[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.12,0:00:02.81,Default,,0000,0000,0000,,Ostatni rok...\N
Dialogue: 0,0:00:02.84,0:00:04.04,Default,,0000,0000,0000,,był dla mnie jak piekło.
Dialogue: 0,0:00:04.06,0:00:05.86,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:00:08.57,0:00:12.12,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszy raz zjadłem nigeryjski "jollof".
Dialogue: 0,0:00:12.15,0:00:13.73,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:00:14.62,0:00:17.48,Default,,0000,0000,0000,,Tak na poważnie,
Dialogue: 0,0:00:17.50,0:00:20.31,Default,,0000,0000,0000,,przeszedłem przez wewnętrzny chaos.
Dialogue: 0,0:00:21.24,0:00:23.42,Default,,0000,0000,0000,,Zmierzyłem się z ogromnym stresem,
Dialogue: 0,0:00:23.44,0:00:25.46,Default,,0000,0000,0000,,doświadczyłem ataku paniki.
Dialogue: 0,0:00:26.54,0:00:29.23,Default,,0000,0000,0000,,Nie mogłem pracować przez kilka dni.
Dialogue: 0,0:00:30.34,0:00:32.49,Default,,0000,0000,0000,,A w inne dni
Dialogue: 0,0:00:32.49,0:00:36.66,Default,,0000,0000,0000,,chciało mi się tylko leżeć i płakać.
Dialogue: 0,0:00:36.66,0:00:41.91,Default,,0000,0000,0000,,Lekarz spytał, czy chciałbym pomówić\Nze specjalistą od zdrowia psychicznego
Dialogue: 0,0:00:41.93,0:00:44.03,Default,,0000,0000,0000,,o stresie i lęku.
Dialogue: 0,0:00:44.77,0:00:46.07,Default,,0000,0000,0000,,Zdrowie psychiczne?
Dialogue: 0,0:00:46.97,0:00:50.86,Default,,0000,0000,0000,,Zamilkłem i energicznie pokręciłem głową.
Dialogue: 0,0:00:53.24,0:00:56.100,Default,,0000,0000,0000,,Poczułem głęboki wstyd.
Dialogue: 0,0:00:58.41,0:01:01.85,Default,,0000,0000,0000,,Poczułem ciężar piętna.
Dialogue: 0,0:01:03.14,0:01:05.50,Default,,0000,0000,0000,,Mam kochającą, oddaną rodzinę
Dialogue: 0,0:01:05.52,0:01:07.83,Default,,0000,0000,0000,,i niewiarygodnie lojalnych przyjaciół,
Dialogue: 0,0:01:07.85,0:01:10.85,Default,,0000,0000,0000,,a jednak nie umiałem przemóc się,
Dialogue: 0,0:01:10.85,0:01:14.48,Default,,0000,0000,0000,,żeby powiedzieć komuś o moim bólu.
Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:20.47,Default,,0000,0000,0000,,Czułem się przyduszony surową strukturą
Dialogue: 0,0:01:20.50,0:01:22.78,Default,,0000,0000,0000,,afrykańskiej męskości.
Dialogue: 0,0:01:23.76,0:01:25.88,Default,,0000,0000,0000,,"Ludzie mają prawdziwe problemy, Sangu.
Dialogue: 0,0:01:25.90,0:01:27.36,Default,,0000,0000,0000,,Ogarnij się!"
Dialogue: 0,0:01:28.96,0:01:31.88,Default,,0000,0000,0000,,Gdy pierwszy raz usłyszałem \No zdrowiu psychicznym,
Dialogue: 0,0:01:31.88,0:01:35.84,Default,,0000,0000,0000,,byłem uczniem w szkole z internatem,\Nświeżo po przyjeździe z Ghany
Dialogue: 0,0:01:35.87,0:01:37.80,Default,,0000,0000,0000,,do Peddie School w New Jersey.
Dialogue: 0,0:01:39.07,0:01:42.47,Default,,0000,0000,0000,,Spotkało mnie brutalne przeżycie:
Dialogue: 0,0:01:42.50,0:01:45.05,Default,,0000,0000,0000,,straciłem w miesiąc siedem bliskich osób.
Dialogue: 0,0:01:46.57,0:01:48.02,Default,,0000,0000,0000,,Pielęgniarkę szkolną
Dialogue: 0,0:01:48.05,0:01:52.11,Default,,0000,0000,0000,,martwiły moje przejścia, \Nniech ją Bóg błogosławi,
Dialogue: 0,0:01:52.14,0:01:54.09,Default,,0000,0000,0000,,pytała o moje zdrowie psychiczne.
Dialogue: 0,0:01:55.43,0:01:57.41,Default,,0000,0000,0000,,Pomyślałem: "Odbiło jej?
Dialogue: 0,0:01:58.21,0:02:00.66,Default,,0000,0000,0000,,Nie wie, że jestem Afrykaninem?".
Dialogue: 0,0:02:00.68,0:02:01.68,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:02:01.68,0:02:04.07,Default,,0000,0000,0000,,Tak jak Okonkwa w powieści\N"Wszystko rozpada się",
Dialogue: 0,0:02:04.07,0:02:08.36,Default,,0000,0000,0000,,mężczyźni z Afryki ani nie myślą\No uczuciach, ani ich nie pokazują.
Dialogue: 0,0:02:08.97,0:02:10.66,Default,,0000,0000,0000,,Radzimy sobie z problemami.
Dialogue: 0,0:02:10.69,0:02:12.23,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:02:13.18,0:02:15.18,Default,,0000,0000,0000,,Radzimy sobie z problemami.
Dialogue: 0,0:02:15.20,0:02:19.98,Default,,0000,0000,0000,,Zadzwoniłem do brata\Ni śmiałem się z "oyibo", białych ludzi,
Dialogue: 0,0:02:19.100,0:02:21.86,Default,,0000,0000,0000,,z ich dziwnych chorób,
Dialogue: 0,0:02:21.88,0:02:25.12,Default,,0000,0000,0000,,depresji, ADD i tych "dziwnych rzeczy".
Dialogue: 0,0:02:26.50,0:02:28.49,Default,,0000,0000,0000,,Dorastając w Afryce Zachodniej,
Dialogue: 0,0:02:28.52,0:02:32.90,Default,,0000,0000,0000,,pojęcie "psychiczny" oznacza szaleńca
Dialogue: 0,0:02:32.92,0:02:35.16,Default,,0000,0000,0000,,z brudnymi dredami,
Dialogue: 0,0:02:35.19,0:02:37.96,Default,,0000,0000,0000,,który bredzi półnagi na ulicy.
Dialogue: 0,0:02:39.08,0:02:40.90,Default,,0000,0000,0000,,Znamy ten typ człowieka.
Dialogue: 0,0:02:40.93,0:02:43.21,Default,,0000,0000,0000,,Rodzice ostrzegali nas przed nim.
Dialogue: 0,0:02:43.40,0:02:45.46,Default,,0000,0000,0000,,"Mamo, dlaczego on jest szalony?".
Dialogue: 0,0:02:45.46,0:02:46.46,Default,,0000,0000,0000,,"Przez narkotyki!
Dialogue: 0,0:02:46.46,0:02:49.17,Default,,0000,0000,0000,,Możesz skończyć tak jak on,\Njeśli tylko na nie spojrzysz".
Dialogue: 0,0:02:49.17,0:02:50.23,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:02:50.98,0:02:53.04,Default,,0000,0000,0000,,Zachorujcie na zapalenie płuc,
Dialogue: 0,0:02:53.07,0:02:56.87,Default,,0000,0000,0000,,a matka pogna z wami\Ndo najbliższego szpitala na leczenie.
Dialogue: 0,0:02:58.09,0:03:00.71,Default,,0000,0000,0000,,Ale ośmielcie się stwierdzić depresję,
Dialogue: 0,0:03:01.46,0:03:04.86,Default,,0000,0000,0000,,a lokalny pastor będzie wypędzać demony
Dialogue: 0,0:03:04.88,0:03:06.99,Default,,0000,0000,0000,,i oskarżać wiedźmy w wiosce.
Dialogue: 0,0:03:07.30,0:03:10.20,Default,,0000,0000,0000,,Według WHO
Dialogue: 0,0:03:10.22,0:03:13.28,Default,,0000,0000,0000,,zdrowie psychiczne oznacza radzenie sobie
Dialogue: 0,0:03:13.30,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,ze stresującymi sytuacjami w życiu,
Dialogue: 0,0:03:15.92,0:03:19.36,Default,,0000,0000,0000,,tak, żeby pracować owocnie i wydajnie,
Dialogue: 0,0:03:19.39,0:03:23.02,Default,,0000,0000,0000,,i żeby wnieść wkład dla społeczeństwa.
Dialogue: 0,0:03:23.50,0:03:30.11,Default,,0000,0000,0000,,Zdrowie psychiczne to emocjonalny,\Npsychologiczny i społeczny dobrobyt.
Dialogue: 0,0:03:30.86,0:03:35.62,Default,,0000,0000,0000,,75% przypadków chorób psychicznych
Dialogue: 0,0:03:35.64,0:03:38.27,Default,,0000,0000,0000,,występuje w biednych państwach.
Dialogue: 0,0:03:38.27,0:03:40.14,Default,,0000,0000,0000,,Jednakże większość afrykańskich rządów
Dialogue: 0,0:03:40.15,0:03:44.36,Default,,0000,0000,0000,,inwestuje mniej niż 1% budżetu\Nw opiekę zdrowotną,
Dialogue: 0,0:03:44.38,0:03:45.66,Default,,0000,0000,0000,,w zdrowie psychiczne.
Dialogue: 0,0:03:46.68,0:03:47.86,Default,,0000,0000,0000,,Co gorsza,
Dialogue: 0,0:03:47.88,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,mamy poważny niedobór\Npsychiatrów w Afryce.
Dialogue: 0,0:03:52.84,0:03:57.12,Default,,0000,0000,0000,,Dla przykładu, szacuje się, \Nże w Nigerii jest ich 200,
Dialogue: 0,0:03:57.81,0:04:00.83,Default,,0000,0000,0000,,w blisko 200 milionowym państwie.
Dialogue: 0,0:04:02.42,0:04:03.89,Default,,0000,0000,0000,,W całej Afryce,
Dialogue: 0,0:04:03.92,0:04:07.82,Default,,0000,0000,0000,,90% osób nie ma dostępu do leczenia.
Dialogue: 0,0:04:08.68,0:04:10.43,Default,,0000,0000,0000,,W rezultacie
Dialogue: 0,0:04:10.46,0:04:13.46,Default,,0000,0000,0000,,cierpimy w samotności,
Dialogue: 0,0:04:13.49,0:04:15.93,Default,,0000,0000,0000,,uciszeni przez piętno.
Dialogue: 0,0:04:17.50,0:04:22.17,Default,,0000,0000,0000,,My, Afrykańczycy, często reagujemy\Nna zdrowie psychiczne z dystansem,
Dialogue: 0,0:04:22.84,0:04:24.05,Default,,0000,0000,0000,,ignorancją,
Dialogue: 0,0:04:24.54,0:04:25.71,Default,,0000,0000,0000,,poczuciem winy,
Dialogue: 0,0:04:26.13,0:04:27.34,Default,,0000,0000,0000,,strachem
Dialogue: 0,0:04:27.93,0:04:29.22,Default,,0000,0000,0000,,i złością.
Dialogue: 0,0:04:30.31,0:04:34.99,Default,,0000,0000,0000,,Arboleda-Flórez przeprowadził badanie,
Dialogue: 0,0:04:35.01,0:04:38.67,Default,,0000,0000,0000,,które pytało o przyczynę \Nchorób psychicznych.
Dialogue: 0,0:04:39.67,0:04:44.95,Default,,0000,0000,0000,,34% nigeryjskich respondentów \Npodało nadużywanie narkotyków,
Dialogue: 0,0:04:46.34,0:04:51.52,Default,,0000,0000,0000,,19% podało boski gniew i wolę Boga,
Dialogue: 0,0:04:51.55,0:04:52.85,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:04:53.45,0:04:58.98,Default,,0000,0000,0000,,12% podało czarną magię i opętanie.
Dialogue: 0,0:04:59.80,0:05:04.36,Default,,0000,0000,0000,,Niewiele osób podało inne\Nznane przyczyny chorób psychicznych,
Dialogue: 0,0:05:04.38,0:05:06.03,Default,,0000,0000,0000,,takie jak geny,
Dialogue: 0,0:05:06.05,0:05:07.99,Default,,0000,0000,0000,,status społecznoekonomiczny,
Dialogue: 0,0:05:08.01,0:05:09.60,Default,,0000,0000,0000,,wojnę,
Dialogue: 0,0:05:09.63,0:05:11.04,Default,,0000,0000,0000,,konflikt
Dialogue: 0,0:05:11.07,0:05:12.58,Default,,0000,0000,0000,,albo stratę bliskiej osoby.
Dialogue: 0,0:05:14.01,0:05:16.90,Default,,0000,0000,0000,,Potępianie chorób psychicznych
Dialogue: 0,0:05:16.92,0:05:21.39,Default,,0000,0000,0000,,często skutkuje ostracyzmem\Ni demonizowaniem chorych.
Dialogue: 0,0:05:22.44,0:05:26.43,Default,,0000,0000,0000,,Fotoreporter Robin Hammond \Nudokumentował takie złe traktowanie
Dialogue: 0,0:05:26.46,0:05:27.85,Default,,0000,0000,0000,,w Ugandzie,
Dialogue: 0,0:05:28.84,0:05:30.17,Default,,0000,0000,0000,,w Somalii,
Dialogue: 0,0:05:31.27,0:05:33.10,Default,,0000,0000,0000,,a także tu, w Nigerii.
Dialogue: 0,0:05:35.55,0:05:40.33,Default,,0000,0000,0000,,Piętno jest osobiste.
Dialogue: 0,0:05:42.12,0:05:43.75,Default,,0000,0000,0000,,W 2009 roku
Dialogue: 0,0:05:44.80,0:05:47.90,Default,,0000,0000,0000,,odebrałem szaleńczy telefon w środku nocy.
Dialogue: 0,0:05:49.36,0:05:51.71,Default,,0000,0000,0000,,U mojego najlepszego przyjaciela,
Dialogue: 0,0:05:51.73,0:05:56.87,Default,,0000,0000,0000,,błyskotliwego, skłonnego do refleksji,\Nurzekającego, młodego mężczyzny,
Dialogue: 0,0:05:56.89,0:05:59.04,Default,,0000,0000,0000,,zdiagnozowano schizofrenię.
Dialogue: 0,0:06:00.60,0:06:05.02,Default,,0000,0000,0000,,Widziałem, jak odsunęło się\Nkilku przyjaciół, z którymi dorastaliśmy.
Dialogue: 0,0:06:07.32,0:06:08.84,Default,,0000,0000,0000,,Słyszałem chichoty.
Dialogue: 0,0:06:09.63,0:06:11.22,Default,,0000,0000,0000,,Słyszałem szepty.
Dialogue: 0,0:06:12.19,0:06:14.42,Default,,0000,0000,0000,,"Słyszałeś, że on oszalał?"
Dialogue: 0,0:06:15.28,0:06:17.20,Default,,0000,0000,0000,,"Odbiło mu!"
Dialogue: 0,0:06:17.85,0:06:22.17,Default,,0000,0000,0000,,Obraźliwe i poniżające\Nkomentarze o jego stanie,
Dialogue: 0,0:06:22.19,0:06:26.17,Default,,0000,0000,0000,,słowa, których nigdy\Nnie powiemy o chorym na raka
Dialogue: 0,0:06:26.19,0:06:27.95,Default,,0000,0000,0000,,albo o chorym na malarię.
Dialogue: 0,0:06:28.66,0:06:32.34,Default,,0000,0000,0000,,Gdy jednak chodzi o choroby psychiczne,
Dialogue: 0,0:06:32.37,0:06:35.42,Default,,0000,0000,0000,,ignorancja miażdży empatię.
Dialogue: 0,0:06:36.72,0:06:40.89,Default,,0000,0000,0000,,Stałem u jego boku\Ngdy środowisko się od niego odsunęło.
Dialogue: 0,0:06:42.16,0:06:44.49,Default,,0000,0000,0000,,Nasza miłość nigdy się nie zachwiała.
Dialogue: 0,0:06:45.85,0:06:48.93,Default,,0000,0000,0000,,Zainteresowało mnie zdrowie psychiczne.
Dialogue: 0,0:06:49.87,0:06:52.51,Default,,0000,0000,0000,,Zainspirowany jego nieszczęściem,
Dialogue: 0,0:06:52.53,0:06:55.85,Default,,0000,0000,0000,,pomogłem w założeniu\Ngrupy wsparcia dla uczniów
Dialogue: 0,0:06:55.88,0:06:57.53,Default,,0000,0000,0000,,w moim koledżu.
Dialogue: 0,0:06:57.56,0:07:00.93,Default,,0000,0000,0000,,W ramach pracy korepetytora\Nna studiach magisterskich
Dialogue: 0,0:07:00.96,0:07:04.92,Default,,0000,0000,0000,,wspierałem wielu licencjatów\Nz problemami psychicznymi.
Dialogue: 0,0:07:05.45,0:07:07.97,Default,,0000,0000,0000,,Widziałem problemy afrykańskich studentów
Dialogue: 0,0:07:07.99,0:07:09.83,Default,,0000,0000,0000,,z rozmową na ten temat.
Dialogue: 0,0:07:10.75,0:07:14.74,Default,,0000,0000,0000,,Nawet z tą wiedzą i ich historiami,
Dialogue: 0,0:07:14.77,0:07:16.75,Default,,0000,0000,0000,,sam miałem trudności,
Dialogue: 0,0:07:16.78,0:07:21.35,Default,,0000,0000,0000,,żeby porozmawiać z kimś,\Ngdy mierzyłem się z własnym lękiem,
Dialogue: 0,0:07:21.37,0:07:25.34,Default,,0000,0000,0000,,tak wielki jest strach\Nprzed opinią szaleńca.
Dialogue: 0,0:07:27.92,0:07:29.11,Default,,0000,0000,0000,,Wszyscy,
Dialogue: 0,0:07:29.88,0:07:32.06,Default,,0000,0000,0000,,ale w szczególności my, Afrykańczycy,
Dialogue: 0,0:07:32.96,0:07:38.86,Default,,0000,0000,0000,,musimy uświadomić sobie, że choroby\Npsychiczne nie ujmują nam męskości,
Dialogue: 0,0:07:38.89,0:07:41.78,Default,,0000,0000,0000,,a trauma nie neguje naszej siły.
Dialogue: 0,0:07:42.94,0:07:47.64,Default,,0000,0000,0000,,Musimy uznać zdrowie psychiczne\Nza ważne na równi z fizycznym.
Dialogue: 0,0:07:48.58,0:07:52.99,Default,,0000,0000,0000,,Musimy przestać cierpieć w ciszy.
Dialogue: 0,0:07:54.12,0:07:57.58,Default,,0000,0000,0000,,Musimy zaprzestać piętnowania choroby
Dialogue: 0,0:07:57.60,0:07:59.81,Default,,0000,0000,0000,,i ranienia chorych.
Dialogue: 0,0:08:01.58,0:08:03.04,Default,,0000,0000,0000,,Porozmawiajcie z przyjaciółmi.
Dialogue: 0,0:08:04.01,0:08:05.59,Default,,0000,0000,0000,,Porozmawiajcie z bliskimi.
Dialogue: 0,0:08:06.57,0:08:08.34,Default,,0000,0000,0000,,Porozmawiajcie ze specjalistami.
Dialogue: 0,0:08:09.62,0:08:10.90,Default,,0000,0000,0000,,Bądźcie otwarci.
Dialogue: 0,0:08:11.80,0:08:13.67,Default,,0000,0000,0000,,Czyńcie to z przekonaniem,
Dialogue: 0,0:08:14.52,0:08:17.04,Default,,0000,0000,0000,,że nie jesteście sami.
Dialogue: 0,0:08:18.19,0:08:20.37,Default,,0000,0000,0000,,Odezwijcie się, jeśli macie kłopoty.
Dialogue: 0,0:08:22.59,0:08:26.12,Default,,0000,0000,0000,,Uczciwe podejście do samopoczucia
Dialogue: 0,0:08:26.14,0:08:27.80,Default,,0000,0000,0000,,nie oznacza słabości.
Dialogue: 0,0:08:28.81,0:08:30.35,Default,,0000,0000,0000,,Oznacza, że jesteśmy ludźmi.
Dialogue: 0,0:08:31.68,0:08:36.22,Default,,0000,0000,0000,,Czas zakończyć piętnowanie\Nchorób psychicznych.
Dialogue: 0,0:08:37.11,0:08:40.52,Default,,0000,0000,0000,,Więc kiedy znów usłyszycie\Nsłowo "psychiczny",
Dialogue: 0,0:08:41.41,0:08:43.40,Default,,0000,0000,0000,,nie myślcie o szaleńcu.
Dialogue: 0,0:08:44.34,0:08:45.55,Default,,0000,0000,0000,,Pomyślcie o mnie.
Dialogue: 0,0:08:45.98,0:08:47.90,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:08:47.92,0:08:49.21,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję.
Dialogue: 0,0:08:49.23,0:08:53.22,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)