0:00:00.845,0:00:02.350
Çok teşekkür ederim.

0:00:02.374,0:00:06.373
Konuya testislerle başlamak istiyorum.

0:00:06.683,0:00:08.293
(Gülme sesleri)

0:00:09.198,0:00:11.952
Beş saat uyuyan erkeklerin

0:00:11.976,0:00:17.229
en az yedi saat uyuyan erkeklere göre[br]bariz oranda daha küçük testisleri var.

0:00:17.253,0:00:20.054
(Gülme sesleri)

0:00:20.078,0:00:25.157
Ayrıca rutin olarak sadece[br]dört ile beş saat uyuyan erkeklerin

0:00:25.181,0:00:27.697
testosteron düzeyleri

0:00:27.721,0:00:31.054
kendilerinden 10 yaş[br]daha olgun biriyle aynı.

0:00:33.083,0:00:36.844
Yani az uyku, bir erkeği[br]bu önemli sağlık açısından

0:00:36.868,0:00:39.653
tam 10 yıl yaşlandırıyor.

0:00:41.939,0:00:45.917
Az uyku nedeniyle meydana gelen[br]benzer bozuklukları

0:00:45.917,0:00:47.976
kadın üreme sağlığında da görüyoruz.

0:00:51.086,0:00:53.737
Bugün size vereceğim[br]en iyi haberler bunlar.

0:00:53.761,0:00:56.437
(Gülme sesleri)

0:00:56.461,0:00:58.838
Bu noktadan sonra, sadece kötüye gidiyor.

0:00:58.862,0:01:03.502
Sadece uyuduğunuz zaman meydana gelen[br]harika şeyleri değil

0:01:03.525,0:01:08.006
uyumadığınızda meydana gelen[br]endişe verici şeyleri de anlatacağım,

0:01:08.030,0:01:10.561
hem beyin hem de vücudunuz üzerinde.

0:01:11.394,0:01:13.808
Beyinle başlayacağım

0:01:13.832,0:01:16.837
ve öğrenme ve hafıza fonksiyonlarıyla

0:01:16.861,0:01:20.130
çünkü yaklaşık son 10 yıldır[br]şunu keşfettik:

0:01:20.154,0:01:23.051
Öğrenmenin ardından

0:01:23.075,0:01:26.362
o yeni anıları kaydetmek için[br]uykuya ihtiyacımız var,

0:01:26.386,0:01:27.686
sonra unutmamak için.

0:01:28.948,0:01:34.464
Ancak son zamanlarda öğrenme[br]öncesinde de uyku gerektiğini keşfettik,

0:01:34.488,0:01:37.559
beyninizi hazırlamak için,

0:01:37.583,0:01:42.204
tıpkı kuru bir sünger gibi[br]yeni bilgiyi emmeye hazır.

0:01:43.167,0:01:48.969
Uyku olmadan beynin hafıza devreleri[br]adeta suyla tıkanıyor

0:01:48.999,0:01:51.255
ve yeni anılar emilemiyor.

0:01:52.179,0:01:54.068
Size verileri göstereyim.

0:01:54.092,0:01:58.345
Bu çalışmada[br]test etmek istediğimiz hipotez

0:01:58.369,0:02:00.917
tüm gece uyumanın iyi fikir olduğuydu.

0:02:02.244,0:02:04.603
Bir grup birey seçtik

0:02:04.627,0:02:08.174
ve onları iki deney grubuna ayırdık:

0:02:08.198,0:02:11.655
Uyku grubu ve uyku yoksunu grubu.

0:02:11.679,0:02:16.299
Buna göre, uyku grubu[br]sekiz saatlik gece uykusunu alacak

0:02:16.323,0:02:18.991
ama uyku yoksunu grubu[br]laboratuvarda uyanık tutacağız,

0:02:19.015,0:02:21.165
tamamen gözlem altında.

0:02:21.658,0:02:26.038
Şekerleme veya kafein yok bu arada,[br]yani katılımcıların hâli perişan.

0:02:26.586,0:02:28.115
Sonraki gün ise

0:02:28.139,0:02:32.439
katılımcıları MRI tarama[br]makinesine yerleştirip

0:02:32.463,0:02:36.249
onlara bir dizi yeni şey[br]öğretmeye çalışacağız

0:02:36.273,0:02:39.572
ve bu esnada beyin aktivitesini[br]görüntüleyeceğiz.

0:02:39.596,0:02:41.575
Sonra da onları test ederek

0:02:41.599,0:02:44.083
öğrenmenin ne kadar[br]etkili olduğunu göreceğiz.

0:02:44.948,0:02:47.884
Burada dikey eksende gördüğünüz şey bu.

0:02:48.515,0:02:54.062
İki grubu birlikte değerlendirdiğinizde[br]inanılmaz önemli bulgular ediniyorsunuz;

0:02:54.062,0:02:59.980
uykusuz yeni hafıza oluşturmada[br]beynin yeteneğinde yüzde 40 düşüş.

0:03:01.044,0:03:02.894
Bence bu konuda endişelenmemiz lazım,

0:03:02.918,0:03:07.570
özellikle de şu anki eğitim nüfusumuzda[br]uykunun yerini düşünürsek.

0:03:08.538,0:03:10.357
Hatta bunu biraz daha açalım,

0:03:10.381,0:03:13.878
bir çocuğun sınavını başarıyla geçmesi

0:03:13.902,0:03:16.802
ve yüzde 40 oranla başarısız olması[br]arasındaki fark bu.

0:03:18.294,0:03:22.490
Beyinde daha nelerin yanlış giderek

0:03:22.514,0:03:25.635
bu tür öğrenme bozukluklarına[br]yol açtığını keşfetmeye devam ettik.

0:03:26.759,0:03:30.723
Beyninizin sol ve sağ tarafında[br]bir yapı var,

0:03:30.723,0:03:32.989
buna hipokampüs deniyor.

0:03:33.013,0:03:34.798
Hipokampüsün işlevini

0:03:34.822,0:03:38.059
beyninizin gelen kutusu[br]gibi düşünebilirsiniz.

0:03:38.634,0:03:43.267
Yeni hafıza dosyaları almada[br]ve onları saklamada çok iyi.

0:03:44.931,0:03:49.662
Tam gece uykusunu alan insanlarda[br]bu yapıyı incelediğimiz zaman

0:03:49.752,0:03:53.277
çok sayıda sağlıklı,[br]öğrenme ile ilişkili faaliyet gördük.

0:03:54.644,0:03:57.603
Uyku yoksunu insanlarda ise

0:03:57.627,0:04:01.253
hiçbir önemli sinyal bulamadık.

0:04:02.732,0:04:07.713
Yani adeta uyku yoksunluğu[br]hafıza gelen kutunuzu kapatmış

0:04:07.737,0:04:10.713
ve gelen dosyalar -- geri çevriliyorlar.

0:04:11.898,0:04:15.506
Hafızanıza yeni deneyimler[br]ekleyemiyorsunuz.

0:04:18.062,0:04:22.561
Uykuyu alıp hayatınızdan çıkarsam[br]olacak olan kötü şey bu,

0:04:22.585,0:04:25.657
ama şu kontrol grubuna[br]bir saniye geri döneyim.

0:04:26.444,0:04:29.776
Sekiz saatlik tam uyku uyuyan[br]o insanlar var ya?

0:04:30.418,0:04:32.894
Şimdi çok farklı bir soru sorabiliriz:

0:04:32.918,0:04:36.522
Uykunun fizyolojik[br]kalitesiyle ilgili bu şey ne ki

0:04:36.546,0:04:38.093
tam olarak aldığınız zaman

0:04:38.117,0:04:43.027
hafızanızı ve öğrenme yeteneğinizi[br]her gün yeniden hazır hâle getiriyor?

0:04:44.004,0:04:46.986
Başın her bir yanına[br]elektrotlar yerleştirerek

0:04:47.010,0:04:51.057
uykunun en derin evreleri[br]esnasında meydana gelen

0:04:51.081,0:04:54.700
büyük, güçlü beyin dalgaları[br]olduğunu keşfettik,

0:04:54.724,0:04:57.009
onların da üzerinde

0:04:57.033,0:05:00.307
inanılmaz elektrik aktivite atışları var,

0:05:00.331,0:05:02.065
bunlara uyku makarası diyoruz.

0:05:03.066,0:05:07.488
Bu derin uyku beyin dalgalarının[br]kombine kalitesi

0:05:07.512,0:05:11.973
geceleri dosya transfer[br]mekanizması gibi çalışıyor,

0:05:11.997,0:05:16.068
hafızaları, kısa süreli hassas bir depodan

0:05:16.092,0:05:20.434
beynin içindeki uzun süreli[br]daha kalıcı bir depoya taşıyor

0:05:20.458,0:05:23.848
ve böylelikle onları korumuş,[br]güvene almış oluyor.

0:05:25.467,0:05:27.506
Ayrıca bu hafıza faydalarını

0:05:27.530,0:05:32.589
uyku esnasında neyin sağladığını[br]anlamamız da önemli

0:05:32.613,0:05:36.747
çünkü gerçekten[br]tıbbi ve sosyal sonuçlar doğuruyor.

0:05:36.771,0:05:38.788
Bir de tıbbı açıdan bu konuyu bağladığımız

0:05:38.812,0:05:42.248
bir alandan bahsetmek istiyorum;

0:05:42.272,0:05:45.485
yaşlanma ve demans.

0:05:46.870,0:05:50.295
Çünkü herkes biliyor ki[br]yaşımız ilerledikçe

0:05:50.319,0:05:53.604
öğrenme ve hafıza yetilerimiz[br]körelmeye ve düşmeye başlar.

0:05:55.051,0:05:56.669
Ancak şunu da keşfettik ki

0:05:56.693,0:06:03.478
yaşlanmanın fizyolojik göstergesi[br]uykunun kötüye gitmesi,

0:06:03.502,0:06:07.306
özellikle de az önce bahsettiğim[br]uykunun derin evresi.

0:06:08.620,0:06:11.734
Geçen yıl sonunda kanıtlar yayınladık,

0:06:11.758,0:06:14.717
bu iki şey aslında[br]birlikte meydana gelmiyor,

0:06:14.741,0:06:17.559
belirgin şekilde birbiriyle ilgili.

0:06:18.837,0:06:22.124
Ve buna göre derin uykunun bozulması

0:06:22.148,0:06:26.202
yaşlanmada bilişsel körelme[br]ve hafıza körelmesinde

0:06:26.202,0:06:28.379
henüz tanınmayan bir etken,

0:06:28.403,0:06:31.981
en son olarak ortaya çıkardığımız şey,

0:06:32.005,0:06:34.227
Alzheimer hastalığında da öyle.

0:06:36.329,0:06:40.068
Bunlar çok üzücü haberler, biliyorum.

0:06:40.092,0:06:42.395
Ama bu sorunlar yolda, bize doğru geliyor.

0:06:42.419,0:06:44.704
Ancak burada bir umut ışığı var.

0:06:45.760,0:06:50.618
Yaşlanmayla ilişkili bildiğimiz[br]diğer etkenlerin aksine,

0:06:50.642,0:06:54.301
beynin fiziksel yapısındaki[br]değişiklikler gibi

0:06:54.325,0:06:57.387
tedavisi aşırı zor şeyler.

0:06:57.411,0:07:01.967
Yaşlanma ve Alzheimer's konusunda[br]uyku, yapbozun kayıp bir parçası

0:07:01.991,0:07:04.586
ve bu heyecan verici

0:07:04.610,0:07:07.348
çünkü belki bu konuda[br]bir şeyler yapabiliriz.

0:07:08.530,0:07:12.461
Uyku merkezimde bunu inceliyoruz,

0:07:12.485,0:07:15.493
bu arada uyku hapı kullanmıyoruz.

0:07:15.517,0:07:20.446
Ne yazık ki doğal uyku sağlamayan[br]riskli araçlar mevcut.

0:07:21.532,0:07:24.779
Bunun yerine, bu temelde[br]bir yöntem geliştiriyoruz.

0:07:24.803,0:07:28.018
Adı doğrudan akımlı beyin stimulasyonu.

0:07:28.042,0:07:31.323
Beyne az bir miktar voltaj veriyorsunuz,

0:07:31.347,0:07:33.585
o kadar az ki hissetmiyorsunuz bile

0:07:33.609,0:07:35.501
ama gözlemlenebilen bir etkisi var.

0:07:36.826,0:07:43.167
Bu stimülasyonu uyku esnasında[br]genç, sağlıklı yetişkinlerde uygularsanız,

0:07:43.191,0:07:47.906
bir nevi o derin uyku beyin dalgalarıyla[br]şarkı söylemek gibi,

0:07:47.930,0:07:52.472
sadece o derin uyku beyin dalgalarının[br]boyutunu büyütmekle kalmıyor,

0:07:52.496,0:07:57.040
ayrıca uykudan edineceğiniz[br]hafıza faydalarını

0:07:57.064,0:07:59.098
neredeyse ikiye katlayabiliyorsunuz.

0:07:59.122,0:08:01.937
Geriye kalan soru da

0:08:01.961,0:08:06.262
bu hesaplı, muhtemelen[br]taşınabilir teknolojiyi

0:08:06.286,0:08:09.167
yaşlılara ve demans mağdurlarına[br]uygulayabilmek.

0:08:10.726,0:08:15.312
Sağlıklı derin uyku kalitesini[br]geri getirebilir miyiz

0:08:15.336,0:08:21.384
ve bu şekilde öğrenme[br]ve hafıza fonskiyonunu kurtarabilir miyiz?

0:08:21.487,0:08:23.653
Umudum bu yönde.

0:08:24.378,0:08:27.383
Zor hedeflerimizden biri bu.

0:08:29.335,0:08:32.693
Bu beyin için uykunun bir örneği

0:08:32.717,0:08:35.930
ama uyku da bedeniniz için[br]aynı öneme sahip.

0:08:37.276,0:08:40.951
Uyku yoksunluğu ve üreme sistemi[br]hakkında zaten konuştuk.

0:08:41.863,0:08:46.725
Ama uyku yoksunluğu ve kardiyovasküler[br]sistem hakkında da konuşabiliriz

0:08:46.749,0:08:49.923
ve tüm gereken bir saat.

0:08:49.947,0:08:55.455
Çünkü 1,6 milyar insan üzerinde[br]uygulanan küresel bir deney var,

0:08:55.479,0:08:59.756
yılda iki kez 70 ülkede uygulanıyor

0:08:59.780,0:09:01.669
ve buna yaz saati uygulaması deniyor.

0:09:02.907,0:09:06.365
İlkbaharda bir saat uyku kaybettiğimizde

0:09:06.389,0:09:12.008
hemen ertesi gün kalp krizi vakalarında[br]yüzde 24'lük önemli bir artış oluyor.

0:09:14.952,0:09:18.127
Sonbaharda bir saat uyku kazandığımızda

0:09:18.151,0:09:22.019
kalp krizi vakalarında[br]yüzde 21 düşüş görüyoruz.

0:09:23.752,0:09:25.432
Bu inanılmaz değil mi?

0:09:26.929,0:09:32.605
Aynı oranları araba kazaları[br]ve trafik kazalarında da görüyoruz,

0:09:32.629,0:09:34.531
hatta intihar vakalarında.

0:09:36.928,0:09:39.833
Ama daha derinden[br]odaklanmak istediğim şey

0:09:39.857,0:09:42.348
uyku kaybı ve bağışıklık sisteminiz.

0:09:43.149,0:09:47.991
Burada bu güzel[br]mavi elementleri görüyorsunuz.

0:09:48.015,0:09:51.193
Onlara doğal öldürücü hücreler deniyor.

0:09:51.217,0:09:53.661
Doğal öldürücü hücrelerini

0:09:53.661,0:09:57.702
bağışıklık sisteminizin gizli[br]istihbarat ajanları gibi düşünebilirsiniz.

0:09:57.726,0:10:00.963
Tehlikeli, istenmeyen[br]elementleri belirlemede

0:10:00.963,0:10:04.130
ve onları yok etmede çok iyiler.

0:10:05.253,0:10:09.197
Burada yaptıkları şey[br]kanserli bir tümörü yok etmek.

0:10:10.586,0:10:14.749
Bu bağışıklık katillerinden iyi bir gruba

0:10:14.749,0:10:18.602
her zaman sahip olmak istersiniz

0:10:18.626,0:10:22.436
ama ne yazık ki yeterince uyumadığınızda[br]bunlara sahip olamıyorsunuz.

0:10:23.825,0:10:25.469
Bu deneyde,

0:10:25.493,0:10:29.322
tüm bir gece boyunca uykunuzdan[br]yoksun kalmayacaksınız,

0:10:29.346,0:10:34.607
sadece bir gece için[br]uykunuz dört saatle kısıtlanacak,

0:10:34.683,0:10:39.874
sonra bağışıklık hücresi aktivitesindeki[br]yüzdelik düşüşü gözlemleyeceğiz.

0:10:40.774,0:10:43.603
Küçük bir oran değil -- yüzde 10 değil.

0:10:43.627,0:10:45.630
Yüzde 20 de değil.

0:10:45.654,0:10:50.226
Doğal öldürücü hücre aktivitesinde[br]yüzde 70 oranında düşüş var.

0:10:51.786,0:10:55.841
İşte bu endişe verici[br]bir bağışıklık yetersizliği

0:10:57.358,0:11:04.045
ve muhtemelen kısa süreli uyku[br]ve sayısız kanser çeşidi arasında

0:11:04.079,0:11:07.992
artık neden önemli bağlantılar[br]bulmaya başladığımızı anlıyorsunuzdur.

0:11:09.892,0:11:12.675
Şu an için bu listede bağırsak kanseri,

0:11:12.699,0:11:15.961
prostat kanseri ve göğüs kanseri var.

0:11:17.853,0:11:23.209
Aslında az uyku ve kanser arasındaki[br]bağlantı o kadar güçlü ki

0:11:23.233,0:11:25.615
Dünya Sağlık Örgütü

0:11:25.639,0:11:29.829
gece vardiyalı tüm meslek türlerini[br]

0:11:29.853,0:11:33.035
uyku ve uyanma ritimlerindeki[br]kesintiler sebebiyle

0:11:33.059,0:11:35.854
muhtemel kanserojen olarak sınıfladı.

0:11:37.830,0:11:40.560
O eski lafı duymuşsunuzdur,

0:11:40.584,0:11:42.696
öldüğünüz zaman uyuyabilirsiniz.

0:11:42.720,0:11:44.790
Şu an çok ciddiyim,

0:11:44.814,0:11:47.425
bu ölümcül bir tavsiye.

0:11:48.375,0:11:53.412
Milyonlarca bireyle yaptığımız[br]epidemiyolojik çalışmalardan biliyoruz.

0:11:53.436,0:11:55.417
Basit bir gerçek var:

0:11:55.441,0:11:58.845
uykunuz ne kadar kısaysa[br]hayatınız da o kadar kısa olur.

0:11:58.869,0:12:02.424
Az uyku tüm ölüm sebepleriyle[br]ilişkilendirilebilir.

0:12:04.940,0:12:09.109
Ve eğer kanser hastası[br]olma riskinizin artması

0:12:09.133,0:12:11.377
ve hatta Alzheimer riskinizin artması

0:12:11.401,0:12:15.577
yeterince boğazınızı düğümlemediyse

0:12:15.601,0:12:19.299
keşfettiğimiz bir diğer şey de

0:12:19.323,0:12:23.396
yetersiz uykunun biyolojik hayatı sildiği,

0:12:24.681,0:12:26.673
yani DNA genetik kodunuzu.

0:12:28.038,0:12:31.974
Bu çalışmada bir grup sağlıklı yetişkin

0:12:31.998,0:12:37.387
bir hafta boyunca altı saat[br]uykuyla kısıtlandı.

0:12:37.436,0:12:41.233
Sonra da gen aktivitesi[br]profillerindeki değişiklikler

0:12:41.257,0:12:43.701
aynı deney grubunun

0:12:43.725,0:12:46.674
sekiz saat gece uykusu aldıkları[br]zamanla karşılaştırıldı.

0:12:47.451,0:12:49.267
İki önemli şey tespit edildi.

0:12:50.204,0:12:55.275
Birincisi, büyük ve önemli 711 gen

0:12:55.299,0:12:59.115
yetersiz uyku yüzünden[br]aktiviteleri esnasında sapmalar yaşadı,

0:12:59.923,0:13:05.440
İkincisi ise bu genlerin yaklaşık yarısı[br]aktivitelerinde artış göstermişti.

0:13:05.842,0:13:07.771
Diğer yarısı ise azalmıştı.

0:13:08.448,0:13:11.729
Yetersiz uyku nedeniyle çalışmayan genler

0:13:11.753,0:13:15.242
bağışıklık sisteminizle alakalı genler,

0:13:15.266,0:13:18.106
yani yine bağışıklık yetersizliğini[br]gözlemleyebilirsiniz.

0:13:19.348,0:13:22.421
Buna karşın, yetersiz uyku sebebiyle

0:13:22.445,0:13:24.817
sayısı veya aktivitesi artan genler

0:13:24.841,0:13:28.739
tümörlerin tutunmasıyla[br]ilişkilendirilen genler,

0:13:28.763,0:13:33.914
vücutta uzun vadeli kronik inflamasyon[br]ile ilişkilendirilen genler

0:13:33.938,0:13:36.740
ve de strestle ilgili genler.

0:13:36.764,0:13:39.793
Bunun bir sonucu da[br]karsiyovasküler hastalık.

0:13:41.171,0:13:44.831
Uyku yoksunluğu sonucu gerileyecek

0:13:44.855,0:13:50.222
ve size acı çektirmeden kaybolacak[br]hiçbir sağlık sorunu yok.

0:13:50.912,0:13:53.920
Tıpkı evinizdeki kırık bir su borusu gibi.

0:13:53.944,0:13:59.296
Yetersiz uyku fizyolojinizin[br]tüm delik ve çatlaklarından dışarı akacak,

0:14:00.021,0:14:03.926
hatta DNA nükleik alfabenizi değiştirecek,

0:14:03.950,0:14:06.790
günlük sağlık rutininizi belirleyecek.

0:14:09.866,0:14:12.549
Bu aşamada şöyle düşünebilirsiniz,

0:14:12.573,0:14:15.105
"Aman Tanrım, daha iyi uyumaya[br]nasıl başlayabilirim?

0:14:15.129,0:14:17.374
İyi uyku için tavsiyeleriniz neler?"

0:14:18.080,0:14:25.438
Alkol ve kafeinin uyku üzerindeki[br]zararlı etkisinden kaçınmak dışında

0:14:25.525,0:14:27.962
gece uyumakta zorluk çekiyorsanız,

0:14:27.986,0:14:30.167
gün içinde şekerleme yapmıyorsanız

0:14:30.191,0:14:32.536
sizin için iki tavsiyem var.

0:14:33.104,0:14:35.918
Birincisi düzenli olmak.

0:14:35.942,0:14:39.343
Aynı saatte uyumaya[br]ve aynı saatte uyanmaya özen gösterin,

0:14:39.367,0:14:42.428
ister hafta içi ister hafta sonu olsun.

0:14:42.452,0:14:45.197
Düzenlilik bu işin sırrı

0:14:45.221,0:14:47.182
ve uykunuzu düzene sokarak

0:14:47.206,0:14:50.518
uykunuzun hem miktarını[br]hem de kalitesini artıracak.

0:14:52.372,0:14:55.054
İkincisi odayı serin tutun.

0:14:56.088,0:14:58.515
Uykuya geçiş ve uykuda kalabilmek için

0:14:58.539,0:15:04.372
vücut ısısının iki ile üç derece[br]düşmesi lazım.

0:15:04.880,0:15:07.372
Bu yüzden sıcak bir odaya kıyasla

0:15:07.396,0:15:11.027
soğuk bir odada[br]daha rahat uykuya dalarsınız.

0:15:12.013,0:15:17.489
O yüzden oda ısısını[br]18 derece tutmaya çalışın.

0:15:17.531,0:15:20.298
Pek çok insanın uykusu için[br]bu optimal olacaktır.

0:15:22.446,0:15:25.943
Ve nihayet bir adım geri adım atıyoruz,

0:15:25.967,0:15:29.160
burada en önemli şey neydi?

0:15:30.771,0:15:32.987
Sanırım şu olabilir:

0:15:33.011,0:15:38.283
Ne yazık ki uyku seçmeli[br]bir hayat tarzı lüksü değil.

0:15:39.105,0:15:43.652
Uyku, tartışması yapılamayacak[br]biyolojik bir gereklilik.

0:15:44.892,0:15:48.483
Sizin yaşam destek sisteminiz

0:15:48.507,0:15:53.141
ve doğanın ölümsüzlük adına[br]yapabildiği en iyi şey.

0:15:54.709,0:15:59.225
Sanayileşen ülkelerde uykunun mahvedilmesi

0:15:59.249,0:16:04.466
sağlık ve refahımızın hatta çocuklarımızın[br]güvenliği ve eğitimi üzerinde

0:16:04.490,0:16:07.156
felakete yol açabilecek etkiler doğuruyor.

0:16:08.323,0:16:11.339
Bu sessiz bir uyku kaybı salgını

0:16:11.363,0:16:14.728
ve hızla 21. yüzyılda karşılaştığımız

0:16:14.752,0:16:17.474
en büyük kamu sağlığı[br]sorunlarından birine dönüşüyor.

0:16:20.294,0:16:26.806
Bence artık tam bir gece uykusu[br]hakkımızı geri almamızın zamanı geldi,

0:16:28.012,0:16:30.169
utanmadan

0:16:30.193,0:16:33.592
veya tembellik yargılamasından korkmadan.

0:16:34.638,0:16:40.622
Bu şekilde en güçlü hayat iksiriyle[br]yeniden buluşabiliriz,

0:16:42.038,0:16:44.741
sağlığın çok amaçlı İsviçre çakısı gibi.

0:16:46.667,0:16:49.311
Bu konuşmamı da sonlandırırken

0:16:49.335,0:16:51.430
sadece iyi geceler, iyi şanslar diyeceğim

0:16:51.454,0:16:52.604
ve hepsinden ötesi...

0:16:54.889,0:16:56.651
Umarım iyi uyursunuz.

0:16:56.675,0:16:58.033
Çok teşekkür ederim.

0:16:58.057,0:17:02.588
(Alkışlar)

0:17:02.612,0:17:03.770
Teşekkürler.

0:17:03.794,0:17:06.636
(Alkışlar)

0:17:06.660,0:17:08.203
Çok teşekkürler.

0:17:08.227,0:17:10.970
David Biello: Hayır, hayır.[br]Orada bir dakika bekle.

0:17:10.994,0:17:13.546
Kaçmamakla iyi ettin, teşekkürler.

0:17:13.570,0:17:14.814
Bu dehşet vericiydi.

0:17:14.838,0:17:17.934
Matt Walker: Ben teşekkür ederim.[br]DB: Evet, teşekkürler.

0:17:18.314,0:17:23.490
Uykumuzu alamadığımıza göre[br]ne yapmamız gerekiyor?

0:17:23.514,0:17:27.046
Mesela gecenin bir vakti[br]yatakta dönüp duruyorsak

0:17:27.070,0:17:30.132
veya vardiyalı bir iş falan yapıyorsak?

0:17:30.156,0:17:32.497
MW: Doğru söylüyorsun,[br]uykumuzu alamıyoruz.

0:17:32.521,0:17:33.846
Uyku bir banka gibi değil.

0:17:33.870,0:17:38.630
Kredi alıp daha sonra ödeyemiyorsunuz.

0:17:38.650,0:17:44.884
Bu kadar dehşet verici olan şey[br]sağlığımızı hızla bozuyor olması,

0:17:44.896,0:17:47.633
bunun birinci sebebi, biz insanlar[br]bilinçli bir şekilde

0:17:47.657,0:17:52.535
bir sebep yokken kendini uykudan[br]yoksun bırakan tek türüz.

0:17:52.572,0:17:53.724
DB: Çünkü zekiyiz.

0:17:53.748,0:17:58.573
MW: Bunu özellikle belirtiyorum,[br]çünkü doğa

0:17:58.597,0:18:00.287
evrim tarihi boyunca

0:18:00.311,0:18:04.614
uyku yoksunluğu denen bu şeyle[br]uğraşmak zorunda kalmadı.

0:18:05.295,0:18:08.707
O yüzden doğa uykuya karşı bir[br]güvenlik önlemi oluşturmadı

0:18:08.731,0:18:10.859
ve bu yüzden de yetersiz uyuduğunuzda

0:18:10.883,0:18:15.217
her şey çok çabuk ortaya çıkıyor,[br]hem beyinde hem de vücutta.

0:18:15.241,0:18:18.014
O yüzden bunu öncelik yapmanız lazım.

0:18:18.038,0:18:22.770
DB: Pekâlâ, ama yatakta dönüp durmak[br]konusunda ne yapmalı?

0:18:22.799,0:18:27.418
MW: Yatakta çok uzun süre[br]uyanık kalıyorsanız

0:18:27.442,0:18:30.529
yataktan çıkıp başka bir odaya gitmeli

0:18:30.529,0:18:32.032
ve başka bir şey yapmalısınız.

0:18:32.056,0:18:38.717
Çünkü beyniniz yatak odanızı hemen[br]uyanıklık merkezi olarak algılayacak

0:18:38.744,0:18:41.433
ve sizin de bu algıyı kırmanız lazım.

0:18:41.457,0:18:44.354
Sadece uykunuz geldiğinde yatağa dönün,

0:18:44.378,0:18:47.917
bu şekilde yatakla olan algınızı[br]yeniden öğrenebilirsiniz;

0:18:47.941,0:18:50.449
uyuma yeri olarak.

0:18:50.473,0:18:52.132
Buna bir benzetme şöyle olurdu;

0:18:52.156,0:18:55.732
yemek masasında oturup[br]acıkmayı beklemezsiniz,

0:18:55.756,0:18:58.719
o zaman yatağın içinde yatıp[br]uykunuzun gelmesini de beklemeyin.

0:18:59.548,0:19:01.548
DB: Bizi uyandırdığın için teşekkürler.

0:19:01.572,0:19:02.741
Harika işti, Matt.

0:19:02.765,0:19:04.961
MW: Ben teşekkür ederim.