1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Năm ngoái tôi bảo các bạn ba điều.

2
00:00:02,000 --> 00:00:05,000
Tôi bảo rằng các số liệu trên thế giới

3
00:00:05,000 --> 00:00:08,000
vẫn chưa được công bố rõ ràng.

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
Chính vì vậy, chúng ta vẫn giữ lối tư tưởng cổ hủ

5
00:00:10,000 --> 00:00:13,000
về các nước đang phát triển và công nghiệp hóa, đó là sai.

6
00:00:14,000 --> 00:00:18,000
Và tôi bảo rằng đồ họa ảnh động có thể tạo ra sự khác biệt.

7
00:00:19,000 --> 00:00:21,000
Mọi việc đang thay đổi.

8
00:00:21,000 --> 00:00:25,000
Hôm nay, trang chủ của Cục Thống kê Liên hiệp Quốc

9
00:00:25,000 --> 00:00:28,000
thông báo, ngày 1 tháng 5, toàn quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu.

10
00:00:30,000 --> 00:00:33,000
(Vỗ tay)

11
00:00:33,000 --> 00:00:37,000
Nếu tôi có thể chia sẻ hình ảnh với bạn trên màn hình,

12
00:00:38,000 --> 00:00:39,000
có 3 việc đã xảy ra.

13
00:00:39,000 --> 00:00:42,000
Liên hiệp quốc cho phép truy cập cơ sở dữ liệu thống kê của họ,

14
00:00:42,000 --> 00:00:46,000
và phần mềm này đã có một một phiên bản mới

15
00:00:46,000 --> 00:00:48,000
đang hoạt động trên Internet dưới dạng beta,

16
00:00:48,000 --> 00:00:50,000
do đó bạn không cần phải tải về nữa.

17
00:00:51,000 --> 00:00:53,000
Cho phép tôi nhắc lại những gì bạn được thấy vào năm ngoái.

18
00:00:53,000 --> 00:00:54,000
Các bong bóng là các quốc gia.

19
00:00:54,000 --> 00:00:58,000
Ở đây là tỉ lệ sinh sản -- số trẻ sinh ra trên mỗi phụ nữ --

20
00:00:58,000 --> 00:01:01,000
và đằng kia là tuổi thọ tính bằng năm.

21
00:01:02,000 --> 00:01:05,000
Đây là năm 1950 -- kia là những nước công nghiệp hóa,

22
00:01:05,000 --> 00:01:06,000
kia là những nước đang phát triển.

23
00:01:06,000 --> 00:01:08,000
Ở thời điểm đó, vẫn còn khái niệm "chúng ta" và "họ".

24
00:01:08,000 --> 00:01:10,000
Thế giới có sự phân biệt rất lớn.

25
00:01:10,000 --> 00:01:14,000
Nhưng rồi mọi chuyện thay đổi, và tiến triển khá tốt.

26
00:01:14,000 --> 00:01:15,000
Đây là những gì đã xảy ra.

27
00:01:16,000 --> 00:01:19,000
Bạn có thể thấy Trung Quốc, bong bóng to, màu đỏ;

28
00:01:19,000 --> 00:01:20,000
còn bong bóng màu xanh ở đằng xa là Ấn Độ.

29
00:01:20,000 --> 00:01:23,000
Và chúng đã chuyển dời hoàn toàn... Tôi sẽ cố gắng

30
00:01:23,000 --> 00:01:25,000
nói chuyện nghiêm chỉnh hơn một chút năm nay để cho bạn thấy

31
00:01:25,000 --> 00:01:27,000
mọi thứ đã thay đổi như thế nào.

32
00:01:28,000 --> 00:01:31,000
Và đây, châu Phi luôn là một vấn nạn nổi bật ở dưới này, đúng không nhỉ?

33
00:01:31,000 --> 00:01:34,000
Vẫn là những gia đình đông con, và đại dịch HIV

34
00:01:34,000 --> 00:01:36,000
làm trì trệ các quốc gia như thế này.

35
00:01:36,000 --> 00:01:39,000
Đại khái đều là những gì chúng ta thấy vào năm ngoái,

36
00:01:39,000 --> 00:01:41,000
và đây là viễn cảnh của tương lai.

37
00:01:42,000 --> 00:01:44,000
Tôi sẽ nói về, liệu điều này có thể xảy ra?

38
00:01:44,000 --> 00:01:47,000
Vì bạn thấy là tôi đưa ra những số liệu không hề tồn tại.

39
00:01:48,000 --> 00:01:50,000
Đây là thời điểm chúng ta đang ở.

40
00:01:50,000 --> 00:01:53,000
Liệu chuyện này có thể xảy ra hay không?

41
00:01:54,000 --> 00:01:56,000
Bạn có biết là tôi bao quát hết quãng đời mình trong đó?

42
00:01:56,000 --> 00:01:58,000
Tôi nghĩ là mình sẽ sống đến 100 năm.

43
00:01:58,000 --> 00:02:00,000
Đây là hoàn cảnh hiện tại.

44
00:02:00,000 --> 00:02:07,000
Các bạn có phiền xem xét đến tình hình kinh tế trên thế giới?

45
00:02:08,000 --> 00:02:13,000
Tôi sẽ so sánh nó với tỉ lệ sống sót của trẻ.

46
00:02:13,000 --> 00:02:14,000
Chúng ta sẽ đổi chỗ hai trục biểu đồ:

47
00:02:15,000 --> 00:02:19,000
ở đây là tỉ lệ tử vong của trẻ -- cũng là tỉ lệ sống sót --

48
00:02:19,000 --> 00:02:21,000
4 trẻ chết ở kia, 200 trẻ ở kia.

49
00:02:22,000 --> 00:02:24,000
Ở trục này là GDP tính theo đầu người.

50
00:02:25,000 --> 00:02:28,000
Đây là năm 2007.

51
00:02:28,000 --> 00:02:32,000
Nếu tôi có thể quay ngược thời gian, tôi sẽ bổ sung vài thông số lịch sử --

52
00:02:32,000 --> 00:02:38,000
xem nào, xem nào, xem nào -- không có nhiều con số thống kê vào 100 năm trước.

53
00:02:38,000 --> 00:02:40,000
Một vài nước vẫn có dữ liệu.

54
00:02:40,000 --> 00:02:42,000
Chúng ta đang nhìn vào các tài liệu lịch sử,

55
00:02:42,000 --> 00:02:46,000
và tại thời điểm năm 1820,

56
00:02:46,000 --> 00:02:50,000
chỉ có Úc và Thụy Điển mới sử dụng các con số.

57
00:02:50,000 --> 00:02:53,000
(Cười)

58
00:02:53,000 --> 00:02:57,000
Thế nhưng các nước này ở tận dưới đây, với 1,000 đô-la mỗi người mỗi năm.

59
00:02:57,000 --> 00:03:00,000
1/5 số trẻ không sống nổi qua sinh nhật đầu tiên của mình,

60
00:03:01,000 --> 00:03:04,000
Đây là những gì xảy ra trên thế giới, nếu chúng ta cho hiện cả thế giới.

61
00:03:04,000 --> 00:03:07,000
Làm sao họ giàu lên, từng chút một,

62
00:03:07,000 --> 00:03:08,000
và họ bổ sung những con số thống kê.

63
00:03:08,000 --> 00:03:10,000
Có được những thống kê này chẳng phải là điều tuyệt vời sao?

64
00:03:10,000 --> 00:03:12,000
Bạn có thấy tầm quan trọng của chuyện đó?

65
00:03:12,000 --> 00:03:14,000
Và đây, trẻ em không hề sống lâu hơn.

66
00:03:14,000 --> 00:03:18,000
Thế kỷ cuối cùng, 1870, thật tồi tệ cho những đứa trẻ ở châu Âu,

67
00:03:18,000 --> 00:03:20,000
bởi hầu hết những dữ liệu này là của châu Âu.

68
00:03:20,000 --> 00:03:23,000
Chỉ đến thời khắc giao thế kỷ

69
00:03:23,000 --> 00:03:26,000
tỉ lệ trẻ sống sót năm đầu tiên mới tăng lên đến 90%.

70
00:03:26,000 --> 00:03:29,000
Đây là Ấn Độ đang vươn lên, với dữ liệu đầu tiên từ Ấn Độ.

71
00:03:29,000 --> 00:03:34,000
Đây là Mỹ đang chuyển dời, ngày càng kiếm nhiều tiền hơn.

72
00:03:34,000 --> 00:03:39,000
Và chúng ta sẽ sớm thấy Trung Quốc đuổi kịp từ phía góc xa ở đây.

73
00:03:39,000 --> 00:03:41,000
Trung Quốc vươn lên khi Mao Trạch Đông lấy sức khỏe làm đầu,

74
00:03:41,000 --> 00:03:42,000
chứ không phải chuyện làm giàu.

75
00:03:42,000 --> 00:03:45,000
Ông chết ở đây, sau đó Đặng Tiểu Bình mang đến sự phồn vinh,

76
00:03:45,000 --> 00:03:46,000
quốc gia này đã di chuyển đến đây.

77
00:03:47,000 --> 00:03:49,000
Các bong bóng liên tục di chuyển lên trên,

78
00:03:49,000 --> 00:03:51,000
và đây là toàn cảnh thế giới hiện nay.

79
00:03:51,000 --> 00:03:57,000
(Vỗ tay)

80
00:03:57,000 --> 00:04:00,000
Chúng ta hãy nhìn vào nước Mỹ.

81
00:04:00,000 --> 00:04:03,000
Ở đây có một chức năng -- Tôi có thể bảo cả thế giới, "Ở yên đấy."

82
00:04:04,000 --> 00:04:07,000
Và tôi giữ lấy nước Mỹ -- chúng ta vẫn muốn nhìn thấy phần nền --

83
00:04:07,000 --> 00:04:10,000
tôi dựng chúng như thế này, và chúng ta bắt đầu đi ngược thời gian.

84
00:04:10,000 --> 00:04:13,000
Chúng ta có thể thấy là nước Mỹ

85
00:04:13,000 --> 00:04:16,000
luôn nằm ở cạnh bên phải của xu hướng.

86
00:04:16,000 --> 00:04:18,000
Người Mỹ lúc nào cũng ở phía đồng tiền.

87
00:04:19,000 --> 00:04:24,000
Đến năm 1915, nước Mỹ là láng giềng của Ấn Độ --

88
00:04:25,000 --> 00:04:27,000
một Ấn Độ hiện đại của ngày nay.

89
00:04:27,000 --> 00:04:29,000
Điều đó có nghĩa là Mỹ giàu hơn,

90
00:04:29,000 --> 00:04:33,000
nhưng cũng theo tỉ lệ đó lại có nhiều trẻ chết hơn Ấn Độ ngày nay.

91
00:04:34,000 --> 00:04:37,000
Và nhìn đây -- so sánh với Philippines ngày nay.

92
00:04:37,000 --> 00:04:40,000
Philippines ngày nay có nền kinh tế tương đương

93
00:04:41,000 --> 00:04:43,000
với nước Mỹ trong Thế chiến thứ nhất.

94
00:04:43,000 --> 00:04:47,000
Tuy vậy chúng ta phải đưa nước Mỹ tiến về trước rất xa

95
00:04:47,000 --> 00:04:50,000
thì người dân Mỹ mới có được nền y tế

96
00:04:50,000 --> 00:04:51,000
như người dân ở Philippines.

97
00:04:52,000 --> 00:04:55,000
Khoảng năm 1957 ở đây, y tế của Mỹ

98
00:04:55,000 --> 00:04:57,000
tương đương với Philippines.

99
00:04:57,000 --> 00:05:00,000
Đây là vở kịch của một thế giới mà nhiều người gọi là toàn cầu hóa,

100
00:05:00,000 --> 00:05:03,000
bởi châu Á, các nước Ả rập, Mỹ La tinh

101
00:05:03,000 --> 00:05:08,000
đều dẫn trước ở các chỉ tiêu sức khỏe, giáo dục,

102
00:05:08,000 --> 00:05:11,000
và nhân lực hơn so với kinh tế của họ.

103
00:05:11,000 --> 00:05:13,000
Có điều mâu thuẫn trong những gì đã xảy ra

104
00:05:13,000 --> 00:05:15,000
ở những nền kinh tế mới.

105
00:05:15,000 --> 00:05:19,000
Ở đó, an sinh xã hội, sự phát triển của xã hội

106
00:05:19,000 --> 00:05:22,000
lại đi trước phát triển kinh tế.

107
00:05:22,000 --> 00:05:28,000
Và năm 1957 -- kinh tế nước Mỹ chỉ bằng với Chile ngày nay.

108
00:05:29,000 --> 00:05:32,000
Phải mất bao lâu để chúng ta mang nước Mỹ

109
00:05:32,000 --> 00:05:34,000
đạt tới trình độ y tế như Chile ngày hôm nay?

110
00:05:35,000 --> 00:05:40,000
Tôi nghĩ chúng ta phải bắt đầu, kia -- vào năm 2001, hay 2002 --

111
00:05:40,000 --> 00:05:42,000
nước Mỹ có mạng lưới y tế ngang ngửa Chile.

112
00:05:42,000 --> 00:05:43,000
Chile đã bắt kịp!

113
00:05:44,000 --> 00:05:46,000
Trong vòng vài năm nữa có thể Chile sẽ có tỉ lệ trẻ sống sót

114
00:05:46,000 --> 00:05:48,000
cao hơn cả Mỹ.

115
00:05:48,000 --> 00:05:51,000
Đây rõ ràng là một sự thay đổi, bởi sự trì trệ

116
00:05:51,000 --> 00:05:56,000
của nền y tế đã tạo ra khác biệt đến 30-40 năm.

117
00:05:56,000 --> 00:05:58,000
Đằng sau y tế là trình độ giáo dục.

118
00:05:58,000 --> 00:06:00,000
Ở đó có rất nhiều cơ sở hạ tầng,

119
00:06:00,000 --> 00:06:03,000
và các nguồn nhân lực chung cũng nằm tại đó.

120
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
Giờ chúng ta có thể bỏ qua mục này --

121
00:06:06,000 --> 00:06:10,000
và tôi muốn cho các bạn thấy tốc độ,

122
00:06:10,000 --> 00:06:13,000
tỉ lệ thay đổi, cho thấy họ đã tiến nhanh như thế nào.

123
00:06:13,000 --> 00:06:20,000
Quay ngược về năm 1920, và tôi muốn nhìn vào Nhật Bản.

124
00:06:21,000 --> 00:06:24,000
Và tôi muốn xem cả Thụy Điển và Mỹ.

125
00:06:24,000 --> 00:06:26,000
Tôi sẽ trình diễn một cuộc đua ở đây

126
00:06:26,000 --> 00:06:29,000
giữa chiếc Ford vàng vàng ở đây

127
00:06:29,000 --> 00:06:31,000
và chiếc Toyota đỏ ở dưới này,

128
00:06:31,000 --> 00:06:33,000
và chiếc Volvo màu nâu.

129
00:06:33,000 --> 00:06:35,000
(Cười)

130
00:06:35,000 --> 00:06:37,000
Và xem đây, xem đây.

131
00:06:37,000 --> 00:06:40,000
Toyota có sự khởi đầu rất tệ ở đây, các bạn có thể thấy,

132
00:06:40,000 --> 00:06:43,000
và Ford Mỹ đang vượt địa hình ở kia.

133
00:06:43,000 --> 00:06:44,000
Volvi đang chạy rất tốt.

134
00:06:44,000 --> 00:06:46,000
Đây là cuộc chiến. Toyota đã trượt khỏi đường đua, và giờ đây

135
00:06:46,000 --> 00:06:49,000
Toyota đang tiến về phía khỏe mạnh hơn của Thụy Điển --

136
00:06:49,000 --> 00:06:50,000
các bạn có thấy không?

137
00:06:50,000 --> 00:06:51,000
Họ đang vượt mặt Thụy Điển,

138
00:06:51,000 --> 00:06:53,000
và giờ đây họ khỏe mạnh hơn Thụy Điển.

139
00:06:53,000 --> 00:06:55,000
Đây là lúc tôi bán chiếc Volvo và tậu chiếc Toyota.

140
00:06:55,000 --> 00:06:58,000
(Cười)

141
00:06:58,000 --> 00:07:02,000
Giờ chúng ta có thể thấy tốc độ thay đổi ở Nhật Bản thật khổng lồ.

142
00:07:02,000 --> 00:07:04,000
Họ thật sự đã bắt kịp.

143
00:07:04,000 --> 00:07:06,000
Và điều này dần dần thay đổi theo thời gian.

144
00:07:06,000 --> 00:07:09,000
Chúng ta cần hàng nhiều thế hệ quan sát mới có thể hiểu được điều đó.

145
00:07:09,000 --> 00:07:14,000
Cho phép tôi đưa lên lịch sử gia đình của chính tôi --

146
00:07:14,000 --> 00:07:16,000
chúng tôi đã vẽ những đồ thị ở đây.

147
00:07:16,000 --> 00:07:20,000
Vẫn cùng một loại biểu đồ, tiền ở dưới kia, và sức khỏe, đúng không?

148
00:07:20,000 --> 00:07:22,000
Và đây là gia đình tôi.

149
00:07:23,000 --> 00:07:27,000
Đây là Thụy Điển, năm 1830, khi bà sơ của tôi chào đời.

150
00:07:28,000 --> 00:07:30,000
Thụy Điển giống như Sierra Leone ngày nay.

151
00:07:31,000 --> 00:07:34,000
Và đây là năm bà cố tôi chào đời, 1863.

152
00:07:35,000 --> 00:07:37,000
Và Thụy Điển giống như Mozambique.

153
00:07:37,000 --> 00:07:39,000
Và đây là năm bà tôi ra đời, 1891.

154
00:07:39,000 --> 00:07:41,000
Bà chăm sóc tôi khi tôi còn bé,

155
00:07:41,000 --> 00:07:43,000
nên tôi sẽ không nhắc gì về thống kê --

156
00:07:43,000 --> 00:07:45,000
đó chỉ là lịch sử truyền miệng trong gia đình tôi.

157
00:07:46,000 --> 00:07:47,000
Tôi chỉ tin vào thống kê,

158
00:07:47,000 --> 00:07:50,000
khi đó là những con số thống kê do-bà-kiểm-định.

159
00:07:50,000 --> 00:07:53,000
(Cười)

160
00:07:53,000 --> 00:07:56,000
Tôi nghĩ đó là cách tốt nhất để kiểm định dữ liệu thống kê.

161
00:07:56,000 --> 00:07:57,000
Thụy Điển lúc đó như Ghana.

162
00:07:57,000 --> 00:08:00,000
Thật thú vị khi được thấy sự đa dạng to lớn

163
00:08:00,000 --> 00:08:02,000
nội trong khu vực châu Phi hạ Sahara.

164
00:08:03,000 --> 00:08:05,000
Tôi bảo bạn năm ngoái, giờ tôi sẽ nhắc lại,

165
00:08:05,000 --> 00:08:08,000
rằng mẹ tôi sinh ra ở Ai Cập, và tôi -- tôi là ai?

166
00:08:08,000 --> 00:08:09,000
Tôi là người Mexico trong gia đình.

167
00:08:10,000 --> 00:08:12,000
Con gái tôi, nó sinh ra ở Chile,

168
00:08:12,000 --> 00:08:14,000
và cháu gái tôi sinh ra ở Singapore,

169
00:08:14,000 --> 00:08:16,000
giờ là đất nước khỏe mạnh nhất trên Trái đất.

170
00:08:16,000 --> 00:08:18,000
Họ qua mặt Thụy Điển khoảng 2-3 năm trước,

171
00:08:18,000 --> 00:08:20,000
bởi có tỷ lệ trẻ sống sót cao hơn.

172
00:08:20,000 --> 00:08:21,000
Nhưng đất nước họ rất nhỏ, bạn biết đấy.

173
00:08:21,000 --> 00:08:23,000
Họ ở gần bệnh viện đến nỗi chúng ta chẳng bao giờ

174
00:08:23,000 --> 00:08:24,000
đánh bại họ trong những cánh rừng này.

175
00:08:24,000 --> 00:08:27,000
(Cười)

176
00:08:27,000 --> 00:08:28,000
Thế nhưng phải ngả mũ trước Singapore.

177
00:08:28,000 --> 00:08:30,000
Singapore là mọi thứ tốt nhất thời nay.

178
00:08:30,000 --> 00:08:34,000
Chuyện này nghe cũng có vẻ là chuyện rất hay.

179
00:08:34,000 --> 00:08:38,000
Nhưng thật sự không dễ dàng, bởi đó cũng chẳng hoàn toàn là chuyện tốt.

180
00:08:38,000 --> 00:08:41,000
Bởi vì tôi phải cho bạn xem một trong những tiện nghi khác.

181
00:08:41,000 --> 00:08:46,000
Chúng ta còn có thể sử dụng các màu để đại diện cho các tham số --

182
00:08:46,000 --> 00:08:47,000
và tôi chọn đại lượng nào đây?

183
00:08:47,000 --> 00:08:51,000
Lượng khí thải cacbon dioxit, đơn vị tấn/người.

184
00:08:52,000 --> 00:08:57,000
Đây là năm 1962, và Mỹ thải ra 16 tấn/người.

185
00:08:57,000 --> 00:08:59,000
Trung Quốc thải ra 0.6 tấn,

186
00:08:59,000 --> 00:09:03,000
và Ấn Độ 0.32 tấn/người.

187
00:09:03,000 --> 00:09:06,000
Chuyện gì xảy ra khi chúng ta tiếp tục?

188
00:09:06,000 --> 00:09:08,000
Vâng, bạn sẽ có một câu chuyện tốt đẹp khi người ta giàu lên

189
00:09:08,000 --> 00:09:09,000
và khỏe mạnh hơn --

190
00:09:09,000 --> 00:09:14,000
mọi người đạt được điều đó với cái giá là khí thải cacbon dioxit.

191
00:09:14,000 --> 00:09:17,000
Từ trước đến nay chưa ai từng làm điều này.

192
00:09:17,000 --> 00:09:20,000
Chúng ta không còn sở hữu tất cả những dữ liệu cập nhật nữa

193
00:09:20,000 --> 00:09:23,000
bởi ngày nay đây là những dữ liệu rất giật gân.

194
00:09:23,000 --> 00:09:25,000
Chúng ta ở đây, năm 2001.

195
00:09:26,000 --> 00:09:30,000
Trong buổi tọa đàm với lãnh tụ thế giới mà tôi đã tham gia, bạn biết đấy,

196
00:09:30,000 --> 00:09:34,000
ngày nay nhiều người cho rằng, vấn đề chính là những nền kinh tế mới nổi,

197
00:09:34,000 --> 00:09:37,000
họ thải ra quá nhiều cacbon dioxit.

198
00:09:37,000 --> 00:09:39,000
Bộ trưởng Bộ Môi trường Ấn Độ từng nói,

199
00:09:39,000 --> 00:09:42,000
"À, bạn chính là người gây ra vấn đề."

200
00:09:42,000 --> 00:09:45,000
Các nước OECD -- các nước có thu nhập cao --

201
00:09:45,000 --> 00:09:47,000
họ chính là thủ phạm gây ra biến đổi khí hậu.

202
00:09:48,000 --> 00:09:50,000
"Nhưng chúng tôi tha thứ cho bạn, bởi vì bạn không biết.

203
00:09:50,000 --> 00:09:53,000
Tuy vậy, kể từ nay, chúng tôi tính theo đầu người.

204
00:09:53,000 --> 00:09:55,000
Kể từ nay, chúng tôi tính theo đầu người.

205
00:09:55,000 --> 00:09:58,000
Mỗi người đều phải chịu trách nhiệm về lượng khí thải của mỗi người."

206
00:09:58,000 --> 00:10:01,000
Điều này cho thấy, chúng ta chưa từng gặp sự phát triển kinh tế

207
00:10:01,000 --> 00:10:03,000
và y tế ở bất kỳ nơi nào trên thế giới

208
00:10:03,000 --> 00:10:07,000
mà không phải hủy hoại khí hậu.

209
00:10:08,000 --> 00:10:10,000
Và đó là điều cần thay đổi thật sự.

210
00:10:11,000 --> 00:10:14,000
Tôi đã từng bị phê bình vì đã vẽ nên một bức tranh quá lạc quan về thế giới,

211
00:10:14,000 --> 00:10:16,000
nhưng tôi không nghĩ rằng nó là như thế.

212
00:10:16,000 --> 00:10:18,000
Thế giới là một nơi hỗn loạn.

213
00:10:18,000 --> 00:10:20,000
Cái này chúng tôi gọi là Phố Đô-la.

214
00:10:20,000 --> 00:10:22,000
Mọi người đều sống trên con phố này.

215
00:10:22,000 --> 00:10:25,000
Số tiền họ kiếm được ở đây -- con số họ sống dựa vào --

216
00:10:25,000 --> 00:10:26,000
chính là số tiền họ kiếm được mỗi ngày.

217
00:10:26,000 --> 00:10:29,000
Gia đình này kiếm được khoảng 1 đô-la/ngày.

218
00:10:30,000 --> 00:10:31,000
Chạy dọc theo con phố này,

219
00:10:31,000 --> 00:10:35,000
chúng ta sẽ thấy một gia đình kiếm được từ 2-3 đô-la/ngày.

220
00:10:35,000 --> 00:10:38,000
Chạy lên nữa -- chúng ta sẽ thấy khu vườn đầu tiên của phố,

221
00:10:38,000 --> 00:10:40,000
họ kiếm được 10-50 đô-la/này.

222
00:10:40,000 --> 00:10:42,000
Họ sống như thế nào?

223
00:10:42,000 --> 00:10:45,000
Nếu chúng ta nhìn vào chiếc giường ở đây, có thể nhận thấy

224
00:10:45,000 --> 00:10:48,000
họ ngủ trên tấm thảm trải sàn.

225
00:10:48,000 --> 00:10:50,000
Đây là ranh giới của nghèo đói --

226
00:10:50,000 --> 00:10:53,000
80% thu nhập của gia đình chỉ đủ trang trải cho nhu cầu năng lượng,

227
00:10:53,000 --> 00:10:55,000
thức ăn cho ngày hôm ấy.

228
00:10:55,000 --> 00:10:58,000
Đây là 2-5 đô-la, bạn có một chiếc giường.

229
00:10:58,000 --> 00:11:00,000
Và đây, phòng ngủ đã tốt hơn nhiều, như bạn có thể thấy.

230
00:11:01,000 --> 00:11:03,000
Tôi thuyết trình về vấn đề này cho Ikea, và họ muốn thấy

231
00:11:03,000 --> 00:11:05,000
một chiếc sofa ở đây ngay lập tức.

232
00:11:05,000 --> 00:11:07,000
(Cười)

233
00:11:07,000 --> 00:11:11,000
Đây là ghế sofa, và bằng cách nào nó xuất hiện từ đó.

234
00:11:11,000 --> 00:11:14,000
Điều thú vị là, khi bạn khám phá vòng quanh trong tấm ảnh panorama,

235
00:11:14,000 --> 00:11:16,000
bạn sẽ thấy gia đình đó vẫn ngồi trên sàn nhà,

236
00:11:16,000 --> 00:11:18,000
mặc dù đã có ghế sofa.

237
00:11:18,000 --> 00:11:20,000
Nếu quan sát nhà bếp, bạn có thể thấy rằng

238
00:11:20,000 --> 00:11:25,000
phụ nữ không được hưởng nhiều khác biệt trong khoảng từ 1-10 đô-la.

239
00:11:25,000 --> 00:11:27,000
Vượt khỏi mức này là khi bạn thật sự có được

240
00:11:27,000 --> 00:11:30,000
điều kiện làm việc tốt trong gia đình.

241
00:11:30,000 --> 00:11:32,000
Và nếu bạn thật sự muốn nhìn thấy sự khác biệt,

242
00:11:32,000 --> 00:11:34,000
hãy nhìn vào nhà vệ sinh ở đây.

243
00:11:34,000 --> 00:11:36,000
Có thể thay đổi ở đây, thay đổi ở đây.

244
00:11:36,000 --> 00:11:39,000
Đây đều là những bức tranh và ảnh từ châu Phi,

245
00:11:39,000 --> 00:11:41,000
và chúng vốn có thể tốt hơn nhiều.

246
00:11:42,000 --> 00:11:44,000
Chúng ta có thể thoát khỏi đói nghèo.

247
00:11:44,000 --> 00:11:47,000
Nghiên cứu của tôi không hề dựa trên công nghệ thông tin hay những thứ đại loại như thế.

248
00:11:47,000 --> 00:11:50,000
Tôi dành 20 năm phỏng vấn các nông dân châu Phi,

249
00:11:50,000 --> 00:11:53,000
những người đang trên bờ vực của nạn đói.

250
00:11:53,000 --> 00:11:55,000
Và đây là kết quả của cuộc nghiên cứu nhu cầu của nhà nông.

251
00:11:55,000 --> 00:11:57,000
Điều tuyệt vời ở đây chính là bạn không thể phân biệt

252
00:11:57,000 --> 00:11:59,000
ai là nhà nghiên cứu trong bức hình này.

253
00:11:59,000 --> 00:12:02,000
Đó là khi nghiên cứu phục vụ cho các cộng đồng --

254
00:12:02,000 --> 00:12:04,000
bạn phải thật sự sống với mọi người.

255
00:12:06,000 --> 00:12:10,000
Khi bạn lâm vào cảnh nghèo đói, tất cả mọi thứ đều vì sự sống còn.

256
00:12:10,000 --> 00:12:12,000
Về việc tìm thức ăn.

257
00:12:12,000 --> 00:12:14,000
Hai nông dân nhỏ này, giờ đây họ đã thành thiếu nữ --

258
00:12:14,000 --> 00:12:18,000
cha mẹ của họ qua đời vì HIV và AIDS --

259
00:12:18,000 --> 00:12:20,000
họ đã trao đổi với các nhà kỹ sư nông nghiệp có kinh nghiệm.

260
00:12:20,000 --> 00:12:24,000
Đây là một trong những kỹ sư giỏi nhất ở Malawi, Junatambe Kumbira

261
00:12:24,000 --> 00:12:26,000
ông đang bàn bạc họ nên trồng loại sắn nào --

262
00:12:26,000 --> 00:12:30,000
cách tốt nhất để chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành thức ăn mà con người từng biết.

263
00:12:30,000 --> 00:12:33,000
Họ rất, rất háo hức ghi nhận những lời khuyên,

264
00:12:33,000 --> 00:12:36,000
và đó là vì sự sống còn khi nghèo đói.

265
00:12:36,000 --> 00:12:37,000
Đó là một tình huống.

266
00:12:37,000 --> 00:12:39,000
Thoát khỏi đói nghèo.

267
00:12:39,000 --> 00:12:42,000
Phụ nữ cho chúng ta biết một điều. "Cho chúng tôi công nghệ.

268
00:12:42,000 --> 00:12:45,000
Chúng tôi ghét chiếc cối này, phải đứng hàng giờ.

269
00:12:45,000 --> 00:12:48,000
Cho chúng tôi một chiếc cối xay để xay bột mì,

270
00:12:48,000 --> 00:12:51,000
và chúng tôi sẽ có thể tự vun vén cho những thứ còn lại.

271
00:12:51,000 --> 00:12:54,000
Công nghệ sẽ giúp bạn thoát khỏi đói nghèo,

272
00:12:54,000 --> 00:12:58,000
nhưng cũng cần phải có thị trường.

273
00:12:58,000 --> 00:13:01,000
Người phụ nữ này rất hạnh phúc khi mang sản phẩm của mình đến chợ.

274
00:13:01,000 --> 00:13:03,000
Nhưng cô cũng rất cảm ơn những đầu tư của cộng đồng vào giáo dục

275
00:13:03,000 --> 00:13:06,000
nhờ đó cô có thể đếm, và không bị lừa gạt khi buôn bán ở chợ.

276
00:13:06,000 --> 00:13:09,000
Cô muốn lũ trẻ ở nhà được khoẻ mạnh, để cô có thể đến chợ

277
00:13:09,000 --> 00:13:11,000
và không phải ở lì tại nhà.

278
00:13:11,000 --> 00:13:14,000
Cô muốn có cơ sở hạ tầng -- thật tuyệt nếu có một con đường lát phẳng.

279
00:13:14,000 --> 00:13:16,000
Cho vay tín dụng cũng là ý hay.

280
00:13:16,000 --> 00:13:19,000
Những khoản cho vay nhỏ đã giúp cô mua chiếc xe đạp này.

281
00:13:19,000 --> 00:13:22,000
Và thông tin sẽ cho cô biết nên mang sản phẩm nào đến chợ.

282
00:13:22,000 --> 00:13:24,000
Bạn có thể làm được điều này.

283
00:13:24,000 --> 00:13:27,000
Kinh nghiệm 20 năm ở châu Phi cho tôi biết rằng

284
00:13:27,000 --> 00:13:30,000
những điều tưởng chừng như không thể luôn luôn là có thể.

285
00:13:30,000 --> 00:13:32,000
Châu Phi đã làm không tệ.

286
00:13:32,000 --> 00:13:35,000
Trong vòng 50 năm hoàn cảnh của họ đã tiến xa, từ thời tiền Trung cổ

287
00:13:35,000 --> 00:13:38,000
phát triển tương đương châu Âu vào 100 năm trước,

288
00:13:38,000 --> 00:13:41,000
với quốc gia và nhà nước hoạt động ổn.

289
00:13:41,000 --> 00:13:44,000
Tôi muốn nói rằng vùng hạ Sahara ở châu Phi đã phát triển nhanh nhất trên thế giới

290
00:13:44,000 --> 00:13:45,000
trong 50 năm gần đây.

291
00:13:45,000 --> 00:13:47,000
Bởi chúng ta không xét nét họ đến từ đâu.

292
00:13:47,000 --> 00:13:50,000
Chính vì quan điểm ngu ngốc về các nước đang phát triển

293
00:13:50,000 --> 00:13:53,000
đã đặt chúng ta, Argentina và Mozambique cạnh nhau vào 50 năm trước,

294
00:13:53,000 --> 00:13:55,000
và nói rằng Mozambique không phát triển bằng.

295
00:13:56,000 --> 00:13:58,000
Chúng ta phải tìm hiểu hơn nữa về thế giới.

296
00:13:58,000 --> 00:14:01,000
Tôi có một người láng giềng biết tên 200 loại rượu vang.

297
00:14:01,000 --> 00:14:02,000
Ông biết tất cả mọi thứ.

298
00:14:02,000 --> 00:14:04,000
Ông biết tên của giống nho, nhiệt độ và tất cả mọi thứ.

299
00:14:04,000 --> 00:14:07,000
Tôi chỉ biết có hai loại vang -- đỏ và trắng.

300
00:14:07,000 --> 00:14:09,000
(Cười)

301
00:14:09,000 --> 00:14:11,000
Nhưng láng giềng của tôi chỉ biết hai nhóm quốc gia --

302
00:14:11,000 --> 00:14:13,000
công nghiệp hoá và đang phát

303
00:14:13,000 --> 00:14:16,000
Và tôi biết 200, đó chỉ là lượng dữ kiện nhỏ.

304
00:14:16,000 --> 00:14:17,000
Nhưng bạn có thể làm được.

305
00:14:17,000 --> 00:14:22,000
(Vỗ tay)

306
00:14:22,000 --> 00:14:24,000
Tôi phải nói nghiêm túc. Và bạn làm thế nào để tỏ ra nghiêm túc?

307
00:14:24,000 --> 00:14:26,000
Bạn sẽ làm một trang PowerPoint, đúng không?

308
00:14:26,000 --> 00:14:31,000
(Cười)

309
00:14:31,000 --> 00:14:33,000
Tỏ lòng kính trọng với bộ sản phẩm Office, đúng không?

310
00:14:35,000 --> 00:14:37,000
Cái gì đây, cái gì đây, tôi đang cố nói điều gì?

311
00:14:37,000 --> 00:14:40,000
Tôi muốn cho các bạn biết rằng có rất nhiều phương diện trong sự phát triển.

312
00:14:40,000 --> 00:14:42,000
Ai cũng có điều ưa thích riêng.

313
00:14:42,000 --> 00:14:45,000
Nếu bạn ở liên hiệp công ty, bạn sẽ thích cho vay tín dụng vi mô.

314
00:14:45,000 --> 00:14:47,000
Nếu bạn đấu tranh trong một tổ chức phi chính phủ,

315
00:14:47,000 --> 00:14:50,000
bạn yêu thích sự bình đẳng giới.

316
00:14:50,000 --> 00:14:52,000
Hay nếu bạn là một giáo viên, bạn sẽ yêu thích UNESCO, và còn nữa.

317
00:14:52,000 --> 00:14:54,000
Ở góc độ toàn cầu, chúng ta phải sở hữu nhiều hơn những thứ của riêng chúng ta.

318
00:14:54,000 --> 00:14:56,000
Chúng ta cần tất cả.

319
00:14:56,000 --> 00:14:58,000
Tất cả những thứ đó đều quan trọng cho sự phát triển

320
00:14:58,000 --> 00:15:00,000
đặc biệt nếu bạn vừa thoát khỏi đói nghèo

321
00:15:00,000 --> 00:15:03,000
và bạn nên hướng đến phúc lợi xã hội.

322
00:15:03,000 --> 00:15:05,000
Điều chúng ta phải suy nghĩ

323
00:15:05,000 --> 00:15:08,000
chính là, đâu là mục tiêu cho phát triển,

324
00:15:08,000 --> 00:15:09,000
và có những phương tiện nào để phát triển?

325
00:15:09,000 --> 00:15:12,000
Đầu tiên cho phép tôi xếp loại các phương tiện quan trọng nhất.

326
00:15:13,000 --> 00:15:15,000
Đối với tôi, giáo sư sức khoẻ cộng đồng, phát triển kinh tế

327
00:15:15,000 --> 00:15:19,000
là điều quan trọng nhất để phát triển,

328
00:15:19,000 --> 00:15:21,000
bởi nó giúp con người sống sót trong 80% tình huống.

329
00:15:22,000 --> 00:15:25,000
Chính phủ. Có một chính phủ có thể vận hành --

330
00:15:25,000 --> 00:15:29,000
đó là điều kiện giúp đưa California ra khỏi tình cảnh năm 1850.

331
00:15:29,000 --> 00:15:32,000
Suy cho cùng chính phủ là những người thực thi luật pháp.

332
00:15:33,000 --> 00:15:35,000
Giáo dục, nhân lực cũng quan trọng.

333
00:15:35,000 --> 00:15:39,000
Y tế cũng quan trọng, nhưng không phải là một phương tiện quá quan trọng.

334
00:15:39,000 --> 00:15:41,000
Môi trường rất quan trọng.

335
00:15:41,000 --> 00:15:43,000
Nhân quyền cũng quan trọng, nhưng chỉ được một chéo thôi.

336
00:15:43,000 --> 00:15:46,000
Giờ hãy bàn về mục tiêu. Chúng ta hướng đến đâu?

337
00:15:46,000 --> 00:15:48,000
Chúng ta không hứng thú với tiền bạc.

338
00:15:48,000 --> 00:15:49,000
Tiền bạc không phải là mục tiêu.

339
00:15:49,000 --> 00:15:52,000
Nó là phương tiện tốt nhất, nhưng xét về mục tiêu tôi xếp loại 0.

340
00:15:53,000 --> 00:15:56,000
Chính phủ, vâng bầu cử cũng là một việc vui,

341
00:15:56,000 --> 00:15:58,000
nhưng đó không phải là mục tiêu.

342
00:15:58,000 --> 00:16:02,000
Và được đến trường, đó không phải là mục tiêu, đó là phương tiện.

343
00:16:02,000 --> 00:16:04,000
Sức khoẻ tôi cho 2 điểm. Tôi nghĩ được sống khoẻ mạnh là một điều tốt

344
00:16:04,000 --> 00:16:06,000
-- đặc biệt ở lứa tuổi của tôi -- bạn có thể đứng đây, bạn có sức khoẻ tốt.

345
00:16:06,000 --> 00:16:08,000
Đấy là điều tốt, được hai điểm cộng.

346
00:16:08,000 --> 00:16:10,000
Môi trường là yếu tố quyết định.

347
00:16:10,000 --> 00:16:12,000
Sẽ không còn gì cho thế hệ cháu của bạn nếu bạn không gìn giữ.

348
00:16:12,000 --> 00:16:14,000
Thế nhưng đâu các mục tiêu quan trọng ?

349
00:16:14,000 --> 00:16:16,000
Tất nhiên, đó chính là nhân quyền.

350
00:16:16,000 --> 00:16:18,000
Nhân quyền chính là mục tiêu,

351
00:16:18,000 --> 00:16:21,000
nhưng nó không phải là một phương tiện quá cần thiết để phát triển.

352
00:16:22,000 --> 00:16:26,000
Và văn hoá. Văn hoá là thứ quan trọng nhất, tôi cho là như vậy,

353
00:16:26,000 --> 00:16:28,000
bởi đó là thứ mang đến niềm vui cho cuộc sống.

354
00:16:28,000 --> 00:16:30,000
Đó là giá trị của cuộc sống.

355
00:16:30,000 --> 00:16:33,000
Vậy là điều tưởng chừng như không thể hoàn toàn có thể.

356
00:16:33,000 --> 00:16:35,000
Ngay cả các nước châu Phi cũng có thể đạt được điều này.

357
00:16:36,000 --> 00:16:42,000
Các bạn đã được xem bức ảnh chứng minh điều tưởng chừng như không thể là có thể.

358
00:16:42,000 --> 00:16:46,000
Và hãy nhớ, xin hãy nhớ thông điệp chính của tôi,

359
00:16:46,000 --> 00:16:49,000
đó chính là:

360
00:16:49,000 --> 00:16:51,000
Chúng ta có thể có một thế giới tốt đẹp.

361
00:16:51,000 --> 00:16:54,000
Tôi đã cho các bạn xem những bức ảnh, tôi chứng minh điều đó trong Powerpoint,

362
00:16:54,000 --> 00:17:00,000
và tôi cho rằng tôi sẽ thuyết phục các bạn bằng văn hoá.

363
00:17:00,000 --> 00:17:04,000
(Cười)

364
00:17:04,000 --> 00:17:05,000
(Vỗ tay)

365
00:17:05,000 --> 00:17:07,000
Mang kiếm đến cho tôi!

366
00:17:11,000 --> 00:17:16,000
Nuốt kiếm khởi nguồn từ Ấn Độ xưa.

367
00:17:16,000 --> 00:17:21,000
Nó là một bản sắc văn hoá mà hàng ngàn năm qua

368
00:17:21,000 --> 00:17:27,000
đã thôi thúc suy nghĩ của con người vượt khỏi những điều hiển nhiên.

369
00:17:27,000 --> 00:17:29,000
(Cười)

370
00:17:29,000 --> 00:17:34,000
Tôi sẽ chứng minh những điều tưởng chừng như không thể là hoàn toàn có thể

371
00:17:34,000 --> 00:17:37,000
với miếng thép này -- thép nguyên khối --

372
00:17:38,000 --> 00:17:41,000
đây là lưỡi lê của tướng từ Quân đội Thuỵ Điển, năm 1850,

373
00:17:41,000 --> 00:17:43,000
năm chiến tranh cuối cùng của chúng tôi.

374
00:17:44,000 --> 00:17:47,000
Đây là thép nguyên khối -- bạn có thể nghe thấy.

375
00:17:47,000 --> 00:17:53,000
Tôi sẽ đưa lưỡi thép này,

376
00:17:53,000 --> 00:17:58,000
ấn thẳng nó xuống, xuyên qua cơ thể của tôi,

377
00:17:58,000 --> 00:18:02,000
và chứng minh cho bạn thấy điều tưởng chừng như không thể là hoàn toàn có thể.

378
00:18:03,000 --> 00:18:07,000
Xin cho tôi một phút yên lặng tuyệt đối.

379
00:18:18,000 --> 00:18:40,000
(Vỗ tay)