[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.00,0:00:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben hier vandaag om jullie mee te nemen
Dialogue: 0,0:00:03.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,op een buitengewone reis -
Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,een buitengewoon lonende reis, eigenlijk -
Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,die me ertoe bracht
Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:12.00,Default,,0000,0000,0000,,ratten te gaan trainen
Dialogue: 0,0:00:12.00,0:00:14.00,Default,,0000,0000,0000,,om mensenlevens te redden
Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,door het detecteren van landmijnen
Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,en tuberculose.
Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Als kind had ik twee passies.
Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Een daarvan was een passie voor knaagdieren.
Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik had allerlei soorten van ratten,
Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,muizen, hamsters,
Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,gerbils, eekhoorns.
Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Noem maar op, ik fokte ze en verkocht ze aan dierenwinkels.
Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik had ook een passie voor Afrika.
Dialogue: 0,0:00:38.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Opgroeiend in een multiculturele omgeving,
Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,we hadden Afrikaanse studenten in het huis,
Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,en ik leerde hun verhalen kennen,
Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,hun verschillende achtergronden,
Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,hun afhankelijkheid van geïmporteerde know-how,
Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,goederen, diensten,
Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,een uitbundige culturele diversiteit.
Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Afrika was fascinerend voor mij.
Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik werd industrieel ingenieur -
Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,ingenieur in productontwikkeling -
Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,en mijn interesse ging uit naar geschikte detectietechnologieën,
Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,eigenlijk naar technologieën
Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,geschikt voor ontwikkelingslanden.
Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik begon te werken in de industrie,
Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,maar ik was niet echt blij om bij te dragen
Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,aan een materiële consumptiemaatschappij
Dialogue: 0,0:01:15.00,0:01:18.00,Default,,0000,0000,0000,,op een lineaire, onttrekkende
Dialogue: 0,0:01:18.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,en producerende manier.
Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik nam ontslag om me te concentreren
Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,op een echt wereldprobleem: landmijnen.
Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,In 1995
Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,kondigt prinses Diana op tv aan
Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:33.00,Default,,0000,0000,0000,,dat landmijnen een structurele belemmering vormen
Dialogue: 0,0:01:33.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,voor elke ontwikkeling, wat echt waar is.
Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Zolang deze tuigen daar liggen,
Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,of er een vermoeden is van de aanwezigheid van landmijnen,
Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:42.00,Default,,0000,0000,0000,,kan je dat land niet echt betreden.
Dialogue: 0,0:01:42.00,0:01:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Eigenlijk was er over de hele wereld
Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,een vraag naar nieuwe detectoren
Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,voor duurzame omgevingen
Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,nodig om te produceren,
Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,wat vooral voor de ontwikkelingslanden het geval is.
Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,We kozen voor ratten.
Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Waarom zou je ratten kiezen?
Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Zijn ze dan geen ongedierte?
Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Nou, eigenlijk zijn ratten -
Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,in tegenstelling tot wat de meeste mensen over hen denken -
Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,zeer sociale wezens.
Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,En eigenlijk ons product - wat je hier ziet.
Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Er is hier ergens een doel.
Dialogue: 0,0:02:12.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,U ziet hier een medewerker, een opgeleide Afrikaan,
Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,met zijn ratten vooraan,
Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,daar links en rechts.
Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier vindt het dier een mijn.
Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Het krabt in de grond.
Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,En het dier komt terug voor een voedselbeloning.
Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Heel, heel simpel.
Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Zeer duurzaam in deze omgeving.
Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier krijgt het dier zijn voedselbeloning.
Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,En dat is hoe het werkt.
Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Heel, heel simpel.
Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu, waarom zou je ratten gebruiken?
Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Ratten worden gebruikt sinds de jaren '50 van de vorige eeuw
Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,in allerlei soorten experimenten.
Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Ratten hebben meer genetisch materiaal
Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:49.00,Default,,0000,0000,0000,,voor reukzin
Dialogue: 0,0:02:49.00,0:02:51.00,Default,,0000,0000,0000,,dan alle andere zoogdieren.
Dialogue: 0,0:02:51.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn extreem gevoelig voor geur.
Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Bovendien hebben zij het vermogen om al deze geuren
Dialogue: 0,0:02:57.00,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,in kaart te brengen en het resultaat te communiceren.
Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Hoe communiceren we met ratten?
Dialogue: 0,0:03:02.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Nou, we praten geen 'rats'
Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,maar we hebben een klikker,
Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:09.00,Default,,0000,0000,0000,,een standaardmethode voor diertraining,
Dialogue: 0,0:03:09.00,0:03:11.00,Default,,0000,0000,0000,,wat je daar ziet.
Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Een klikker, die een bepaald geluid maakt
Dialogue: 0,0:03:14.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,waarmee je bepaald gedrag kan versterken.
Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Allereerst, associëren we het klikgeluid met een voedselbeloning,
Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,die gegeven wordt uit een spuit met gemalen bananen en pinda's.
Dialogue: 0,0:03:24.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Zodra het dier de combinatie "klik, voedsel,
Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:28.00,Default,,0000,0000,0000,,klik, voedsel, klik, voedsel" -
Dialogue: 0,0:03:28.00,0:03:30.00,Default,,0000,0000,0000,,dus klik is voedsel - begrijpt
Dialogue: 0,0:03:30.00,0:03:32.00,Default,,0000,0000,0000,,brengen we het in een kooi met een gat,
Dialogue: 0,0:03:32.00,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,en leert het dier
Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:36.00,Default,,0000,0000,0000,,zijn neus in dat gat te steken
Dialogue: 0,0:03:36.00,0:03:38.00,Default,,0000,0000,0000,,waaronder een op te sporen geurstof is geplaatst,
Dialogue: 0,0:03:38.00,0:03:40.00,Default,,0000,0000,0000,,en om dat vijf seconden lang vol te houden -
Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:42.00,Default,,0000,0000,0000,,vijf seconden, dat is lang voor een rat.
Dialogue: 0,0:03:42.00,0:03:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Zodra het dier dit weet, maken we de taak een beetje moeilijker.
Dialogue: 0,0:03:45.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Het leert hoe de geurstof te zoeken
Dialogue: 0,0:03:48.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,in een kooi met een een tiental gaatjes.
Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Dan leert het dier
Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:55.00,Default,,0000,0000,0000,,buiten aan de leiband te lopen
Dialogue: 0,0:03:55.00,0:03:57.00,Default,,0000,0000,0000,,en stoffen op te sporen.
Dialogue: 0,0:03:57.00,0:04:00.00,Default,,0000,0000,0000,,In de volgende stap, leren de dieren
Dialogue: 0,0:04:00.00,0:04:02.00,Default,,0000,0000,0000,,om echte mijnen in echte mijnenvelden te vinden.
Dialogue: 0,0:04:02.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn getest en erkend
Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,volgens de International Mine Action Standards,
Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:10.00,Default,,0000,0000,0000,,net zoals honden moeten ze een examen afleggen.
Dialogue: 0,0:04:10.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat bestaat uit 400 vierkante meter.
Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn daar een aantal mijnen
Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:17.00,Default,,0000,0000,0000,,blindelings geplaatst.
Dialogue: 0,0:04:17.00,0:04:20.00,Default,,0000,0000,0000,,En het team van trainer en rat
Dialogue: 0,0:04:20.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,moeten alle doelen weten te vinden.
Dialogue: 0,0:04:24.00,0:04:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Als het dier dat doet, krijgt het een licentie
Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:29.00,Default,,0000,0000,0000,,van erkend dier om
Dialogue: 0,0:04:29.00,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,operationeel te zijn in het veld -
Dialogue: 0,0:04:31.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,net als honden overigens.
Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Misschien een klein verschil:
Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,we kunnen ratten trainen aan een vijfde van de prijs
Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,van de opleiding van een mijnzoekende hond.
Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is ons team in Mozambique.
Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Een Tanzaniaanse trainer,
Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:46.00,Default,,0000,0000,0000,,die de vaardigheden aanleert
Dialogue: 0,0:04:46.00,0:04:48.00,Default,,0000,0000,0000,,aan drie Mozambikaanse kerels.
Dialogue: 0,0:04:48.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,En je moet de trots zien in de ogen van deze mensen.
Dialogue: 0,0:04:51.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze hebben een vaardigheid,
Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:55.00,Default,,0000,0000,0000,,waardoor ze veel minder afhankelijk zijn
Dialogue: 0,0:04:55.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,van buitenlandse hulp.
Dialogue: 0,0:04:57.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bovendien werkt dit kleine team
Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,samen met - natuurlijk heb je die zware voertuigen nodig -
Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,de manuele ontmijners voor de follow-up.
Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar met deze kleine investering in een de mogelijkheden van een rat
Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,hebben we in Mozambique aangetoond
Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,dat we de kostprijs per vierkante meter
Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,met tot 60 procent kunnen verminderen.
Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Op dit moment is twee dollar per vierkante meter normaal -
Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:21.00,Default,,0000,0000,0000,,wij doen het op 1,18 dollar,
Dialogue: 0,0:05:21.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,en we kunnen die prijs nog verder omlaagbrengen.
Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Kwestie van schaal.
Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Als we met meer meer ratten kunnen gaan werken,
Dialogue: 0,0:05:27.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we nog een groter resultaat bereiken.
Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,We hebben een demonstratiesite in Mozambique.
Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:35.00,Default,,0000,0000,0000,,11 Afrikaanse regeringen
Dialogue: 0,0:05:35.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,hebben gezien dat ze minder afhankelijk worden
Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,met behulp van deze technologie.
Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Zij hebben het een vredespact ondertekend
Dialogue: 0,0:05:42.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,en voor het gebied van de Grote Meren een verdrag gesloten.
Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze ondersteunen deze heldhaftige ratten
Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:51.00,Default,,0000,0000,0000,,om hun gemeenschappelijke grensgebieden van landmijnen te ontdoen.
Dialogue: 0,0:05:51.00,0:05:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar laat ik nu een heel ander probleem aansnijden.
Dialogue: 0,0:05:54.00,0:05:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Vorig jaar liepen ongeveer 6.000 mensen
Dialogue: 0,0:05:56.00,0:05:58.00,Default,,0000,0000,0000,,op een landmijn,
Dialogue: 0,0:05:58.00,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,maar wereldwijd stierven vorig jaar,
Dialogue: 0,0:06:00.00,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,bijna 1,9 miljoen mensen aan tuberculose
Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:05.00,Default,,0000,0000,0000,,als een eerste oorzaak van infectie.
Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Vooral in Afrika
Dialogue: 0,0:06:08.00,0:06:11.00,Default,,0000,0000,0000,,waar TBC en HIV sterk verbonden zijn,
Dialogue: 0,0:06:11.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,is het een enorm veel voorkomend probleem.
Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Microscopie, de standaard WHO procedure,
Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,geeft 40 tot 60 procent betrouwbaarheid.
Dialogue: 0,0:06:23.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,In Tanzania - de cijfers liegen niet -
Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,krijgt 45 procent van de mensen - TBC patiënten -
Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,de diagnose TBC voordat ze sterven.
Dialogue: 0,0:06:33.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Het betekent dat, als je TBC hebt,
Dialogue: 0,0:06:36.00,0:06:38.00,Default,,0000,0000,0000,,je heb meer kans dat je niet wordt gedetecteerd,
Dialogue: 0,0:06:38.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,maar gewoon zal sterven door TBC, secundaire infecties en zo verder.
Dialogue: 0,0:06:45.00,0:06:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Indien je echter
Dialogue: 0,0:06:47.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,zeer vroeg ontdekt wordt, een vroegtijdige diagnose,
Dialogue: 0,0:06:49.00,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,kan de behandeling beginnen.
Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:54.00,Default,,0000,0000,0000,,En zelfs voor HIV-positieven is het zinvol.
Dialogue: 0,0:06:54.00,0:06:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt eigenlijk TBC genezen,
Dialogue: 0,0:06:56.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,zelfs bij HIV-positieven.
Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:02.00,Default,,0000,0000,0000,,In mijn taal, het Nederlands,
Dialogue: 0,0:07:02.00,0:07:04.00,Default,,0000,0000,0000,,is de naam voor TBC
Dialogue: 0,0:07:04.00,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,tering,
Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:08.00,Default,,0000,0000,0000,,wat etymologisch
Dialogue: 0,0:07:08.00,0:07:11.00,Default,,0000,0000,0000,,verwijst naar de geur van teer.
Dialogue: 0,0:07:11.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Reeds de oude Chinezen
Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:16.00,Default,,0000,0000,0000,,en de Grieken, Hippocrates,
Dialogue: 0,0:07:16.00,0:07:18.00,Default,,0000,0000,0000,,publiceerden en
Dialogue: 0,0:07:18.00,0:07:21.00,Default,,0000,0000,0000,,documenteerden dat TBC kan worden gediagnosticeerd
Dialogue: 0,0:07:21.00,0:07:23.00,Default,,0000,0000,0000,,gebaseerd op de geur van vluchtige stoffen
Dialogue: 0,0:07:23.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,uitgewasemd door patiënten.
Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus verzamelden we een aantal stalen -
Dialogue: 0,0:07:28.00,0:07:30.00,Default,,0000,0000,0000,,om het uit te testen -
Dialogue: 0,0:07:30.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,van ziekenhuizen,
Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:35.00,Default,,0000,0000,0000,,trainden daarmee ratten
Dialogue: 0,0:07:35.00,0:07:37.00,Default,,0000,0000,0000,,om te zien of dit werkte,
Dialogue: 0,0:07:37.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,en we bereikten
Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:41.00,Default,,0000,0000,0000,,89 procent gevoeligheid,
Dialogue: 0,0:07:41.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,86 procent specificiteit
Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,door achtereenvolgens verschillende ratten te gebruiken.
Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is hoe het werkt.
Dialogue: 0,0:07:48.00,0:07:51.00,Default,,0000,0000,0000,,En echt, dit is een algemeen inzetbare technologie.
Dialogue: 0,0:07:51.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,We praten nu over explosieven, tuberculose,
Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,maar je kan je voorstellen,
Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,dat je daar eigenlijk van alles mee kan opzoeken.
Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus hoe werkt het?
Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Je hebt een cassette met 10 monsters.
Dialogue: 0,0:08:02.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Je plaatst deze 10 monsters samen in de kooi.
Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Een dier heeft slechts twee honderdsten van een seconde
Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:10.00,Default,,0000,0000,0000,,nodig om de geur te herkennen, het gaat dus zeer snel.
Dialogue: 0,0:08:10.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier is het al bij het derde monster.
Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een positief monster.
Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Het krijgt een klik-geluid en komt voor de voedselbelonig.
Dialogue: 0,0:08:22.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,En door dit te doen, zeer snel,
Dialogue: 0,0:08:24.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we een tweede opinie geven
Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,om te zien welke patiënten positief zijn,
Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,welke negatief zijn.
Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Net als een indicatie,
Dialogue: 0,0:08:34.00,0:08:36.00,Default,,0000,0000,0000,,overwegende dat een microscopist
Dialogue: 0,0:08:36.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,40 monsters in een dag kan verwerken,
Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:40.00,Default,,0000,0000,0000,,kan een rat
Dialogue: 0,0:08:40.00,0:08:42.00,Default,,0000,0000,0000,,diezelfde hoeveelheid monsters verwerken
Dialogue: 0,0:08:42.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,in zeven minuten.
Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Een kooi als deze -
Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)
Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Een kooi zoals deze - op voorwaarde dat je de ratten hebt,
Dialogue: 0,0:08:54.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,en we hebben nu op dit moment
Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:58.00,Default,,0000,0000,0000,,25 tuberculose ratten -
Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,een kooi als deze, die de hele dag operatief is,
Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,kan 1.680 monsters verwerken.
Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Kunt u zich de mogelijke, hieruit voortvloeiende toepassingen voorstellen:
Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,milieu-detectie
Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,van verontreinigende stoffen in de bodem,
Dialogue: 0,0:09:13.00,0:09:15.00,Default,,0000,0000,0000,,applicaties op douanegebied,
Dialogue: 0,0:09:15.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,opsporing van illegale goederen in containers en ga zo maar door.
Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar laten we het eerst bij tuberculose houden.
Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil even opmerken,
Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:25.00,Default,,0000,0000,0000,,dat de blauwe balken
Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,de scores van de microscopie alleen zijn
Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:30.00,Default,,0000,0000,0000,,in de vijf klinieken in Dar es Salaam
Dialogue: 0,0:09:30.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,op een bevolking van 500.000 mensen,
Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:35.00,Default,,0000,0000,0000,,waarvan er 15.000 een test ondergingen.
Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Microscopie voor 1.800 patiënten.
Dialogue: 0,0:09:38.00,0:09:42.00,Default,,0000,0000,0000,,En door de monsters nogmaals aan de ratten te presenteren
Dialogue: 0,0:09:42.00,0:09:45.00,Default,,0000,0000,0000,,en die resultaten opnieuw te overlopen,
Dialogue: 0,0:09:45.00,0:09:47.00,Default,,0000,0000,0000,,waren we in staat om
Dialogue: 0,0:09:47.00,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,meer dan 30 procent meer gevallen te detecteren.
Dialogue: 0,0:09:49.00,0:09:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Gedurende het afgelopen jaar,
Dialogue: 0,0:09:51.00,0:09:53.00,Default,,0000,0000,0000,,hebben we - afhankelijk van welke intervallen werden gekozen -
Dialogue: 0,0:09:53.00,0:09:55.00,Default,,0000,0000,0000,,consequent
Dialogue: 0,0:09:55.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,de detectiegevallen
Dialogue: 0,0:09:57.00,0:09:59.00,Default,,0000,0000,0000,,in vijf ziekenhuizen in Dar es Salaam
Dialogue: 0,0:09:59.00,0:10:02.00,Default,,0000,0000,0000,,tussen de 30 en 40 procent laten toenemen.
Dialogue: 0,0:10:02.00,0:10:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is echt veel.
Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Wetende dat een door microscopie gemiste patiënt
Dialogue: 0,0:10:06.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,per jaar tot 15 personen infecteert -
Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,gezonde mensen dus -
Dialogue: 0,0:10:10.00,0:10:12.00,Default,,0000,0000,0000,,kan je er zeker van zijn
Dialogue: 0,0:10:12.00,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,dat we veel levens hebben gered.
Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten minste hebben onze helden van ratten veel levens gered.
Dialogue: 0,0:10:17.00,0:10:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Onze bedoeling is nu
Dialogue: 0,0:10:19.00,0:10:21.00,Default,,0000,0000,0000,,deze technologie te standaardiseren.
Dialogue: 0,0:10:21.00,0:10:23.00,Default,,0000,0000,0000,,En er zijn eenvoudige dingen.
Dialogue: 0,0:10:23.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Zo hebben we, bijvoorbeeld, een kleine laser in het snuffelgat
Dialogue: 0,0:10:27.00,0:10:29.00,Default,,0000,0000,0000,,waar het dier gedurende vijf seconden moet blijven.
Dialogue: 0,0:10:29.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Om dit dus te standaardiseren.
Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Ook het standaardiseren van de voedselballetjes,
Dialogue: 0,0:10:33.00,0:10:35.00,Default,,0000,0000,0000,,de voedselbeloningen,
Dialogue: 0,0:10:35.00,0:10:37.00,Default,,0000,0000,0000,,en dit te semi-automatiseren
Dialogue: 0,0:10:37.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,om dit op een veel grotere schaal te repliceren
Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:43.00,Default,,0000,0000,0000,,en van invloed te zijn op de levens van veel meer mensen.
Dialogue: 0,0:10:43.00,0:10:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Tot slot zijn er ook andere toepassingen in het vooruitzicht.
Dialogue: 0,0:10:46.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Hier is een eerste prototype
Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:50.00,Default,,0000,0000,0000,,van onze camerarat,
Dialogue: 0,0:10:50.00,0:10:52.00,Default,,0000,0000,0000,,dat is een rat met een rattenrugzak
Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:54.00,Default,,0000,0000,0000,,met een camera, die onder het puin kan gaan
Dialogue: 0,0:10:54.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,om slachtoffers op te sporen
Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:58.00,Default,,0000,0000,0000,,na aardbevingen enzovoort.
Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is in een prototype.
Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:02.00,Default,,0000,0000,0000,,We hebben hier nog geen werkend systeem.
Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Tot slot zou ik nog willen willen zeggen:
Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,je zou misschien de indruk kunnen hebben dat deze projecten over ratten gaan
Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:10.00,Default,,0000,0000,0000,,maar uiteindelijk gaat het over mensen.
Dialogue: 0,0:11:10.00,0:11:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat over het versterken van kwetsbare gemeenschappen
Dialogue: 0,0:11:12.00,0:11:15.00,Default,,0000,0000,0000,,om deze moeilijke, dure
Dialogue: 0,0:11:15.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,en gevaarlijke humanitaire detectietaken aan te pakken,
Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:21.00,Default,,0000,0000,0000,,en dat te doen met een lokale hulpbron
Dialogue: 0,0:11:21.00,0:11:23.00,Default,,0000,0000,0000,,die volop beschikbaar is.
Dialogue: 0,0:11:23.00,0:11:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Het komt er dus op neer
Dialogue: 0,0:11:26.00,0:11:29.00,Default,,0000,0000,0000,,je waarnemingsvermogen te blijven ontwikkelen
Dialogue: 0,0:11:29.00,0:11:32.00,Default,,0000,0000,0000,,over de middelen om je heen,
Dialogue: 0,0:11:32.00,0:11:35.00,Default,,0000,0000,0000,,of ze nu komen van het milieu,
Dialogue: 0,0:11:35.00,0:11:38.00,Default,,0000,0000,0000,,van de technologie of van dieren of mensen.
Dialogue: 0,0:11:40.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,En om respectvol met hen te harmoniseren
Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:46.00,Default,,0000,0000,0000,,om er een duurzaam werk van te maken.
Dialogue: 0,0:11:46.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Dank u zeer.
Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:50.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)