0:00:06.547,0:00:07.415
Het was ongetwijfeld

0:00:07.415,0:00:10.174
de spannendste wetenschappelijke [br]waarneming van 2012:

0:00:10.174,0:00:12.087
de ontdekking van een nieuw deeltje

0:00:12.087,0:00:13.147
in het CERN-laboratorium

0:00:13.147,0:00:15.206
dat het Higgsboson zou kunnen zijn,

0:00:15.206,0:00:18.620
vernoemd naar fysicus Peter Higgs.

0:00:18.620,0:00:19.876
Men denkt dat het Higgsveld massa verleent

0:00:19.876,0:00:21.592
aan fundamentele subatomaire deeltjes

0:00:21.592,0:00:22.471
zoals quarks

0:00:22.471,0:00:23.053
en leptonen,

0:00:23.053,0:00:24.955
waaruit gewone materie bestaat.

0:00:24.955,0:00:27.551
De Higgsbosonen zijn golven in het veld,

0:00:27.551,0:00:28.435
zoals de slag die je ziet

0:00:28.435,0:00:29.937
als je met een touw slaat.

0:00:29.937,0:00:32.662
Maar hoe kan dit veld massa geven aan deeltjes?

0:00:32.662,0:00:34.440
Als je dat verwarrend vindt,

0:00:34.440,0:00:35.682
dan ben je niet de enige.

0:00:35.682,0:00:38.386
In 1993 daagde de Britse minister van wetenschap

0:00:38.386,0:00:40.715
fysici uit om een eenvoudige manier te vinden

0:00:40.715,0:00:42.728
om al dat Higgsgedoe te snappen.

0:00:42.728,0:00:45.192
De prijs was een fles eersteklas champagne.

0:00:45.192,0:00:47.810
De winnende uitleg ging ongeveer zo.

0:00:47.810,0:00:49.698
Stel je een groot feestje voor

0:00:49.698,0:00:50.730
op het CERN-laboratorium,

0:00:50.730,0:00:53.323
met een hoop deeltjesfysica-onderzoekers.

0:00:53.323,0:00:56.418
Deze hoop fysici is het Higgsveld.

0:00:56.418,0:00:58.660
Als er een belastingontvanger zou binnenkomen,

0:00:58.660,0:01:00.008
zou niemand met hem praten

0:01:00.008,0:01:01.969
en zou die met gemak

0:01:01.969,0:01:03.264
de bar bereiken.

0:01:03.264,0:01:05.503
De belastingontvanger zou geen contact hebben

0:01:05.503,0:01:06.807
met het publiek, net zoals

0:01:06.807,0:01:09.641
sommige deeltjes geen contact hebben [br]met het Higgsveld.

0:01:09.641,0:01:11.212
De deeltjes die geen contact hebben,

0:01:11.212,0:01:12.897
fotonen bijvoorbeeld,

0:01:12.897,0:01:14.441
noemen we massaloos.

0:01:14.441,0:01:17.186
Maar stel dat Peter Higgs binnenkomt,

0:01:17.186,0:01:19.030
op zoek naar een pint.

0:01:19.030,0:01:20.092
In dit geval zullen de fysici

0:01:20.092,0:01:22.022
meteen rond Higgs troepen

0:01:22.022,0:01:23.155
om met hem te praten

0:01:23.155,0:01:24.862
over hun pogingen om de eigenschappen

0:01:24.862,0:01:26.566
van zijn boson te meten.

0:01:26.566,0:01:28.763
Vanwege de stevige interactie met het publiek

0:01:28.763,0:01:30.930
zal Higgs maar langzaam vooruit komen.

0:01:30.930,0:01:32.194
Om de vergelijking verder te zetten:

0:01:32.194,0:01:33.926
Higgs is een massief deeltje geworden

0:01:33.926,0:01:36.039
door zijn interactie met het veld.

0:01:36.039,0:01:37.948
Als dat dus een Higgsveld is,

0:01:37.948,0:01:40.320
wat komt een Higgsboson hier dan bij doen?

0:01:40.320,0:01:42.177
Laten we veronderstellen dat onze fuifbeesten

0:01:42.177,0:01:44.552
uniform over de kamer verspreid zijn.

0:01:44.552,0:01:46.957
Stel dat iemand zijn hoofd binnensteekt

0:01:46.957,0:01:48.342
om een gerucht te verspreiden over een ontdekking

0:01:48.342,0:01:50.677
in een ver laboratorium van de concurrentie.

0:01:50.677,0:01:52.673
Mensen bij de deur zullen het gerucht horen,

0:01:52.673,0:01:54.258
maar mensen veraf niet,

0:01:54.258,0:01:56.138
dus zullen ze naar de deur komen om vragen te stellen.

0:01:56.138,0:01:58.297
Zo ontstaat een ophoping in de groep.

0:01:58.297,0:01:59.846
Nadat ze het gerucht gehoord hebben,

0:01:59.846,0:02:01.258
zullen ze terugkeren naar hun plaatsen

0:02:01.258,0:02:03.120
om de gevolgen te bespreken,

0:02:03.120,0:02:06.178
maar mensen nog verderaf [br]zullen nu vragen stellen.

0:02:06.178,0:02:08.067
Het resultaat is een ophoping in de groep

0:02:08.067,0:02:09.758
die door de kamer beweegt.

0:02:09.758,0:02:12.534
Die ophoping is analoog aan het Higgsboson.

0:02:12.534,0:02:13.763
Het is belangrijk om te onthouden

0:02:13.763,0:02:15.623
dat het punt niet is dat massieve deeltjes

0:02:15.623,0:02:17.372
meer interageren met het Higgsveld.

0:02:17.372,0:02:18.906
In onze analogie van het feestje

0:02:18.906,0:02:21.676
zijn alle deeltjes gelijk tot ze de kamer binnenkomen.

0:02:21.676,0:02:24.620
Peter Higgs en de belastingontvanger [br]hebben beiden massa nul.

0:02:24.620,0:02:26.512
Het is de interactie met de groep

0:02:26.512,0:02:28.591
waardoor ze massa krijgen.

0:02:28.591,0:02:29.990
Dat zeg ik nog eens.

0:02:29.990,0:02:33.036
Massa ontstaat door interactie met een veld.

0:02:33.036,0:02:34.488
Even samenvatten.

0:02:34.488,0:02:36.298
Een deeltje krijgt meer of minder massa

0:02:36.298,0:02:38.126
afhankelijk van zijn interactie met een veld,

0:02:38.126,0:02:40.258
net zoals verschillende mensen[br]zich door de kamer bewegen

0:02:40.258,0:02:43.940
met verschillende snelheid, [br]afhankelijk van hun populariteit.

0:02:43.940,0:02:45.033
Het Higgsboson is een ophoping in het veld, [br]als een gerucht dat door de kamer gaat.

0:02:45.033,0:02:47.097
Het Higgsboson is een ophoping in het veld, [br]als een gerucht dat door de kamer gaat.

0:02:47.097,0:02:48.945
Dit is alleen maar een analogie --

0:02:48.945,0:02:50.165
een analogie,

0:02:50.165,0:02:51.315
maar wel de beste

0:02:51.315,0:02:53.118
die tot nu toe is bedacht.

0:02:53.118,0:02:54.310
Dat was het.

0:02:54.310,0:02:55.171
Daar gaat het om bij het Higgsveld

0:02:55.171,0:02:57.277
en het Higgsboson.

0:02:57.277,0:02:59.418
Verder onderzoek zal ons zeggen [br]wanneer we het gevonden hebben

0:02:59.418,0:03:01.176
en de beloning wordt waarschijnlijk méér

0:03:01.176,0:03:03.543
dan gewoon een fles champagne.