[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.12,0:00:02.81,Default,,0000,0000,0000,,Năm vừa rồi...
Dialogue: 0,0:00:02.84,0:00:04.04,Default,,0000,0000,0000,,thật thảm hại.
Dialogue: 0,0:00:04.06,0:00:05.86,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:00:08.57,0:00:12.12,Default,,0000,0000,0000,,Đó là lần đầu tôi ăn món cơm Jollof \Ncủa người Nigeria.
Dialogue: 0,0:00:12.15,0:00:13.73,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:00:14.62,0:00:17.48,Default,,0000,0000,0000,,Thật ra, một cách nghiêm túc mà nói,
Dialogue: 0,0:00:17.50,0:00:20.31,Default,,0000,0000,0000,,tôi đã trải qua khá nhiều xáo trộn cá nhân.
Dialogue: 0,0:00:21.24,0:00:23.42,Default,,0000,0000,0000,,Đối mặt với căng thẳng trầm trọng,
Dialogue: 0,0:00:23.44,0:00:25.46,Default,,0000,0000,0000,,tôi đã phải chịu đựng\Nmột nỗi lo sợ.
Dialogue: 0,0:00:26.54,0:00:29.23,Default,,0000,0000,0000,,Có những ngày,\Ntôi chẳng thể làm được gì.
Dialogue: 0,0:00:30.34,0:00:32.23,Default,,0000,0000,0000,,Lại có những ngày,
Dialogue: 0,0:00:32.26,0:00:35.54,Default,,0000,0000,0000,,tôi chỉ muốn nằm trên giường và khóc.
Dialogue: 0,0:00:36.66,0:00:41.91,Default,,0000,0000,0000,,Bác sĩ của tôi hỏi liệu tôi có muốn \Nnói chuyện với bác sĩ sức khỏe tâm thần
Dialogue: 0,0:00:41.93,0:00:44.03,Default,,0000,0000,0000,,về nỗi lo sợ và sự căng thẳng của mình.
Dialogue: 0,0:00:44.77,0:00:46.07,Default,,0000,0000,0000,,Sức khỏe tâm thần ư?
Dialogue: 0,0:00:46.97,0:00:50.86,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã không nói năng gì và\Nlắc đầu quầy quậy để phản đối.
Dialogue: 0,0:00:53.24,0:00:56.100,Default,,0000,0000,0000,,Tôi cảm thấy xấu hổ một cách sâu sắc.
Dialogue: 0,0:00:58.41,0:01:01.85,Default,,0000,0000,0000,,Tôi cảm thấy sức nặng của sự sỉ nhục.
Dialogue: 0,0:01:03.14,0:01:05.50,Default,,0000,0000,0000,,Tôi có một gia đình luôn yêu thương và \Nủng hộ
Dialogue: 0,0:01:05.52,0:01:07.83,Default,,0000,0000,0000,,và những người bạn vô cùng trung thành,
Dialogue: 0,0:01:07.85,0:01:12.42,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi vẫn không thể nào \Ntâm sự với một ai đó
Dialogue: 0,0:01:12.45,0:01:14.48,Default,,0000,0000,0000,,về nỗi đau của mình.
Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:20.47,Default,,0000,0000,0000,,Tôi cảm thấy ngạt thở \Nbởi sự cứng nhắc
Dialogue: 0,0:01:20.50,0:01:22.78,Default,,0000,0000,0000,,của khái niệm nam tính \Nở người châu Phi chúng tôi
Dialogue: 0,0:01:23.76,0:01:25.88,Default,,0000,0000,0000,,"Mọi người có những vấn đề thực sự,\NSangu ạ.
Dialogue: 0,0:01:25.90,0:01:27.36,Default,,0000,0000,0000,,Phấn chấn lên!"
Dialogue: 0,0:01:28.96,0:01:30.94,Default,,0000,0000,0000,,Lần đầu tôi nghe đến\N"sức khỏe tâm thần"
Dialogue: 0,0:01:31.88,0:01:35.84,Default,,0000,0000,0000,,tôi đang là một học sinh nội trú \Ndi cư từ Ghana
Dialogue: 0,0:01:35.87,0:01:37.80,Default,,0000,0000,0000,,tới Peddie School tại New Jersey.
Dialogue: 0,0:01:39.07,0:01:42.47,Default,,0000,0000,0000,,Tôi khi đó vừa trải qua\Ncú sốc tinh thần
Dialogue: 0,0:01:42.50,0:01:45.05,Default,,0000,0000,0000,,do cùng lúc mất đi 7 người yêu thương\Nchỉ trong 1 tháng.
Dialogue: 0,0:01:46.57,0:01:48.02,Default,,0000,0000,0000,,Y tá ở trường,
Dialogue: 0,0:01:48.05,0:01:52.11,Default,,0000,0000,0000,,thực sự lo lắng cho tôi\N-Chúa phù hộ cô ấy-
Dialogue: 0,0:01:52.14,0:01:54.09,Default,,0000,0000,0000,,nên đã hỏi thăm \Nvề sức khỏe tinh thần của tôi.
Dialogue: 0,0:01:55.43,0:01:57.41,Default,,0000,0000,0000,,"Cô ấy thần kinh à?" \NTôi thầm nghĩ.
Dialogue: 0,0:01:58.21,0:02:00.66,Default,,0000,0000,0000,,Cô ấy không biết tôi là \Nmột người đàn ông Châu Phi sao?
Dialogue: 0,0:02:00.68,0:02:01.70,Default,,0000,0000,0000,,(Cười lớn)
Dialogue: 0,0:02:01.72,0:02:03.59,Default,,0000,0000,0000,,Như Okonkwo trong "Things Fall Apart",
Dialogue: 0,0:02:03.62,0:02:08.36,Default,,0000,0000,0000,,đàn ông Châu Phi chúng tôi\Nkhông để ý hay thể hiện cảm xúc của mình.
Dialogue: 0,0:02:08.97,0:02:10.66,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi tự giải quyết vấn đề của mình
Dialogue: 0,0:02:10.69,0:02:12.23,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)
Dialogue: 0,0:02:13.18,0:02:15.18,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi tự giải quyết vấn đề.
Dialogue: 0,0:02:15.20,0:02:19.98,Default,,0000,0000,0000,,Tôi gọi anh trai và cười nhạo \Nvề những người "Oyibo" - người da trắng
Dialogue: 0,0:02:19.100,0:02:21.86,Default,,0000,0000,0000,,và những căn bệnh kỳ quái của họ
Dialogue: 0,0:02:21.88,0:02:25.12,Default,,0000,0000,0000,,trầm cảm, ADD và những thứ "kỳ quặc" khác
Dialogue: 0,0:02:26.50,0:02:28.49,Default,,0000,0000,0000,,Lớn lên ở Tây Phi,
Dialogue: 0,0:02:28.52,0:02:32.90,Default,,0000,0000,0000,,khi nói đến thuật ngữ "mental",\Nngười ta nghĩ ngay tới một người điên
Dialogue: 0,0:02:32.92,0:02:35.16,Default,,0000,0000,0000,,bẩn thỉu, tóc bù xù,
Dialogue: 0,0:02:35.19,0:02:37.96,Default,,0000,0000,0000,,nửa trần truồng loăng quăng trên phố.
Dialogue: 0,0:02:39.08,0:02:40.90,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đều biết người đàn ông này
Dialogue: 0,0:02:40.93,0:02:43.21,Default,,0000,0000,0000,,Bố mẹ vẫn cảnh báo chúng ta về hắn
Dialogue: 0,0:02:43.82,0:02:45.36,Default,,0000,0000,0000,,"Mẹ ơi mẹ, tại sao ông ấy điên?"
Dialogue: 0,0:02:45.39,0:02:46.60,Default,,0000,0000,0000,,"Nghiện đấy!
Dialogue: 0,0:02:46.62,0:02:49.01,Default,,0000,0000,0000,,Nếu con dám ngó ngàng tới thuốc phiện,\Ncon sẽ như ông ta."
Dialogue: 0,0:02:49.04,0:02:50.23,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:02:50.98,0:02:53.04,Default,,0000,0000,0000,,Bạn mắc viêm phổi,
Dialogue: 0,0:02:53.07,0:02:55.60,Default,,0000,0000,0000,,mẹ bạn sẽ hối hả đưa bạn \Ntới bệnh viện gần nhất
Dialogue: 0,0:02:55.62,0:02:57.01,Default,,0000,0000,0000,,để chữa trị.
Dialogue: 0,0:02:58.09,0:03:00.71,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nếu là trầm cảm,
Dialogue: 0,0:03:01.46,0:03:04.86,Default,,0000,0000,0000,,mục sư ở khu vực bạn sống \Nsẽ thực hiện đuổi tà
Dialogue: 0,0:03:04.88,0:03:06.73,Default,,0000,0000,0000,,và đổ lỗi cho phù thủy ở ngôi làng.
Dialogue: 0,0:03:07.30,0:03:10.20,Default,,0000,0000,0000,,Theo Tổ chức Y tế Thế giới,
Dialogue: 0,0:03:10.22,0:03:13.28,Default,,0000,0000,0000,,sức khỏe tâm thần là khả năng đối chọi
Dialogue: 0,0:03:13.30,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,với những căng thẳng thường ngày \Ntrong cuộc sống
Dialogue: 0,0:03:15.92,0:03:19.36,Default,,0000,0000,0000,,để làm việc năng suất và hiệu quả
Dialogue: 0,0:03:19.39,0:03:23.02,Default,,0000,0000,0000,,và để có thể\Nđóng góp cho cộng đồng.
Dialogue: 0,0:03:23.50,0:03:30.11,Default,,0000,0000,0000,,Sức khỏe tâm thần bao gồm sự phát triển\Ncảm xúc, tâm lý và xã hội của mỗi người.
Dialogue: 0,0:03:30.86,0:03:35.62,Default,,0000,0000,0000,,Trên thế giới hiện có 75%\Nca mắc bệnh lý tâm thần
Dialogue: 0,0:03:35.64,0:03:38.27,Default,,0000,0000,0000,,được tìm thấy ở các nước kém phát triển.
Dialogue: 0,0:03:38.30,0:03:40.13,Default,,0000,0000,0000,,Song, hầu hết các chính phủ châu Phi
Dialogue: 0,0:03:40.15,0:03:44.36,Default,,0000,0000,0000,,không đầu tư quá 1% ngân sách \Nchăm sóc sức khỏe
Dialogue: 0,0:03:44.38,0:03:45.66,Default,,0000,0000,0000,,vào lĩnh vực sức khỏe tâm thần.
Dialogue: 0,0:03:46.68,0:03:47.86,Default,,0000,0000,0000,,Tệ hơn nữa,
Dialogue: 0,0:03:47.88,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,đội ngũ bác sĩ tâm lý ở châu Phi\Nhiện thiếu hụt trầm trọng.
Dialogue: 0,0:03:52.84,0:03:57.12,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ như Nigeria,\Nchỉ có khoảng 200 bác sĩ
Dialogue: 0,0:03:57.81,0:04:00.83,Default,,0000,0000,0000,,khi mà dân số đạt mức 200 triệu người.
Dialogue: 0,0:04:02.42,0:04:03.89,Default,,0000,0000,0000,,Và trên toàn bộ Châu Phi,
Dialogue: 0,0:04:03.92,0:04:07.82,Default,,0000,0000,0000,,90% dân số không được tiếp cận điều trị.
Dialogue: 0,0:04:08.68,0:04:10.43,Default,,0000,0000,0000,,Hậu quả là,
Dialogue: 0,0:04:10.46,0:04:13.46,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi chịu đựng sự cô độc,
Dialogue: 0,0:04:13.49,0:04:15.93,Default,,0000,0000,0000,,im lặng vì hổ thẹn.
Dialogue: 0,0:04:17.50,0:04:22.17,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi, những người Phi,\Nthường nhìn nhận sức khỏe tâm thần với khoảng cách,
Dialogue: 0,0:04:22.84,0:04:24.05,Default,,0000,0000,0000,,sự thờ ơ,
Dialogue: 0,0:04:24.54,0:04:25.71,Default,,0000,0000,0000,,một chút tội lỗi,
Dialogue: 0,0:04:26.13,0:04:27.34,Default,,0000,0000,0000,,sợ hãi,
Dialogue: 0,0:04:27.93,0:04:29.22,Default,,0000,0000,0000,,và giận dữ.
Dialogue: 0,0:04:30.31,0:04:34.99,Default,,0000,0000,0000,,Trong một nghiên cứu bởi Arboleda-Flórez,
Dialogue: 0,0:04:35.01,0:04:38.67,Default,,0000,0000,0000,,trực tiếp đưa ra câu hỏi\N"Đâu là nguyên nhân của bệnh lý tâm thần?"
Dialogue: 0,0:04:39.67,0:04:44.95,Default,,0000,0000,0000,,34% người Nigeria được khảo sát\Nđã trả lời do dùng thuốc sai cách;
Dialogue: 0,0:04:46.34,0:04:51.52,Default,,0000,0000,0000,,19% nói rằng do thần thánh\Nvà ý chí của Chúa.
Dialogue: 0,0:04:51.55,0:04:52.85,Default,,0000,0000,0000,,(Cười lớn)
Dialogue: 0,0:04:53.45,0:04:54.91,Default,,0000,0000,0000,,12%,
Dialogue: 0,0:04:56.13,0:04:58.90,Default,,0000,0000,0000,,cho rằng liên quan đến phù thủy\Nvà bị ám hồn.
Dialogue: 0,0:04:59.80,0:05:04.36,Default,,0000,0000,0000,,Rất ít người biết đến\Nnguyên nhân thực sự của bệnh lý tâm thần,
Dialogue: 0,0:05:04.38,0:05:06.03,Default,,0000,0000,0000,,như di truyền,
Dialogue: 0,0:05:06.05,0:05:07.99,Default,,0000,0000,0000,,địa vị kinh tế xã hội,
Dialogue: 0,0:05:08.01,0:05:09.60,Default,,0000,0000,0000,,chiến tranh,
Dialogue: 0,0:05:09.63,0:05:11.04,Default,,0000,0000,0000,,bất đồng
Dialogue: 0,0:05:11.07,0:05:12.58,Default,,0000,0000,0000,,hoặc do mất mát người thân.
Dialogue: 0,0:05:14.01,0:05:16.90,Default,,0000,0000,0000,,Sự kỳ thị bệnh lý tâm thần
Dialogue: 0,0:05:16.92,0:05:21.39,Default,,0000,0000,0000,,thường gây ra hiện tượng tẩy chay\Nvà ác quỷ hóa những người bệnh.
Dialogue: 0,0:05:22.44,0:05:26.43,Default,,0000,0000,0000,,Phóng viên ảnh Robin Hammond\Nđã ghi lại tư liệu về sự ngược đãi này...
Dialogue: 0,0:05:26.46,0:05:27.85,Default,,0000,0000,0000,,ở Uganda,
Dialogue: 0,0:05:28.84,0:05:30.17,Default,,0000,0000,0000,,ở Somalia,
Dialogue: 0,0:05:31.27,0:05:33.10,Default,,0000,0000,0000,,và ở đây, Nigeria.
Dialogue: 0,0:05:35.55,0:05:36.90,Default,,0000,0000,0000,,Đối với tôi,
Dialogue: 0,0:05:38.06,0:05:40.38,Default,,0000,0000,0000,,nỗi sợ hãi là một điều cá nhân.
Dialogue: 0,0:05:42.12,0:05:43.75,Default,,0000,0000,0000,,Vào năm 2009,
Dialogue: 0,0:05:44.80,0:05:47.90,Default,,0000,0000,0000,,tôi nhận được một cuộc gọi điên rồ\Nlúc nửa đêm.
Dialogue: 0,0:05:49.36,0:05:51.71,Default,,0000,0000,0000,,Người bạn thân nhất của tôi
Dialogue: 0,0:05:51.73,0:05:56.87,Default,,0000,0000,0000,,một chàng trai trẻ hiện đại, thông minh, \Ntrầm tĩnh, thu hút
Dialogue: 0,0:05:56.89,0:05:59.04,Default,,0000,0000,0000,,được chẩn đoán mắc tâm thần phân liệt.
Dialogue: 0,0:06:00.60,0:06:05.02,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã chứng kiến một vài người bạn \Ntừ thuở thơ ấu giật lùi lại.
Dialogue: 0,0:06:07.32,0:06:08.84,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghe tiếng cười khúc khích.
Dialogue: 0,0:06:09.63,0:06:11.22,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghe cả những tiếng thì thầm.
Dialogue: 0,0:06:12.19,0:06:14.42,Default,,0000,0000,0000,,"Cậu đã nghe chuyện nó bị điên chưa?"
Dialogue: 0,0:06:15.28,0:06:17.80,Default,,0000,0000,0000,,(Kru English) "Nó bị điên rồi!"
Dialogue: 0,0:06:17.85,0:06:22.17,Default,,0000,0000,0000,,Những nhận xét xúc phạm, tự hạ phẩm giá \Nvề tình trạng của người bạn ấy
Dialogue: 0,0:06:22.19,0:06:26.17,Default,,0000,0000,0000,,những từ ngữ chúng ta sẽ chẳng bao giờ\Nnói với một người mắc ung thư
Dialogue: 0,0:06:26.19,0:06:27.95,Default,,0000,0000,0000,,hoặc với bệnh nhân sốt rét.
Dialogue: 0,0:06:28.66,0:06:32.34,Default,,0000,0000,0000,,Thế nhưng, bằng cách nào đó,\Nmỗi khi nhắc tới bệnh tâm thần,
Dialogue: 0,0:06:32.37,0:06:35.42,Default,,0000,0000,0000,,sự thiếu hiểu biết của chúng ta\Nđã tước mất toàn bộ sự cảm thông
Dialogue: 0,0:06:36.72,0:06:40.89,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đứng về phía bạn mình\Nkhi những người xung quanh cô lập anh ấy
Dialogue: 0,0:06:42.16,0:06:44.49,Default,,0000,0000,0000,,tình bạn của chúng tôi không hề dao động
Dialogue: 0,0:06:45.85,0:06:48.93,Default,,0000,0000,0000,,Lẳng lặng, tôi bắt đầu hứng thú\Nvới sức khỏe tâm thần.
Dialogue: 0,0:06:49.87,0:06:52.51,Default,,0000,0000,0000,,Được truyền cảm hứng từ \Nhoàn cảnh khó khăn của bạn mình
Dialogue: 0,0:06:52.53,0:06:55.85,Default,,0000,0000,0000,,tôi đã giúp thành lập hội sinh viên \Ncó quan tâm đặc biệt tới sức khỏe tâm thần
Dialogue: 0,0:06:55.88,0:06:57.53,Default,,0000,0000,0000,,tại trường đại học của mình.
Dialogue: 0,0:06:57.56,0:07:00.93,Default,,0000,0000,0000,,Và trong suốt nhiệm kỳ hỗ trợ sinh viên khác \Nở trường đại học,
Dialogue: 0,0:07:00.96,0:07:04.92,Default,,0000,0000,0000,,tôi đã hỗ trợ nhiều bạn\Nvượt qua thử thách về mặt tinh thần của họ
Dialogue: 0,0:07:05.45,0:07:07.97,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã chứng kiến \Nnhững sinh viên người Phi vật vã
Dialogue: 0,0:07:07.99,0:07:09.83,Default,,0000,0000,0000,,và không thể nói ra với ai.
Dialogue: 0,0:07:10.75,0:07:14.74,Default,,0000,0000,0000,,Thậm chí với kiến thức đã có\Nvà những câu chuyện như trên đây,
Dialogue: 0,0:07:14.77,0:07:16.75,Default,,0000,0000,0000,,tôi vẫn phải vật lộn,
Dialogue: 0,0:07:16.78,0:07:21.35,Default,,0000,0000,0000,,và không thể nói với ai mỗi khi phải\Nđối mặt với cảm giác lo âu của chính mình
Dialogue: 0,0:07:21.37,0:07:25.34,Default,,0000,0000,0000,,tận sâu thẳm là nỗi sợ \Ntrở thành một kẻ điên.
Dialogue: 0,0:07:27.92,0:07:29.11,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả mọi người
Dialogue: 0,0:07:29.88,0:07:32.06,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đặc biệt là người Phi chúng tôi
Dialogue: 0,0:07:32.96,0:07:38.86,Default,,0000,0000,0000,,cần nhận ra rằng những đấu tranh tinh thần\Nkhông hề làm giảm đi sự nam tính
Dialogue: 0,0:07:38.89,0:07:41.78,Default,,0000,0000,0000,,hay chấn thương tâm lý không hề\Nlàm chúng ta yếu đi.
Dialogue: 0,0:07:42.94,0:07:47.64,Default,,0000,0000,0000,,Sức khỏe tâm thần cũng quan trọng\Nnhư sức khỏe thể chất vậy.
Dialogue: 0,0:07:48.58,0:07:52.99,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta cần phải ngưng chịu đựng\Ntrong im lặng.
Dialogue: 0,0:07:54.12,0:07:57.58,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta phải ngưng châm biếm bệnh tật
Dialogue: 0,0:07:57.60,0:07:59.81,Default,,0000,0000,0000,,và ngưng tổn thương những người \Nđang chịu đau đớn
Dialogue: 0,0:08:01.58,0:08:03.04,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nói chuyện với bạn mình.
Dialogue: 0,0:08:04.01,0:08:05.59,Default,,0000,0000,0000,,Với những người bạn yêu thương.
Dialogue: 0,0:08:06.57,0:08:08.34,Default,,0000,0000,0000,,Với các chuyên gia sức khỏe.
Dialogue: 0,0:08:09.62,0:08:10.90,Default,,0000,0000,0000,,Hãy cứ mong manh.
Dialogue: 0,0:08:11.80,0:08:13.67,Default,,0000,0000,0000,,Với tất cả sự tự tin
Dialogue: 0,0:08:14.52,0:08:17.04,Default,,0000,0000,0000,,rằng bạn không hề đơn độc.
Dialogue: 0,0:08:18.19,0:08:20.37,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nói nếu bạn đang gặp khó khăn.
Dialogue: 0,0:08:22.59,0:08:26.12,Default,,0000,0000,0000,,Thành thật với cảm xúc của chính mình
Dialogue: 0,0:08:26.14,0:08:27.80,Default,,0000,0000,0000,,không hề làm chúng ta yếu đuối;
Dialogue: 0,0:08:28.81,0:08:30.35,Default,,0000,0000,0000,,mà khiến chúng ta "người" hơn.
Dialogue: 0,0:08:31.68,0:08:36.22,Default,,0000,0000,0000,,Đã đến lúc chấm dứt sự coi thường\Nvẫn gắn liền với bệnh về tâm thần.
Dialogue: 0,0:08:37.11,0:08:40.52,Default,,0000,0000,0000,,Lần tới nếu bạn nghe tới chữ "tâm thần",
Dialogue: 0,0:08:41.41,0:08:43.40,Default,,0000,0000,0000,,đừng liên hệ nó với một người điên.
Dialogue: 0,0:08:44.34,0:08:45.55,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nghĩ tới tôi.
Dialogue: 0,0:08:45.98,0:08:47.90,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)
Dialogue: 0,0:08:47.92,0:08:49.21,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn các bạn.
Dialogue: 0,0:08:49.23,0:08:53.22,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)