1
00:00:01,500 --> 00:00:02,768
Od kilku lat

2
00:00:02,792 --> 00:00:06,393
pracuję jako pisarka-rezydentka
wydziału medycyny Uniwersytetu Stanforda.

3
00:00:06,417 --> 00:00:08,934
Zatrudniła mnie wspaniała kobieta,

4
00:00:08,958 --> 00:00:11,226
poetka i anestezjolożka,

5
00:00:11,250 --> 00:00:12,893
Audrey Shafer.

6
00:00:12,917 --> 00:00:15,226
Założyła program „Medicine and the Muse”,

7
00:00:15,250 --> 00:00:19,125
żeby na nowo wprowadzić humanistykę
do edukacji i szkolenia medycznego.

8
00:00:20,042 --> 00:00:23,101
Miałam uczyć pisarstwa, storytellingu

9
00:00:23,125 --> 00:00:25,309
i ogólnych umiejętności komunikacyjnych

10
00:00:25,333 --> 00:00:27,809
studentów medycy i pielęgniarstwa

11
00:00:27,833 --> 00:00:29,476
oraz pracowników służby zdrowia.

12
00:00:29,500 --> 00:00:32,434
Myślałam, że dostanę 
mnóstwo świetnych esejów

13
00:00:32,458 --> 00:00:36,601
na temat sekcji zwłok 
i wierszy o śledzionie.

14
00:00:36,625 --> 00:00:38,101
I tak było.

15
00:00:38,125 --> 00:00:39,393
Ale prawie od razu

16
00:00:39,417 --> 00:00:42,726
zaczęłam dostawać coraz więcej prac,
które mnie niepokoiły

17
00:00:42,750 --> 00:00:44,018
i bardzo martwiły.

18
00:00:44,042 --> 00:00:46,976
Studenci i studentki
pisali o miażdżącym lęku,

19
00:00:47,000 --> 00:00:49,893
ogromnej presji osiągnięcia sukcesu,

20
00:00:49,917 --> 00:00:51,583
problemach ze zdrowiem psychicznym,

21
00:00:51,583 --> 00:00:53,268
próbach samobójczych,

22
00:00:53,292 --> 00:00:55,143
o wielkiej samotności i odizolowaniu.

23
00:00:55,167 --> 00:00:57,809
Zastanawiali się, 
czy dobrze wybrali zawód,

24
00:00:57,833 --> 00:01:00,184
jeszcze zanim osiągnęli status lekarski.

25
00:01:00,208 --> 00:01:02,851
Oto mój uczeń Uriel Sanchez.

26
00:01:02,875 --> 00:01:06,018
(Audio) Uriel Sanchez:
Wybór, przed którymi stawia cię medycyna

27
00:01:06,042 --> 00:01:08,059
i wielu mentorów, wygląda tak:

28
00:01:08,083 --> 00:01:09,351
musisz wybrać,

29
00:01:09,375 --> 00:01:13,226
czy chcesz być bardzo dobrą osobą,
czy bardzo dobrym lekarzem.

30
00:01:13,250 --> 00:01:15,518
(Muzyka)

31
00:01:15,542 --> 00:01:18,851
Laurel Braitman: Aspekt ludzki
czy zdrowie emocjonalne lekarzy

32
00:01:18,875 --> 00:01:21,559
prawie nigdy nie włączane są
do podstaw szkolenia.

33
00:01:21,583 --> 00:01:23,226
Nie mówi się o tym.

34
00:01:23,250 --> 00:01:24,518
A okazywanie słabości,

35
00:01:24,542 --> 00:01:27,684
jak na przykład mówienie 
o niektórych problemach psychicznych,

36
00:01:27,708 --> 00:01:29,833
może zniszczyć karierę.

37
00:01:30,708 --> 00:01:34,768
Prawie 30 procent studentów medycznych
w Stanach ma depresję,

38
00:01:34,792 --> 00:01:37,351
a 10 procent ma myśli samobójcze.

39
00:01:37,375 --> 00:01:40,351
Sytuacja jest jeszcze gorsza
wśród aktywnych zawodowo lekarzy.

40
00:01:40,375 --> 00:01:42,518
Wielu z nich 
jest niezadowolonych z pracy

41
00:01:42,542 --> 00:01:44,101
i ma depresję.

42
00:01:44,125 --> 00:01:46,601
Lekarze są w czołówce samobójców

43
00:01:46,625 --> 00:01:48,708
spośród wszystkich zawodów w USA.

44
00:01:50,375 --> 00:01:52,018
To coś przerażającego.

45
00:01:52,042 --> 00:01:54,101
Nie tylko dla nich, ale również dla nas.

46
00:01:54,125 --> 00:01:57,143
Naprawdę sądzę, że lekarze
wykonują najważniejszy zawód.

47
00:01:57,167 --> 00:01:58,691
Jeśli ich życiu coś zagraża,

48
00:01:58,715 --> 00:02:00,476
to naszemu też.

49
00:02:00,500 --> 00:02:04,684
Oczywiście, daleko mi do psycholożki.

50
00:02:04,708 --> 00:02:05,976
Jestem pisarką,

51
00:02:06,000 --> 00:02:09,809
czyli przez większość czasu
zajmuję się czymś zupełnie innym niż oni.

52
00:02:09,833 --> 00:02:11,976
Ale zapewniam, że im więcej możliwości

53
00:02:12,000 --> 00:02:13,643
daję pracownikom służby zdrowia

54
00:02:13,667 --> 00:02:17,059
na dzielenie się codzienną
frustracją, lękiem, radością,

55
00:02:17,083 --> 00:02:19,518
rzeczami, które ich zaskakują
i których nie cierpią,

56
00:02:19,542 --> 00:02:21,351
to tym lepiej się czują.

57
00:02:21,375 --> 00:02:24,559
Program „Medicine and the Muse”
oferuje wieczorowe, weekendowe

58
00:02:24,583 --> 00:02:26,643
i całodniowe warsztaty storytellingu,

59
00:02:26,667 --> 00:02:30,143
które odbywają się na farmach
i innych miejscach z super jedzeniem.

60
00:02:30,167 --> 00:02:34,768
Zapraszam dziennikarzy,
pisarzy, producentów,

61
00:02:34,792 --> 00:02:36,934
twórców podcastów i poetów.

62
00:02:36,958 --> 00:02:38,726
Uczą u nas pisania

63
00:02:38,750 --> 00:02:41,684
oraz rozwijania umiejętności
komunikacji i storytellingu.

64
00:02:41,708 --> 00:02:43,947
Uczestnicy ćwiczą okazywanie słabości,

65
00:02:43,971 --> 00:02:46,559
dzieląc się swoimi opowieściami
z resztą grupy.

66
00:02:46,583 --> 00:02:47,851
W ten sposób

67
00:02:47,875 --> 00:02:51,226
przypominają sobie,
co urzekło ich w medycynie.

68
00:02:51,250 --> 00:02:53,226
To do tych umiejętności wrócą,

69
00:02:53,250 --> 00:02:57,059
gdy będą stawiać czoła
trudnym, stresującym sytuacjom

70
00:02:57,083 --> 00:02:58,768
związanym ze swoją profesją.

71
00:02:58,792 --> 00:03:01,809
Tak uświadomią sobie, że to ich powołanie.

72
00:03:01,833 --> 00:03:05,184
Mam dziś dla was receptę,

73
00:03:05,208 --> 00:03:08,518
nie od lekarzy, ale dla nich.

74
00:03:08,542 --> 00:03:10,893
Poprosiłam moich studentów o pomoc.

75
00:03:10,917 --> 00:03:14,268
Najpierw chcę powiedzieć,
że pracuję z lekarzami,

76
00:03:14,292 --> 00:03:16,143
ale jestem pewna,

77
00:03:16,167 --> 00:03:18,559
że to zadziała w przypadku innych zawodów,

78
00:03:18,583 --> 00:03:21,809
zwłaszcza dla osób
bardzo poświęcających się swej pracy.

79
00:03:21,833 --> 00:03:24,018
Czasem robi się
tak trudno i przytłaczająco,

80
00:03:24,042 --> 00:03:28,018
że zapominamy, dlaczego wybraliśmy
właśnie ten zawód.

81
00:03:28,042 --> 00:03:31,518
Dla mnie dzielenie się czyjąś słabością

82
00:03:31,542 --> 00:03:35,226
przypomina stawianie flagi na maszcie.

83
00:03:35,250 --> 00:03:36,809
Inni ją zobaczą

84
00:03:36,833 --> 00:03:39,119
i jeśli zgadzają się z nią,
jeśli ich poruszy,

85
00:03:39,143 --> 00:03:40,976
będą machać tą flagą z tobą.

86
00:03:41,000 --> 00:03:44,226
To właśnie zrobiła
moja uczennica Maite Van Hentenryck.

87
00:03:44,250 --> 00:03:47,851
(Audio) Maite Van Hentenryck:
Napawało mnie to wielkim lękiem.

88
00:03:47,875 --> 00:03:50,268
Podzieliłam się częścią siebie,

89
00:03:50,292 --> 00:03:54,417
o której powiedziałam wcześniej 
może pięciu osobom z klasy.

90
00:03:56,250 --> 00:04:00,101
LB: Kiedy Maite była mała,
amputowano jej nogę.

91
00:04:00,125 --> 00:04:01,602
Gdy dostała się na studia,

92
00:04:01,626 --> 00:04:03,893
podczas zwykłego testu na zajęciach

93
00:04:03,917 --> 00:04:05,434
poproszono ją,

94
00:04:05,458 --> 00:04:09,461
żeby opowiedziała o swoim pierwszym
spotkaniu z osobą niepełnosprawną.

95
00:04:10,458 --> 00:04:12,976
Zastanawiała się, czy mentorzy
kiedykolwiek pomyśleli,

96
00:04:13,000 --> 00:04:16,184
że taką osobą była ona, lekarka.

97
00:04:16,208 --> 00:04:20,268
Powiedziała więc o amputacji
jakiejś setce uczniów.

98
00:04:20,292 --> 00:04:23,143
To było dla Maite wyjątkowo trudne,
bo jest bardzo nieśmiała.

99
00:04:23,167 --> 00:04:24,601
Po tym wydarzeniu

100
00:04:24,625 --> 00:04:26,643
wielu studentów z niepełnosprawnościami,

101
00:04:26,667 --> 00:04:27,934
których nie znała,

102
00:04:27,958 --> 00:04:30,601
poprosiło ją o współprowadzenie
grupy studentów

103
00:04:30,625 --> 00:04:34,208
dążących do bycia zauważonymi
i uwzględnionymi w szkoleniu medycznym.

104
00:04:36,250 --> 00:04:39,184
W języku angielskim
nazywamy ludzi „twórcami",

105
00:04:39,208 --> 00:04:40,851
jeśli wykonują określony zawód.

106
00:04:40,875 --> 00:04:44,559
Na przykład projektant,
architekt czy artysta.

107
00:04:44,583 --> 00:04:47,268
Nie cierpię tego wyrażenia.

108
00:04:47,292 --> 00:04:49,809
Jest dla mnie obraźliwe i wykluczające.

109
00:04:49,833 --> 00:04:52,601
Inwencja twórcza nie dotyczy
określonej grupy ludzi.

110
00:04:52,601 --> 00:04:55,312
W dużej mierze moja praca
przypomina lekarzom i studentom,

111
00:04:55,312 --> 00:04:58,934
że bez względu na to,
jaki zawód wybieramy,

112
00:04:58,958 --> 00:05:00,199
możemy nadawać sens,

113
00:05:00,417 --> 00:05:04,018
znajdować piękno w trudach i tworzyć.

114
00:05:04,042 --> 00:05:07,309
Oto student medycyny Pablo Romano.

115
00:05:07,333 --> 00:05:11,194
(Audio) Pablo Romano: Dawno temu
moi rodzice przyjechali tu z Meksyku.

116
00:05:11,500 --> 00:05:14,143
Zmarli, kiedy byłem w college'u.

117
00:05:14,167 --> 00:05:17,167
Miałem 18 lat, gdy zmarł mój tata
i 20, gdy zmarła mama.

118
00:05:18,458 --> 00:05:22,646
LB: Pablo po raz pierwszy
publicznie powiedział o byciu sierotą.

119
00:05:22,667 --> 00:05:26,934
Razem rozpoczęliśmy
storytellingową serię Talk Rx.

120
00:05:26,958 --> 00:05:29,476
Stała się bardzo popularna
wśród studentów medycyny,

121
00:05:29,500 --> 00:05:33,125
bo mogą pokazać swoje najsłabsze
i najpotężniejsze myśli i uczucia.

122
00:05:35,000 --> 00:05:36,351
(Audio) PR: Na mojej uczelni

123
00:05:36,375 --> 00:05:39,309
bardzo dbają o dane, badania i liczby.

124
00:05:39,333 --> 00:05:42,125
A przecież to,
co nas porusza, to historie.

125
00:05:44,958 --> 00:05:48,476
LB: Arifeen Rahman jest studentką
drugiego roku medycyny.

126
00:05:48,500 --> 00:05:49,768
Zanim się urodziła,

127
00:05:49,792 --> 00:05:53,559
jej rodzice przyjechali 
do Stanów z Bangladeszu.

128
00:05:53,583 --> 00:05:57,923
Dorastała w Północnej Kalifornii,
w pięknym, bezpiecznym i stabilnym domu.

129
00:05:57,958 --> 00:06:00,059
Jej rodzice nadal są razem.

130
00:06:00,083 --> 00:06:03,976
Nigdy nie chodziła głodna
i skończyła studia na Harvardzie.

131
00:06:04,000 --> 00:06:06,893
(Audio) Arifeen Rahman:
Nie sądziłam, że moje historie

132
00:06:06,917 --> 00:06:09,601
były wartościowe, że się liczyły.

133
00:06:09,625 --> 00:06:11,643
LB: Ale Arifeen je miała.

134
00:06:11,667 --> 00:06:14,393
Niedawno mówiła, że prawdopodobnie

135
00:06:14,417 --> 00:06:16,643
jest jedyną Banglijko-Amerykanką,

136
00:06:16,667 --> 00:06:18,226
która wygrała konkurs na esej

137
00:06:18,250 --> 00:06:20,518
ruchu "Córki Rewolucji Amerykańskiej"

138
00:06:20,542 --> 00:06:21,893
(Śmiech)

139
00:06:21,917 --> 00:06:26,143
i na Halloween przebrała się
za Deklarację Niepodległości.

140
00:06:26,167 --> 00:06:28,184
Uwielbiam historię Arifeen,

141
00:06:28,208 --> 00:06:30,893
bo pokazuje dobre, złe,

142
00:06:30,917 --> 00:06:32,434
trudne i wyczerpujące strony

143
00:06:32,458 --> 00:06:35,208
bycia reprezentantką
nowej idei "American Dream".

144
00:06:36,667 --> 00:06:39,594
(Audio) AR: Najtrudniej było
przestać myśleć,

145
00:06:39,625 --> 00:06:42,268
że nikt nie chce mnie słuchać,

146
00:06:42,292 --> 00:06:45,934
że to strata czasu,

147
00:06:45,958 --> 00:06:49,333
że na dobrą sprawę
moja historia jest bezwartościowa.

148
00:06:50,500 --> 00:06:52,917
Ale może tak naprawdę tak nie jest.

149
00:06:57,042 --> 00:06:58,792
LB: Życie jest za krótkie.

150
00:06:59,667 --> 00:07:03,476
Dla mnie najważniejsze w życiu jest to,

151
00:07:03,500 --> 00:07:06,643
czy mogę znaleźć wspólny język z innymi

152
00:07:06,667 --> 00:07:09,351
i może pomóc im nie czuć się tak samotnie.

153
00:07:09,375 --> 00:07:10,893
Z mojego doświadczenia wynika,

154
00:07:10,917 --> 00:07:13,833
że historie robią to najlepiej.

155
00:07:14,750 --> 00:07:18,684
Osobą, która często mi w tym towarzyszy,
jest moja studentka

156
00:07:18,708 --> 00:07:20,684
Candice Kim.

157
00:07:20,708 --> 00:07:24,101
Robi właśnie doktorat z medycyny.

158
00:07:24,125 --> 00:07:26,434
Pisała o ruchu #MeToo w medycynie,

159
00:07:26,458 --> 00:07:29,976
o swojej sytuacji jako osoba queer
w konserwatywnej dziedzinie

160
00:07:30,000 --> 00:07:32,809
i o raku z przerzutami swojej mamy.

161
00:07:32,833 --> 00:07:36,143
Niedawno zaczęła też 
bardzo interesujące badania

162
00:07:36,167 --> 00:07:37,559
na temat naszej pracy.

163
00:07:37,583 --> 00:07:39,726
(Audio) Candace Kim: Widać, że studenci,

164
00:07:39,750 --> 00:07:42,101
którzy uczestniczą 
w warsztatach storytellingu,

165
00:07:42,125 --> 00:07:47,559
doświadczają o 36-51 procent mniej stresu.

166
00:07:47,583 --> 00:07:49,809
LB: Gdyby to był lek na receptę,

167
00:07:49,833 --> 00:07:52,893
byłby prawdziwym hitem.

168
00:07:52,917 --> 00:07:55,434
Skutki utrzymują się aż do miesiąca,

169
00:07:55,458 --> 00:07:56,726
albo i dłużej.

170
00:07:56,750 --> 00:07:59,518
Candice przestała 
mierzyć czas po miesiącu,

171
00:07:59,542 --> 00:08:00,809
więc nie jesteśmy pewne.

172
00:08:00,833 --> 00:08:03,976
Poza tym 100 procent uczestników

173
00:08:04,000 --> 00:08:07,059
poleciła warsztaty znajomym.

174
00:08:07,083 --> 00:08:10,393
Dla mnie najważniejsze jest to,
że dzięki naszej pracy

175
00:08:10,417 --> 00:08:12,518
okazywanie bezbronności wśród medyków

176
00:08:12,542 --> 00:08:17,018
przestało być tematem tabu.

177
00:08:17,042 --> 00:08:18,393
Sprawia to,

178
00:08:18,417 --> 00:08:20,976
że lekarze i inni medycy

179
00:08:21,000 --> 00:08:24,434
mogą wyobrazić sobie
inną przyszłość dla siebie,

180
00:08:24,458 --> 00:08:25,726
jak i dla pacjentów.

181
00:08:25,750 --> 00:08:27,018
Wróćmy do Maite.

182
00:08:27,042 --> 00:08:30,471
(Audio) MVH: Chcę być lekarką,
która pamięta o twoich urodzinach,

183
00:08:30,495 --> 00:08:32,221
nie zaglądając do karty pacjenta.

184
00:08:32,245 --> 00:08:34,101
Chcę być lekarką, która wie,

185
00:08:34,125 --> 00:08:36,393
jaki jest ulubiony kolor moich pacjentów,

186
00:08:36,417 --> 00:08:38,851
co lubią oglądać w telewizji.

187
00:08:38,875 --> 00:08:42,934
Chcę być lekarką,
o której mówi się, że słucha ludzi,

188
00:08:42,958 --> 00:08:45,643
która troszczy się o pacjenta,

189
00:08:45,667 --> 00:08:48,167
a nie jedynie leczy jego chorobę.

190
00:08:49,083 --> 00:08:52,018
LB: Życie to śmiertelna choroba.

191
00:08:52,042 --> 00:08:54,750
Wszyscy ją mamy i wszyscy umrzemy.

192
00:08:55,625 --> 00:08:58,809
Pomaganie medykom
w rozmawianiu o ważnych sprawach

193
00:08:58,833 --> 00:09:00,101
ze sobą nawzajem,

194
00:09:00,125 --> 00:09:02,030
z pacjentami, z samymi sobą

195
00:09:02,054 --> 00:09:04,851
nie naprawi nagle

196
00:09:04,875 --> 00:09:08,059
wszystkich problemów
dzisiejszej służby zdrowia.

197
00:09:08,083 --> 00:09:11,703
Nie odciąży to zupełnie lekarzy i lekarek,

198
00:09:11,727 --> 00:09:13,393
ale dzięki temu,

199
00:09:13,417 --> 00:09:16,184
ci, którzy mają nas leczyć,
sami będą na tyle zdrowi,

200
00:09:16,208 --> 00:09:18,434
by wykonywać swoją pracę.

201
00:09:18,458 --> 00:09:21,143
Pokazywanie się od słabszej strony

202
00:09:21,167 --> 00:09:22,809
i słuchanie z empatią

203
00:09:22,833 --> 00:09:26,393
to moim zdaniem najlepszy lek, jaki mamy.

204
00:09:26,417 --> 00:09:27,684
Dziękuję.

205
00:09:27,708 --> 00:09:31,083
(Brawa)