0:00:01.000,0:00:03.000 Ik ben hier vandaag om jullie mee te nemen 0:00:03.000,0:00:05.000 op een buitengewone reis - 0:00:05.000,0:00:08.000 een buitengewoon lonende reis, eigenlijk - 0:00:08.000,0:00:10.000 die me ertoe bracht 0:00:10.000,0:00:12.000 ratten te gaan trainen 0:00:12.000,0:00:14.000 om mensenlevens te redden 0:00:14.000,0:00:16.000 door het detecteren van landmijnen 0:00:16.000,0:00:18.000 en tuberculose. 0:00:18.000,0:00:21.000 Als kind had ik twee passies. 0:00:21.000,0:00:24.000 Een daarvan was een passie voor knaagdieren. 0:00:24.000,0:00:26.000 Ik had allerlei soorten van ratten, 0:00:26.000,0:00:28.000 muizen, hamsters, 0:00:28.000,0:00:30.000 gerbils, eekhoorns. 0:00:30.000,0:00:33.000 Noem maar op, ik fokte ze en verkocht ze aan dierenwinkels. 0:00:33.000,0:00:35.000 (Gelach) 0:00:35.000,0:00:38.000 Ik had ook een passie voor Afrika. 0:00:38.000,0:00:40.000 Opgroeiend in een multiculturele omgeving, 0:00:40.000,0:00:42.000 we hadden Afrikaanse studenten in het huis, 0:00:42.000,0:00:44.000 en ik leerde hun verhalen kennen, 0:00:44.000,0:00:46.000 hun verschillende achtergronden, 0:00:46.000,0:00:49.000 hun afhankelijkheid van geïmporteerde know-how, 0:00:49.000,0:00:51.000 goederen, diensten, 0:00:51.000,0:00:54.000 een uitbundige culturele diversiteit. 0:00:54.000,0:00:56.000 Afrika was fascinerend voor mij. 0:00:56.000,0:00:58.000 Ik werd industrieel ingenieur - 0:00:58.000,0:01:00.000 ingenieur in productontwikkeling - 0:01:00.000,0:01:03.000 en mijn interesse ging uit naar geschikte detectietechnologieën, 0:01:03.000,0:01:05.000 eigenlijk naar technologieën 0:01:05.000,0:01:08.000 geschikt voor ontwikkelingslanden. 0:01:08.000,0:01:10.000 Ik begon te werken in de industrie, 0:01:10.000,0:01:12.000 maar ik was niet echt blij om bij te dragen 0:01:12.000,0:01:15.000 aan een materiële consumptiemaatschappij 0:01:15.000,0:01:18.000 op een lineaire, onttrekkende 0:01:18.000,0:01:20.000 en producerende manier. 0:01:20.000,0:01:22.000 Ik nam ontslag om me te concentreren 0:01:22.000,0:01:25.000 op een echt wereldprobleem: landmijnen. 0:01:25.000,0:01:28.000 In 1995 0:01:28.000,0:01:31.000 kondigt prinses Diana op tv aan 0:01:31.000,0:01:33.000 dat landmijnen een structurele belemmering vormen 0:01:33.000,0:01:36.000 voor elke ontwikkeling, wat echt waar is. 0:01:36.000,0:01:38.000 Zolang deze tuigen daar liggen, 0:01:38.000,0:01:40.000 of er een vermoeden is van de aanwezigheid van landmijnen, 0:01:40.000,0:01:42.000 kan je dat land niet echt betreden. 0:01:42.000,0:01:44.000 Eigenlijk was er over de hele wereld 0:01:44.000,0:01:47.000 een vraag naar nieuwe detectoren 0:01:47.000,0:01:49.000 voor duurzame omgevingen 0:01:49.000,0:01:51.000 nodig om te produceren, 0:01:51.000,0:01:53.000 wat vooral voor de ontwikkelingslanden het geval is. 0:01:53.000,0:01:55.000 We kozen voor ratten. 0:01:55.000,0:01:57.000 Waarom zou je ratten kiezen? 0:01:57.000,0:01:59.000 Zijn ze dan geen ongedierte? 0:01:59.000,0:02:01.000 Nou, eigenlijk zijn ratten - 0:02:01.000,0:02:03.000 in tegenstelling tot wat de meeste mensen over hen denken - 0:02:03.000,0:02:07.000 zeer sociale wezens. 0:02:07.000,0:02:10.000 En eigenlijk ons product - wat je hier ziet. 0:02:10.000,0:02:12.000 Er is hier ergens een doel. 0:02:12.000,0:02:14.000 U ziet hier een medewerker, een opgeleide Afrikaan, 0:02:14.000,0:02:16.000 met zijn ratten vooraan, 0:02:16.000,0:02:18.000 daar links en rechts. 0:02:18.000,0:02:20.000 Hier vindt het dier een mijn. 0:02:20.000,0:02:22.000 Het krabt in de grond. 0:02:22.000,0:02:25.000 En het dier komt terug voor een voedselbeloning. 0:02:25.000,0:02:27.000 Heel, heel simpel. 0:02:27.000,0:02:30.000 Zeer duurzaam in deze omgeving. 0:02:30.000,0:02:33.000 Hier krijgt het dier zijn voedselbeloning. 0:02:33.000,0:02:35.000 En dat is hoe het werkt. 0:02:35.000,0:02:37.000 Heel, heel simpel. 0:02:37.000,0:02:39.000 Nu, waarom zou je ratten gebruiken? 0:02:39.000,0:02:41.000 Ratten worden gebruikt sinds de jaren '50 van de vorige eeuw 0:02:41.000,0:02:44.000 in allerlei soorten experimenten. 0:02:44.000,0:02:47.000 Ratten hebben meer genetisch materiaal 0:02:47.000,0:02:49.000 voor reukzin 0:02:49.000,0:02:51.000 dan alle andere zoogdieren. 0:02:51.000,0:02:54.000 Ze zijn extreem gevoelig voor geur. 0:02:54.000,0:02:57.000 Bovendien hebben zij het vermogen om al deze geuren 0:02:57.000,0:03:00.000 in kaart te brengen en het resultaat te communiceren. 0:03:00.000,0:03:02.000 Hoe communiceren we met ratten? 0:03:02.000,0:03:05.000 Nou, we praten geen 'rats' 0:03:05.000,0:03:07.000 maar we hebben een klikker, 0:03:07.000,0:03:09.000 een standaardmethode voor diertraining, 0:03:09.000,0:03:11.000 wat je daar ziet. 0:03:11.000,0:03:14.000 Een klikker, die een bepaald geluid maakt 0:03:14.000,0:03:17.000 waarmee je bepaald gedrag kan versterken. 0:03:17.000,0:03:20.000 Allereerst, associëren we het klikgeluid met een voedselbeloning, 0:03:20.000,0:03:23.000 die gegeven wordt uit een spuit met gemalen bananen en pinda's. 0:03:24.000,0:03:26.000 Zodra het dier de combinatie "klik, voedsel, 0:03:26.000,0:03:28.000 klik, voedsel, klik, voedsel" - 0:03:28.000,0:03:30.000 dus klik is voedsel - begrijpt 0:03:30.000,0:03:32.000 brengen we het in een kooi met een gat, 0:03:32.000,0:03:34.000 en leert het dier 0:03:34.000,0:03:36.000 zijn neus in dat gat te steken 0:03:36.000,0:03:38.000 waaronder een op te sporen geurstof is geplaatst, 0:03:38.000,0:03:40.000 en om dat vijf seconden lang vol te houden - 0:03:40.000,0:03:42.000 vijf seconden, dat is lang voor een rat. 0:03:42.000,0:03:45.000 Zodra het dier dit weet, maken we de taak een beetje moeilijker. 0:03:45.000,0:03:48.000 Het leert hoe de geurstof te zoeken 0:03:48.000,0:03:51.000 in een kooi met een een tiental gaatjes. 0:03:51.000,0:03:53.000 Dan leert het dier 0:03:53.000,0:03:55.000 buiten aan de leiband te lopen 0:03:55.000,0:03:57.000 en stoffen op te sporen. 0:03:57.000,0:04:00.000 In de volgende stap, leren de dieren 0:04:00.000,0:04:02.000 om echte mijnen in echte mijnenvelden te vinden. 0:04:02.000,0:04:05.000 Ze zijn getest en erkend 0:04:05.000,0:04:07.000 volgens de International Mine Action Standards, 0:04:07.000,0:04:10.000 net zoals honden moeten ze een examen afleggen. 0:04:10.000,0:04:12.000 Dat bestaat uit 400 vierkante meter. 0:04:12.000,0:04:15.000 Er zijn daar een aantal mijnen 0:04:15.000,0:04:17.000 blindelings geplaatst. 0:04:17.000,0:04:20.000 En het team van trainer en rat 0:04:20.000,0:04:23.000 moeten alle doelen weten te vinden. 0:04:24.000,0:04:27.000 Als het dier dat doet, krijgt het een licentie 0:04:27.000,0:04:29.000 van erkend dier om 0:04:29.000,0:04:31.000 operationeel te zijn in het veld - 0:04:31.000,0:04:33.000 net als honden overigens. 0:04:33.000,0:04:35.000 Misschien een klein verschil: 0:04:35.000,0:04:38.000 we kunnen ratten trainen aan een vijfde van de prijs 0:04:38.000,0:04:40.000 van de opleiding van een mijnzoekende hond. 0:04:40.000,0:04:42.000 Dit is ons team in Mozambique. 0:04:42.000,0:04:44.000 Een Tanzaniaanse trainer, 0:04:44.000,0:04:46.000 die de vaardigheden aanleert 0:04:46.000,0:04:48.000 aan drie Mozambikaanse kerels. 0:04:48.000,0:04:51.000 En je moet de trots zien in de ogen van deze mensen. 0:04:51.000,0:04:53.000 Ze hebben een vaardigheid, 0:04:53.000,0:04:55.000 waardoor ze veel minder afhankelijk zijn 0:04:55.000,0:04:57.000 van buitenlandse hulp. 0:04:57.000,0:05:00.000 Bovendien werkt dit kleine team 0:05:00.000,0:05:03.000 samen met - natuurlijk heb je die zware voertuigen nodig - 0:05:03.000,0:05:06.000 de manuele ontmijners voor de follow-up. 0:05:06.000,0:05:09.000 Maar met deze kleine investering in een de mogelijkheden van een rat 0:05:09.000,0:05:12.000 hebben we in Mozambique aangetoond 0:05:12.000,0:05:15.000 dat we de kostprijs per vierkante meter 0:05:15.000,0:05:17.000 met tot 60 procent kunnen verminderen. 0:05:17.000,0:05:19.000 Op dit moment is twee dollar per vierkante meter normaal - 0:05:19.000,0:05:21.000 wij doen het op 1,18 dollar, 0:05:21.000,0:05:23.000 en we kunnen die prijs nog verder omlaagbrengen. 0:05:23.000,0:05:25.000 Kwestie van schaal. 0:05:25.000,0:05:27.000 Als we met meer meer ratten kunnen gaan werken, 0:05:27.000,0:05:29.000 kunnen we nog een groter resultaat bereiken. 0:05:29.000,0:05:32.000 We hebben een demonstratiesite in Mozambique. 0:05:32.000,0:05:35.000 11 Afrikaanse regeringen 0:05:35.000,0:05:38.000 hebben gezien dat ze minder afhankelijk worden 0:05:38.000,0:05:40.000 met behulp van deze technologie. 0:05:40.000,0:05:42.000 Zij hebben het een vredespact ondertekend 0:05:42.000,0:05:45.000 en voor het gebied van de Grote Meren een verdrag gesloten. 0:05:45.000,0:05:48.000 Ze ondersteunen deze heldhaftige ratten 0:05:48.000,0:05:51.000 om hun gemeenschappelijke grensgebieden van landmijnen te ontdoen. 0:05:51.000,0:05:54.000 Maar laat ik nu een heel ander probleem aansnijden. 0:05:54.000,0:05:56.000 Vorig jaar liepen ongeveer 6.000 mensen 0:05:56.000,0:05:58.000 op een landmijn, 0:05:58.000,0:06:00.000 maar wereldwijd stierven vorig jaar, 0:06:00.000,0:06:02.000 bijna 1,9 miljoen mensen aan tuberculose 0:06:02.000,0:06:05.000 als een eerste oorzaak van infectie. 0:06:06.000,0:06:08.000 Vooral in Afrika 0:06:08.000,0:06:11.000 waar TBC en HIV sterk verbonden zijn, 0:06:11.000,0:06:15.000 is het een enorm veel voorkomend probleem. 0:06:16.000,0:06:19.000 Microscopie, de standaard WHO procedure, 0:06:19.000,0:06:22.000 geeft 40 tot 60 procent betrouwbaarheid. 0:06:23.000,0:06:26.000 In Tanzania - de cijfers liegen niet - 0:06:26.000,0:06:29.000 krijgt 45 procent van de mensen - TBC patiënten - 0:06:29.000,0:06:32.000 de diagnose TBC voordat ze sterven. 0:06:33.000,0:06:36.000 Het betekent dat, als je TBC hebt, 0:06:36.000,0:06:38.000 je heb meer kans dat je niet wordt gedetecteerd, 0:06:38.000,0:06:41.000 maar gewoon zal sterven door TBC, secundaire infecties en zo verder. 0:06:45.000,0:06:47.000 Indien je echter 0:06:47.000,0:06:49.000 zeer vroeg ontdekt wordt, een vroegtijdige diagnose, 0:06:49.000,0:06:51.000 kan de behandeling beginnen. 0:06:51.000,0:06:54.000 En zelfs voor HIV-positieven is het zinvol. 0:06:54.000,0:06:56.000 Je kunt eigenlijk TBC genezen, 0:06:56.000,0:06:59.000 zelfs bij HIV-positieven. 0:06:59.000,0:07:02.000 In mijn taal, het Nederlands, 0:07:02.000,0:07:04.000 is de naam voor TBC 0:07:04.000,0:07:06.000 tering, 0:07:06.000,0:07:08.000 wat etymologisch 0:07:08.000,0:07:11.000 verwijst naar de geur van teer. 0:07:11.000,0:07:13.000 Reeds de oude Chinezen 0:07:13.000,0:07:16.000 en de Grieken, Hippocrates, 0:07:16.000,0:07:18.000 publiceerden en 0:07:18.000,0:07:21.000 documenteerden dat TBC kan worden gediagnosticeerd 0:07:21.000,0:07:23.000 gebaseerd op de geur van vluchtige stoffen 0:07:23.000,0:07:26.000 uitgewasemd door patiënten. 0:07:26.000,0:07:28.000 Dus verzamelden we een aantal stalen - 0:07:28.000,0:07:30.000 om het uit te testen - 0:07:30.000,0:07:32.000 van ziekenhuizen, 0:07:32.000,0:07:35.000 trainden daarmee ratten 0:07:35.000,0:07:37.000 om te zien of dit werkte, 0:07:37.000,0:07:39.000 en we bereikten 0:07:39.000,0:07:41.000 89 procent gevoeligheid, 0:07:41.000,0:07:43.000 86 procent specificiteit 0:07:43.000,0:07:45.000 door achtereenvolgens verschillende ratten te gebruiken. 0:07:45.000,0:07:47.000 Dit is hoe het werkt. 0:07:48.000,0:07:51.000 En echt, dit is een algemeen inzetbare technologie. 0:07:51.000,0:07:54.000 We praten nu over explosieven, tuberculose, 0:07:54.000,0:07:56.000 maar je kan je voorstellen, 0:07:56.000,0:07:58.000 dat je daar eigenlijk van alles mee kan opzoeken. 0:07:58.000,0:08:00.000 Dus hoe werkt het? 0:08:00.000,0:08:02.000 Je hebt een cassette met 10 monsters. 0:08:02.000,0:08:05.000 Je plaatst deze 10 monsters samen in de kooi. 0:08:05.000,0:08:07.000 Een dier heeft slechts twee honderdsten van een seconde 0:08:07.000,0:08:10.000 nodig om de geur te herkennen, het gaat dus zeer snel. 0:08:10.000,0:08:13.000 Hier is het al bij het derde monster. 0:08:13.000,0:08:16.000 Dit is een positief monster. 0:08:17.000,0:08:20.000 Het krijgt een klik-geluid en komt voor de voedselbelonig. 0:08:22.000,0:08:24.000 En door dit te doen, zeer snel, 0:08:24.000,0:08:27.000 kunnen we een tweede opinie geven 0:08:27.000,0:08:29.000 om te zien welke patiënten positief zijn, 0:08:29.000,0:08:32.000 welke negatief zijn. 0:08:32.000,0:08:34.000 Net als een indicatie, 0:08:34.000,0:08:36.000 overwegende dat een microscopist 0:08:36.000,0:08:38.000 40 monsters in een dag kan verwerken, 0:08:38.000,0:08:40.000 kan een rat 0:08:40.000,0:08:42.000 diezelfde hoeveelheid monsters verwerken 0:08:42.000,0:08:44.000 in zeven minuten. 0:08:44.000,0:08:46.000 Een kooi als deze - 0:08:46.000,0:08:51.000 (Applaus) 0:08:51.000,0:08:54.000 Een kooi zoals deze - op voorwaarde dat je de ratten hebt, 0:08:54.000,0:08:56.000 en we hebben nu op dit moment 0:08:56.000,0:08:58.000 25 tuberculose ratten - 0:08:58.000,0:09:01.000 een kooi als deze, die de hele dag operatief is, 0:09:01.000,0:09:04.000 kan 1.680 monsters verwerken. 0:09:06.000,0:09:09.000 Kunt u zich de mogelijke, hieruit voortvloeiende toepassingen voorstellen: 0:09:09.000,0:09:11.000 milieu-detectie 0:09:11.000,0:09:13.000 van verontreinigende stoffen in de bodem, 0:09:13.000,0:09:15.000 applicaties op douanegebied, 0:09:15.000,0:09:18.000 opsporing van illegale goederen in containers en ga zo maar door. 0:09:19.000,0:09:21.000 Maar laten we het eerst bij tuberculose houden. 0:09:21.000,0:09:23.000 Ik wil even opmerken, 0:09:23.000,0:09:25.000 dat de blauwe balken 0:09:25.000,0:09:27.000 de scores van de microscopie alleen zijn 0:09:27.000,0:09:30.000 in de vijf klinieken in Dar es Salaam 0:09:30.000,0:09:32.000 op een bevolking van 500.000 mensen, 0:09:32.000,0:09:35.000 waarvan er 15.000 een test ondergingen. 0:09:35.000,0:09:38.000 Microscopie voor 1.800 patiënten. 0:09:38.000,0:09:42.000 En door de monsters nogmaals aan de ratten te presenteren 0:09:42.000,0:09:45.000 en die resultaten opnieuw te overlopen, 0:09:45.000,0:09:47.000 waren we in staat om 0:09:47.000,0:09:49.000 meer dan 30 procent meer gevallen te detecteren. 0:09:49.000,0:09:51.000 Gedurende het afgelopen jaar, 0:09:51.000,0:09:53.000 hebben we - afhankelijk van welke intervallen werden gekozen - 0:09:53.000,0:09:55.000 consequent 0:09:55.000,0:09:57.000 de detectiegevallen 0:09:57.000,0:09:59.000 in vijf ziekenhuizen in Dar es Salaam 0:09:59.000,0:10:02.000 tussen de 30 en 40 procent laten toenemen. 0:10:02.000,0:10:04.000 Dat is echt veel. 0:10:04.000,0:10:06.000 Wetende dat een door microscopie gemiste patiënt 0:10:06.000,0:10:08.000 per jaar tot 15 personen infecteert - 0:10:08.000,0:10:10.000 gezonde mensen dus - 0:10:10.000,0:10:12.000 kan je er zeker van zijn 0:10:12.000,0:10:14.000 dat we veel levens hebben gered. 0:10:14.000,0:10:17.000 Ten minste hebben onze helden van ratten veel levens gered. 0:10:17.000,0:10:19.000 Onze bedoeling is nu 0:10:19.000,0:10:21.000 deze technologie te standaardiseren. 0:10:21.000,0:10:23.000 En er zijn eenvoudige dingen. 0:10:23.000,0:10:27.000 Zo hebben we, bijvoorbeeld, een kleine laser in het snuffelgat 0:10:27.000,0:10:29.000 waar het dier gedurende vijf seconden moet blijven. 0:10:29.000,0:10:31.000 Om dit dus te standaardiseren. 0:10:31.000,0:10:33.000 Ook het standaardiseren van de voedselballetjes, 0:10:33.000,0:10:35.000 de voedselbeloningen, 0:10:35.000,0:10:37.000 en dit te semi-automatiseren 0:10:37.000,0:10:40.000 om dit op een veel grotere schaal te repliceren 0:10:40.000,0:10:43.000 en van invloed te zijn op de levens van veel meer mensen. 0:10:43.000,0:10:46.000 Tot slot zijn er ook andere toepassingen in het vooruitzicht. 0:10:46.000,0:10:48.000 Hier is een eerste prototype 0:10:48.000,0:10:50.000 van onze camerarat, 0:10:50.000,0:10:52.000 dat is een rat met een rattenrugzak 0:10:52.000,0:10:54.000 met een camera, die onder het puin kan gaan 0:10:54.000,0:10:56.000 om slachtoffers op te sporen 0:10:56.000,0:10:58.000 na aardbevingen enzovoort. 0:10:58.000,0:11:00.000 Dit is in een prototype. 0:11:00.000,0:11:02.000 We hebben hier nog geen werkend systeem. 0:11:03.000,0:11:06.000 Tot slot zou ik nog willen willen zeggen: 0:11:06.000,0:11:08.000 je zou misschien de indruk kunnen hebben dat deze projecten over ratten gaan 0:11:08.000,0:11:10.000 maar uiteindelijk gaat het over mensen. 0:11:10.000,0:11:12.000 Het gaat over het versterken van kwetsbare gemeenschappen 0:11:12.000,0:11:15.000 om deze moeilijke, dure 0:11:15.000,0:11:18.000 en gevaarlijke humanitaire detectietaken aan te pakken, 0:11:18.000,0:11:21.000 en dat te doen met een lokale hulpbron 0:11:21.000,0:11:23.000 die volop beschikbaar is. 0:11:23.000,0:11:26.000 Het komt er dus op neer 0:11:26.000,0:11:29.000 je waarnemingsvermogen te blijven ontwikkelen 0:11:29.000,0:11:32.000 over de middelen om je heen, 0:11:32.000,0:11:35.000 of ze nu komen van het milieu, 0:11:35.000,0:11:38.000 van de technologie of van dieren of mensen. 0:11:40.000,0:11:43.000 En om respectvol met hen te harmoniseren 0:11:43.000,0:11:46.000 om er een duurzaam werk van te maken. 0:11:46.000,0:11:48.000 Dank u zeer. 0:11:48.000,0:11:50.000 (Applaus)