WEBVTT 00:00:00.813 --> 00:00:03.200 Moim celem w tym i w następnym filmiku jest 00:00:03.200 --> 00:00:07.766 oddanie poczucia skali (naprawdę, tylko) Ziemi 00:00:07.766 --> 00:00:10.565 i Układu Słonecznego, a jak zobaczymy, gdy zaczniemy zagłębiać się 00:00:10.565 --> 00:00:11.819 w Galaktykę i Wszechświat 00:00:11.819 --> 00:00:13.816 to stanie się to prawie niemożliwe do wyobrażenia 00:00:13.816 --> 00:00:16.324 ale przynajmniej zrobimy, co w naszej mocy 00:00:16.324 --> 00:00:18.460 Myślę, że większość z nas oglądających te filmik wie 00:00:18.460 --> 00:00:20.782 że to tutaj, to Ziemia 00:00:20.782 --> 00:00:23.104 To tutaj, to Ziemia. 00:00:23.104 --> 00:00:25.797 Żeby po prostu oddać poczucie skali tutaj, uważam, że prawdopodobnie... 00:00:25.797 --> 00:00:28.909 prawdopodobnie największą odległością, do której możemy się jakoś odnieść... 00:00:28.909 --> 00:00:30.348 jest około 100 mil [100 mil ~ 161 km]. 00:00:30.348 --> 00:00:33.135 Możesz wsiąść do samochodu na mniej więcej godzinę, półtorej 00:00:33.135 --> 00:00:34.064 i przejechać około 160 km 00:00:34.064 --> 00:00:37.036 Na Ziemi to byłoby TAK daleko. 00:00:37.036 --> 00:00:40.658 To byłby punkcik, który mógłby wyglądać, jak coś takiego. 00:00:40.658 --> 00:00:42.701 To jest 160 km! 00:00:42.701 --> 00:00:44.559 Żeby również przybliżyć nam trochę tę skalę 00:00:44.559 --> 00:00:48.135 pomyślmy o prędkości, którą przynajmniej możemy jakoś zrozumieć 00:00:48.135 --> 00:00:50.643 To mogłaby być może prędkość... 00:00:50.643 --> 00:00:54.383 Pomyślmy o prędkości... 00:00:54.383 --> 00:00:57.191 Pocisku. Prędkości pocisku. 00:00:57.191 --> 00:00:58.584 Być może nie możemy tego pojąć. 00:00:58.584 --> 00:01:02.113 Ale ja twierdzę, że to jest najszybsza rzecz, którą możemy jakoś zrozumieć. 00:01:02.113 --> 00:01:03.667 Wynosi ona miej więcej... 00:01:03.667 --> 00:01:05.271 (jest wiele różnych typów pocisków 00:01:05.271 --> 00:01:07.268 w zależności od typu broni, itp. rzeczy) 00:01:07.268 --> 00:01:10.101 około 280 m/s 00:01:10.101 --> 00:01:18.000 czyli mniej więcej 1000 km/h. 00:01:18.000 --> 00:01:25.050 A to jest z grubsza prędkość odrzutowca. 00:01:25.050 --> 00:01:27.284 odrzutowca... 00:01:27.284 --> 00:01:32.955 A więc, żeby tylko oddać poczucie skali tutaj, obwód Ziemi, 00:01:32.955 --> 00:01:35.573 jeśli miał(a)byś objechać planetę dookoła, 00:01:35.573 --> 00:01:42.075 obwód Ziemi, właśnie tak, to około 40 000 km 00:01:42.075 --> 00:01:47.651 40 000 km... 00:01:47.651 --> 00:01:50.573 A więc gdybyś podróżował(a) z prędkością pocisku, 00:01:50.573 --> 00:01:51.409 prędkością pocisku, 00:01:51.409 --> 00:01:55.405 lub prędkością odrzutowca liniowego, 1000 km/h 00:01:55.405 --> 00:01:59.072 to okrążenie Ziemi zajęłoby 40 godzin 00:01:59.072 --> 00:02:05.670 40 godzin na lot wokół Ziemi... 00:02:06.224 --> 00:02:09.707 I myślę, że ta informacja jest zbyt zaskakująca 00:02:09.707 --> 00:02:12.632 można odbyć 12-, 15-godzinny lot 00:02:12.632 --> 00:02:14.397 który zabierze Cię, nie w całą drogę wokół Ziemi, 00:02:14.397 --> 00:02:15.400 ale zabierze Cię całkiem daleko: 00:02:15.400 --> 00:02:18.716 z San Francisco do Australii, lub coś podobnego. 00:02:18.716 --> 00:02:22.060 Więc teraz one nie wyglądają w tej skali na zbyt szalone, 00:02:22.060 --> 00:02:24.660 Chociaż, wiesz, nawet dla mnie, nawet sama Ziemia jest 00:02:24.660 --> 00:02:27.725 niewiarygodnie wielkim obiektem. 00:02:27.725 --> 00:02:29.072 Teraz, (tak trochę z boku), pomyślmy 00:02:29.072 --> 00:02:30.744 o Słońcu. 00:02:30.744 --> 00:02:33.902 Ponieważ Słońce zaczyna przypominać coś dużo bardziej potężnego. 00:02:33.902 --> 00:02:36.735 A więc to, oczywiście tutaj, to "Słońce". 00:02:36.735 --> 00:02:42.133 I myślę, że większość ludzi zdaje sobie sprawę, że Słońce jest większe, jest DUŻO większe od Ziemi, 00:02:42.133 --> 00:02:44.957 i że jest naprawdę daleko od Ziemi, 00:02:44.957 --> 00:02:47.067 Ale myślę, że większość ludzi, włączając mnie, 00:02:47.067 --> 00:02:53.626 nie zdaje sobie w pełni sprawy, jak duże jest Słońce, albo jak daleko jest ono od Ziemi. 00:02:53.626 --> 00:02:58.457 Żeby więc oddać poczucie: (Ziemia) Słońce ma 00:02:58.457 --> 00:03:07.274 obwód 109 razy większy od ziemskiego! 00:03:07.289 --> 00:03:10.402 Razy obwód Ziemi! 00:03:10.402 --> 00:03:12.911 Jeśli zatem zrobimy to samo ćwiczenie tutaj 00:03:12.911 --> 00:03:18.006 Jeśli powiemy: dobrze, będę podróżował z prędkością pocisku, albo prędkością odrzutowca liniowego, 00:03:18.006 --> 00:03:20.508 podróż wokół Ziemi zajmie mi 40 godzin 00:03:20.508 --> 00:03:23.179 Jak długo zajmie mi taka podróż wokół Słońca? 00:03:23.179 --> 00:03:27.911 Jeśli wsiadł(a)byś do odrzutowca i spróbował(a)byś oblecieć Słońce dookoła, 00:03:27.911 --> 00:03:30.800 albo gdybyś w jakiś sposób podróżował(a) na pocisku i próbował(a) okrążyć Słońce 00:03:30.800 --> 00:03:34.067 zatoczyć pełne koło wokół Słońca 00:03:34.067 --> 00:03:35.019 zajęłoby to Tobie 00:03:35.019 --> 00:03:39.057 109 razy tyle, ile zajęłaby Ci taka podróż wokół Ziemi. 00:03:39.057 --> 00:03:43.980 A więc to byłoby 100 razy (mógłbym użyć 109, ale to tylko dla oszacowania) 00:03:43.980 --> 00:03:46.069 To jest z grubsza 100 razy obwód Ziemi 00:03:46.069 --> 00:03:52.117 czyli 100*40 = 4000 00:03:52.117 --> 00:03:53.951 4000 godzin! 00:03:53.951 --> 00:03:56.008 Żeby oddać poczucie, ile to jest 4000 00:03:56.008 --> 00:03:58.005 właściwie, ponieważ kalkulator mam na wierzchu 00:03:58.005 --> 00:03:59.583 zróbmy dokładne obliczenia: 00:03:59.583 --> 00:04:04.320 To jest 109*obwód Ziemi 00:04:04.320 --> 00:04:06.667 109*40 godzin 00:04:06.667 --> 00:04:08.964 to jest tyle, ile zajęłoby Ci okrążenie całej Ziemi 00:04:08.964 --> 00:04:14.676 Czyli okrążenie całego Słońca zajęłoby 4360 godzin, 00:04:14.676 --> 00:04:17.974 z prędkością pocisku, albo odrzutowca liniowego! 00:04:17.974 --> 00:04:20.899 A to jest: (24 godziny ma doba) 00:04:20.899 --> 00:04:23.593 To jest 181 dni! 00:04:23.593 --> 00:04:25.265 Podróż zajęłaby mniej więcej pół roku 00:04:25.265 --> 00:04:30.559 podróż dookoła Słońca z prędkością odrzutowca liniowego zajęłaby pół roku. 00:04:30.559 --> 00:04:31.673 (pozwólcie, że zapiszę) 00:04:31.673 --> 00:04:33.995 Pół roku! 00:04:33.995 --> 00:04:37.014 pół roku... 00:04:37.014 --> 00:04:39.260 Słońce jest OLBRZYMIE! 00:04:39.260 --> 00:04:41.382 Słońce jest olbrzymie! 00:04:41.382 --> 00:04:44.090 Samo w sobie to może być lub nie być dziwne 00:04:44.090 --> 00:04:45.838 Właściwie, pozwólcie, że pokażę Wam poczucie skali tutaj 00:04:45.838 --> 00:04:47.927 Mam ten drugi rysunek Słońca. 00:04:47.927 --> 00:04:49.924 Ten drugi rysunek Słońca... 00:04:49.924 --> 00:04:52.989 Będziemy mówić więcej o reszcie Układu Słonecznego w następnym filmiku. 00:04:52.989 --> 00:04:56.240 Ale tutaj, w tej skali, Słońce 00:04:56.240 --> 00:04:58.841 Słońce, przynajmniej na moim ekranie, jeśli bym je dokończył 00:04:58.841 --> 00:05:01.302 miałoby średnicę 50 cm. 00:05:01.302 --> 00:05:03.345 Ziemia jest tym małym czymś tutaj! 00:05:03.345 --> 00:05:05.250 Mniejsza, mniejsza niż kropla deszczu 00:05:05.250 --> 00:05:09.336 jest tylko tym małym, niewielkim czymś tutaj. 00:05:09.336 --> 00:05:12.169 Jeśli narysowałby ją w tej skali, gdzie Słońce jest nawet mniejsze, 00:05:12.169 --> 00:05:14.166 Ziemia byłaby czymś takim, 00:05:14.166 --> 00:05:17.835 Ziemia byłaby właśnie taka duża. 00:05:17.835 --> 00:05:20.342 Teraz, co nie jest oczywiste, ponieważ 00:05:20.342 --> 00:05:23.315 my wszyscy wykonywaliśmy projekty naukowe w III i IV klasie 00:05:23.315 --> 00:05:26.983 i zawsze widzieliśmy takie rysunki Układu Słonecznego, które wyglądają tak, jak ten tutaj: 00:05:26.983 --> 00:05:30.327 Czy planety znajdują się dużo dalej 00:05:30.327 --> 00:05:32.451 jeśli nawet one są (ona jest) (one są), uhm 00:05:32.451 --> 00:05:37.014 narysowane w skali, są one o wiele dalej od Słońca, niż wynika to z tego rysunku. 00:05:37.014 --> 00:05:44.840 A więc: Słońce (przepraszam) Ziemia jest 150 milionów km od Słońca. 00:05:44.840 --> 00:05:48.436 A Ziemia, Ziemia jest 00:05:48.436 --> 00:05:52.061 ta odległość, (to jest) jeśli tutaj jest Słońce 00:05:52.061 --> 00:05:54.569 jeśli to tutaj to było Słońce, nie mógłbyś nawet 00:05:54.569 --> 00:05:57.030 w tej skali, nawet nie był(a)byś w stanie zobaczyć Ziemi! 00:05:57.030 --> 00:05:58.023 Nie był(a)byś w stanie zobaczyć Ziemi... 00:05:58.023 --> 00:05:59.867 To by nawet nie był piksel. 00:05:59.867 --> 00:06:04.739 Ale to byłoby 150, byłoby 150 MILIONÓW 00:06:04.739 --> 00:06:13.533 150 000 000 km od Ziemi 00:06:13.533 --> 00:06:16.070 Ta odległość tutaj jest nazywana jednostką astronomiczną 00:06:16.070 --> 00:06:18.467 będziemy używać tej wielkości w kilku następnych filmikach 00:06:18.467 --> 00:06:20.389 dzięki temu łatwiej myśleć o odległościach. 00:06:20.389 --> 00:06:24.383 Czasami pisana w skrócie "AU": ang. "Astronomical Unit", "Jednostka Astronomiczna". 00:06:24.383 --> 00:06:27.402 Astronomiczna... 00:06:27.402 --> 00:06:30.374 Jednostka astronomiczna... 00:06:30.374 --> 00:06:33.300 Żeby uzmysłowić sobie, jak to jest daleko 00:06:33.300 --> 00:06:37.061 światło, które jest czymś, o czym myślimy, że ma prawie nieskończoną prędkość 00:06:37.061 --> 00:06:38.733 czymś, co wydaje się natychmiastowe 00:06:38.733 --> 00:06:42.402 CZEMU podróż ze Słońca na Ziemię zabiera 8 minut! 00:06:42.402 --> 00:06:46.400 Jeśli Słońce by zniknęło, to światłu zabrałoby 8 minut, 00:06:46.400 --> 00:06:49.739 do nas, byśmy na Ziemi się dowiedzieli, że zniknęło. 00:06:49.739 --> 00:06:54.569 Albo inaczej, aby porównać to do samolotu odrzutowego 00:06:54.569 --> 00:06:55.730 niech kalkulator powróci 00:06:55.730 --> 00:07:01.259 A więc mamy 100, mówiliśmy o 150 00:07:01.259 --> 00:07:03.600 to tysiąc, milion! 00:07:03.600 --> 00:07:06.829 To 150 milionów kilometrów. 00:07:06.829 --> 00:07:09.941 Jeśli zatem będziemy lecieć 1000 km/h 00:07:09.941 --> 00:07:12.866 lecieć 1000 km/h, to zabierze to nam 00:07:12.866 --> 00:07:17.603 150 000 godzin, z prędkością pocisku, z prędkością odrzutowca 00:07:17.603 --> 00:07:19.925 Aby odnieść to do Słońca i pokazać w odpowiedniej perspektywie: 00:07:19.925 --> 00:07:25.173 Jeśli chcesz to mieć w dniach: dzień ma 24 godziny 00:07:25.173 --> 00:07:30.839 czyli byłoby to 6250 dni, a jeśli podzielisz przez 365: 00:07:30.839 --> 00:07:33.426 Z grubsza 17 lat! 00:07:33.426 --> 00:07:38.269 Jeśli wystrzelisz pocisk prosto w Słońce, to dotarcie do niego zajmie 17 lat 00:07:38.269 --> 00:07:40.154 Jeśli pocisk mógłby utrzymać jakoś swoją prędkość 00:07:40.154 --> 00:07:45.281 Zatem pociskowi lub odrzutowcowi dotarcie do Słońca zabierze 17 LAT 00:07:45.281 --> 00:07:47.667 17... 00:07:47.667 --> 00:07:49.507 17 lat... 00:07:49.507 --> 00:07:51.040 Albo jeszcze inaczej, aby to zobrazować: 00:07:51.040 --> 00:07:56.200 To Słońce, dokładnie tu (na moim ekranie) ma średnicę około 12 - 15 cm. 00:07:56.200 --> 00:08:00.049 Jeśli odwzorujemy dokładnie w skali: ta mała kropka tutaj, 00:08:00.049 --> 00:08:03.600 ta mała kropka, która jest Ziemią, ten pyłek 00:08:03.600 --> 00:08:04.786 ten pyłek... 00:08:04.786 --> 00:08:06.783 Jeżeli właściwie chciałbym narysować tę odległość w skali 00:08:06.783 --> 00:08:10.963 Musiałbym narysować ten pyłek 15 metrów od Słońca 00:08:10.963 --> 00:08:12.960 15 - 18 metrów (50-60 stóp) od Słońca. 00:08:12.960 --> 00:08:14.446 Gdyby spojrzeć na Układ Słoneczny 00:08:14.446 --> 00:08:16.721 Oczywiście, są również inne ciała w Układzie Słonecznym, 00:08:16.721 --> 00:08:18.393 pomówimy o nich więcej w następnym filmiku, 00:08:18.393 --> 00:08:23.316 Nawet nie zauważył(a)byś tej plamki! Po prostu ten mały pyłek latający wokół Słońca. 00:08:23.316 --> 00:08:26.149 Gdy będziemy lecieć coraz dalej przez Układ słoneczny, zobaczymy 00:08:26.149 --> 00:08:29.724 nawet TĘ odległą gwiazdę śmiesznie małą 00:08:29.724 --> 00:08:31.303 Albo, inaczej wyobrażając to sobie: 00:08:31.303 --> 00:08:34.229 Jeśli Słońce byłoby tej wielkości, 00:08:34.229 --> 00:08:36.467 Jeśli Słońce byłoby tej wielkości... 00:08:36.467 --> 00:08:39.477 wtedy ten pyłek, wtedy Ziemia w tej skali, 00:08:39.477 --> 00:08:42.449 byłaby 60 metrów (200 stóp) stąd! 00:08:42.449 --> 00:08:45.050 Możesz to sobie wyobrazić; jeśli masz boisko piłkarskie, 00:08:45.050 --> 00:08:47.533 Jeśli masz boisko piłkarskie... 00:08:47.533 --> 00:08:49.229 Narysuję boisko piłkarskie... 00:08:49.229 --> 00:08:51.133 To są pola karne: 00:08:51.133 --> 00:08:52.805 koniec jednego pola, koniec drugiego pola, 00:08:52.805 --> 00:08:55.591 jeśli przytwierdziłbyś coś rozmiaru piłki lekarskiej 00:08:55.591 --> 00:08:58.239 nieco większej od piłki do koszykówki na jednym polu karnym 00:08:58.239 --> 00:09:05.065 ten mały pyłek byłby 60 jardów (albo z grubsza 60 metrów) od Ciebie 00:09:05.065 --> 00:09:07.805 (A więc ten mały pyłek) nawet byś go nie zauważył(a) w skali boiska piłkarskiego! 00:09:07.805 --> 00:09:09.477 Coś tego rozmiaru. 00:09:09.477 --> 00:09:12.124 Tak czy inaczej, zamierzam zostawić Cię tutaj, mając nadzieję, że dałem Ci po prostu 00:09:12.124 --> 00:09:16.443 (eh) sporo do myślenia, gdy zastanawiasz się po prostu tylko o skali Słońca, 00:09:16.443 --> 00:09:20.251 Ziemi i jak daleko jest Ziemia od Słońca 00:09:20.251 --> 00:09:23.037 I wtedy ujrzymy, że nawet te odległości, nawet te skale, 00:09:23.037 --> 00:09:27.031 są super małe, gdy zaczniesz myśleć o reszcie naszego Układu Słonecznego, 00:09:27.031 --> 99:59:59.999 zwłaszcza, gdy zaczniemy wychodzić poza Układ Słoneczny.