WEBVTT

00:00:11.990 --> 00:00:16.887
Będę mówił o ludzkiej motywacji.

00:00:16.887 --> 00:00:20.094
Co skłania nas do działania.

00:00:21.847 --> 00:00:23.856
Na początek,

00:00:23.856 --> 00:00:26.464
zwłaszcza tu w Chicago, 
koło Uniwersytetu,

00:00:26.464 --> 00:00:28.741
na wydziale ekonomii,

00:00:28.741 --> 00:00:33.604
warto przemyśleć popularny model motywacji,

00:00:33.604 --> 00:00:36.340
czyli branie ludzi za szczury.

00:00:36.340 --> 00:00:38.213
Ludzie nie lubią pracować.

00:00:38.213 --> 00:00:40.863
Pozostawieni samym sobie

00:00:40.898 --> 00:00:43.552
siedzielibyśmy na plaży popijając drinki.

00:00:43.963 --> 00:00:48.252
Pracowalibyśmy tylko, by zarobić

00:00:48.252 --> 00:00:51.642
na picie drinków na plaży.

00:00:51.677 --> 00:00:53.638
(Śmiech)

00:00:53.673 --> 00:00:57.129
Motywuje nas rozrywka, a nie praca,

00:00:57.129 --> 00:01:02.400
cała reszta tylko przeszkadza 
w osiągnięciu tego celu.

00:01:02.400 --> 00:01:04.794
To dobry model, ale zapytajmy:

00:01:04.794 --> 00:01:07.707
czy trafnie odzwierciedla 
naszą motywację?

00:01:07.742 --> 00:01:12.212
Czy właśnie to popycha nas do działania?

00:01:12.212 --> 00:01:16.047
Wyobraź sobie wspinaczkę górską.

00:01:16.047 --> 00:01:19.492
Z opowiadań alpinistów wynika,

00:01:19.492 --> 00:01:22.463
Z opowiadań alpinistów wynika,

00:01:22.463 --> 00:01:25.856
że to najgorsze zajęcie na świecie.

00:01:25.856 --> 00:01:27.758
Jest zimno, można odmrozić sobie palce,

00:01:27.758 --> 00:01:30.594
trudno oddychać.

00:01:30.594 --> 00:01:33.497
Wiele lat temu wspinałem się 
na małą górę w Himalajach.

00:01:33.497 --> 00:01:34.987
Pewnie myślicie, że po wejściu na szczyt

00:01:35.007 --> 00:01:37.569
można usiąść i podziwiać widoki.

00:01:37.569 --> 00:01:40.971
Nie! Jest zimno, okropnie, jesteś zmęczony.

00:01:40.971 --> 00:01:46.978
Schodzisz jak najszybciej. (Śmiech)

00:01:46.978 --> 00:01:48.445
Jak się nad tym zastanowić,

00:01:48.445 --> 00:01:52.551
każda chwila jest wyzwaniem,

00:01:52.551 --> 00:01:54.886
wydaje się karą,

00:01:54.886 --> 00:01:58.189
ale po powrocie
chcemy znowu się wspinać.

00:01:58.189 --> 00:02:00.958
Odpocząć i wrócić do wspinaczki.

00:02:00.958 --> 00:02:02.939
Jak to się ma to naszego celu,

00:02:02.974 --> 00:02:05.463
gdzie ludzie siedzą na plaży i piją drinki?

00:02:05.463 --> 00:02:08.098
Ludzie chyba lubią się sekować.

00:02:08.098 --> 00:02:10.167
Chcemy się nękać.

00:02:10.167 --> 00:02:14.417
Może prawdziwa motywacja
to nie relaks,

00:02:14.452 --> 00:02:15.974
ani wygoda,
tylko coś innego.

00:02:15.974 --> 00:02:18.586
Chodzi o osiągnięcia,
o zdobywanie,

00:02:18.586 --> 00:02:23.882
o dążenie do celu
i dojście na jakiś szczyt.

00:02:23.882 --> 00:02:26.634
Zainteresowałem się tym tematem

00:02:26.669 --> 00:02:30.688
po rozmowie z byłym studentem.

00:02:30.688 --> 00:02:33.669
David opuścił uniwersytet,

00:02:33.669 --> 00:02:37.895
został konsultantem 
czy bankierem na Wall Street.

00:02:37.895 --> 00:02:39.670
Pracował dla dużego banku.

00:02:39.670 --> 00:02:43.087
Kilka tygodni pracował nad prezentacją

00:02:43.105 --> 00:02:45.708
dotyczącą przyszłej fuzji firm.

00:02:46.000 --> 00:02:50.504
Pracował wieczorami i po godzinach,

00:02:50.504 --> 00:02:52.376
przygotowywał grafikę, statystyki i opisy.

00:02:52.376 --> 00:02:56.046
Był dumny z pracy, dobrze się bawił.

00:02:56.046 --> 00:02:58.511
Wysłał prezentację szefowi,
a szef powiedział:

00:02:58.546 --> 00:03:01.355
"Dobra robota, ale fuzję odwołano".

00:03:01.355 --> 00:03:04.621
David był w szoku!

00:03:04.621 --> 00:03:07.637
Co ciekawe, od strony proceduralnej

00:03:07.637 --> 00:03:11.087
wszystko było w porządku.

00:03:11.087 --> 00:03:15.030
Zrobił dobrą robotę, podobało mu się,

00:03:15.030 --> 00:03:18.792
szef go docenił

00:03:18.827 --> 00:03:21.434
i miał nawet nadzieję na podwyżkę,

00:03:21.434 --> 00:03:25.543
ale teraz nic go już nie obchodziło.

00:03:25.543 --> 00:03:30.882
Pracował nadal, ale już bez zapału.

00:03:30.882 --> 00:03:34.253
Co się zmieniło?

00:03:34.253 --> 00:03:38.556
Proces zadziałał, ale czegoś brakowało.

00:03:38.556 --> 00:03:42.170
Aby to rozstrzygnąć,
postanowiłem zrobić eksperyment.

00:03:42.170 --> 00:03:45.838
Budowaliśmy zabawki Bionicle.

00:03:45.838 --> 00:03:49.502
Bionicle są podobne do robotów Lego,
mają ok. 40 części,

00:03:49.502 --> 00:03:51.670
i trzeba je zbudować.

00:03:51.670 --> 00:03:54.837
Zaprosiliśmy ludzi do Centrum Studenckiego,

00:03:54.837 --> 00:03:58.042
aby budowali Bionicle za pieniądze.

00:03:58.042 --> 00:04:02.088
Za pierwszego daliśmy 3 dolary

00:04:02.088 --> 00:04:04.849
i spytaliśmy: "Chcesz zbudować następnego?"

00:04:04.849 --> 00:04:08.087
"Za tego dostaniesz 2,70 dolara".

00:04:08.087 --> 00:04:10.856
Potem jeszcze jednego za 2,40?

00:04:10.856 --> 00:04:11.754
2,10?

00:04:11.754 --> 00:04:12.691
1,80?

00:04:12.691 --> 00:04:15.088
I tak dalej, za coraz mniej.

00:04:15.088 --> 00:04:17.728
Badani sami musieli zdecydować,
kiedy przestać.

00:04:17.728 --> 00:04:20.058
W którym momencie zarobione pieniądze

00:04:20.058 --> 00:04:22.507
nie były warte ich czasu.

00:04:22.507 --> 00:04:25.135
Eksperyment miał dwa warianty.

00:04:25.135 --> 00:04:28.087
Pierwszy wariant był taki, jak opisałem.

00:04:28.087 --> 00:04:31.977
Ludzie budowali kolejne zabawki.

00:04:31.977 --> 00:04:34.712
Gdy kończyli,

00:04:34.712 --> 00:04:36.140
braliśmy skończone zabawki

00:04:36.145 --> 00:04:38.087
i chowaliśmy pod biurkiem,

00:04:38.087 --> 00:04:40.150
mówiąc, że po zakończeniu eksperymentu

00:04:40.150 --> 00:04:43.087
rozbierzemy zabawki na części

00:04:43.087 --> 00:04:46.122
dla następnego uczestnika.

00:04:46.122 --> 00:04:49.093
To był wariant "znaczący".

00:04:49.093 --> 00:04:55.628
Dla akademika to małe znaczenie, 
ale zawsze. (Śmiech)

00:04:55.628 --> 00:05:01.772
Drugi wariant nazwaliśmy "syzyfowy".

00:05:01.772 --> 00:05:04.775
Uczestnik budował zabawkę,

00:05:04.775 --> 00:05:06.810
którą po skończeniu zabieraliśmy

00:05:06.810 --> 00:05:08.728
pytając: "Chcesz zbudować drugą?"

00:05:08.728 --> 00:05:12.349
Jeśli tak, dostawali części do kolejnej,

00:05:12.349 --> 00:05:14.022
ale w trakcie, na ich oczach,

00:05:14.023 --> 00:05:17.041
rozbieraliśmy na kawałki tę, 
którą właśnie skończyli.

00:05:17.076 --> 00:05:22.089
Do budowy trzeciej 
dostawali części z pierwszej.

00:05:22.089 --> 00:05:25.965
Jak w recyklingu.

00:05:25.965 --> 00:05:29.595
Nazwę "syzyfowy" wzięliśmy od Syzyfa,

00:05:29.630 --> 00:05:32.986
który wciąż wtaczał ten sam kamień 
pod tę samą górę.

00:05:34.004 --> 00:05:36.430
Byliśmy ciekawi, jak bardzo demotywujący

00:05:36.430 --> 00:05:38.013
był dla Syzyfa fakt,

00:05:38.013 --> 00:05:39.677
że wtacza ten sam głaz na tę samą górę,

00:05:39.677 --> 00:05:42.881
w porównaniu do wtaczania go 
na coraz to inną górę.

00:05:42.881 --> 00:05:46.195
Widok niszczenia czegoś, co zbudowaliśmy,

00:05:46.195 --> 00:05:48.185
i ponowna budowa

00:05:48.185 --> 00:05:52.088
to podstawowy czynnik
odbierania motywacji.

00:05:52.088 --> 00:05:54.087
Nasz eksperyment wykazał,

00:05:54.087 --> 00:05:57.062
że w warunkach "znaczących" 
budowano 11 robotów

00:05:57.062 --> 00:06:00.004
zaś w "syzyfowych" – siedem.

00:06:00.004 --> 00:06:02.585
Prosiliśmy też osoby 
spoza eksperymentu

00:06:02.620 --> 00:06:04.998
o przewidzenie wyników.

00:06:05.301 --> 00:06:09.040
W których warunkach 
powstanie więcej zabawek?

00:06:09.040 --> 00:06:13.109
Zgadywali w dobrym kierunku, 
ale mocno nie docenili efektów.

00:06:13.109 --> 00:06:15.141
Myśleli, że różnica będzie o 1 zabawkę,

00:06:15.176 --> 00:06:18.560
ale była znacznie większa.

00:06:18.816 --> 00:06:21.785
Wszyscy czujemy, że znaczenie jest ważne,

00:06:21.785 --> 00:06:25.671
ale nie rozumiemy, jak bardzo.

00:06:25.671 --> 00:06:29.392
Niedawno miałem wykład 
w dużej firmie softwarowej.

00:06:29.392 --> 00:06:33.466
Grupa pracowników

00:06:33.501 --> 00:06:36.368
pracowała 2 lata nad pewnym produktem,

00:06:36.368 --> 00:06:39.204
i myśleli, że to najlepszy produkt w firmie.

00:06:39.204 --> 00:06:41.227
Po 2 latach pracy

00:06:41.240 --> 00:06:44.629
na tydzień przed moim wykładem,
szef skasował projekt.

00:06:44.664 --> 00:06:50.186
W życiu nie widziałem 
bardziej zdemotywowanych ludzi.

00:06:50.186 --> 00:06:53.851
Czuli się tak, 
jak w tym eksperymencie z Lego.

00:06:53.851 --> 00:06:56.686
Efekt ich ciężkiej pracy 
zniszczono na ich oczach.

00:06:56.686 --> 00:07:01.993
Błąd ich szefa przypominał 
eksperyment z przewidywaniem.

00:07:01.993 --> 00:07:04.717
Rozumiał, że znaczenie jest ważne,

00:07:04.717 --> 00:07:06.159
ale nie rozumiał, jak bardzo.

00:07:06.164 --> 00:07:11.135
Teraz miał zespół 
zdemotywowanych ludzi.

00:07:13.042 --> 00:07:17.685
W naszym eksperymencie

00:07:17.685 --> 00:07:19.673
był ciekawy związek

00:07:19.708 --> 00:07:22.574
między lubieniem Lego i wytrwałością.

00:07:22.579 --> 00:07:25.577
Wydaje się, że ktoś, 
kto lubi Lego, zbuduje więcej,

00:07:25.577 --> 00:07:27.862
a ten, kto nie lubi, zbuduje mniej.

00:07:27.862 --> 00:07:29.787
Będzie jakaś różnica.

00:07:29.787 --> 00:07:32.428
Rzeczywiście takie różnice były.

00:07:32.428 --> 00:07:35.003
W warunkach "znaczących" 
fani Lego zbudowali więcej,

00:07:35.038 --> 00:07:37.471
a inni zbudowali mniej.

00:07:37.471 --> 00:07:40.699
W warunkach "syzyfowych" 
nie było żadnego związku

00:07:40.699 --> 00:07:44.680
czyli odebraliśmy ludziom 
wszelką radość,

00:07:44.680 --> 00:07:48.011
czerpaną z budowania Lego.

00:07:48.011 --> 00:07:50.907
Niektórzy sami z siebie doceniają Lego,

00:07:50.907 --> 00:07:53.357
a nam udało się to zniszczyć.

00:07:53.392 --> 00:07:57.951
(Śmiech)

00:07:58.584 --> 00:08:02.362
W następnym eksperymencie 
chcieliśmy się dowiedzieć,

00:08:02.397 --> 00:08:05.668
jaki wpływ będą miały 
jeszcze mniejsze różnice.

00:08:06.222 --> 00:08:09.726
Rozdaliśmy kartki papieru
z masą liter w rządkach i zadaniem:

00:08:09.726 --> 00:08:12.336
"Znajdź pary liter obok siebie".

00:08:12.371 --> 00:08:14.624
To był losowy zestaw. Zrobiliśmy to samo:

00:08:14.624 --> 00:08:17.272
Płaciliśmy więcej za pierwszą kartkę, 
za drugą mniej, itd.

00:08:18.236 --> 00:08:20.939
Były trzy warianty.

00:08:20.939 --> 00:08:24.639
W pierwszym, przy każdej oddanej kartce

00:08:24.639 --> 00:08:28.207
prosiłem o podpis na górze, 
Patrzyłem na kartkę,

00:08:28.207 --> 00:08:31.525
mówiłem "Aha!" 
i odkładałem kartkę na stos.

00:08:31.525 --> 00:08:35.018
W drugim wariancie nie prosiłem o podpis.

00:08:35.018 --> 00:08:38.138
Bez patrzenia odkładałem kartkę

00:08:38.173 --> 00:08:40.594
na wielki stos.

00:08:40.599 --> 00:08:43.179
Odkładałem bez żadnego potwierdzenia.

00:08:43.179 --> 00:08:45.782
W trzecim wariancie brałem kartki

00:08:45.782 --> 00:08:51.241
i wkładałem prosto do niszczarki. 
(Śmiech)

00:08:51.276 --> 00:08:57.678
Jak długo pracowano
w każdym wariancie?

00:08:57.678 --> 00:09:00.128
Istnieje minimalna płaca,

00:09:00.163 --> 00:09:02.382
za jaką godzimy się pracować.

00:09:02.417 --> 00:09:06.684
Zgoda na niższe zarobki 
oznacza większą satysfakcję.

00:09:06.684 --> 00:09:09.187
Oto wyniki pierwszego wariantu.

00:09:09.187 --> 00:09:10.628
W wariancie z potwierdzeniem, 
gdy mówiłem "Aha!",

00:09:10.628 --> 00:09:14.546
pracowano aż do 0,15 dolara za stronę.

00:09:14.546 --> 00:09:15.960
Naprawdę niska płaca.

00:09:15.960 --> 00:09:19.834
W wariancie z niszczarką,
chcieli dwukrotnie więcej.

00:09:19.834 --> 00:09:23.145
A co się działo, kiedy byli ignorowani?

00:09:23.145 --> 00:09:24.980
Czy ignorowanie działa tak samo 
jak niszczenie?

00:09:24.980 --> 00:09:27.331
Czy tak samo jak potwierdzenie? 
Czy gdzieś pośrodku?

00:09:27.639 --> 00:09:31.308
Wynik był podobny do efektu niszczarki.

00:09:31.308 --> 00:09:34.491
Jeśli chcecie odebrać ludziom motywację,

00:09:34.496 --> 00:09:37.025
niszczenie ich pracy jest skuteczne. (Śmiech)

00:09:37.060 --> 00:09:39.322
Jednak samo ignorowanie

00:09:39.323 --> 00:09:44.522
jest prawie tak samo skuteczne. (Śmiech)

00:09:47.522 --> 00:09:49.625
To była jedna strona motywacji:

00:09:49.631 --> 00:09:54.192
znaczenie naszych działań i uznanie,

00:09:54.227 --> 00:09:57.470
czego dowiedzieliśmy się

00:09:57.470 --> 00:09:59.442
niszcząc motywację ludzi.

00:09:59.971 --> 00:10:01.627
Teraz rozważmy drugą stronę,

00:10:01.627 --> 00:10:03.512
czyli jak bardziej ludzi zmotywować.

00:10:03.512 --> 00:10:07.111
Jak zachęcić do większego wysiłku.

00:10:07.111 --> 00:10:12.051
Wpadłem na to podczas wizyty w IKEI.

00:10:12.051 --> 00:10:16.095
Chociaż lubię IKEĘ, to składanie mebli

00:10:16.095 --> 00:10:20.680
zawsze zajmuje mi dłużej 
niż przewidywałem,

00:10:20.680 --> 00:10:23.795
a instrukcje są niejasne.

00:10:23.795 --> 00:10:27.133
Często muszę się cofać,

00:10:27.133 --> 00:10:31.844
a próbując zgadywać,
mylę się w 50% przypadków.

00:10:31.844 --> 00:10:34.205
Powstaje pytanie:

00:10:34.205 --> 00:10:41.013
Co z tego wynika? 
Czy bardziej lubię swoje meble?

00:10:41.013 --> 00:10:43.262
Czy to, że musiałem je sam złożyć, 
czyli niejako stworzyć,

00:10:43.262 --> 00:10:48.787
sprawia, że czuję z nimi więź?

00:10:48.787 --> 00:10:51.429
Nazwałem to efektem IKEI.

00:10:51.429 --> 00:10:55.960
Podobne wyniki daje pieczenie ciast z proszku.

00:10:55.960 --> 00:10:58.264
Kiedy zaczęto je sprzedawać w latach 50.,

00:10:58.264 --> 00:11:01.099
ku zaskoczeniu producentów

00:11:01.099 --> 00:11:03.066
nie miały wielkiego wzięcia.

00:11:03.066 --> 00:11:04.435
Pytanie: dlaczego?

00:11:04.435 --> 00:11:07.639
Spody do ciast były popularne, ciastka też,

00:11:07.639 --> 00:11:12.210
różne gotowe mieszanki też, 
ale nie ciasta w proszku.

00:11:12.210 --> 00:11:17.448
Podejrzewano, że może wymagają 
za mało pracy.

00:11:17.448 --> 00:11:22.820
Jeśli tylko dodają wodę do proszku,

00:11:22.820 --> 00:11:25.094
i wkładają do piekarnika,

00:11:25.094 --> 00:11:28.794
to nawet gdy ktoś pochwali ciasto,
nie czują, że to ich zasługa.

00:11:28.794 --> 00:11:31.202
Może nie wymagając wysiłku

00:11:31.237 --> 00:11:34.228
ciasta w proszku traciły na uroku.

00:11:34.232 --> 00:11:36.572
Znamy to pod nazwą "Teoria jajka".

00:11:36.572 --> 00:11:39.607
By to przetestować, 
usunięto z mieszanki jajka.

00:11:39.607 --> 00:11:42.644
Reszta proszku była taka sama,

00:11:42.644 --> 00:11:45.286
ale trzeba było samemu 
dodać jajka i mleko.

00:11:46.043 --> 00:11:50.512
W rezultacie ciasta w proszku 
zaczęły się sprzedawać.

00:11:50.512 --> 00:11:55.929
Widocznie większy wkład pracy 
dodaje rzeczom uroku.

00:11:55.929 --> 00:11:57.623
Postanowiliśmy to sprawdzić.

00:11:57.623 --> 00:12:00.429
Daliśmy instrukcje, jak układać origami.

00:12:00.429 --> 00:12:03.907
Na górze jest…

00:12:03.942 --> 00:12:06.584
(Śmiech)

00:12:06.619 --> 00:12:09.207
To lista symboli wraz ze znaczeniem,

00:12:09.242 --> 00:12:12.304
i instrukcja wykorzystująca te symbole.

00:12:12.304 --> 00:12:13.771
Origami nie jest najłatwiejsze,

00:12:13.771 --> 00:12:16.441
więc prosiliśmy o składanie origami.

00:12:16.441 --> 00:12:18.678
Złożone kształty

00:12:18.678 --> 00:12:20.914
nie wyglądały najlepiej,

00:12:20.914 --> 00:12:24.716
to nie byli mistrzowie origami.

00:12:24.716 --> 00:12:28.954
Żeby stwierdzić, 
ile te modele są dla nich warte,

00:12:28.954 --> 00:12:31.263
zrobiliśmy aukcje z licytacją.

00:12:31.263 --> 00:12:35.659
Osoby, które nie składały origami,

00:12:35.659 --> 00:12:37.529
niezbyt się interesowały,

00:12:37.529 --> 00:12:40.929
ale reszta uważała, że to świetne

00:12:40.929 --> 00:12:43.762
i że modele były wspaniałe.

00:12:43.762 --> 00:12:46.385
Co więcej, ci którzy budowali origami,

00:12:46.420 --> 00:12:51.028
poproszeni o przewidzenie, 
na ile inni wycenią dany model,

00:12:51.344 --> 00:12:54.812
myśleli, że wycenią to równie wysoko, 
jak oni sami.

00:12:54.812 --> 00:12:57.429
Ludzie, którzy zbudowali origami

00:12:57.429 --> 00:12:59.818
nie tylko sądzili, że modele są wspaniałe,

00:12:59.818 --> 00:13:04.389
ale byli przekonani, 
że inni też będą tak uważać.

00:13:04.389 --> 00:13:07.058
Tu mamy kolejny warunek, 
który wiąże się z IKEĄ.

00:13:07.058 --> 00:13:09.894
Rozdaliśmy łatwe instrukcje,

00:13:09.894 --> 00:13:12.897
ale część osób nie dostała 
legendy na górze,

00:13:12.897 --> 00:13:17.568
więc nie mieli zasad, 
na jakich była oparta instrukcja.

00:13:17.568 --> 00:13:20.504
Nic dziwnego, że zbudowali 
gorsze origami.

00:13:20.504 --> 00:13:23.345
Naprawdę były brzydsze.
(Śmiech)

00:13:23.345 --> 00:13:25.679
Jakie z tego wnioski?

00:13:25.679 --> 00:13:29.781
Składający oceniali je wyżej, 
niż ci, którzy tylko oceniali,

00:13:29.781 --> 00:13:35.019
ale ci z trudniejszymi instrukcjami
lubili swoje prace jeszcze bardziej.

00:13:35.019 --> 00:13:38.289
Im więcej trudu i wysiłku,

00:13:38.289 --> 00:13:40.095
tym większa satysfakcja.

00:13:40.095 --> 00:13:42.527
A co z oceniającymi?

00:13:42.527 --> 00:13:48.188
Im podobało się mniej, 
bo było obiektywnie brzydsze. (Śmiech)

00:13:50.512 --> 00:13:53.372
Weźmy na przykład dzieci.

00:13:53.372 --> 00:13:57.930
To są moje dzieci.

00:13:57.930 --> 00:14:03.114
Gdybym zapytał: "Za ile sprzedałbyś swoje dzieci?"

00:14:03.114 --> 00:14:04.858
Załóżmy, że mógłbym 
usunąć wszystkie wspomnienia,

00:14:04.863 --> 00:14:06.978
myśli i uczucia do twoich dzieci.

00:14:06.978 --> 00:14:10.354
Ile pieniędzy musiałbym ci za to dać?

00:14:10.354 --> 00:14:15.027
Większość ludzi mówi, że masę pieniędzy.

00:14:15.027 --> 00:14:20.136
Albo wyobraź sobie, że nie masz dzieci,
i idziesz na plac zabaw.

00:14:20.136 --> 00:14:22.179
Spotykasz tam dzieci,
bawisz się z nimi parę godzin,

00:14:22.179 --> 00:14:24.872
i po kilku godzinach dobrze je znasz.

00:14:24.907 --> 00:14:27.496
Kiedy się z nimi żegnasz,
rodzice tych dzieci mówią:

00:14:27.531 --> 00:14:32.840
"One są na sprzedaż, jeśli chcesz"
(Śmiech)

00:14:32.875 --> 00:14:35.880
Ile byś zapłacił?

00:14:35.880 --> 00:14:39.016
Większość z nas nie zapłaciłaby wiele.

00:14:39.016 --> 00:14:43.329
ponieważ…(Śmiech)

00:14:47.206 --> 00:14:51.429
...nasze dzieci mają dla nas wartość
głównie dlatego, że są nasze.

00:14:51.429 --> 00:14:53.475
Podobnie jak z meblami z IKEI,

00:14:53.475 --> 00:14:55.873
są nasze i włożyliśmy w nie dużo wysiłku,

00:14:55.873 --> 00:14:58.203
nie było łatwo,

00:14:58.203 --> 00:15:04.041
instrukcje były niejasne. (Śmiech)

00:15:04.041 --> 00:15:06.445
Mam taką propozycję.

00:15:06.445 --> 00:15:09.596
Stosujemy prosty model pracy:

00:15:09.596 --> 00:15:12.848
motywacja to pieniądze i nic więcej.

00:15:12.848 --> 00:15:15.261
W większości miejsc pracy

00:15:15.261 --> 00:15:17.722
taki stosuje się model.

00:15:17.722 --> 00:15:20.180
Ale to nie jest dobry model.

00:15:20.180 --> 00:15:22.960
Jak tak się rozejrzeć po świecie,

00:15:22.960 --> 00:15:26.998
trudno uznać to za dobry opis 
ludzkiego zachowania.

00:15:26.998 --> 00:15:30.626
Nie jest to zupełnie zły opis,

00:15:30.626 --> 00:15:32.415
ale nie jest też dobry.

00:15:32.415 --> 00:15:34.605
Cenimy wiele innych rzeczy:

00:15:34.605 --> 00:15:40.377
znaczenie, poczucie tworzenia, wyzwania.

00:15:40.377 --> 00:15:43.247
Dopóki nie zrozumiemy tych czynników

00:15:43.247 --> 00:15:46.553
nie stworzymy
odpowiednich warunków.

00:15:46.553 --> 00:15:50.956
Na przykład pieniądze

00:15:50.956 --> 00:15:54.323
mogą zastąpić inne czynniki motywujące.

00:15:54.323 --> 00:15:57.058
Na przykład duma. Możemy sprawić,

00:15:57.063 --> 00:15:59.339
by ludzie byli dumni 
z wysokości zarobków.

00:15:59.339 --> 00:16:01.199
Podobnie z poczuciem osiągnięcia celu, 
czy konkurencją.

00:16:01.199 --> 00:16:04.429
Pieniądze mogą zastąpić te rzeczy,

00:16:04.429 --> 00:16:08.573
ale to nie znaczy, że chodzi nam o pieniądze.

00:16:08.573 --> 00:16:12.430
Ludzie są skomplikowani 
i dążą do różnych celów

00:16:12.430 --> 00:16:13.912
np. we wspinaczce górskiej,

00:16:13.912 --> 00:16:16.398
i zredukowanie tego do wysokości pensji

00:16:16.398 --> 00:16:18.887
nie jest odpowiednim modelem.

00:16:18.887 --> 00:16:21.450
Na koniec porównam

00:16:21.470 --> 00:16:24.470
Adama Smitha i Karola Marksa.

00:16:24.470 --> 00:16:29.060
Adam Smith mówił o wydajności 
w miejscu pracy.

00:16:29.060 --> 00:16:33.262
Przedstawiał to na przykładzie 
produkcji szpilki.

00:16:33.262 --> 00:16:37.635
Wg Smitha, dawanie 
wszystkich etapów pracy

00:16:37.635 --> 00:16:42.472
jednej osobie jest nieefektywne,

00:16:42.472 --> 00:16:47.180
ale 12 osób, gdzie każdy 
wykonuje inny krok,

00:16:47.180 --> 00:16:50.512
daje ogromną wydajność pracy.

00:16:50.512 --> 00:16:54.012
Poziom produkcji 
będzie o wiele wyższy.

00:16:54.012 --> 00:16:58.556
Tu chodziło o efektywność pracy.

00:16:58.556 --> 00:17:02.326
Karol Marks mówił natomiast 
o alienacji przy pracy.

00:17:02.326 --> 00:17:04.563
O poczuciu więzi z pracą.

00:17:04.563 --> 00:17:06.741
Jeśli podzielić produkcję szpilki na 12 etapów

00:17:06.741 --> 00:17:08.895
i każda osoba wykona jeden etap,

00:17:08.900 --> 00:17:12.869
czy będą czuć związek z wynikiem?

00:17:12.869 --> 00:17:14.675
Całymi dniami robią to samo,
nie widzą postępów pracy.

00:17:14.710 --> 00:17:18.269
Nie widzą efektu końcowego.

00:17:18.900 --> 00:17:25.179
Przed rewolucją przemysłową
Adam Smith miał rację.

00:17:25.179 --> 00:17:28.057
Większa wydajność dawała więcej wartości

00:17:28.092 --> 00:17:30.181
niż alienacji siły roboczej.

00:17:30.216 --> 00:17:35.359
W wieku w ekonomii wiedzy

00:17:35.359 --> 00:17:37.296
troszczymy się o wiele spraw.

00:17:37.296 --> 00:17:40.762
W ekonomii wiedzy sprawy się odwróciły.

00:17:40.762 --> 00:17:44.435
W zadaniach jak programowanie
lub budowa komputera,

00:17:44.435 --> 00:17:48.739
podział pracy na drobne zadania

00:17:48.739 --> 00:17:53.010
zwiększyłby efektywność 
w świecie Adama Smitha

00:17:53.010 --> 00:17:58.679
ale czy dałoby ten sam postęp, 
troskę, motywację czy znaczenie?

00:17:58.679 --> 00:18:01.928
Może mamy złe podejście do pracy

00:18:01.928 --> 00:18:04.017
i dzieląc duże zadania na mniejsze

00:18:04.037 --> 00:18:07.216
sami sobie szkodzimy.

00:18:07.251 --> 00:18:11.262
Może teraz jest odwrotnie.

00:18:11.262 --> 00:18:13.321
I na zakończenie,

00:18:13.321 --> 00:18:16.581
możemy zmotywować ludzi 
na wiele sposobów.

00:18:16.600 --> 00:18:20.472
Możemy sprawić, żeby robili więcej,

00:18:20.472 --> 00:18:22.848
ale warto unikać powtarzania

00:18:22.883 --> 00:18:24.779
eksperymentu z Lego w realnym życiu.

00:18:24.814 --> 00:18:27.878
Nie zmniejszajmy ludzkiej motywacji.

00:18:27.878 --> 00:18:30.702
I tak zbyt często to robimy.

00:18:30.708 --> 00:18:32.037
Bardzo dziękuję.

00:18:32.037 --> 00:18:34.201
(Oklaski)