1
00:00:07,016 --> 00:00:08,476
၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင်၊

2
00:00:08,476 --> 00:00:13,136
ဂျပန်နဲ့ဒိန်းမတ်မှ သုတေသီအဖွဲ့ဟာ
ကမ္ဘာ့စံချိန် တစ်ခုကို တင်ခဲ့ကြတယ်၊

3
00:00:13,136 --> 00:00:15,716
၁ petabit ဒေတာကို၊

4
00:00:15,716 --> 00:00:18,386
အဆင့်မြင့်ပြတ်သားမှု
ဗီဒီယို နာရီပေါင်း ၁၀၀၀၀ ကျော်ကို--

5
00:00:18,386 --> 00:00:22,256
ကီလိုမီတာ ၅၀ ရှည်တဲ့ နန်းကြိုး အဆုံးအထိ
တစ်စက္ကန့် အတွင်း ပို့ပေးနိုင်ခဲ့ကြတယ်။

6
00:00:22,256 --> 00:00:24,426
အဲဒါဟာ သာမန်နန်းကြိုး မဟုတ်ခဲ့ဘူး။

7
00:00:24,426 --> 00:00:27,466
fiber optic တွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ထားတဲ့
ကြိုးဖြစ်ပြီး

8
00:00:27,466 --> 00:00:29,446
ကျုပ်တို့ ကမ္ဘာကြီး ရစ်ပတ်ချိတ်ဆက်ပေးရင်း

9
00:00:29,446 --> 00:00:32,136
အင်တာနက်ကို ဖြစ်အောင် လုပ်ပေးတဲ့ 
မြင်မရထားတဲ့ ကွန်ရက်ပါ။

10
00:00:32,136 --> 00:00:33,506
ဆယ်စုနှစ်များစွာ ကြာတဲ့အထိ

11
00:00:33,506 --> 00:00:36,496
မြို့ကြီးများနဲ့ နိုင်ငံတွေအကြား 
ဝေးလံတဲ့ ဆက်သွယ်မှုတွေကို

12
00:00:36,496 --> 00:00:38,126
လျှပ်စစ်အချက်ပြမှုတွေကို ကြေးနီနဲ့

13
00:00:38,126 --> 00:00:40,376
ပြုလုပ်ထားတဲ့ ကြိုးများဖြင့်
ပြုလုပ်လာခဲ့ကြရတယ်။

14
00:00:40,376 --> 00:00:42,236
အဲဒါ နှေးခဲ့ပြီး ထိရောက်မှု မရှိခဲ့ဘူး၊

15
00:00:42,236 --> 00:00:47,656
သတ္တုဝါယာကြိုးတွေ ဒေတာပို့နှုန်းကို ကန့်
သတ်ခဲ့ကာ အပူစွမ်းအင်ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ကြတယ်။

16
00:00:47,656 --> 00:00:49,596
ဒါပေမဲ့ ၂၀ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင်၊

17
00:00:49,596 --> 00:00:53,596
အင်ဂျင်နီယာတွေဟာ များစွာမှ သာလွန်တဲ့
ထုတ်လွှင့်နည်းကို တီထွင်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။

18
00:00:53,596 --> 00:00:55,056
သတ္တုအစား၊

19
00:00:55,056 --> 00:01:00,146
ဖန်ကို အရည်ဖျော်ပြီး ပျော့ပြောင်းတဲ့ 
အမျှင်များအဖြစ် ဆွဲဆန့်ယူနိုင်ပြီး

20
00:01:00,146 --> 00:01:04,535
လူ့ဆံပင်ထက်မထူတဲ့ အမျှင်တွေကို 
ကီလိုမီတာ ရာချီအထိ ဆန့်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။

21
00:01:04,535 --> 00:01:06,237
ပြီးတော့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အစား၊

22
00:01:06,237 --> 00:01:11,487
အဲဒီအမျှင်တွေဟာ ဒစ်ဂျီတယ် ဒေတာကို အလင်းရဲ့
ပြောင်းလဲမှုဖြင့် သယ်ပိုးနိုင်ခဲ့တယ်။

23
00:01:11,487 --> 00:01:16,227
ဒါပေမဲ့ အလင်းဟာ မှန်ကို ဖြတ်ကျော်ရမယ့်
အစား ဘယ်လိုလုပ်ပြီး ပြေးသွားနိုင်တာလဲ။

24
00:01:16,227 --> 00:01:21,511
total internal reflection ဆိုတဲ့ ဖြစ်စဉ်
ထဲမှာ အဖြေကို ရှာတွေခဲ့ကြတယ်။

25
00:01:21,511 --> 00:01:23,168
Isaac Newton ရဲ့ ခေတ်ကတည်းက၊

26
00:01:23,168 --> 00:01:26,798
မှန်ဘီလူး ထုတ်လုပ်ကြသူတို့နဲ့
သိပ္ပံပညာရှင်တို့ သိရှိခဲ့ကြတာက

27
00:01:26,798 --> 00:01:31,588
အလင်းဟာ ရေ ဒါမှမဟုတ် မှန်လို မတူတဲ့
ပစ္စည်းတွေကို ဖြတ်သန်းရာမှာ ကွေးတတ်တယ်။

28
00:01:31,588 --> 00:01:36,239
မှန်ထဲမှာ အလင်းတန်းက မှန်ရဲ့မျက်နှာပြင်ကို
မတ်စောက်တဲ့ ထောင့်ဖြင့် ထိချိန်မှာ

29
00:01:36,239 --> 00:01:39,969
၎င်းဟာ လေထဲ ထွက်လိုက်တာနဲ့ 
ကွေးနိုင် ဒါမှမဟုတ် ကောက်သွားနိုင်တယ်။

30
00:01:39,969 --> 00:01:42,959
ဒါပေမဲ့ အလင်းတန်းက
သေးငယ်တဲ့ ထောင့်ဖြင့် ဖြတ်သန်းတဲ့အခါ

31
00:01:42,959 --> 00:01:46,029
ကွေးပုံက သိပ်ကို ဝေးလွန်းလို့ 
ပိတ်မိရက်သား ဖြစ်သွားပြီး

32
00:01:46,029 --> 00:01:48,289
ဖန်ထဲမှာ တချိန်လုံး
ပြန်ကန်ထွက်လျက် ရှိနေမှာပါ။

33
00:01:48,289 --> 00:01:50,729
အခြေအနေကို မှန်ကန်အောင်
ဖန်တီးပေးနိုင်မယ်ဆိုရင်

34
00:01:50,729 --> 00:01:55,549
ပုံမှန် အလင်းအတွက် ကြည်လင်တဲ့အရာဟာ
၎င်းကို မြင်မရအောင် ကာပေးနိုင်ပါတယ်။

35
00:01:55,549 --> 00:01:57,991
လျှပ်စစ် ဒါမှမဟုတ်
ရေဒီယိုနဲ့ ယှဉ်ကြည့်ရင်၊

36
00:01:57,991 --> 00:02:01,781
fiber optic အချက်ပြမှုဟာ ဝေးတဲ့ 
နေရာများအထိကို မသိမသာမျှ အားပျော့တတ်ကာ

37
00:02:01,781 --> 00:02:04,051
လွင့်စင်တဲ့ စွမ်းအင်ဟာလည်း နည်းလှတယ်၊

38
00:02:04,051 --> 00:02:06,581
ပြီးတော့ အမျှင်တွေကို
တအားကွေးမရနိုင်တဲ့အတွက်

39
00:02:06,581 --> 00:02:08,491
အလင်းဟာ လွှတ်ထွက် မသွားနိုင်ပါဘူး။

40
00:02:08,491 --> 00:02:12,791
ဒီနေ့တွင် optical fiber တစ်ခုက လှိုင်အလျား
မျိုးစုံ ရှိတဲ့ အလင်းကို သယ်ပိုးနိုင်တယ်၊

41
00:02:12,791 --> 00:02:15,256
တစ်ခုစီဟာ မတူတဲ့ ဒေတာချန်းနယ်တွေပါ။

42
00:02:15,256 --> 00:02:19,466
fiber optic ကြိုးထဲမှာ အဲဒီလို 
fiber အမျှင်တွေ ရာချီ ပါဝင်ကြတယ်။

43
00:02:19,466 --> 00:02:23,045
ကမ္ဘာတိုက်းကြီးတွေ ဆက်သွယ်ပေးဖို့ အဲဒီလို
ကြိုးတွေကီလိုမီတာ တစ်သန်းကျော်ဟာ

44
00:02:23,045 --> 00:02:25,535
သမုဒ္ဒရာ ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာ
ရှုပ်ယှက်ခတ်နေကြရာ--

45
00:02:25,535 --> 00:02:29,435
အီကွေတာတွင် ကမ္ဘာကြီးကို
အကြိမ် ၃၀ ရစပတ်ဖို့ လုံလောက်မှာပါ။

46
00:02:29,435 --> 00:02:30,631
fiber optic ကြိုးတွေအတွက်

47
00:02:30,631 --> 00:02:33,421
အကွာအဝေးကြောင့် ဒေတာဆိုင်ရာ
ကန့်သတ်မှုဟာ မပြောပလောက်လို့

48
00:02:33,421 --> 00:02:36,851
အင်တာနက်ကို ကမ္ဘာ့ဂြိုဟ် ကွန်ပျူတာလို
ပြောင်းလဲသုံးခွင့် ပြုခဲ့တာပါ။

49
00:02:36,851 --> 00:02:37,651
တိုးတိုးလာနေတဲ့

50
00:02:37,651 --> 00:02:43,221
ကျုပ်တို့ရဲ့ မိုဘိုင်း လုပ်ငန်းတွေနဲ့ ကစား
မှုတွေက ကမ္ဘာ့အဝမ်းရှိ ဒေတာစင်တာကြီးတွေမှာ

51
00:02:43,221 --> 00:02:47,161
တပ်ဆင် နေရာချပေးထားတဲ့ ကွန်ပျူတာ
ဆာဗာတွေကို အားကိုးကြရပါတယ်။

52
00:02:47,161 --> 00:02:49,081
ဒါကို cloud computing လို့ခေါ်ပြီး

53
00:02:49,081 --> 00:02:51,361
ကြီးမားတဲ့ ပြဿနာနှစ်ခု ပေါ်လာရတယ်-

54
00:02:51,361 --> 00:02:54,144
အပူ လွင့်စင်မှုနဲ့
လှိုင်းခွင် လိုအပ်ချက်ပါ။

55
00:02:54,144 --> 00:02:58,844
အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှု အများစုဟာ ပြည်တွင်း 
ဒေတာစင်တာများ အကြားမှာ သွားလာနေကြတာပါ၊

56
00:02:58,844 --> 00:03:03,254
အဲဒီ ထောင်ချီ ဆာဗာတွေကို သမရိုးကျ 
လျှပ်စစ်ကြိုးတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ထားတာပါ။

57
00:03:03,254 --> 00:03:06,286
၎င်းတို့ သုံးကြတဲ့ စွမ်းအင် တစ်ဝက်ကို
အပူအဖြစ် ဆုံးရှုံးကြရတယ်။

58
00:03:06,286 --> 00:03:10,446
အဲဒီအတောအတွင်းမှာ ကြိုးမဲ့ လှိုင်းခွင်
လိုအပ်ချက် ဆက်မြင့်တက်လာနေပြီး

59
00:03:10,446 --> 00:03:13,536
ကျုပ်တို့ မိုဘိုင်းကိရိယာတွေ သုံးကြတဲ့
gigahertz အချက်ပြမှုတွေဟာ

60
00:03:13,536 --> 00:03:16,336
ထုတ်လွှင့်ရေး ဘောင်နားဆီ
ချဉ်းကပ်လာနေကြပါပြီ။

61
00:03:16,336 --> 00:03:19,866
fiber optic တွေဟာ 
သူ့ဘာသာသူ အတော်လေး ကောင်းခဲ့ပြီး

62
00:03:19,866 --> 00:03:24,576
ရည်မှန်းခဲ့ကြတဲ့ cloud နဲ့ မိုဘိုင်းတွက်
ချက်မှုမျှော်လင့်ချက်ကို မြှင့်တင်ခဲ့တယ်။

63
00:03:24,576 --> 00:03:29,826
အခုတော့ ကယ်တင်ပေးမဲ့ နည်းပညာသစ်၊ 
integrated photonics ဆိုတာ ပေါ်လာခဲ့ပါပြီ။

64
00:03:29,827 --> 00:03:32,857
အလင်းကို optical fibre တွေထဲမှာသာ
လိုရာသို့ ပို့နိုင်ရုံမကဘဲ

65
00:03:32,857 --> 00:03:36,217
သေးနုပ်လွန်းတဲ့ ဆီလီကွန်
ဝါယာကြိုးများနဲ့လည်း ပို့ရနိုင်တယ်။

66
00:03:36,217 --> 00:03:39,547
ဆီလီကွန်ဝါယာကြိုးတွေဟာ fiber လို
အလင်းကို ပို့ရာတွင် မကောင်းပါဘူး။

67
00:03:39,547 --> 00:03:42,117
ဒါပေမဲ့ အင်ဂျင်နီယာတွေကို
၎င်းတို့ကို အသုံးပြုပြီး

68
00:03:42,117 --> 00:03:45,067
ကီလိုမီတာ တရာရှိတဲ့ fiber optic 
ကွန်ရက်ထဲက ကိရိယာအားလုံးကို

69
00:03:45,067 --> 00:03:49,237
ဆာဗာများထဲ ပလပ်ထိုးပေးနိုင်တဲ့ ​သေးလှတဲ့
photonic ချီပ်တွေအဖြစ် ပြောင်းပစ်ပြီး

70
00:03:49,237 --> 00:03:53,327
၎င်းတို့ရဲ့ လျှပ်စစ်အချက်ပြမှုတွေကို အလင်း
ဆီနဲ့ ပြောင်းပြန် ပြောင်းလဲပေးနိုင်ကြတယ်။

71
00:03:53,327 --> 00:03:57,699
အဲဒီ လျှပ်စစ်မှအလင်း ပြောင်းလဲရေး ချီပ်တွေ
က ဒေတာစင်တာများထဲက အလေအလွင့်များတဲ့

72
00:03:57,699 --> 00:04:02,809
လျှပ်စစ်ကြိုးတွေကို ပါဝါထိရောက်မှုရှိတဲ့ 
fiber နဲ့ အစားထိုးခွင့် ပြုပါတယ်။

73
00:04:02,809 --> 00:04:07,379
Photonic ချီပ်တွေ ကြိုးမဲ့လှိုင်းခွင် ကန့်
သတ်မှုကို ကျော်လွှားဖို့ ကူပေးနိုင်မယ်။

74
00:04:07,379 --> 00:04:09,641
သုတေသီတို့က မိုဘိုင်း
gigahertz အချက်ပြမှုတွေကို

75
00:04:09,641 --> 00:04:12,651
terahertz ကြိမ်နှုန်းတွေနဲ့ အစားထိုးဖို့
ကြိုးပမ်းနေကြရာ

76
00:04:12,651 --> 00:04:15,581
ဒေတာကို အဆထောင်ချီ
မြန်ဆန်စွာ ပို့ပေးနိုင်မယ်။

77
00:04:15,581 --> 00:04:17,621
ဒါပေမဲ့ အဲဒါတွေဟာ တာတို အချက်ပြမှုတွေပါ-

78
00:04:17,621 --> 00:04:19,721
လေထဲကစိုစွတ်မှုထဲ စုပ်ယူခံနိုင်ရသလို

79
00:04:19,721 --> 00:04:22,221
မြင့်မားတဲ့ အဆောက်အအုံတွေကြောင့်
တားဆီးခံရနိုင်တယ်။

80
00:04:22,221 --> 00:04:25,011
မြို့တွေမှာ ဖြန့်ကျက်ထားမယ့် ကြိုးမဲ့မှ
fiber photonic သို့

81
00:04:25,011 --> 00:04:27,001
ထုတ်လွှင့်ရေး ချီပ်တွေရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်

82
00:04:27,001 --> 00:04:31,431
terahertz အချက်ပြမှုတွေကို ဝေးလံရာသို့
ထပ်ဆင့် ထုတ်လွှင်ပေးနိုင်ပါတယ်။

83
00:04:31,431 --> 00:04:34,069
တည်ငြိမ်တဲ့ကြားခံအရာဖြစ်တဲ့
optical fiber မှတစ်ဆင့်

84
00:04:34,069 --> 00:04:39,429
ဒီလိုနည်းဖြင့် hyperfast ကြိုးမဲ့ ဆက်သွယ်
မှုကို လက်တွေ့ ရုပ်လုံးဖေါ်ပေးနိုင်မှာပါ။

85
00:04:39,429 --> 00:04:40,713
လူ့သမိုင်းတစ်လျှောက်လုံးမှာ

86
00:04:40,713 --> 00:04:44,043
အလင်းဟာ ကျုပ်တို့ကို အမြင်နဲ့ 
အနွေးဓာတ်များဖြင့် ဖြည့်စွမ်းပေးလာခဲ့ရာ

87
00:04:44,043 --> 00:04:49,073
ရုပ်ပိုင်းကမ္ဘာကို စူးစမ်းရင်း နေထိုင်ဖို့
ကြိုးပမ်းရာတွင် တသမတ်တည်း ကူညီပေးခဲ့ပါတယ်။

88
00:04:49,073 --> 00:04:52,812
အခုတော့ ကျုပ်တို့ဟာ အလင်းထဲကို အချက်
အလက်တွေ ထည့်သွင်းပေးပြီး လမ်းညွှန်ပေးရင်း

89
00:04:52,812 --> 00:04:55,762
များပြားလှတဲ့ integrated photonic
ထွက်ပေါက်များဖြင့်၊

90
00:04:55,762 --> 00:04:59,102
fiber optic စူပါအဝေးပြေးလမ်းမကြီး
တစ်လျှောက် ပြေးခိုင်းနိုင်ခြင်းဖြင့်

91
00:04:59,102 --> 00:05:02,882
ပိုကျယ်ဝန်းတဲ့ virtual ကမ္ဘာကြီးကို
တည်ဆောက်လို့ ရလာနိုင်မှာပါ။