند.

00:03:45.867 --> 00:03:50.737
سپس کتتر در زمان بیرون آمدن
لخته را بیرون میکشد.

NOTE Paragraph

00:03:50.737 --> 00:03:53.679
این درمانها باید در سریعترین
زمان ممکن انجام شود

00:03:53.679 --> 00:03:55.338
تا از عملکرد مغز حمایت کند،

00:03:55.338 --> 00:03:59.588
و این یعنی اینکه به سرعت بفهمیم
که آیا کسی سکته مغزی کرده است.

00:03:59.588 --> 00:04:01.017
از کجا میشود فهمید؟

00:04:01.017 --> 00:04:03.869
این سه کاری است 
که میشود سریعاً انجام داد:

00:04:03.869 --> 00:04:06.558
۱. از شخص بخواهید که لبخند بزند.

00:04:06.558 --> 00:04:11.118
دهان کج و آب دهانی که میریزد
نشان دهنده ضعف عضلانی است.

00:04:11.118 --> 00:04:13.879
۲. از آنها بخواهید
که بازوهایشان را بلند کنند.

00:04:13.879 --> 00:04:19.829
اگر یکی به سمت پایین متمایل شد،
این ضعف بازو نشان دهنده سکته مغزی است.

00:04:19.829 --> 00:04:23.919
۳. از آنها بخوانید تا یک جمله
یا عبارت ساده را تکرار کنند.

00:04:23.919 --> 00:04:26.788
اگر بیانشان نامفهوم یا عجیب بود،

00:04:26.788 --> 00:04:31.489
میتواند به معنی آن باشد که ناحیه کلامی
دچار کاهش اکسیژن شده.

00:04:31.489 --> 00:04:37.281
به این کار آزمایش FAST میگویند
و T به معنی زمان است.

00:04:37.281 --> 00:04:42.290
اگر شما هر کدام از این علامتها را مشاهده
کردید به سرعت اورژانس را خبر کنید.

00:04:42.290 --> 00:04:44.331
ممکن است زندگی افراد به آن وابسته باشد.