WEBVTT

00:00:09.205 --> 00:00:11.171
"ขอโทษที มือถือแบตหมดน่ะ"

00:00:11.195 --> 00:00:13.471
"ไม่มีอะไรจริงๆ ฉันสบายดี"

00:00:13.495 --> 00:00:16.723
ข้ออ้างเหล่านี้
ไม่ได้ตั้งอยู่บนหลักความจริงแต่อย่างใด

00:00:16.747 --> 00:00:20.100
"ทางบริษัทไม่มีส่วนรู้เห็นใดๆ ทั้งสิ้น
กับการกระทำผิด"

00:00:21.210 --> 00:00:23.519
"ฉันรักคุณ"

00:00:23.543 --> 00:00:26.387
โดยทั่วไป เราอาจได้ยินคำโกหก
ราว 10 ครั้งถึง 200 ครั้งต่อวัน

00:00:26.411 --> 00:00:29.754
และเราก็พยายามคิดหาวิธีการจับเท็จ
มาเป็นเวลานาน

00:00:29.778 --> 00:00:32.676
จากเครื่องทรมานในสมัยกลาง
มาจนถึงเครื่องจับเท็จ

00:00:32.700 --> 00:00:36.018
เครื่องตรวจความดันและการหายใจ 
เครื่องวิเคราะห์เสียง

00:00:36.042 --> 00:00:38.701
เครื่องวัดระดับการเคลื่อนไหวของดวงตา 
เครื่องสแกนสมอง

00:00:38.725 --> 00:00:41.907
ไปจนถึงเครื่องแสดงภาพคลื่น
กระแสไฟฟ้าของสมองขนาด 400 ปอนด์

00:00:41.931 --> 00:00:45.066
ถึงแม้ว่าเครื่องมือเหล่านี้ถูกนำมาใช้
ตรวจสอบในสถานการณ์เฉพาะ

00:00:45.090 --> 00:00:48.045
แต่เครื่องมือก็ยังถูกหลอกได้
ถ้าหากผู้ต้องหาเตรียมตัวมาดี

00:00:48.069 --> 00:00:52.097
และสุดท้ายก็ไม่มีอะไรน่าเชื่อถือ
พอที่จะเป็นที่ยอมรับได้ในศาล

00:00:52.121 --> 00:00:54.641
ถ้าหากลองคิดดูอีกที
ปัญหาอาจไม่ได้อยู่ที่เทคนิคก็ได้

00:00:54.665 --> 00:00:59.042
แต่อาจเป็นการคาดการณ์ที่ว่า
การโกหกไปกระตุ้นการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย

00:00:59.066 --> 00:01:01.047
แล้วถ้าหากเราลองใช้วิธีการตรงๆ กว่า

00:01:01.071 --> 00:01:04.239
โดยการนำวิทยาศาสตร์แห่งการสื่อสาร
มาช่วยวิเคราะห์ความเท็จด้วยล่ะ

00:01:05.146 --> 00:01:09.959
ในเชิงจิตวิทยา คนเราเลือกที่จะโกหกส่วนหนึ่ง
ก็เพื่อที่จะสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับตนเอง

00:01:09.983 --> 00:01:12.835
โดยการเชื่อมโยงจินตนาการกับชีวิตในอุดมคติ

00:01:12.859 --> 00:01:15.157
แทนที่จะเปิดเผยตัวตนที่แท้จริง

00:01:15.181 --> 00:01:19.545
ทว่าขณะที่สมองของเรามัวแต่วุ่นกับการวาดฝัน 
หารู้ไม่ว่าเราได้พลาดสัญญาณไปหลายอย่าง

00:01:19.569 --> 00:01:23.704
สติของเราสามารถควบคุม
กระบวนการคิดและรับรู้ได้เพียง 5%

00:01:23.728 --> 00:01:25.264
รวมถึงการสื่อสาร

00:01:25.288 --> 00:01:28.664
ในขณะที่อีก 95% 
เกิดขึ้นในขณะที่เราไม่ได้ตระหนัก

00:01:28.688 --> 00:01:31.850
และจากข้อมูลเกี่ยวกับการตรวจสอบข้อเท็จจริง

00:01:31.874 --> 00:01:34.212
เรื่องราวที่อ้างอิงจินตนาการ

00:01:34.236 --> 00:01:38.093
มักจะมีน้ำหนักแตกต่างจาก
ความเป็นจริงอย่างสิ้นเชิง

00:01:38.117 --> 00:01:42.119
สิ่งนี้แสดงให้เห็นว่าการสร้างเรื่องส่วนตัวที่เป็นเท็จ
ต้องใช้ความพยายามไม่น้อย

00:01:42.143 --> 00:01:45.036
และมักแสดงความแตกต่าง
เชิงแบบแผนการใช้ภาษา

00:01:45.060 --> 00:01:48.207
เทคโนโลยีวิเคราะห์ข้อความทางภาษาศาสตร์
(linguistic text analysis)

00:01:48.231 --> 00:01:50.931
ช่วยจำแนกแบบแผนการใช้ภาษาออกเป็น 4 แบบ

00:01:50.955 --> 00:01:53.161
ภายใต้ศาสตร์แห่งการหลอกลวง

00:01:54.153 --> 00:01:58.473
อันดับแรก คนที่โกหกมักหลีกเลี่ยง
การอ้างถึงตัวเองเวลาโกหก

00:01:58.497 --> 00:02:02.224
คนเหล่านี้มักเขียนหรืออ้างถึงคนอื่น
โดยใช้สรรพนามบุรุษที่สามบ่อยครั้ง

00:02:02.248 --> 00:02:05.216
เพื่อเลี่ยงการนำตัวเองเข้ามา
เกี่ยวข้องกับเรื่องที่ตนสร้างขึ้น

00:02:05.240 --> 00:02:07.134
ซึ่งกลับเพิ่มจุดด่างพร้อยให้มากขึ้นเช่น

00:02:07.158 --> 00:02:09.966
"ไม่มีทางมีปาร์ตี้ที่บ้านนี้แน่ๆ"

00:02:09.990 --> 00:02:11.845
หรือ "ฉันไม่ได้จัดปาร์ตี้ที่นี่นะ"

00:02:13.178 --> 00:02:15.733
สอง คนโกหกมักจะพูดอะไรที่เป็นแง่ลบ

00:02:15.757 --> 00:02:19.238
เพราะจิตใต้สำนึกของคนเหล่านั้น
ก็รู้สึกผิดที่ต้องโกหก

00:02:19.262 --> 00:02:21.398
ยกตัวอย่างเช่น คนที่โกหกมักพูดว่า

00:02:21.422 --> 00:02:25.589
"ขอโทษนะ โทรศัพท์เฮงซวยของฉัน
แบตหมดอีกละ เกลียดมันจริงๆ"

00:02:25.613 --> 00:02:28.853
สาม โดยทั่วไปคนโกหกมักอธิบาย
เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างง่ายๆ ไม่ซับซ้อน

00:02:28.877 --> 00:02:31.976
เพราะสมองของเราจะต้องทำงานหนักมาก
เพื่อสร้างเรื่องเท็จ

00:02:32.000 --> 00:02:33.305
การตัดสินใจและการประเมิน

00:02:33.329 --> 00:02:36.159
เป็นกระบวนการที่ซับซ้อน
สำหรับสมองที่จะสั่งการ

00:02:36.183 --> 00:02:38.654
ดังเช่นครั้งที่ประธานาธิบดีท่านหนึ่งของอเมริกา
ได้กล่าวยืนยันว่า

00:02:38.678 --> 00:02:41.766
"ผมไม่ได้มีความสัมพันธ์ทางเพศกับหญิงสาวผู้นั้น"

00:02:41.790 --> 00:02:44.659
และสุดท้าย ถึงแม้ว่าคนโกหกมักจะใช้
คำบรรยายที่ไม่ซับซ้อน

00:02:44.683 --> 00:02:48.134
แต่พวกเขามีแนวโน้มที่จะใช้
รูปประโยคที่ยาวและวกวน

00:02:48.158 --> 00:02:49.740
โดยการใช้คำที่ฟุ่มเฟือย

00:02:49.764 --> 00:02:53.476
พร้อมกับรายละเอียดที่ไม่จำเป็น
แต่ฟังดูเหมือนจริงมาเสริมแต่งเรื่อง

00:02:53.500 --> 00:02:56.140
ประธานาธิบดีอีกท่าน
เคยออกมาโต้ตอบประเด็นฉาวไว้ว่า

00:02:56.164 --> 00:02:59.510
"ผมขอพูดตามตรงว่า
การสืบสวนครั้งนี้ชี้ชัดว่า

00:02:59.534 --> 00:03:01.297
ไม่มีพนักงานคนใดในทำเนียบขาว

00:03:01.321 --> 00:03:03.676
รวมไปถึงคณะบริหารคณะนี้

00:03:03.700 --> 00:03:06.600
มีส่วนเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ประหลาดที่เกิดขึ้น"

00:03:06.624 --> 00:03:10.164
ลองนำหลักวิเคราะห์ภาษา
มาใช้กับตัวอย่างดังต่อไปนี้ดูบ้าง

00:03:10.188 --> 00:03:13.213
เช่น เจ้าของแชมป์ตูร์เดอฟร็องส์ 7 ปีซ้อน
อย่างแลนซ์ อาร์มสตรอง

00:03:13.237 --> 00:03:15.373
เมื่อนำบทสัมภาษณ์ของเขา
ในปี ค.ศ. 2005

00:03:15.397 --> 00:03:18.250
ขณะที่เขาพยายามปฏิเสธข้อกล่าวหา
เรื่องการใช้ยากระตุ้น

00:03:18.274 --> 00:03:21.188
มาเปรียบเทียบกับปี ค.ศ. 2013
ซึ่งเขาออกมายอมรับ

00:03:21.212 --> 00:03:25.168
ผลวิเคราะห์เผยว่าเขาได้เพิ่มจำนวนการใช้
บุรุษสรรพนามมากขึ้นเกือบ 3 ใน 4 ส่วน

00:03:25.192 --> 00:03:27.835
ความแตกต่างของบทสัมภาษณ์
ทั้งสองครั้งมีดังต่อไปนี้

00:03:27.859 --> 00:03:32.146
ครั้งแรก: "โอเค อย่างที่รู้ๆ กันอยู่ว่า
ชายฝรั่งเศสผู้หนึ่งในห้องแลปที่ปารีส

00:03:32.170 --> 00:03:36.107
ได้เปิดตัวอย่างของคุณ 
ฌ็อง ฟรานซิส อะไรซักอย่าง แล้วก็ตรวจดู

00:03:36.131 --> 00:03:38.828
และแล้วอยู่ๆ หนังสือพิมพ์ก็ติดต่อคุณมาว่า

00:03:38.853 --> 00:03:41.634
"เราทราบมาว่ามีการตรวจพบ
EPO ในร่างกายของคุณ"

00:03:43.129 --> 00:03:45.004
ครั้งที่สอง: ผมไม่มีอะไรจะแก้ตัว

00:03:45.028 --> 00:03:47.923
ผมเชื่อว่าหลายคนคงรับไม่ได้กับเรื่องแบบนี้

00:03:47.947 --> 00:03:49.704
ผมเองก็รับไม่ได้เหมือนกัน

00:03:49.728 --> 00:03:52.726
และเคยที่จะควบคุมทุกอย่างในชีวิตเสมอมา

00:03:52.750 --> 00:03:55.388
ผมควบคุมทุกผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นในชีวิตผม"

00:03:55.412 --> 00:03:58.294
ตอนที่อาร์มสตรอง
ออกมาปฏิเสธสถานการณ์ที่เกิดขึ้น

00:03:58.318 --> 00:04:00.297
เขาเบี่ยงเบนประเด็นไปที่คนอื่น

00:04:00.321 --> 00:04:02.979
ทั้งยังเลือกที่จะไม่พูดถึงตัวเองเลย

00:04:03.003 --> 00:04:04.956
แต่เมื่อเขาออกมายอมรับ 
เขากลับเลือกใช้คำพูดของตัวเอง

00:04:04.980 --> 00:04:08.585
ซึ่งเต็มเปี่ยมไปด้วยอารมณ์
ความรู้สึกและแรงบันดาลใจ

00:04:08.609 --> 00:04:12.552
แต่การใช้บุรุษสรรพนาม
ก็เป็นอีกหนึ่งตัวบ่งชี้ของการหลอกลวง

00:04:12.576 --> 00:04:14.885
ลองมาดูอีกหนึ่งตัวอย่างจากอดีตวุฒิสมาชิก

00:04:14.909 --> 00:04:18.137
และผู้สมัครเลือกตั้งประธานาธิบดีอเมริกา
จอห์น เอ็ดเวิร์ด กล่าวว่า

00:04:18.161 --> 00:04:20.740
"ผมรู้แค่ว่าผู้ที่อ้างว่าเป็นพ่อเด็ก
ได้ออกมายอมรับอย่างเปิดเผยแล้ว

00:04:20.764 --> 00:04:22.654
ว่าเขาเป็นพ่อที่แท้จริงของเด็ก

00:04:22.678 --> 00:04:25.690
ผมเองก็ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใดๆ
กับการกระทำใดๆ ที่ระบุไว้

00:04:25.714 --> 00:04:29.148
ว่ามีการร้องขอ ตกลง 
หรือสนับสนุนค่าใช้จ่ายต่างๆ

00:04:29.172 --> 00:04:32.353
ให้กับฝ่ายหญิงหรือฝ่ายที่อ้างว่าเป็นพ่อเด็ก"

00:04:32.377 --> 00:04:36.396
นี่ไม่เพียงแต่จะเป็นคำพูดที่ยืดเยื้อวกวน
ของประโยคสั้นๆ ที่ว่า "เด็กคนนี้ไม่ใช่ลูกของผม"

00:04:36.420 --> 00:04:39.306
แต่เอ็ดเวิร์ดไม่เคยระบุชื่อจริง
ของบุคคลอื่นที่เขากล่าวถึงเลย

00:04:39.330 --> 00:04:43.139
เขากลับใช้คำว่า"เด็กคนนั้น" 
"หญิงสาวผู้นั้น" และ"ผู้ที่อ้างว่าเป็นพ่อเด็ก"

00:04:43.163 --> 00:04:46.192
ต่อไปเรามาดูกันว่าเขาจะพูดอย่างไร
ตอนยอมรับว่าเป็นพ่อที่แท้จริง

00:04:46.216 --> 00:04:47.743
"ผมเป็นพ่อของควินน์

00:04:47.767 --> 00:04:50.024
และผมจะทุ่มเททุกอย่างเพื่อเธอ

00:04:50.048 --> 00:04:52.141
ด้วยความรักและความเอาใจใส่
ที่เธอสมควรจะได้รับ"

00:04:53.066 --> 00:04:54.744
ช่างเป็นคำแถลงที่สั้น
และตรงไปตรงมา

00:04:54.768 --> 00:04:58.303
ไม่ว่าจะเป็นการเรียกชื่อจริงของเด็ก
และการกล่าวถึงบทบาทของเขาในฐานะพ่อ

00:04:58.327 --> 00:05:01.534
สรุปแล้ว คุณจะนำเทคนิคการจับเท็จเหล่านี้
ไปใช้ได้อย่างไร

00:05:01.558 --> 00:05:05.195
อันดับแรกจงอย่าลืมว่าในแต่ละวัน
เรามีโอกาสเผชิญหน้ากับการโกหกได้เสมอ

00:05:05.219 --> 00:05:09.820
ตั้งแต่รูปแบบที่ร้ายแรงน้อยกว่าตัวอย่างเหล่านี้
และแบบที่ไร้ซึ่งพิษภัยใดๆ

00:05:09.844 --> 00:05:12.504
แต่มันก็ยังเป็นการสมควร 
ที่เราจะตระหนักถึงพฤติกรรมที่น่าสงสัย

00:05:12.528 --> 00:05:16.216
เช่นการหลีกเลี่ยงที่จะพูดถึงตัวเอง 
การใช้ภาษาที่สื่อความในแง่ลบ

00:05:16.240 --> 00:05:18.643
คำอธิบายง่ายๆ และการพูดจาวกวน

00:05:19.759 --> 00:05:22.819
มันอาจช่วยให้เราเลี่ยง
การประเมินราคาที่สูงจนเกินไป

00:05:22.843 --> 00:05:25.758
ระวังสินค้าที่ไร้ประสิทธิภาพ 
หรือแม้แต่ความสัมพันธ์ที่แสนแย่