Hava ne kadar güzel! Harika bir iş başardın! Olağanüstü bir sporcusun! Bunlar övgü, değil mi ? Şey, belki. Söyleyenin tutumuna ve ses tonuna bağlı olarak bunlar pekâlâ övgü olabilir. Ama yine de iğneleyici ve saldırgan sözler de olabilir. Sözlerin arkasındaki tavır hafifçe değiştiğinde sözlü ironi dediğimiz şey ortaya çıkar. Birisi size ''Hava ne kadar da güzel'' dediğinde eğer hava çok güzelse tam bir bahar havası, günlük güneşlik kuşlar cıvıl cıvıl ötüyor büyük ihtimalle gerçekten bunu kastediyordur. Ama ya hava berbatsa, kara bulutlar, şiddetli bir rüzgar, fırtına. Bu durumda birisi size: ''Hava ne kadar da güzel.'' dediğinde muhtemelen aslında bunu kastetmiyor. Aslında havanın berbat olduğunu kastediyor ama tam tersini söylüyor. Bu sözlü ironidir, konuşan asıl söylemek istediği şeyin tam tersini söyler. Aklınızdan geçeni biliyorum. Bu alay değil mi? Konuşmacı iğneleme yapmıyor mu? Evet. Konuşmacı asıl söylemek istediğinin tersini söylediği zaman bu sözlü ironidir ama konuşmacı bir adım daha ileri gider söylemek istediğinin tam tersini söyler, biraz da iğneleyici ve kaba olursa sanki bir şeyle dalga geçer gibi, bu alay etmedir. Burada da ikinci örneği ele alalım. ''Harika iş çıkardın!'' Biri hayalini kurduğu şeyi başarıyor: Harika! Birisi bir sporda şampiyonluk kazanıyor: Harika! Birisi öndeki arabaya arkadan bindirdiğinde bu hiç harika değil. Ama yolcu koltuğunda oturan kişi, ''Harikasın! Bravo!'' dediğinde muhtemelen alay ederek bunun tersini söylemek istiyor. Bu sözlü ironi ve aynı zamanda alaycılıktır. ''Çok yetenekli bir sporcusun'' bir olimpiyatçıya söylenirse; gerçektir, sözlü ironi yoktur. İngilizce dersine tökezleyerek giren kitapları, kalemleri etrafa saçılan sakar çocuğa söylendiğinde artık hem kırıcıdır hem sözlü ironi vardır. çünkü söylediğiniz şey söylemek istediğinizin tersidir. Bu sözlü ironidir. Kastettiğiniz şeyin tersini söylediğiniz ayrıca, bu zavallı kişiyle alay etme niyetinde olduğunuzdan burada sadece sözlü ironi değil alay etme de söz konusudur. Yine de dikkatli olun. Alay etme sözlü ironi tanımına uysa da, her sözlü ironi alay değildir. Kastedilen, söylenen şeyin tam tersi ise burada sözlü ironi vardır, ancak alayda buna bir de alaycı tavır eklenir. Yani bazen alaycı olmadan da kastedilenin tersini söylemek mümkün olabilir. Tamamdır, şimdi gidin ve sözlü ironi ve alay örnekleri bulun. İyi şanslar! Hayır, gerçekten de iyi şanslar demek istedim. Hayır, hayır, aslında gerçekten bu zor görevde size iyi şanslar dilemek istedim Tamam, tamam, cidden iyi şanslar. Yapabilirsiniz! Burada gerçekten sözlü ironi yok.