WEBVTT 00:00:00.620 --> 00:00:03.000 Gewoonlijk overkomt het mij, zo'n carrièrecrisis, 00:00:03.000 --> 00:00:05.320 best vaak eigenlijk, op zondagavond, 00:00:05.320 --> 00:00:07.390 als het net donker begint te worden, 00:00:07.390 --> 00:00:10.190 en de kloof tussen mijn verwachtingen 00:00:10.190 --> 00:00:13.760 en de werkelijkheid zo pijnlijk groot is, 00:00:13.760 --> 00:00:17.000 dat ik uiteindelijk mezelf in slaap lig te huilen. 00:00:17.000 --> 00:00:19.000 Ik vertel dit allemaal omdat 00:00:19.000 --> 00:00:22.000 dit niet zomaar iets is waar ik alleen mee zit. 00:00:22.000 --> 00:00:24.000 Misschien denkt u er anders over, 00:00:24.000 --> 00:00:26.000 maar ik denk dat wij tegenwoordig regelmatig 00:00:26.000 --> 00:00:28.000 last hebben van een carrièrecrisis, 00:00:28.000 --> 00:00:30.000 van momenten waarop onze zekerheden 00:00:30.000 --> 00:00:32.000 over ons leven, ons werk 00:00:32.000 --> 00:00:35.500 botsen met een bedreigende werkelijkheid. NOTE Paragraph 00:00:35.500 --> 00:00:39.520 Misschien is het nu wel makkelijker dan ooit een goede boterham te verdienen. 00:00:39.520 --> 00:00:42.000 Maar waarschijnlijk was het nooit zo moeilijk 00:00:42.000 --> 00:00:45.000 om kalm te blijven, en vrij van carrièreangst. 00:00:45.000 --> 00:00:47.000 Ik zou nu graag willen kijken 00:00:47.000 --> 00:00:49.000 naar enkele van de redenen waarom 00:00:49.000 --> 00:00:52.000 we dit gevoel van angst over ons werk hebben. 00:00:52.000 --> 00:00:54.550 En of we misschien slachtoffer zijn van een carrièrecrisis, 00:00:54.550 --> 00:00:57.820 wanneer we onszelf zachtjes in slaap huilen. 00:00:57.820 --> 00:01:01.000 Een van de redenen waarom we hieraan lijden 00:01:01.000 --> 00:01:03.530 is omdat we omringd worden door snobs. NOTE Paragraph 00:01:03.530 --> 00:01:05.740 Nu heb ik slecht nieuws, 00:01:05.740 --> 00:01:08.450 vooral voor onze gasten uit het buitenland. 00:01:08.450 --> 00:01:10.340 Snobisme kent één groot probleem. 00:01:10.340 --> 00:01:12.510 Soms denken mensen die hier niet vandaan komen 00:01:12.510 --> 00:01:15.020 dat snobisme een typisch Brits verschijnsel is, 00:01:15.020 --> 00:01:17.680 met onze fixatie op landhuizen en titels. 00:01:17.680 --> 00:01:19.410 Helaas klopt dat niet. 00:01:19.410 --> 00:01:21.290 Snobisme komt overal ter wereld voor. 00:01:21.290 --> 00:01:23.990 Wij zijn een mondiale organisatie. Dit is een mondiaal fenomeen. 00:01:23.990 --> 00:01:26.000 Het is ... Wat is een snob? 00:01:26.000 --> 00:01:29.000 Een snob is iemand die op basis van een klein stukje van jou 00:01:29.000 --> 00:01:32.200 een totaal beeld vormt van wie je bent. 00:01:32.200 --> 00:01:33.650 Dat is snobisme. NOTE Paragraph 00:01:33.650 --> 00:01:36.000 En het heersende type snobisme 00:01:36.000 --> 00:01:38.130 is momenteel carrièresnobisme. 00:01:38.130 --> 00:01:40.210 Je herkent het meteen op feestjes 00:01:40.210 --> 00:01:43.190 wanneer je die bekende vraag krijgt die zo kenmerkend is 00:01:43.190 --> 00:01:45.850 voor de vroege 21e eeuw: "Wat doe je?" 00:01:45.850 --> 00:01:47.610 En hoe je die vraag beantwoordt, 00:01:47.610 --> 00:01:50.000 bepaalt of mensen enorm verheugd zijn je te zien, 00:01:50.000 --> 00:01:52.200 of op hun horloge kijken en zich excuseren. 00:01:52.200 --> 00:01:53.200 (Gelach) NOTE Paragraph 00:01:53.200 --> 00:01:56.000 Goed, het tegendeel van een snob is je moeder. 00:01:56.000 --> 00:01:58.000 (Gelach) 00:01:58.000 --> 00:02:01.000 Niet zozeer uw moeder of de mijne, 00:02:01.000 --> 00:02:03.000 maar de ideale moeder zogezegd. 00:02:03.000 --> 00:02:05.000 Iemand die niet geeft om wat je bereikt hebt. 00:02:05.000 --> 00:02:07.000 Maar helaas zijn de meeste mensen niet onze moeder. 00:02:07.000 --> 00:02:10.000 Veel mensen koppelen de hoeveelheid tijd, 00:02:10.000 --> 00:02:12.000 en liefde, niet in de zin van romantische liefde, 00:02:12.000 --> 00:02:14.000 al zou dat wel wat zijn, 00:02:14.000 --> 00:02:16.180 maar liefde in het algemeen, en respect 00:02:16.180 --> 00:02:18.650 die ze ons willen geven, direct aan 00:02:18.650 --> 00:02:20.650 onze positie op de sociale ladder. NOTE Paragraph 00:02:20.650 --> 00:02:24.000 En dat verklaart grotendeels waarom we zoveel om onze carrière geven. 00:02:24.000 --> 00:02:27.590 En we zoveel waarde zijn gaan hechten aan materiële zaken. 00:02:27.590 --> 00:02:31.000 Vaak wordt gezegd dat dit een materialistisch tijdperk is, 00:02:31.000 --> 00:02:33.000 en dat we allemaal hebzuchtig zijn. 00:02:33.000 --> 00:02:35.000 We zijn echter niet zozeer materialistisch, 00:02:35.000 --> 00:02:37.000 we leven gewoon in een maatschappij 00:02:37.000 --> 00:02:39.490 die een bepaalde emotionele beloning koppelt 00:02:39.490 --> 00:02:42.000 aan de verwerving van materiële zaken. 00:02:42.000 --> 00:02:44.740 We willen niet de spullen maar de beloning. 00:02:44.740 --> 00:02:47.000 Zo kunnen we luxeartikelen ook bekijken. 00:02:47.000 --> 00:02:49.000 Als u straks iemand in een Ferrari ziet rondrijden, 00:02:49.000 --> 00:02:51.000 denk dan niet: "Daar gaat een hebberig iemand", 00:02:51.000 --> 00:02:54.270 maar: "Dat is iemand die heel kwetsbaar is en liefde nodig heeft." 00:02:54.270 --> 00:02:57.670 Met andere woorden -- (Gelach) 00:02:57.670 --> 00:03:00.860 voel medeleven in plaats van minachting. NOTE Paragraph 00:03:00.860 --> 00:03:02.650 Er zijn nog andere redenen -- 00:03:02.650 --> 00:03:03.970 (Gelach) 00:03:03.970 --> 00:03:07.080 Er zijn redenen waarom het nu misschien moeilijker is dan ooit, 00:03:07.080 --> 00:03:08.140 om kalm te blijven. 00:03:08.140 --> 00:03:11.450 Eén reden -- paradoxaal genoeg gekoppeld aan iets prettigs -- 00:03:11.450 --> 00:03:13.740 is de hoop die we hebben voor onze carrière. 00:03:13.740 --> 00:03:16.000 Nooit waren verwachtingen zo hooggespannen 00:03:16.000 --> 00:03:18.680 over wat mensen tijdens hun leven kunnen bereiken. 00:03:18.680 --> 00:03:22.000 Overal krijgen we te horen dat iedereen alles kan bereiken. 00:03:22.000 --> 00:03:24.000 We schaften de klassenmaatschappij af. 00:03:24.000 --> 00:03:26.000 In ons stelsel kan iedereen opklimmen 00:03:26.000 --> 00:03:28.000 naar elke gewenste positie. 00:03:28.000 --> 00:03:30.000 Dat is een mooie gedachte. 00:03:30.000 --> 00:03:33.830 Daarbij hoort de idee van gelijkheid: in wezen zijn we allen gelijk. 00:03:33.830 --> 00:03:36.310 Er zijn geen scherp afgebakende 00:03:36.310 --> 00:03:38.000 hiërarchieën meer. NOTE Paragraph 00:03:38.000 --> 00:03:40.160 Hierin schuilt één groot probleem. 00:03:40.160 --> 00:03:42.000 En dat probleem heet afgunst. 00:03:42.000 --> 00:03:44.600 Afgunst, er rust een groot taboe op. 00:03:44.600 --> 00:03:48.320 Maar het is wel dé overheersende emotie in de moderne samenleving. 00:03:48.320 --> 00:03:52.000 En afgunst is gekoppeld aan de idee van gelijkheid. Dat zit zo: 00:03:52.000 --> 00:03:55.570 Het zou heel ongebruikelijk zijn als iemand hier, of een van onze kijkers, 00:03:55.570 --> 00:03:57.540 jaloers zou zijn op de koningin. 00:03:57.540 --> 00:04:00.290 Ook al is ze veel rijker dan u, 00:04:00.290 --> 00:04:02.700 en heeft ze een heel groot huis. 00:04:02.700 --> 00:04:07.000 We zijn niet jaloers op haar omdat ze te ongewoon is. 00:04:07.000 --> 00:04:09.000 Ze is gewoon te vreemd. 00:04:09.000 --> 00:04:11.460 We begrijpen haar niet. Ze praat gek. 00:04:11.460 --> 00:04:12.490 Ze is raar. 00:04:12.490 --> 00:04:14.000 Dus we snappen haar niet. 00:04:14.000 --> 00:04:17.000 En als je iemand niet snapt, voel je ook geen afgunst. NOTE Paragraph 00:04:17.000 --> 00:04:20.000 Hoe meer twee mensen op elkaar lijken, qua leeftijd, achtergrond, 00:04:20.000 --> 00:04:23.480 hoe meer zij zich in elkaar herkennen, hoe groter de kans op afgunst is. 00:04:23.480 --> 00:04:26.210 Ga daarom trouwens ook nooit naar een schoolreünie. 00:04:26.210 --> 00:04:28.710 We identificeren ons met niemand zo sterk 00:04:28.710 --> 00:04:30.700 als met onze oude klasgenoten. 00:04:30.700 --> 00:04:32.710 Maar het probleem is dat onze maatschappij 00:04:32.710 --> 00:04:34.890 de hele wereld verandert in een school. 00:04:34.890 --> 00:04:36.830 Iedereen draagt jeans en is hetzelfde. 00:04:36.830 --> 00:04:38.000 Maar toch ook weer niet. 00:04:38.000 --> 00:04:41.300 Naast het gevoel van gelijkheid bestaan dus ook enorme verschillen. 00:04:41.300 --> 00:04:44.000 Dat levert een zeer gespannen situatie op. NOTE Paragraph 00:04:44.000 --> 00:04:46.000 Tegenwoordig is het net zo onwaarschijnlijk 00:04:46.000 --> 00:04:48.000 om even rijk en beroemd te worden als Bill Gates, 00:04:48.000 --> 00:04:50.000 als het in de 17e eeuw was 00:04:50.000 --> 00:04:53.000 om toe te treden tot de Franse adel. 00:04:53.000 --> 00:04:55.000 Maar het voelt niet zo. 00:04:55.000 --> 00:04:58.000 Tijdschriften en andere media geven ons het gevoel 00:04:58.000 --> 00:05:01.000 dat als we maar energie hebben, wat handige technische ideeën, 00:05:01.000 --> 00:05:05.000 en een garage, wij óók iets groots kunnen beginnen. 00:05:05.000 --> 00:05:06.000 (Gelach) 00:05:06.000 --> 00:05:09.000 En de gevolgen hiervan zijn te vinden in de boekwinkel. 00:05:09.000 --> 00:05:12.000 Als u daar bij de zelfhulpafdeling kijkt, 00:05:12.000 --> 00:05:14.000 wat ik soms doe, 00:05:14.000 --> 00:05:16.000 als u de zelfhulpboeken analyseert die nu 00:05:16.000 --> 00:05:18.000 worden uitgegeven, zijn er in wezen twee soorten. 00:05:18.000 --> 00:05:21.000 De eerste zegt: "Je kunt het! Alles is mogelijk!" 00:05:21.000 --> 00:05:24.000 En de andere soort vertelt hoe we moeten omgaan 00:05:24.000 --> 00:05:27.000 met wat we een 'lage eigendunk' noemen, 00:05:27.000 --> 00:05:29.000 of 'een negatief zelfbeeld'. NOTE Paragraph 00:05:29.000 --> 00:05:31.000 Er is een wezenlijk verband 00:05:31.000 --> 00:05:35.000 tussen een samenleving die mensen voorhoudt dat ze alles kunnen, 00:05:35.000 --> 00:05:37.000 en het hebben van een negatief zelfbeeld. 00:05:37.000 --> 00:05:39.000 Dat is een andere manier waarop iets positiefs 00:05:39.000 --> 00:05:41.000 een lelijk bijeffect kan hebben. 00:05:41.000 --> 00:05:44.000 Er is nog een reden waarom we ons angstiger voelen 00:05:44.000 --> 00:05:48.000 over onze carrière en onze status in de wereld, dan ooit te voren. 00:05:48.000 --> 00:05:50.000 En die is ook weer gekoppeld aan iets prettigs. 00:05:50.000 --> 00:05:53.000 Namelijk: meritocratie. NOTE Paragraph 00:05:53.000 --> 00:05:55.000 Iedereen, politici links en rechts, 00:05:55.000 --> 00:05:57.000 is het erover eens dat meritocratie mooi is 00:05:57.000 --> 00:06:01.000 en we moeten streven naar een echte meritocratische samenleving. 00:06:01.000 --> 00:06:05.000 Maar wat is een meritocratische samenleving? 00:06:05.000 --> 00:06:07.000 Dat is een maatschappij waarin je, 00:06:07.000 --> 00:06:09.000 als je talent en energie en vaardigheden hebt, 00:06:09.000 --> 00:06:11.000 de top zult bereiken. Niet houdt je tegen. 00:06:11.000 --> 00:06:14.000 Het is een prachtidee. Het probleem is 00:06:14.000 --> 00:06:16.000 dat als je echt in een samenleving gelooft 00:06:16.000 --> 00:06:19.000 waar degenen die de top verdienen, de top ook bereiken, 00:06:19.000 --> 00:06:22.000 je dus ook, en op een veel kwalijker manier, 00:06:22.000 --> 00:06:25.000 in een samenleving gelooft waar degenen die de goot verdienen, 00:06:25.000 --> 00:06:28.000 ook in de goot belanden, en daar blijven. 00:06:28.000 --> 00:06:31.000 Met andere woorden: je positie in het leven is ineens 00:06:31.000 --> 00:06:33.000 niet meer toevallig, maar verdiend. 00:06:33.000 --> 00:06:36.000 En dat maakt mislukken nog veel verpletterender. NOTE Paragraph 00:06:36.000 --> 00:06:38.000 Wanneer je in de middeleeuwen, in Engeland, 00:06:38.000 --> 00:06:40.000 een heel arm iemand zag, 00:06:40.000 --> 00:06:43.000 werd die persoon 'onfortuinlijk' genoemd. 00:06:43.000 --> 00:06:47.000 Iemand die letterlijk niet door het fortuin was gezegend, een onfortuinlijke. 00:06:47.000 --> 00:06:49.000 Vandaag de dag, en vooral in Amerika, 00:06:49.000 --> 00:06:51.000 wordt iemand in de onderste regionen van de samenleving 00:06:51.000 --> 00:06:54.000 onvriendelijk aangeduid als een 'loser', een verliezer. 00:06:54.000 --> 00:06:57.000 Er is een wezenlijk verschil tussen een onfortuinlijke en een verliezer. 00:06:57.000 --> 00:07:00.000 En dat illustreert 400 jaar evolutie in de samenleving 00:07:00.000 --> 00:07:03.000 en ons geloof in wie er verantwoordelijk is voor ons leven. 00:07:03.000 --> 00:07:06.000 Het zijn niet langer de goden, wij zijn het. Wij hebben het heft in handen. NOTE Paragraph 00:07:06.000 --> 00:07:08.000 Dat is fantastisch als het goed met je gaat, 00:07:08.000 --> 00:07:10.000 maar vernietigend als dat niet zo is. 00:07:10.000 --> 00:07:13.000 In het slechtste geval leidt dat volgens sociologen 00:07:13.000 --> 00:07:17.000 als Emil Durkheim tot hogere zelfmoordcijfers. 00:07:17.000 --> 00:07:20.000 Zelfmoord komt vaker voor in ontwikkelde, individualistische landen 00:07:20.000 --> 00:07:22.000 dan in andere delen van de wereld. 00:07:22.000 --> 00:07:24.000 En een van de redenen daarvoor is dat mensen alles 00:07:24.000 --> 00:07:26.000 wat er met hen gebeurt, heel persoonlijk opvatten. 00:07:26.000 --> 00:07:30.000 Zij zijn eigenaar van hun eigen succes, maar ook van hun eigen falen. NOTE Paragraph 00:07:30.000 --> 00:07:32.000 Is er ook nog ontsnapping mogelijk aan die druk 00:07:32.000 --> 00:07:34.000 die ik zojuist heb geschetst? 00:07:34.000 --> 00:07:36.000 Ik denk van wel. Laten we het eens bekijken. 00:07:36.000 --> 00:07:38.000 Neem nu de meritocratie. 00:07:38.000 --> 00:07:41.000 Het idee dat iedereen krijgt wat hem toekomt. 00:07:41.000 --> 00:07:44.000 Volgens mij een idioot idee, volslagen idioot. 00:07:44.000 --> 00:07:46.000 Ik steun elke linkse of rechtse politicus 00:07:46.000 --> 00:07:48.000 met enigszins acceptabele meritocratische denkbeelden. 00:07:48.000 --> 00:07:50.000 Ik ben zelf ook een meritocraat in die zin. 00:07:50.000 --> 00:07:52.000 Maar het is gekkenwerk om te denken dat we ooit 00:07:52.000 --> 00:07:56.000 een werkelijke meritocratie zullen bereiken. Een onmogelijke droom. NOTE Paragraph 00:07:56.000 --> 00:07:58.000 De gedachte dat we een samenleving creëren 00:07:58.000 --> 00:08:00.000 waar letterlijk iedereen punten krijgt, 00:08:00.000 --> 00:08:02.000 de goeden bovenaan en de slechten onderaan, 00:08:02.000 --> 00:08:04.000 en dat dit helemaal naar behoren werkt, dat is onmogelijk. 00:08:04.000 --> 00:08:06.000 Er zijn gewoon te veel onzekere factoren. 00:08:06.000 --> 00:08:08.000 Ongelukken, hoe je geboren wordt, 00:08:08.000 --> 00:08:11.000 er kan zomaar iets op iemands hoofd vallen, ziekte, wat dan ook. 00:08:11.000 --> 00:08:13.000 We kunnen dat nooit allemaal een cijfer geven. 00:08:13.000 --> 00:08:15.000 We zullen nooit iedereen op waarde kunnen schatten. NOTE Paragraph 00:08:15.000 --> 00:08:18.000 Een prachtig citaat van Augustinus uit "De Stad van God" 00:08:18.000 --> 00:08:22.000 luidt dat het een zonde is iemand te beoordelen op zijn ambt. 00:08:22.000 --> 00:08:24.000 Met andere woorden: 00:08:24.000 --> 00:08:26.000 het is een zonde je een beeld te vormen van iemand 00:08:26.000 --> 00:08:28.000 op grond van zijn visitekaartje. 00:08:28.000 --> 00:08:30.000 Het is niet de positie die telt. 00:08:30.000 --> 00:08:32.000 En volgens Augustinus 00:08:32.000 --> 00:08:34.000 kan alleen God iedereen op zijn plaats zetten. 00:08:34.000 --> 00:08:36.000 En dat gebeurt op de Dag des Oordeels 00:08:36.000 --> 00:08:38.000 met engelen en trompetten en de hemel die opensplijt. 00:08:38.000 --> 00:08:41.000 Krankzinnig idee voor een vrijdenker zoals ik. 00:08:41.000 --> 00:08:43.000 Toch schuilt er iets heel waardevols in dat idee. NOTE Paragraph 00:08:43.000 --> 00:08:47.000 Het betekent: oordeel niet te snel. 00:08:47.000 --> 00:08:50.000 Je kunt iemands werkelijke waarde niet weten. 00:08:50.000 --> 00:08:52.000 Dat is een deel van iemand dat wij niet kennen. 00:08:52.000 --> 00:08:55.000 En we moeten niet doen alsof dat wel zo is. 00:08:55.000 --> 00:08:58.000 Er is nog iets anders dat soelaas biedt. 00:08:58.000 --> 00:09:01.000 Wanneer we denken aan mislukken in het leven, 00:09:01.000 --> 00:09:03.000 zijn we hier niet zozeer bang voor vanwege 00:09:03.000 --> 00:09:05.000 het verlies van inkomen of status. 00:09:05.000 --> 00:09:09.000 We vrezen het oordeel en de spot van anderen. En terecht. NOTE Paragraph 00:09:09.000 --> 00:09:11.000 Weet u, de belangrijkste bron voor spot 00:09:11.000 --> 00:09:13.000 is vandaag de dag de krant. 00:09:13.000 --> 00:09:15.000 U kunt de krant niet openslaan of hij staat vol met 00:09:15.000 --> 00:09:17.000 mensen die er een zooitje van hebben gemaakt. 00:09:17.000 --> 00:09:20.000 Met de foute persoon naar bed geweest, fout spul geslikt. 00:09:20.000 --> 00:09:22.000 Een foute wet aangenomen of wat dan ook. 00:09:22.000 --> 00:09:25.000 En nu zijn zij een bron van spot. 00:09:25.000 --> 00:09:28.000 Dus ze zijn mislukt. En worden 'losers' genoemd. 00:09:28.000 --> 00:09:30.000 Maar is er dan geen alternatief? 00:09:30.000 --> 00:09:32.000 De westerse traditie kent een prachtig alternatief. 00:09:32.000 --> 00:09:35.000 Dat is de tragedie. NOTE Paragraph 00:09:35.000 --> 00:09:38.000 Het treurspel uit de theaters van de oude Grieken 00:09:38.000 --> 00:09:40.000 in de vijfde eeuw voor Christus, was een kunstvorm 00:09:40.000 --> 00:09:43.000 gewijd aan het falen van mensen. 00:09:43.000 --> 00:09:47.000 En hen mededogen verlenen, 00:09:47.000 --> 00:09:51.000 wat ze in het gewone leven niet zouden krijgen. 00:09:51.000 --> 00:09:52.000 Toen ik een paar jaar geleden hierover nadacht, 00:09:52.000 --> 00:09:54.000 ging ik naar "The Sunday Sport", 00:09:54.000 --> 00:09:57.000 een sensatiekrantje dat ik niet zou aanraden te gaan lezen 00:09:57.000 --> 00:09:59.000 als u het niet al kent. 00:09:59.000 --> 00:10:01.000 En ik had een gesprek met hen 00:10:01.000 --> 00:10:04.000 over enkele van de grote westerse tragedies. 00:10:04.000 --> 00:10:06.000 Ik was benieuwd hoe zij de essentie zouden vatten 00:10:06.000 --> 00:10:09.000 van bepaalde verhalen als ze als nieuws 00:10:09.000 --> 00:10:12.000 op een zaterdagmiddag bij de redactie zouden binnenkomen. NOTE Paragraph 00:10:12.000 --> 00:10:14.000 Dus vertelde ik over Othello. Ze kenden het verhaal niet maar waren wel geboeid. 00:10:14.000 --> 00:10:15.000 (Gelach) 00:10:15.000 --> 00:10:18.000 En ik vroeg hen een krantenkop voor dit verhaal te maken. 00:10:18.000 --> 00:10:21.000 Het werd: "Immigrant doodt senatorsdochter uit blinde liefde" 00:10:21.000 --> 00:10:23.000 in chocoladeletters. 00:10:23.000 --> 00:10:25.000 Ik vertelde ze het verhaal van Madame Bovary. 00:10:25.000 --> 00:10:27.000 Een ontdekking waarover ze ook heel enthousiast waren. 00:10:27.000 --> 00:10:32.000 Ze schreven: "Koopzieke overspelige slikt rattengif na kredietfraude". 00:10:32.000 --> 00:10:33.000 (Gelach) 00:10:33.000 --> 00:10:35.000 En nu mijn favoriet. 00:10:35.000 --> 00:10:37.000 Die jongens zijn echt geniaal op hun manier. 00:10:37.000 --> 00:10:39.000 Mijn favoriet is "Koning Oedipus" van Sophokles. 00:10:39.000 --> 00:10:42.000 "Verblind na sex met moeder". 00:10:42.000 --> 00:10:45.000 (Gelach) 00:10:45.000 --> 00:10:47.000 (Applaus) NOTE Paragraph 00:10:47.000 --> 00:10:50.000 Dus aan de ene kant van mijn spectrum 00:10:50.000 --> 00:10:52.000 staat het boulevardblaadje. 00:10:52.000 --> 00:10:55.000 En aan de andere kant de tragedie en het treurspel. 00:10:55.000 --> 00:10:57.000 Ik bepleit dus in feite dat we iets 00:10:57.000 --> 00:10:59.000 zouden moeten leren van het treurspel. 00:10:59.000 --> 00:11:02.000 Het zou idioot zijn Hamlet een 'loser' te noemen. 00:11:02.000 --> 00:11:05.000 Hij is geen verliezer, ook al heeft hij verloren. 00:11:05.000 --> 00:11:07.000 Dat is de boodschap van de tragedie voor ons, 00:11:07.000 --> 00:11:10.000 en waarom het zo ontzettend belangrijk is. NOTE Paragraph 00:11:10.000 --> 00:11:12.000 Wat er tegenwoordig ook aan de hand is, 00:11:12.000 --> 00:11:14.000 en waarom we zo benauwd zijn, 00:11:14.000 --> 00:11:17.000 is dat de samenleving geen kern heeft die niet-menselijk is. 00:11:17.000 --> 00:11:19.000 We zijn de eersten die in een wereld leven 00:11:19.000 --> 00:11:22.000 waarin we niets anders aanbidden dan onszelf. 00:11:22.000 --> 00:11:24.000 We hebben een hoge dunk van onszelf. Prima. 00:11:24.000 --> 00:11:27.000 We zijn op de maan geweest. We hebben hele bijzondere dingen gedaan. 00:11:27.000 --> 00:11:29.000 En dus zijn we geneigd onszelf te aanbidden. NOTE Paragraph 00:11:29.000 --> 00:11:31.000 Onze helden zijn menselijke helden. 00:11:31.000 --> 00:11:33.000 Dat is nog nooit eerder voorgekomen. 00:11:33.000 --> 00:11:35.000 De meeste andere samenlevingen hadden in de kern 00:11:35.000 --> 00:11:37.000 de aanbidding voor iets bovenaards: een god, 00:11:37.000 --> 00:11:39.000 een geest, een natuurkracht, het heelal. 00:11:39.000 --> 00:11:42.000 Wat dan ook, iets anders dat wordt aanbeden. 00:11:42.000 --> 00:11:44.000 We zijn dat afgeleerd. 00:11:44.000 --> 00:11:46.000 Daarom trekt de natuur ons ook zo aan. 00:11:46.000 --> 00:11:49.000 Niet omdat dat zo gezond is, ook al wordt het vaak wel zo gebracht. 00:11:49.000 --> 00:11:53.000 Maar omdat het een vlucht is uit het menselijke mierennest. 00:11:53.000 --> 00:11:55.000 Een vlucht voor onze eigen rivaliteit, 00:11:55.000 --> 00:11:57.000 en onze eigen drama's. 00:11:57.000 --> 00:11:59.000 Daarom zien we graag gletsjers en oceanen, 00:11:59.000 --> 00:12:03.000 en beschouwen we de aarde van buitenaf. 00:12:03.000 --> 00:12:07.000 We willen graag in contact zijn met iets dat niet-menselijk is. 00:12:07.000 --> 00:12:11.000 Dat is enorm belangrijk voor ons. NOTE Paragraph 00:12:11.000 --> 00:12:14.000 Ik heb het nu gehad over succes en mislukken. 00:12:14.000 --> 00:12:17.000 Een van de interessante kanten van succes 00:12:17.000 --> 00:12:19.000 is dat we denken te weten wat het inhoudt. 00:12:19.000 --> 00:12:21.000 Als ik zeg dat er iemand achter het scherm staat 00:12:21.000 --> 00:12:24.000 die heel erg succesvol is, hebt u daar meteen allerlei ideeën bij. 00:12:24.000 --> 00:12:26.000 U denkt dan dat diegene veel geld heeft verdiend, 00:12:26.000 --> 00:12:29.000 of roem heeft verworven op een bepaald terrein. 00:12:29.000 --> 00:12:31.000 Mijn eigen theorie over succes, en ik ben zeer 00:12:31.000 --> 00:12:34.000 geïnteresseerd in succes, ik wil heel graag succes hebben. 00:12:34.000 --> 00:12:36.000 Ik denk altijd: "Hoe kan ik succesvoller worden?" 00:12:36.000 --> 00:12:38.000 Maar naarmate ik ouder word, ga ik ook meer relativeren 00:12:38.000 --> 00:12:40.000 over wat het woord 'succes' eigenlijk betekent. NOTE Paragraph 00:12:40.000 --> 00:12:42.000 Dit is een inzicht dat ik had over succes. 00:12:42.000 --> 00:12:45.000 Je kunt niet overal succesvol in zijn. 00:12:45.000 --> 00:12:47.000 Er wordt veel gepraat over de balans tussen werken en leven. 00:12:47.000 --> 00:12:50.000 Onzin. Je kunt niet alles hebben. Dat kan niet. 00:12:50.000 --> 00:12:52.000 Dus elke visie op succes 00:12:52.000 --> 00:12:54.000 moet ook erkennen wat er bij inschiet, 00:12:54.000 --> 00:12:56.000 waar het element van verlies zit. 00:12:56.000 --> 00:12:59.000 En wie wijs leeft, aanvaardt ook 00:12:59.000 --> 00:13:02.000 dat er een element moet zijn van niet-slagen. NOTE Paragraph 00:13:02.000 --> 00:13:04.000 En heel vaak zijn onze ideeën 00:13:04.000 --> 00:13:06.000 over wat succesvol leven inhoudt, 00:13:06.000 --> 00:13:09.000 niet onze eigen ideeën. 00:13:09.000 --> 00:13:11.000 We zuigen ze op van anderen. 00:13:11.000 --> 00:13:13.000 Voor mannen is dat meestal de vader. 00:13:13.000 --> 00:13:15.000 En voor vrouwen de moeder. 00:13:15.000 --> 00:13:18.000 Deze boodschap wordt al zo'n 80 jaar door psychoanalytici verkondigd. 00:13:18.000 --> 00:13:21.000 En ook al heeft niemand er echt goed naar geluisterd, ik denk dat het waar is. NOTE Paragraph 00:13:21.000 --> 00:13:23.000 Ook zuigen we boodschappen op 00:13:23.000 --> 00:13:25.000 van alles wat op tv is, van reclames 00:13:25.000 --> 00:13:27.000 tot markering, noem maar op. 00:13:27.000 --> 00:13:29.000 Dit zijn enorm sterke krachten, 00:13:29.000 --> 00:13:33.000 die bepalen wat we willen en hoe we onszelf zien. 00:13:33.000 --> 00:13:36.000 Wanneer we horen dat bankier een respectabel beroep is 00:13:36.000 --> 00:13:38.000 willen we allemaal bankier worden. 00:13:38.000 --> 00:13:41.000 Zodra het niet meer zo respectabel is, zijn we niet meer geïnteresseerd. 00:13:41.000 --> 00:13:44.000 We zijn zeer ontvankelijk. NOTE Paragraph 00:13:44.000 --> 00:13:47.000 Dus wat ik wil bepleiten is niet 00:13:47.000 --> 00:13:49.000 dat we onze ideeën over succes opgeven. 00:13:49.000 --> 00:13:51.000 Maar we moeten wel zorgen dat het onze eigen ideeën zijn. 00:13:51.000 --> 00:13:53.000 We moeten ons concentreren op onze ideeën. 00:13:53.000 --> 00:13:56.000 Er ons ervan verzekeren dat ze van ons zijn, 00:13:56.000 --> 00:13:58.000 dat we echt de makers van onze eigen ambities zijn. 00:13:58.000 --> 00:14:00.000 Want het is erg genoeg als je niet krijgt wat je wilt. 00:14:00.000 --> 00:14:03.000 Erger is het nog als je een idee hebt 00:14:03.000 --> 00:14:06.000 van wat je wilt, maar uiteindelijk moet ontdekken 00:14:06.000 --> 00:14:09.000 dat je dat eigenlijk helemaal niet wilde. NOTE Paragraph 00:14:09.000 --> 00:14:11.000 Hiermee ga ik afsluiten. 00:14:11.000 --> 00:14:14.000 Wat ik nog wil benadrukken, is 00:14:14.000 --> 00:14:16.000 hoe dan ook, succes, ja. 00:14:16.000 --> 00:14:18.000 Maar laten we aanvaarden dat onze ideeën soms afwijken. 00:14:18.000 --> 00:14:21.000 Laten we onze gedachten over succes eens nader beschouwen. 00:14:21.000 --> 00:14:25.000 En ervoor zorgen dat onze ideeën over succes werkelijk van onszelf zijn. 00:14:25.000 --> 00:14:27.000 Dank u wel. 00:14:27.000 --> 00:14:43.000 (Applaus) NOTE Paragraph 00:14:43.000 --> 00:14:45.000 Chris Anderson: Dat was interessant. Hoe verzoent u 00:14:45.000 --> 00:14:50.000 het idee van iemand die -- 00:14:50.000 --> 00:14:53.000 dat het slecht is iemand te zien als een 'loser', 00:14:53.000 --> 00:14:57.000 met het idee van je leven in eigen hand nemen? 00:14:57.000 --> 00:15:00.000 En dat een samenleving die dat stimuleert, 00:15:00.000 --> 00:15:03.000 misschien niet zonder winnaars en verliezers kan? NOTE Paragraph 00:15:03.000 --> 00:15:06.000 Alain de Botton: Ja, ik denk dat het vooral de willekeur is 00:15:06.000 --> 00:15:08.000 van het winnen en verliezen wat ik wilde benadrukken. 00:15:08.000 --> 00:15:10.000 Want het accent ligt vandaag de dag zoveel 00:15:10.000 --> 00:15:12.000 op de rechtvaardigheid van alles. 00:15:12.000 --> 00:15:14.000 Daar spreken politici altijd over. 00:15:14.000 --> 00:15:17.000 Nu geloof ik heilig in rechtvaardigheid, maar het is gewoon onmogelijk. 00:15:17.000 --> 00:15:19.000 Dus moeten we alles doen wat we kunnen, 00:15:19.000 --> 00:15:21.000 alles wat we kunnen om het na te streven. 00:15:21.000 --> 00:15:23.000 Maar aan het eind van het liedje moeten we bedenken 00:15:23.000 --> 00:15:26.000 dat wie we ook tegenover ons hebben, wat er ook met hen is gebeurd, 00:15:26.000 --> 00:15:29.000 er een groot element van toeval meespeelt. 00:15:29.000 --> 00:15:31.000 En daarvoor probeer ik ruimte te scheppen. 00:15:31.000 --> 00:15:33.000 Anders wordt het wel erg claustrofobisch. NOTE Paragraph 00:15:33.000 --> 00:15:35.000 Chris Anderson: Maar gelooft u dat u 00:15:35.000 --> 00:15:37.000 uw vriendelijkere, mildere filosofie over werk 00:15:37.000 --> 00:15:41.000 kunt combineren met een succesvolle economie? 00:15:41.000 --> 00:15:43.000 Of kan dat volgens u niet? 00:15:43.000 --> 00:15:45.000 Of zouden we daar niet zoveel nadruk op moeten leggen? NOTE Paragraph 00:15:45.000 --> 00:15:48.000 Alain de Botton: De nachtmerrie is de gedachte dat 00:15:48.000 --> 00:15:52.000 we mensen het best aan het werk krijgen door ze angst aan te jagen. 00:15:52.000 --> 00:15:55.000 En hoe hardvochtiger de omgeving 00:15:55.000 --> 00:15:57.000 hoe meer mensen de uitdaging aangaan. 00:15:57.000 --> 00:16:01.000 Bedenk eens wie je als ideale vader zou willen hebben. 00:16:01.000 --> 00:16:04.000 De ideale vader is iemand die streng maar zachtaardig is. 00:16:04.000 --> 00:16:06.000 De lijn daartussen is moeilijk te trekken. 00:16:06.000 --> 00:16:10.000 We hebben zogezegd vaderfiguren nodig in onze samenleving, 00:16:10.000 --> 00:16:12.000 om te voorkomen dat we in extremen vervallen. 00:16:12.000 --> 00:16:16.000 Dat is de autoritaire, straffende figuur aan de ene kant, 00:16:16.000 --> 00:16:20.000 En de lakse, losgeslagen optie aan de andere kant. NOTE Paragraph 00:16:20.000 --> 00:16:22.000 Chris Anderson: Alain de Botton. NOTE Paragraph 00:16:22.000 --> 00:16:24.000 Alain de Botton: Dank u wel. 00:16:24.000 --> 00:16:34.000 (Applaus)