[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.02,0:00:11.28,Default,,0000,0000,0000,,Μπορεί να τα θεωρείτε δεδομένα,\Nαλλά τα δόντια σας είναι ένα θαύμα.
Dialogue: 0,0:00:11.28,0:00:14.43,Default,,0000,0000,0000,,Κόβουν όλη την τροφή για όλη σας τη ζωή,
Dialogue: 0,0:00:14.43,0:00:18.26,Default,,0000,0000,0000,,ενώ είναι αρκετά δυνατά \Nκαι δεν σπάνε τα ίδια.
Dialogue: 0,0:00:18.26,0:00:21.18,Default,,0000,0000,0000,,Και δημιουργούνται από τα ίδια υλικά
Dialogue: 0,0:00:21.18,0:00:24.40,Default,,0000,0000,0000,,που τα ίδια αλέθουν στην τροφή.
Dialogue: 0,0:00:24.40,0:00:26.83,Default,,0000,0000,0000,,Τι κρύβεται πίσω από \Nτην εντυπωσιακή τους δύναμη;
Dialogue: 0,0:00:26.83,0:00:31.31,Default,,0000,0000,0000,,Τα δόντια βασίζονται σε μια πανέξυπνη δομή\Nπου τα κάνει σκληρά και ανθεκτικά.
Dialogue: 0,0:00:31.31,0:00:35.63,Default,,0000,0000,0000,,Η σκληρότητα μπορεί να θεωρηθεί ως\Nη ικανότητα να αντιστέκονται στο ράγισμα,
Dialogue: 0,0:00:35.63,0:00:39.44,Default,,0000,0000,0000,,ενώ η ανθεκτικότητά τους σταματάει \Nτην επέκταση του ραγίσματος.
Dialogue: 0,0:00:39.44,0:00:42.34,Default,,0000,0000,0000,,Πολύ λίγα υλικά έχουν \Nκαι τις δύο ιδιότητες.
Dialogue: 0,0:00:42.34,0:00:46.21,Default,,0000,0000,0000,,Για παράδειγμα, το γυαλί\Nείναι σκληρό αλλά όχι ανθεκτικό,
Dialogue: 0,0:00:46.21,0:00:48.96,Default,,0000,0000,0000,,ενώ το δέρμα ανθεκτικό αλλά όχι σκληρό.
Dialogue: 0,0:00:48.96,0:00:51.98,Default,,0000,0000,0000,,Τα δόντια τα καταφέρνουν \Nλόγω των δύο στρώσεών τους
Dialogue: 0,0:00:51.98,0:00:57.44,Default,,0000,0000,0000,,μια σκληρή εξωτερική από αδαμαντίνη,\Nφτιαγμένη κυρίως από φωσφορικό ασβέστιο,
Dialogue: 0,0:00:57.44,0:01:00.63,Default,,0000,0000,0000,,και από κάτω μια ανθεκτικότερη\Nστρώση από οδοντίνη,
Dialogue: 0,0:01:00.63,0:01:04.29,Default,,0000,0000,0000,,φτιαγμένη εν μέρει από οργανικές ίνες \Nπου την κάνουν ευλύγιστη.
Dialogue: 0,0:01:04.29,0:01:08.20,Default,,0000,0000,0000,,Αυτή η καταπληκτική δομή δημιουργείται \Nαπό δύο είδη κυττάρων:
Dialogue: 0,0:01:08.20,0:01:10.100,Default,,0000,0000,0000,,οι αδαμαντινοβλάστες\Nπου εκκρίνουν αδαμαντίνη
Dialogue: 0,0:01:10.100,0:01:14.08,Default,,0000,0000,0000,,και οι οδοντοβλάστες\Nπου εκκρίνουν οδοντίνη
Dialogue: 0,0:01:14.08,0:01:17.10,Default,,0000,0000,0000,,Καθώς διαμορφώνουν τα δόντια,\Nοι οδοντοβλάστες κινούνται προς τα μέσα
Dialogue: 0,0:01:17.10,0:01:21.55,Default,,0000,0000,0000,,ενώ οι αδαμαντινοβλάστες προς τα έξω και \Nαπομακρύνονται μόλις φτάσουν την επιφάνεια
Dialogue: 0,0:01:21.55,0:01:25.57,Default,,0000,0000,0000,,Για την αδαμαντίνη, η διαδικασία\Nπαράγει μακριές και λεπτές ίνες
Dialogue: 0,0:01:25.57,0:01:28.93,Default,,0000,0000,0000,,με διάμετρο η καθεμία 60 νανομέτρων.
Dialogue: 0,0:01:28.93,0:01:32.30,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό είναι το ένα χιλιοστό\Nτου πλάτους μιας ανθρώπινης τρίχας.
Dialogue: 0,0:01:32.30,0:01:35.70,Default,,0000,0000,0000,,Οι ίνες ενώνονται σε ράβδους, \Nδένονται μεταξύ τους,
Dialogue: 0,0:01:35.70,0:01:38.39,Default,,0000,0000,0000,,δεκάδες χιλιάδες ανά τετραγωνικό χιλιοστό,
Dialogue: 0,0:01:38.39,0:01:41.52,Default,,0000,0000,0000,,σε μια στρώση αδαμαντίνης, σαν ασπίδα.
Dialogue: 0,0:01:41.52,0:01:45.26,Default,,0000,0000,0000,,Μόλις τελειώσει η διαδικασία, η αδαμαντίνη\Nσας δεν μπορεί να διορθωθεί ξανά
Dialogue: 0,0:01:45.26,0:01:48.74,Default,,0000,0000,0000,,γιατί όλα τα κύτταρα που\Nτη φτιάχνουν έχουν πια χαθεί,
Dialogue: 0,0:01:48.74,0:01:52.22,Default,,0000,0000,0000,,έτσι είμαστε τυχεροί που δεν μπορεί\Nνα καταστραφεί εύκολα.
Dialogue: 0,0:01:52.22,0:01:55.33,Default,,0000,0000,0000,,Οι οδοντοβλάστες έχουν\Nμια πιο πολύπλοκη διαδικασία,
Dialogue: 0,0:01:55.33,0:01:58.43,Default,,0000,0000,0000,,αλλά σε αντίθεση με τους \Nαδαμαντινοβλάστες, παραμένουν,
Dialogue: 0,0:01:58.43,0:02:01.84,Default,,0000,0000,0000,,συνεχίζοντας να εκκρίνουν\Nοδοντίνη όλη σας τη ζωή.
Dialogue: 0,0:02:01.84,0:02:05.18,Default,,0000,0000,0000,,Παρά τις οδοντικές διαφορές στα θηλαστικά
Dialogue: 0,0:02:05.18,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,η διαδικασία ανάπτυξης δοντιών\Nείναι ίδια είτε στα λιοντάρια,
Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:11.04,Default,,0000,0000,0000,,είτε στα καγκουρό,
Dialogue: 0,0:02:11.04,0:02:12.98,Default,,0000,0000,0000,,είτε στους ελέφαντες, είτε σε εμάς.
Dialogue: 0,0:02:13.57,0:02:17.07,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό που διαφέρει είναι το πώς\Nη φύση πλάθει το σχήμα του δοντιού
Dialogue: 0,0:02:17.07,0:02:19.39,Default,,0000,0000,0000,,που αλλάζει τα σημεία δίπλωσης ή ανάπτυξης
Dialogue: 0,0:02:19.39,0:02:23.23,Default,,0000,0000,0000,,σύμφωνα με τη διαφορετική\Nδίαιτα του κάθε είδους.
Dialogue: 0,0:02:23.23,0:02:28.51,Default,,0000,0000,0000,,Οι αγελάδες έχουν επίπεδους γομφίους με\Nπαράλληλες μύτες για το μάσημα γρασιδιού.
Dialogue: 0,0:02:28.51,0:02:34.19,Default,,0000,0000,0000,,Οι γάτες μυτερούς γομφίους, σαν λεπίδες,\Nγια το μάσημα κρέατος και νεύρων.
Dialogue: 0,0:02:34.19,0:02:39.08,Default,,0000,0000,0000,,Τα γουρούνια έχουν αμβλείς και παχείς,\Nχρήσιμους για σκληρές ρίζες και σπόρους.
Dialogue: 0,0:02:39.08,0:02:41.50,Default,,0000,0000,0000,,Οι χιλιάδες γομφίοι στα σύγχρονα θηλαστικά
Dialogue: 0,0:02:41.50,0:02:45.27,Default,,0000,0000,0000,,έχουν τις ρίζες τους στην κοινή μορφή,\Nτον «τρισφηνικό»,
Dialogue: 0,0:02:45.27,0:02:47.97,Default,,0000,0000,0000,,που εμφανίστηκε για πρώτη φορά\Nτην εποχή των δεινοσαύρων.
Dialogue: 0,0:02:47.97,0:02:51.96,Default,,0000,0000,0000,,Τον 19ο αιώνα, ο παλαιοντολόγος\NΈντουαρντ Ντρίνκερ Κοουπ
Dialogue: 0,0:02:51.96,0:02:55.44,Default,,0000,0000,0000,,ανέπτυξε ένα μοντέλο\Nγια το πώς εξελίχθηκε η μορφή του.
Dialogue: 0,0:02:55.44,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Υπέθεσε ότι ξεκίνησε ως κωνοειδές δόντι,
Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:02.38,Default,,0000,0000,0000,,όπως συμβαίνει σε πολλά ψάρια,\Nαμφίβια και ερπετά.
Dialogue: 0,0:03:02.38,0:03:06.89,Default,,0000,0000,0000,,Μετά προστέθηκαν μικρές τομές,\Nώστε το δόντι είχε τρεις στη σειρά,
Dialogue: 0,0:03:06.89,0:03:10.63,Default,,0000,0000,0000,,ευθυγραμμισμένες από μπρος μέχρι πίσω\Nκαι συνδεδεμένες με κορυφές.
Dialogue: 0,0:03:10.63,0:03:15.52,Default,,0000,0000,0000,,Στο πέρασμα του χρόνου, οι τομές ξέφυγαν\Nαπό την ευθεία και έγιναν τριγωνικές κορώνες.
Dialogue: 0,0:03:15.52,0:03:21.19,Default,,0000,0000,0000,,Τα διπλανά δόντια σχημάτισαν συνεχές\Nζικ ζακ κορυφών για κόψιμο και τεμάχισμα.
Dialogue: 0,0:03:21.19,0:03:25.11,Default,,0000,0000,0000,,Δημιουργήθηκε τότε ένα κάτω επίπεδο\Nστο πίσω μέρος κάθε δοντιού,
Dialogue: 0,0:03:25.11,0:03:27.72,Default,,0000,0000,0000,,το οποίο έγινε πλατφόρμα άλεσης.
Dialogue: 0,0:03:27.72,0:03:32.54,Default,,0000,0000,0000,,Όπως συνειδητοποίησε ο Κόουπ, ο\Nτρισφηνικός γόμφιος ήταν εναρκτήριο σημείο
Dialogue: 0,0:03:32.54,0:03:35.89,Default,,0000,0000,0000,,για την εξάπλωση επόμενων\Nεξειδικευμένων μορφών,
Dialogue: 0,0:03:35.89,0:03:38.39,Default,,0000,0000,0000,,που η καθεμιά υπάκουε\Nστις ανάγκες της εξέλιξης.
Dialogue: 0,0:03:38.39,0:03:40.90,Default,,0000,0000,0000,,Ισιώστε τις κορυφές\Nκαι αφαιρέστε το κάτω επίπεδο
Dialogue: 0,0:03:40.90,0:03:44.74,Default,,0000,0000,0000,,και θα έχετε τα βολικά λεπιδωτά δόντια\Nτης γάτας και του σκύλου.
Dialogue: 0,0:03:44.74,0:03:47.89,Default,,0000,0000,0000,,Αφαιρέστε την μπροστινή κορυφή,\Nανεβάστε το κάτω επίπεδο
Dialogue: 0,0:03:47.89,0:03:50.34,Default,,0000,0000,0000,,και να οι ανθρώπινοι γομφίοι.
Dialogue: 0,0:03:50.34,0:03:54.02,Default,,0000,0000,0000,,Μερικές ακόμη διορθώσεις\Nσας δίνουν δόντι αλόγου ή αγελάδας.
Dialogue: 0,0:03:54.02,0:03:57.99,Default,,0000,0000,0000,,Μερικές λεπτομέρειες στη διαισθητική\Nυπόθεση του Κόουπ αποδείχτηκαν λάθος.
Dialogue: 0,0:03:57.99,0:03:59.44,Default,,0000,0000,0000,,Όμως στο αρχείο απολιθωμάτων
Dialogue: 0,0:03:59.44,0:04:03.16,Default,,0000,0000,0000,,υπήρχαν παραδείγματα δοντιών\Nπου είναι όπως προέβλεψε
Dialogue: 0,0:04:03.16,0:04:08.28,Default,,0000,0000,0000,,και ακολουθούμε γομφίους όλων των ζωντανών\Nθηλαστικών ως την πρωτόγονη μορφή τους.
Dialogue: 0,0:04:08.28,0:04:11.60,Default,,0000,0000,0000,,Σήμερα η ικανότητα κατανάλωσης\Nδιαφορετικών μορφών φαγητού
Dialogue: 0,0:04:11.60,0:04:14.12,Default,,0000,0000,0000,,επιτρέπει στα θηλαστικά\Nνα επιβιώνουν σε περιβάλλοντα
Dialogue: 0,0:04:14.12,0:04:17.04,Default,,0000,0000,0000,,από τις κορυφές των βουνών\Nως τα βάθη των ωκεανών,
Dialogue: 0,0:04:17.04,0:04:19.27,Default,,0000,0000,0000,,από τα τροπικά δάση ως τις ερήμους.
Dialogue: 0,0:04:19.27,0:04:23.70,Default,,0000,0000,0000,,Η επιτυχία της βιολογικής μας τάξης είναι\Nλοιπόν επιτυχής σε μεγάλο βαθμό
Dialogue: 0,0:04:23.70,0:04:26.30,Default,,0000,0000,0000,,λόγω της αξιοσημείωτης δύναμης\Nκαι προσαρμοστικότητας
Dialogue: 0,0:04:26.30,0:04:28.80,Default,,0000,0000,0000,,του ταπεινού γομφίου των θηλαστικών.