WEBVTT

00:00:00.952 --> 00:00:02.737
Η περσινή χρονιά

00:00:02.737 --> 00:00:04.014
ήταν κόλαση.

NOTE Paragraph

00:00:04.014 --> 00:00:05.592
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:00:08.571 --> 00:00:11.863
Ήταν η πρώτη φορά
που έφαγα νιγηριανό «τζολόφ».

NOTE Paragraph

00:00:11.867 --> 00:00:13.729
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:00:14.616 --> 00:00:17.459
Για την ακρίβεια, με κάθε σοβαρότητα,

00:00:17.459 --> 00:00:20.313
περνούσα μια μεγάλη αναστάτωση.

00:00:21.235 --> 00:00:23.400
Αντιμετώπισα πολύ μεγάλο στρες

00:00:23.400 --> 00:00:25.573
και υπέφερα από κρίσεις άγχους.

00:00:26.542 --> 00:00:29.232
Κάποιες μέρες, δεν μπορούσα να δουλέψω.

00:00:30.336 --> 00:00:32.226
Άλλες μερες,

00:00:32.226 --> 00:00:35.545
ήθελα απλώς να ξαπλώσω 
στο κρεβάτι μου και να κλαίω.

NOTE Paragraph

00:00:36.658 --> 00:00:38.311
Ο γιατρός μου με ρώτησε

00:00:38.311 --> 00:00:41.891
αν θα ήθελα να μιλήσω με κάποιον
ειδικό σε θέματα ψυχικής υγείας

00:00:41.891 --> 00:00:44.034
για το στρες και το άγχος μου.

00:00:44.769 --> 00:00:46.311
Ψυχική υγεία;

00:00:46.972 --> 00:00:49.845
Δεν μίλησα και κούνησα 
αρνητικά το κεφάλι μου

00:00:49.845 --> 00:00:51.475
σε ένδειξη διαμαρτυρίας.

00:00:53.245 --> 00:00:56.997
Ένιωσα ένα βαθύ αίσθημα ντροπής.

00:00:58.413 --> 00:01:01.851
Ένιωσα το βάρος του στιγματισμού.

00:01:03.139 --> 00:01:05.492
Έχω μια στοργική, υποστηρικτική οικογένεια

00:01:05.492 --> 00:01:07.823
και απίστευτα πιστούς φίλους,

00:01:07.823 --> 00:01:12.406
κι όμως, δεν μπορούσα να φανταστώ 
πως θα μπορούσα να μιλήσω σε κάποιον

00:01:12.406 --> 00:01:14.636
για τον πόνο που αισθανόμουν.

00:01:16.004 --> 00:01:20.455
Ένιωσα να πνίγομαι μέσα στην αυστηρή δομή

00:01:20.455 --> 00:01:22.985
της αφρικανικής αρρενωπότητας.

00:01:23.675 --> 00:01:25.880
«Οι άνθρωποι έχουν
αληθινά προβλήματα, Σάνγκου.

00:01:25.884 --> 00:01:27.359
Ξεπέρασέ το!»

NOTE Paragraph

00:01:28.956 --> 00:01:31.257
Την πρώτη φορά που άκουσα
τον όρο «ψυχική υγεία»,

00:01:31.880 --> 00:01:33.740
ήμουν οικότροφος μαθητής,

00:01:33.740 --> 00:01:35.947
άρτι αφιχθείς από την Γκάνα,

00:01:35.947 --> 00:01:37.898
στο σχολείο Πέντι του Νιού Τζέρσεϊ.

00:01:39.067 --> 00:01:42.467
Είχα μόλις ζήσει τη σκληρή εμπειρία

00:01:42.467 --> 00:01:45.230
να χάσω εφτά αγαπημένα μου πρόσωπα
μέσα στον ίδιο μήνα.

00:01:46.569 --> 00:01:48.019
Η νοσοκόμα του σχολείου,

00:01:48.019 --> 00:01:49.887
ανήσυχη για όσα είχα περάσει

00:01:49.887 --> 00:01:51.707
-ο Θεός να την έχει καλά-

00:01:52.117 --> 00:01:54.397
μου έκανε ερωτήσεις 
για την ψυχική μου υγεία.

00:01:55.426 --> 00:01:57.409
«Είναι με τα καλά της;», αναρωτήθηκα.

00:01:58.214 --> 00:02:00.722
«Δεν ξέρει ότι είμαι Αφρικανός;»

NOTE Paragraph

00:02:00.722 --> 00:02:01.710
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:02:01.710 --> 00:02:03.591
Όπως ο Οκόνκο στο «Όλα ή Τίποτα»,

00:02:03.595 --> 00:02:08.356
εμείς οι Αφρικανοί δεν αναλύουμε,
ούτε εκφράζουμε τα συναισθήματά μας.

00:02:08.971 --> 00:02:10.886
Αντιμετωπίζουμε τα προβλήματά μας.

NOTE Paragraph

00:02:10.886 --> 00:02:12.229
(Χειροκρότημα)

NOTE Paragraph

00:02:13.181 --> 00:02:15.164
Αντιμετωπίζουμε τα προβλήματά μας.

00:02:15.164 --> 00:02:18.489
Τηλεφωνούσα στον αδελφό μου
και γελούσαμε με τους «ουϊμπού».

00:02:18.489 --> 00:02:19.699
-τους λευκούς ανθρώπους-


00:02:19.699 --> 00:02:21.880
και τις περίεργες αρρώστιες τους.

00:02:21.880 --> 00:02:25.188
Κατάθλιψη, διάσπαση προσοχής, 
κι όλα αυτά τα «περίεργα».

00:02:26.418 --> 00:02:28.739
Έχοντας μεγαλώσει στη Δυτική Αφρική,

00:02:28.739 --> 00:02:31.350
όταν ο κόσμος χρησιμοποιούσε 
τον όρο «ψυχικά ασθενής»,

00:02:31.350 --> 00:02:35.073
αυτό που μας ερχόταν στο νου 
ήταν κάποιος τρελός με βρώμικα μαλλιά,

00:02:35.073 --> 00:02:38.124
να περπατάει ημίγυμνος στους δρόμους.

00:02:39.084 --> 00:02:40.898
Όλοι ξέρουμε αυτόν τον άνθρωπο.

00:02:40.898 --> 00:02:43.349
Μας έχουν προειδοποιήσει
οι γονείς μας για αυτόν.

00:02:43.740 --> 00:02:45.425
«Μαμά, μαμά, γιατί είναι τρελός;»

00:02:45.425 --> 00:02:46.675
«Ναρκωτικά!

00:02:46.675 --> 00:02:49.324
Και μόνο να τα κοιτάξεις, 
θα καταντήσεις σαν κι αυτόν!»

NOTE Paragraph

00:02:49.324 --> 00:02:50.387
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:02:50.980 --> 00:02:53.039
Αν πάθεις πνευμονία,

00:02:53.039 --> 00:02:55.501
η μητέρα σου θα σε τρέξει
στο κοντινότερο νοσοκομείο

00:02:55.501 --> 00:02:57.397
για ιατρική περίθαλψη.

00:02:58.090 --> 00:03:00.706
Αλλά τόλμα να πεις πως έχεις κατάθλιψη

00:03:01.458 --> 00:03:04.824
και ο τοπικός πάστορας
θα βγάλει τα δαιμόνια από μέσα σου

00:03:04.824 --> 00:03:07.308
και θα κατηγορήσει
τις μάγισσες απ' το χωριό σου.

NOTE Paragraph

00:03:07.308 --> 00:03:10.202
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας,

00:03:10.202 --> 00:03:13.344
ψυχική υγεία είναι
η ικανότητα να διαχειρίζεσαι

00:03:13.344 --> 00:03:15.283
τις συνηθισμένες δυσκολίες της ζωής,

00:03:15.921 --> 00:03:19.364
να δουλεύεις παραγωγικά και εποικοδομητικά

00:03:19.368 --> 00:03:23.015
και να είσαι ικανός να προσφέρεις
στην κοινωνία σου.

00:03:23.501 --> 00:03:27.753
Η ψυχική υγεία περιλαμβάνει 
τη συναισθηματική, ψυχολογική

00:03:28.353 --> 00:03:30.693
και κοινωνική ευημερία.

00:03:30.700 --> 00:03:35.534
Παγκοσμίως, το 75 τοις εκατό 
των ατόμων με ψυχικές ασθένειες,

00:03:35.534 --> 00:03:37.746
βρίσκεται σε χώρες με χαμηλά εισοδήματα.

00:03:38.164 --> 00:03:40.941
Και παρ' όλα αυτά, οι περισσότερες 
αφρικανικές κυβερνήσεις

00:03:40.941 --> 00:03:44.401
επενδύουν λιγότερο από ένα τοις εκατό 
του προϋπολογισμού για την υγεία,

00:03:44.401 --> 00:03:45.911
στην ψυχική υγεία.

NOTE Paragraph

00:03:46.681 --> 00:03:47.905
Και το χειρότερο είναι

00:03:47.905 --> 00:03:52.004
πως έχουμε μεγάλη έλλειψη 
ψυχιάτρων στην Αφρική.

00:03:52.836 --> 00:03:57.249
Στη Νιγηρία, για παράδειγμα, 
υπολογίζεται ότι υπάρχουν διακόσιοι,

00:03:57.812 --> 00:04:00.943
για μια χώρα σχεδόν 
200 εκατομμυρίων ατόμων.

00:04:02.422 --> 00:04:03.931
Σε όλη την Αφρική,

00:04:03.931 --> 00:04:07.818
το 90 τοις εκατό του πληθυσμού 
δεν έχει πρόσβαση σε θεραπεία.

00:04:08.681 --> 00:04:10.434
Ως αποτέλεσμα,

00:04:10.438 --> 00:04:13.456
υποφέρουμε μέσα στη μοναξιά μας,

00:04:13.456 --> 00:04:15.930
φιμωμένοι από το στίγμα.

NOTE Paragraph

00:04:17.498 --> 00:04:22.173
Ως Αφρικανοί, αντιμετωπίζουμε συχνά 
την ψυχική υγεία με καχυποψία,

00:04:22.844 --> 00:04:24.046
άγνοια,

00:04:24.535 --> 00:04:25.713
ενοχή,

00:04:26.134 --> 00:04:27.340
φόβο,

00:04:27.934 --> 00:04:29.370
και θυμό.

00:04:30.309 --> 00:04:34.980
Σε μια μελέτη του Αρμπολέντα-Φλορέζ,

00:04:34.980 --> 00:04:38.898
που έθετε το ερώτημα, «Ποια είναι 
τα αίτια των ψυχικών ασθενειών;»

00:04:39.667 --> 00:04:43.340
34 τοις εκατό των Νιγηριανών 
ερωτηθέντων απάντησε, 


00:04:43.340 --> 00:04:45.550
«Κατάχρηση ναρκωτικών».

00:04:46.340 --> 00:04:48.548
19 τοις εκατό απάντησε,

00:04:48.548 --> 00:04:51.548
«Οργή Θεού και θέλημα Θεού».

NOTE Paragraph

00:04:51.548 --> 00:04:53.003
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:04:53.450 --> 00:04:55.418
12 τις εκατό απάντησε,

00:04:56.130 --> 00:04:58.896
«Μαγεία και δαιμονισμός».

00:04:59.796 --> 00:05:04.356
Αλλά λίγοι ανέφεραν κάποια 
από τα γνωστά αίτια των ψυχικών ασθενειών,

00:05:04.370 --> 00:05:06.020
όπως η κληρονομικότητα,

00:05:06.020 --> 00:05:07.986
η κοινωνικό-οικονομική κατάσταση,

00:05:07.990 --> 00:05:09.569
οι πόλεμοι,

00:05:09.569 --> 00:05:11.016
οι συγκρούσεις,

00:05:11.016 --> 00:05:13.001
ή ο χαμός ενός αγαπημένου προσώπου.

00:05:14.009 --> 00:05:18.096
Ο στιγματισμός της ψυχικής υγείας 
οδηγεί συχνά

00:05:18.096 --> 00:05:21.386
στην περιθωριοποίηση 
και δαιμονοποίηση των πασχόντων.

00:05:22.435 --> 00:05:24.015
Ο φωτορεπόρτερ Ρόμπιν Χάμοντ

00:05:24.015 --> 00:05:26.575
έχει καταγράψει κάποιες 
απ' αυτές τις κακοποιήσεις

00:05:26.575 --> 00:05:27.848
στην Ουγκάντα,

00:05:28.845 --> 00:05:30.174
στη Σομαλία

00:05:31.269 --> 00:05:33.098
και εδώ στη Νιγηρία.

NOTE Paragraph

00:05:35.554 --> 00:05:36.896
Για μένα,

00:05:38.057 --> 00:05:40.376
το στίγμα είναι προσωπικό.

00:05:42.122 --> 00:05:43.751
Το 2009,

00:05:44.796 --> 00:05:47.902
έλαβα ένα πανικόβλητο τηλεφώνημα 
στη μέση της νύχτας.

00:05:49.359 --> 00:05:51.807
Ο καλύτερος φίλος μου σε όλον τον κόσμο,

00:05:51.807 --> 00:05:56.190
ένας ευφυέστατος, φιλοσοφημένος, 
γοητευτικός νεαρός άντρας,

00:05:56.894 --> 00:05:59.265
είχε διαγνωστεί με σχιζοφρενία.

00:06:00.604 --> 00:06:05.212
Είδα την αποστροφή σε κάποιους φίλους 
με τους οποίους είχαμε μεγαλώσει μαζί.

00:06:07.316 --> 00:06:08.999
Άκουσα τα κουτσομπολιά.

00:06:09.628 --> 00:06:11.220
Άκουσα τους ψιθύρους.

00:06:12.186 --> 00:06:14.416
«Έμαθες πως τρελάθηκε;»

00:06:15.275 --> 00:06:17.269
«Τρελάθηκε!»

00:06:17.799 --> 00:06:22.113
Υποτιμητικά, μειωτικά σχόλια
για την κατάστασή του.

00:06:22.113 --> 00:06:26.164
Λόγια που δεν θα λέγαμε ποτέ
για κάποιον με καρκίνο

00:06:26.164 --> 00:06:27.954
ή κάποιον με ελονοσία.

00:06:28.664 --> 00:06:32.337
Με κάποιο τρόπο, 
σε ό,τι αφορά την ψυχική υγεία,

00:06:32.337 --> 00:06:35.417
η άγνοιά μας επισκιάζει τη συμπόνοια μας.

00:06:36.719 --> 00:06:41.068
Έμεινα δίπλα του καθώς 
το περιβάλλον του τον απομόνωνε,

00:06:42.160 --> 00:06:44.652
αλλά η δική μας αγάπη δεν επηρεάστηκε.

NOTE Paragraph

00:06:45.848 --> 00:06:49.017
Με τον καιρό, παθιάστηκα 
με την ψυχική υγεία.

00:06:49.874 --> 00:06:52.500
Εμπνευσμένος από την κατάστασή του,

00:06:52.500 --> 00:06:55.983
βοήθησα να ιδρυθεί σύλλογος αποφοίτων 
με ενδιαφέρον για την ψυχική υγεία

00:06:55.983 --> 00:06:57.532
στο πανεπιστήμιό μου.

00:06:57.536 --> 00:07:00.927
Στη θητεία μου ως βοηθός καθηγητή
στο μεταπτυχιακό τμήμα,

00:07:00.927 --> 00:07:04.919
υποστήριξα πολλούς φοιτητές 
με προβλήματα ψυχικής υγείας.

00:07:05.451 --> 00:07:08.006
Είδα Αφρικανούς φοιτητές να παλεύουν,

00:07:08.006 --> 00:07:10.207
να μην μπορούν να μιλήσουν σε κάποιον.

00:07:10.746 --> 00:07:14.736
Παρ' όλα όσα γνώριζα 
και παρά τις ιστορίες τους,

00:07:14.736 --> 00:07:16.746
κι εγώ, με τη σειρά μου, πάλευα

00:07:16.746 --> 00:07:19.203
και δεν μπορούσα να μιλήσω σε κάποιον

00:07:19.203 --> 00:07:21.563
όταν ήρθα αντιμέτωπος 
με το δικό μου άγχος.

00:07:21.563 --> 00:07:25.675
Τόσο βαθύς είναι ο φόβος μας 
μήπως γίνουμε ο τρελός.

NOTE Paragraph

00:07:27.915 --> 00:07:29.113
Όλοι μας,

00:07:29.878 --> 00:07:32.065
ιδιαίτερα εμείς οι Αφρικανοί,

00:07:32.979 --> 00:07:36.126
πρέπει να συνειδητοποιήσουμε 
ότι οι ψυχικοί μας αγώνες

00:07:36.126 --> 00:07:38.526
δεν μειώνουν τον ανδρισμό μας,

00:07:38.876 --> 00:07:41.906
ούτε το τραύμα μας μειώνει τη δύναμή μας.

00:07:42.866 --> 00:07:45.063
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ψυχική υγεία

00:07:45.063 --> 00:07:47.993
τόσο σοβαρά όσο αντιμετωπίζουμε 
και τη σωματική υγεία.

00:07:48.583 --> 00:07:52.986
Πρέπει να σταματήσουμε 
να υποφέρουμε σιωπηλά.

00:07:54.099 --> 00:07:57.571
Πρέπει να σταματήσουμε 
να στιγματίζουμε τις ασθένειες

00:07:57.571 --> 00:07:59.977
και να τραυματίζουμε τους προσβεβλημένους.

NOTE Paragraph

00:08:01.579 --> 00:08:03.038
Μιλήστε στους φίλους σας.

00:08:03.974 --> 00:08:05.550
Μιλήστε στους αγαπημένους σας.

00:08:06.574 --> 00:08:08.339
Μιλήστε σε ειδικούς υγείας.

00:08:09.617 --> 00:08:10.895
Να είστε ευάλωτοι.

00:08:11.795 --> 00:08:13.672
Κάντε το με την αυτοπεποίθηση

00:08:14.515 --> 00:08:17.042
ότι δεν είστε μόνοι.

00:08:18.191 --> 00:08:20.521
Μιλήστε εάν αντιμετωπίζετε δυσκολίες.

00:08:22.594 --> 00:08:26.115
Η ειλικρίνεια για το πώς νιώθουμε

00:08:26.115 --> 00:08:28.024
δεν μας κάνει αδύναμους,

00:08:28.809 --> 00:08:30.592
μας κάνει ανθρώπους.

NOTE Paragraph

00:08:31.679 --> 00:08:36.225
Είναι καιρός να βάλουμε τέλος στο στίγμα
που συνδέεται με τις ψυχικές ασθένειες.

00:08:37.110 --> 00:08:40.521
Οπότε, την επόμενη φορά 
που θα ακούσετε τη λέξη «ψυχική ασθένεια»,

00:08:41.408 --> 00:08:43.613
μη σκεφτείτε μόνο κάποιον τρελό άνθρωπο.

00:08:44.343 --> 00:08:45.552
Σκεφτείτε εμένα.

NOTE Paragraph

00:08:45.976 --> 00:08:47.940
(Χειροκρότημα)

NOTE Paragraph

00:08:47.940 --> 00:08:49.257
Σας ευχαριστώ

NOTE Paragraph

00:08:49.257 --> 00:08:50.613
(Χειροκρότημα)