1
00:00:06,566 --> 00:00:09,419
Hoe stel jij je het leven 
van een wetenschapper voor?

2
00:00:09,419 --> 00:00:10,739
Saai en eentonig,

3
00:00:10,739 --> 00:00:12,362
urenlang opgesloten in een lab

4
00:00:12,362 --> 00:00:14,391
en zonder sociale interactie?

5
00:00:14,391 --> 00:00:17,878
Dat is misschien zo voor sommigen,
maar niet voor Tycho Brahe.

6
00:00:17,878 --> 00:00:21,725
De 16de-eeuwse geleerde die nauwkeurig
de beweging van planeten voorspelde

7
00:00:21,725 --> 00:00:25,783
en honderden sterren catalogiseerde
voordat de telescoop was uitgevonden,

8
00:00:25,783 --> 00:00:29,015
had ook een persoonlijk leven
van kosmische proporties.

9
00:00:29,015 --> 00:00:32,927
Tycho Brahe werd geboren in 1546
als kind van Deense edelen.

10
00:00:32,927 --> 00:00:37,211
Toen hij twee jaar was, werd hij ontvoerd
en vervolgens opgevoed door zijn oom.

11
00:00:37,211 --> 00:00:40,034
Zijn ouders leken dit niet erg te vinden.

12
00:00:40,034 --> 00:00:42,296
Tycho moest rechten gaan studeren,

13
00:00:42,296 --> 00:00:45,046
maar nadat hij op z'n dertiende
een zonsverduistering zag,

14
00:00:45,046 --> 00:00:46,496
bracht hij meer tijd door

15
00:00:46,496 --> 00:00:48,743
met wiskunde- en
natuurwetenschapsprofessoren

16
00:00:48,743 --> 00:00:52,266
die hem hemellichamen
leerden waar te nemen.

17
00:00:52,266 --> 00:00:55,288
Toen zijn oom hem enkele jaren later
naar Duitsland stuurde,

18
00:00:55,288 --> 00:00:57,523
was hij niet meer 
geïnteresseerd in de rechten.

19
00:00:57,523 --> 00:00:59,339
Hij las boeken over astronomie,

20
00:00:59,339 --> 00:01:00,791
verbeterde zijn instrumenten,

21
00:01:00,791 --> 00:01:03,583
en bestudeerde nauwgezet
de nachtelijke hemel.

22
00:01:03,583 --> 00:01:05,553
Al gauw waren zijn eigen metingen

23
00:01:05,553 --> 00:01:08,565
nauwkeuriger dan die in zijn boeken.

24
00:01:08,565 --> 00:01:11,002
In Duitsland raakte Tycho 
tijdens een feest

25
00:01:11,002 --> 00:01:13,150
betrokken in een ruzie
met een andere student

26
00:01:13,150 --> 00:01:14,738
over een wiskundige formule.

27
00:01:14,738 --> 00:01:16,392
Dit ontaardde in een zwaardgevecht

28
00:01:16,392 --> 00:01:19,524
waarbij Tycho een groot stuk
van zijn neus verloor.

29
00:01:19,524 --> 00:01:21,275
Er wordt gezegd dat hij daarna

30
00:01:21,275 --> 00:01:23,615
een prothese van goud en zilver


31
00:01:23,615 --> 00:01:26,443
op zijn gezicht plakte.

32
00:01:26,443 --> 00:01:28,468
Gelukkig had Tycho zijn neus niet nodig

33
00:01:28,468 --> 00:01:30,869
om zijn astronomisch werk
verder te zetten.

34
00:01:30,869 --> 00:01:32,442
Hij bleef de hemel bestuderen

35
00:01:32,442 --> 00:01:34,295
en ontwierp allerlei instrumenten,

36
00:01:34,295 --> 00:01:36,664
waaronder een kwadrant
ter grootte van een gebouw

37
00:01:36,664 --> 00:01:38,749
voor hoekmetingen van sterren.

38
00:01:38,749 --> 00:01:40,553
Na maanden van observatie,

39
00:01:40,553 --> 00:01:42,012
ontdekte Tycho een nieuwe ster

40
00:01:42,012 --> 00:01:44,732
in het sterrenbeeld Cassiopeia.

41
00:01:44,732 --> 00:01:48,155
De publicatie van deze vondst leverde
hem de status van een rockster op

42
00:01:48,155 --> 00:01:51,892
en aanbiedingen uit heel Europa.

43
00:01:51,892 --> 00:01:54,196
De Deense koning wilde Tycho
bij zich houden

44
00:01:54,196 --> 00:01:56,619
en bood hem daarom
zijn eigen eiland aan

45
00:01:56,619 --> 00:02:00,513
met een volledig uitgeruste sterrenwacht: Uraniborg.

46
00:02:00,513 --> 00:02:03,992
Het kostte ongeveer 1 procent
van de Deense begroting


47
00:02:03,992 --> 00:02:06,150
en had meer van een kasteel.

48
00:02:06,150 --> 00:02:07,698
Het omvatte strakke tuinen,

49
00:02:07,698 --> 00:02:10,862
kamers voor familie, personeel
en edelen

50
00:02:10,862 --> 00:02:14,960
en een ondergronds gedeelte
voor alle reusachtige instrumenten.

51
00:02:14,960 --> 00:02:17,491
Tycho liet ook een papiermolen
en drukpers bouwen

52
00:02:17,491 --> 00:02:19,457
om zijn artikelen te publiceren,

53
00:02:19,457 --> 00:02:21,524
en een lab om aan alchemie te doen.

54
00:02:21,524 --> 00:02:23,223
Omdat er in elk kasteel

55
00:02:23,223 --> 00:02:24,547
entertainment moet zijn,

56
00:02:24,547 --> 00:02:26,425
werd Jep, een helderziende dwerg,

57
00:02:26,425 --> 00:02:29,038
aangenomen als hofnar.

58
00:02:29,038 --> 00:02:30,417
Tycho woonde op zijn eiland

59
00:02:30,417 --> 00:02:33,586
waar hij ongeveer 20 jaar lang
studeerde en feestte.

60
00:02:33,586 --> 00:02:35,975
Maar na een ruzie
met de nieuwe Deense koning

61
00:02:35,975 --> 00:02:38,924
werd hij uitgenodigd door de keizer
van het Heilige Roomse Rijk

62
00:02:38,924 --> 00:02:42,167
om de officiële keizerlijke astronoom
te worden in Praag.

63
00:02:42,167 --> 00:02:45,551
Daar ontmoette hij Johannes Kepler, 
een andere beroemde astronoom,

64
00:02:45,551 --> 00:02:47,780
die zijn assistent werd.

65
00:02:47,780 --> 00:02:49,617
Hoewel Keplers werk hem interesseerde,

66
00:02:49,617 --> 00:02:51,519
wilde Tycho zijn eigen data beschermen

67
00:02:51,519 --> 00:02:54,338
waardoor de twee vaak
flinke ruzies hadden.

68
00:02:54,338 --> 00:02:57,308
In 1601, op een officieel banket

69
00:02:57,308 --> 00:02:58,871
dronk Tycho behoorlijk veel.

70
00:02:58,871 --> 00:03:01,593
Hij was te beleefd
om de tafel te verlaten

71
00:03:01,593 --> 00:03:03,759
en naar het toilet te gaan.

72
00:03:03,759 --> 00:03:05,423
Dit bleek een slecht idee te zijn,

73
00:03:05,423 --> 00:03:07,358
want hij kreeg blaasontsteking

74
00:03:07,358 --> 00:03:10,071
en stierf een paar dagen later.

75
00:03:10,071 --> 00:03:11,808
Maar zelfs 400 jaar na zijn dood

76
00:03:11,808 --> 00:03:15,149
had Tycho nog wat verrassingen in petto.

77
00:03:15,149 --> 00:03:17,997
In 2010 werden zijn resten opgegraven.

78
00:03:17,997 --> 00:03:20,088
De legendarische neus
uit goud en zilver

79
00:03:20,088 --> 00:03:21,900
was nergens te bespeuren.

80
00:03:21,900 --> 00:03:23,366
Chemische sporen verklapten

81
00:03:23,366 --> 00:03:26,216
dat hij eigenlijk een eenvoudigere
koperen neus droeg.

82
00:03:26,216 --> 00:03:28,696
De haren van Tycho's snor

83
00:03:28,696 --> 00:03:32,397
bleken ook een hoog gehalte
giftig kwik te bevatten.

84
00:03:32,397 --> 00:03:35,709
Was dit afkomstig van een medicijn
tegen zijn blaasontsteking?

85
00:03:35,709 --> 00:03:38,261
Resten van een alchemistisch experiment?

86
00:03:38,261 --> 00:03:41,481
Of werd hij vergiftigd door
zijn twistzieke collega Johannes Kepler

87
00:03:41,481 --> 00:03:43,526
om zijn gegevens te verkrijgen?

88
00:03:43,526 --> 00:03:45,239
We zullen het misschien nooit weten,

89
00:03:45,239 --> 00:03:47,014
maar als je nog eens denkt

90
00:03:47,014 --> 00:03:49,182
dat wetenschappers een saai leven hebben,

91
00:03:49,182 --> 00:03:52,239
kijk dan eens wat verder
dan je neus lang is.