[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.00,0:00:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Alam ko ang iniisip ninyo.
Dialogue: 0,0:00:03.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Sa tingin ninyo, nawawala yata ako
Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:07.00,Default,,0000,0000,0000,,at maya maya ay may aakyat sa tanghalang ito
Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,at magbabalik sa akin sa dapat kong kaupuan.
Dialogue: 0,0:00:09.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,(Palakpakan)
Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Nangyayari sa akin yan madalas sa Dubai
Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Narito ka ba para magbakasyon?
Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,(Tawanan)
Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Binibisita mo ba ang mga anak mo?
Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Gaano ka katagal dito?
Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Sa katunayan, ninanais kong magtagal.
Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Nakatira at nagtuturo ako sa lugar ng Gulf
Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,nang mahigit 30 taon.
Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,(Palakpakan)
Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,At sa mga panahong iyon, nakita ko ang maraming pagbabago.
Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:45.00,Default,,0000,0000,0000,,At ang bilang ng mga ito
Dialogue: 0,0:00:45.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,ay nakakapangilabot.
Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,At nais kong talakayin sa inyo ngayon
Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,ay tungkol sa mga wikang namamatay
Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,at ang globalisasyon ng Ingles.
Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Nais kong isalaysay sa inyo ang tungkol sa aking kaibigan
Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,na nagtuturo ng Ingles sa mga matatanda sa Abu Dhabi
Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,At isang mainam na araw,
Dialogue: 0,0:01:01.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,napagpasyahan nyang dalhin sila sa halamanan
Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,para turuan sila ng ilang salita tungkol sa kalikasan.
Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngunit sa huli ay siya ang natuto
Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ng lahat ng salitang Arabo para sa mga halaman ng lugar,
Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,at kanilang mga gamit--
Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,gamit sa panggagamot, pagpapaganda,
Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,pagluluto, at herbal
Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Paano natutunan ng mga mag-aaral ang lahat ng iyon?
Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Tiyak, sa kanilang mga ninuno
Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,at maging sa ninuno ng kanilang mga ninuno.
Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,HIndi na natin kailangang pag-usapan kung gaano kahalaga
Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,ang kakayahang nating makipagtalastasan
Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,sa iba't ibang salinlahi.
Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngunit ang nakakalungkot, ngayon,
Dialogue: 0,0:01:33.00,0:01:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ang mga wika ay nagkakamatayan
Dialogue: 0,0:01:35.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,sa hindi kapanipaniwalang bilis.
Dialogue: 0,0:01:37.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,May isang wikang namamatay sa loob ng 14 na araw.
Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Kasabay nito,
Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,ang Ingles ang itinuturing na pandaigdigang wika.
Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Mayroon kaya itong kaugnayan sa isa't isa?
Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Yan ang hindi ko alam.
Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Ang alam ko ay nakakita na ako ng maraming pagbabago.
Dialogue: 0,0:01:52.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Nang una akong makarating sa lugar na ito, nagtungo ako sa Kuwait
Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,sa panahong wala pa sa kaayusan ang mga bagay.
Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Sa katunayan, hindi pa ito katagalan.
Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Masyado itong maaga.
Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Gayunpaman,
Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Kinuha ako ng British Council
Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,kasama ng humigit-kumulang 25 ibang guro.
Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,At kami ang mga unang hindi Muslim
Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,na nagturo sa mga pampublikong paaralan sa Kuwait.
Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Pinadala kami para magturo ng Ingles
Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,sapagkat nais ng pamahalaan na gawing makabago ang bansang ito
Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,at palakasin ang mga mamamayan sa pamamagitan ng edukasyon.
Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,At tiyak, ang U.K. ay nakinabang
Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,mula sa malaking kayamanan nito sa langis.
Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Okay.
Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,At ito ang pinakamalaking pagbabago na aking nakita --
Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,paanong ang pagtuturo ng Ingles
Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ay marahas na nagbago
Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,mula sa pagiging kapaki-pakinabang na adhikain
Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,sa pagiging isang malakihang pandaigdigang negosyo ngayon.
Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Hindi na lamang ito isang banyagang wika sa kurikulum ng mga paaralan.
Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,At hindi na lamang ito pagmamay-ari
Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,ng bansang Inglatera.
Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ito ay nauso
Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,sa lahat ng bansang nagsasalita ng Ingles.
Dialogue: 0,0:02:57.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,At bakit hindi?
Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Sa huli, and pinakamagandang edukasyon --
Dialogue: 0,0:03:02.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,ayon sa huling Hanay ng Pinakamagagaling na Pandaigdigang Pamantasan --
Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,ay matatagpuan sa mga pamantasan
Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:11.00,Default,,0000,0000,0000,,ng U.K at ng U.S.
Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Mangyari pa'y ang lahat ay nag-aasam na magkaroon ng karunugan sa Ingles.
Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngunit kung ikaw ay hindi likas na nagsasalita ng Ingles,
Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:19.00,Default,,0000,0000,0000,,kailangan mong pumasa sa pagsusulit.
Dialogue: 0,0:03:19.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngayon, maaari bang
Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,tanggihan ang isang mag-aaral
Dialogue: 0,0:03:23.00,0:03:25.00,Default,,0000,0000,0000,,ayon sa kakayahan sa pagsasalita lamang?
Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Halimbawa, mayroong isang computer scientist
Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,na napakatalino.
Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Kailangan ba nyang maging kasinggaling sa pagsasalita kagaya ng isang abogado??
Dialogue: 0,0:03:32.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Hindi sa tingin ko.
Dialogue: 0,0:03:36.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,HIndi natin tanggap ang mga tulad nila.
Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,NIlalagyan natin ng sagabal
Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,ang kanilang daanan para sila ay pigilan.
Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Hindi nila maaaring makamit ang kanilang mga minimithi
Dialogue: 0,0:03:45.00,0:03:48.00,Default,,0000,0000,0000,,hangga't hindi sila natututo ng Ingles.
Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayaan ninyo akong ipaliwanag ito sa ganitong paraan,
Dialogue: 0,0:03:52.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,kung ako ay makakilala ng isang Olandes na ito lamang ang alam na salita,
Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:58.00,Default,,0000,0000,0000,,na mayroon siyang alam na gamot sa kanser,
Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,dapat ko ba siyang pigilan sa pagpasok sa aking British University?
Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Hindi sa tingin ko.
Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngunit sa katunayan, ito ang ating ginagawa sa kasalukuyan.
Dialogue: 0,0:04:06.00,0:04:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Tayong mga guro ng Ingles ay nagiging tanod.
Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,At kailangan muna tayong mapaniwala
Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,na ang kanilang kakayahan magsalita ng Ingles ay sapat.
Dialogue: 0,0:04:16.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Maaaring maging mapanganib
Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,ang pagbibigay ng lubos na kapangyarihan
Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,sa isang maliit na bahagi ng lipunan.
Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Marahil ang sagabal ay magiging pandaigdigan.
Dialogue: 0,0:04:26.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Okay.
Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ngunit," ang sabi ninyo,
Dialogue: 0,0:04:31.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,"paano naman ang mga pananaliksik?
Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Lahat ng ito'y nasa Ingles."
Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Ang mga aklat ay nasa Ingles,
Dialogue: 0,0:04:37.00,0:04:39.00,Default,,0000,0000,0000,,ang mga pahayagan ay nasa Ingles,
Dialogue: 0,0:04:39.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,ngunit lahat ng ito'y katuparan ng kanilang mga pangarap.
Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Ito ay katupdan ng kailanganing Ingles.
Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:46.00,Default,,0000,0000,0000,,At ngayon ito'y nagpapatuloy.
Dialogue: 0,0:04:46.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Ang aking tanong, ano ang nagyari sa pagsasaling-wika?
Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Kung inyong iisipin ang Islamic Golden Age,
Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:56.00,Default,,0000,0000,0000,,nagkaroon noon ng malawakang pagsasaling-wka.
Dialogue: 0,0:04:56.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Nagsaling-wika sila mula sa Latin at Griyego
Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:01.00,Default,,0000,0000,0000,,patungo sa Arabe, sa Persyano,
Dialogue: 0,0:05:01.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,at ang mga ito'y isinaling-wika
Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,maging sa wikang Aleman ng Europa,
Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,at maging sa wikang Romano.
Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,At dahil dito, nagliwanag ang Panahon ng Kadiliman sa Europa.
Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngayon, huwag ninyo sana akong masamain;
Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Hindi ako salungat sa pagtuturo ng wikang Ingles,
Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,ng lahat ng mga gurong naririto ngayon.
Dialogue: 0,0:05:18.00,0:05:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Sang-ayon ako na mayroon tayong isang pandaigdigang wika.
Dialogue: 0,0:05:20.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Kailngan natin ito ngayon higit kailanman.
Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngunit salungat ako sa paggamit nito
Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:27.00,Default,,0000,0000,0000,,bilang isang hadlang.
Dialogue: 0,0:05:27.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Nais ba talaga natin na mauwi sa 600 na wika lamang
Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:33.00,Default,,0000,0000,0000,,at may isang pangunahing wika tulad ng Ingles, o Tsino?
Dialogue: 0,0:05:33.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Higit ang kailangan natin. Hanggang saan ang magiging hangganan?
Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ang sistemang ito
Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:41.00,Default,,0000,0000,0000,,ay tumutumbas sa karunugan
Dialogue: 0,0:05:41.00,0:05:44.00,Default,,0000,0000,0000,,sa kaalaman sa wikang Ingles
Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,na hindi na makatwiran.
Dialogue: 0,0:05:46.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,(Palakpakan)
Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:54.00,Default,,0000,0000,0000,,At nais kong ipaalala sa inyo
Dialogue: 0,0:05:54.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,na ang mga naglalakihang pangalan na nagdala
Dialogue: 0,0:05:57.00,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,ng mga karunungan sa kasalukuyang panahon
Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,ay hindi kinailangang magkaroon ng kaalaman sa wikang Ingles,
Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,hindi nila kinailangang makapasa sa isang Ingles na pagsusulit.
Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Isang halimbawa, si Einstein.
Dialogue: 0,0:06:07.00,0:06:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Siya, maiba ako, ay itinuring na kakaiba sa kanyang paaralan
Dialogue: 0,0:06:10.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,sapagkat siya, sa katotohanan, ay isang dyslexic.
Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngunit kabutihang-palad para sa mundo,
Dialogue: 0,0:06:14.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,hindi niya kinailangang pumasa sa isang pagsusulit sa Ingles.
Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Sapagkat ito ay nagsimula lamang noong 1964
Dialogue: 0,0:06:20.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,sa pamamagitan ng TOEFL,
Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:24.00,Default,,0000,0000,0000,,ang pagsusulit sa Amerikanong Ingles .
Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngayon ito ay lumawak na.
Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Laganap na ngayon ang napakaraming uri ng pagsusulit sa Ingles.
Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,At milyon milyong mag-aaral
Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:33.00,Default,,0000,0000,0000,,ang kumukuha nito bawat taon.
Dialogue: 0,0:06:33.00,0:06:35.00,Default,,0000,0000,0000,,At ngayon, maaari mong isipin, ikaw at ako,
Dialogue: 0,0:06:35.00,0:06:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ang halaga ng mga ito ay hindi masama, sila at nararapat lamang
Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,ngunit ito ay nagiging hadlang
Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,para sa napakaraming mahihirap na tao.
Dialogue: 0,0:06:41.00,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaya sa pamamagitan nito, agad nating silang tinatanggihan.
Dialogue: 0,0:06:43.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,(Palakpakan)
Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Naalala ko ang isang ulo ng balita kamakailan lamang:
Dialogue: 0,0:06:49.00,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,"Edukasyon: Isang Dakilang Tagapaghati."
Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngayon naintindihan ko ito,
Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Naunawaan ko kung bakit ang mga tao ay nakapokus sa Ingles.
Dialogue: 0,0:06:56.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Nais nilang ibigay sa kanilang mga anak ang kaginhawahan sa buhay.
Dialogue: 0,0:07:00.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Para makamit ito, kailangan nila ng isang Kanluraning karunugan.
Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Sapagkat, syempre, ang pinakamagagandang hanap-buhay
Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ay napupunta sa mga taong galing sa Kanluraning Pamantasan,
Dialogue: 0,0:07:08.00,0:07:10.00,Default,,0000,0000,0000,,na akin nang nabanggit kanina.
Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Ito ay paikot-ikot lamang.
Dialogue: 0,0:07:12.00,0:07:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Okay.
Dialogue: 0,0:07:14.00,0:07:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayaan ninyo akong isalaysay ang isang kwento tungkol sa dalawang siyentipiko,
Dialogue: 0,0:07:16.00,0:07:18.00,Default,,0000,0000,0000,,dalawang siyentipikong Ingles.
Dialogue: 0,0:07:18.00,0:07:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Mayroon silang isang ekperimento
Dialogue: 0,0:07:20.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,sa may kinalaman sa genetika
Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:25.00,Default,,0000,0000,0000,,at sa unahan at likurang biyas ng mga hayop.
Dialogue: 0,0:07:25.00,0:07:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngunit hindi nila makuha ang nais nilang kahantungan.
Dialogue: 0,0:07:27.00,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Hindi na nila alam ang dapat gawin,
Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,hanggang dumating ang isang siyentipikong Aleman
Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:35.00,Default,,0000,0000,0000,,na nakapagtanto na sila ay gumagamit ng dalawang magkaibang salita
Dialogue: 0,0:07:35.00,0:07:37.00,Default,,0000,0000,0000,,para sa unahan at likurang biyas ng hayop,
Dialogue: 0,0:07:37.00,0:07:41.00,Default,,0000,0000,0000,,samantalang sa genetika ay walang pagkakaiba
Dialogue: 0,0:07:41.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,at maging sa wikang Aleman.
Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaya ayun,
Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,nagkaroon ng kasagutan ang kanilang suliranin.
Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Kung ikaw ay hindi makapag-iisip,
Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,ikaw ay hindi na makakagalaw.
Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngunit kapag ang ibang wika ay maykakayahang maisip ang kaisipang ito,
Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,at, sa pagtutulungan,
Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:59.00,Default,,0000,0000,0000,,maaaring malawak ang ating makamit at matutuhan.
Dialogue: 0,0:08:01.00,0:08:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Ang aking anak na babae,
Dialogue: 0,0:08:03.00,0:08:06.00,Default,,0000,0000,0000,,ay nagpunta mula Inglatera patungo sa Kuwait
Dialogue: 0,0:08:06.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Nag-aral siya ng agham at aghambilang sa salitang Arabe.
Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Ito ay isang paaralang Arabe.
Dialogue: 0,0:08:12.00,0:08:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Kinailangan niya itong isalin sa Ingles sa kanyang paaralang panggramatika.
Dialogue: 0,0:08:15.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,At siya ang pinakamagaling sa kanyang klase
Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,at sa kaniyang mga asignatura.
Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Na nagsasabi sa atin
Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,na, kapag ang isang mag-aaral ang nagtungo sa atin mula sa ibang bansa,
Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:25.00,Default,,0000,0000,0000,,maaaring hindi natin sila nabibigyang halaga
Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,at ang kanilang mga nalalaman,
Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:30.00,Default,,0000,0000,0000,,at ang kaalaman nilang ito ay nasa kanilang sariling wika.
Dialogue: 0,0:08:30.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Kapag ang isang wika ay namatay,
Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,hindi natin malalaman kung ano ang nawala kasama ng wikang ito.
Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Ito ay -- Hindi ko alam kung ito ay napanood ninyo sa CNN kamakailan lamang --
Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,ibinigay nila ang Heroes Award
Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,sa isang pastol na batang Kenyan
Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:47.00,Default,,0000,0000,0000,,na hindi makapag-aral sa gabi sa kanyang pamayanan
Dialogue: 0,0:08:47.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,tulad ng lahat ng ibang bata,
Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,sapagkat ang lamparang de gaas
Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,kapag ito ay umuusok ay nakakasakit sa kanyang mata.
Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,At maging ang gaas ay hindi sapat,
Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,sapagkat ano ang mabibili ng isang dolyar isang araw?
Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaya lumikha siya
Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,ng isang cost-free solar lamp.
Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,At ngayon, ang mga kabataan sa kanyang pamayanan
Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ay nakakakuha ng kaparehong marka sa paaralan
Dialogue: 0,0:09:08.00,0:09:12.00,Default,,0000,0000,0000,,kagaya ng mga kabataan na mayroong elektrisidad sa kanilang tahanan.
Dialogue: 0,0:09:12.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,(Palakpakan)
Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Nang tanggapin niya ang kanyang parangal,
Dialogue: 0,0:09:20.00,0:09:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Binanggit niya ang mga wikang ito:
Dialogue: 0,0:09:22.00,0:09:25.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ang kabataan ay may kakayahang akayin ang Aprika mula sa kalagayan nito ngayon,
Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,isang lupain sa kadiliman,
Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,patungo sa isang lupain ng kaliwanagan."
Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Isang payak ng ideya,
Dialogue: 0,0:09:31.00,0:09:34.00,Default,,0000,0000,0000,,ngunit maaari itong magkaron ng isang makabuluhang kahihinatnan.
Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Ang mga taong walang kaliwanagan,
Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,maging ito ay pisikal o metaporikal,
Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,ay hindi maaaring makapasa sa ating mga pagsusulit,
Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,at hindi natin kailanman matutuklasan ang kanilang mga nalalaman.
Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Huwag nating hayaang masadlak sila at maging tayo
Dialogue: 0,0:09:49.00,0:09:51.00,Default,,0000,0000,0000,,sa dilim.
Dialogue: 0,0:09:51.00,0:09:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ipagdiwang natin ang pagkakaiba-iba.
Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Intindihin ang iyong sariling wika.
Dialogue: 0,0:09:57.00,0:10:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Gamitin ninyo ito sa pagpapalaganap ng mga dakilang ideya.
Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,(Palakpakan)
Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Maraming salamat sa inyong lahat.
Dialogue: 0,0:10:10.00,0:10:13.00,Default,,0000,0000,0000,,(Palakpakan)