0:00:00.000,0:00:02.000
Năm ngoái tôi bảo các bạn ba điều.

0:00:02.000,0:00:05.000
Tôi bảo rằng các số liệu trên thế giới

0:00:05.000,0:00:08.000
vẫn chưa được công bố rõ ràng.

0:00:08.000,0:00:10.000
Chính vì vậy, chúng ta vẫn giữ lối tư tưởng cổ hủ

0:00:10.000,0:00:13.000
về các nước đang phát triển và công nghiệp hóa, đó là sai.

0:00:14.000,0:00:18.000
Và tôi bảo rằng đồ họa ảnh động có thể tạo ra sự khác biệt.

0:00:19.000,0:00:21.000
Mọi việc đang thay đổi.

0:00:21.000,0:00:25.000
Hôm nay, trang chủ của Cục Thống kê Liên hiệp Quốc

0:00:25.000,0:00:28.000
thông báo, ngày 1 tháng 5, toàn quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu.

0:00:30.000,0:00:33.000
(Vỗ tay)

0:00:33.000,0:00:37.000
Nếu tôi có thể chia sẻ hình ảnh với bạn trên màn hình,

0:00:38.000,0:00:39.000
có 3 việc đã xảy ra.

0:00:39.000,0:00:42.000
Liên hiệp quốc cho phép truy cập cơ sở dữ liệu thống kê của họ,

0:00:42.000,0:00:46.000
và phần mềm này đã có một một phiên bản mới

0:00:46.000,0:00:48.000
đang hoạt động trên Internet dưới dạng beta,

0:00:48.000,0:00:50.000
do đó bạn không cần phải tải về nữa.

0:00:51.000,0:00:53.000
Cho phép tôi nhắc lại những gì bạn được thấy vào năm ngoái.

0:00:53.000,0:00:54.000
Các bong bóng là các quốc gia.

0:00:54.000,0:00:58.000
Ở đây là tỉ lệ sinh sản -- số trẻ sinh ra trên mỗi phụ nữ --

0:00:58.000,0:01:01.000
và đằng kia là tuổi thọ tính bằng năm.

0:01:02.000,0:01:05.000
Đây là năm 1950 -- kia là những nước công nghiệp hóa,

0:01:05.000,0:01:06.000
kia là những nước đang phát triển.

0:01:06.000,0:01:08.000
Ở thời điểm đó, vẫn còn khái niệm "chúng ta" và "họ".

0:01:08.000,0:01:10.000
Thế giới có sự phân biệt rất lớn.

0:01:10.000,0:01:14.000
Nhưng rồi mọi chuyện thay đổi, và tiến triển khá tốt.

0:01:14.000,0:01:15.000
Đây là những gì đã xảy ra.

0:01:16.000,0:01:19.000
Bạn có thể thấy Trung Quốc, bong bóng to, màu đỏ;

0:01:19.000,0:01:20.000
còn bong bóng màu xanh ở đằng xa là Ấn Độ.

0:01:20.000,0:01:23.000
Và chúng đã chuyển dời hoàn toàn... Tôi sẽ cố gắng

0:01:23.000,0:01:25.000
nói chuyện nghiêm chỉnh hơn một chút năm nay để cho bạn thấy

0:01:25.000,0:01:27.000
mọi thứ đã thay đổi như thế nào.

0:01:28.000,0:01:31.000
Và đây, châu Phi luôn là một vấn nạn nổi bật ở dưới này, đúng không nhỉ?

0:01:31.000,0:01:34.000
Vẫn là những gia đình đông con, và đại dịch HIV

0:01:34.000,0:01:36.000
làm trì trệ các quốc gia như thế này.

0:01:36.000,0:01:39.000
Đại khái đều là những gì chúng ta thấy vào năm ngoái,

0:01:39.000,0:01:41.000
và đây là viễn cảnh của tương lai.

0:01:42.000,0:01:44.000
Tôi sẽ nói về, liệu điều này có thể xảy ra?

0:01:44.000,0:01:47.000
Vì bạn thấy là tôi đưa ra những số liệu không hề tồn tại.

0:01:48.000,0:01:50.000
Đây là thời điểm chúng ta đang ở.

0:01:50.000,0:01:53.000
Liệu chuyện này có thể xảy ra hay không?

0:01:54.000,0:01:56.000
Bạn có biết là tôi bao quát hết quãng đời mình trong đó?

0:01:56.000,0:01:58.000
Tôi nghĩ là mình sẽ sống đến 100 năm.

0:01:58.000,0:02:00.000
Đây là hoàn cảnh hiện tại.

0:02:00.000,0:02:07.000
Các bạn có phiền xem xét đến tình hình kinh tế trên thế giới?

0:02:08.000,0:02:13.000
Tôi sẽ so sánh nó với tỉ lệ sống sót của trẻ.

0:02:13.000,0:02:14.000
Chúng ta sẽ đổi chỗ hai trục biểu đồ:

0:02:15.000,0:02:19.000
ở đây là tỉ lệ tử vong của trẻ -- cũng là tỉ lệ sống sót --

0:02:19.000,0:02:21.000
4 trẻ chết ở kia, 200 trẻ ở kia.

0:02:22.000,0:02:24.000
Ở trục này là GDP tính theo đầu người.

0:02:25.000,0:02:28.000
Đây là năm 2007.

0:02:28.000,0:02:32.000
Nếu tôi có thể quay ngược thời gian, tôi sẽ bổ sung vài thông số lịch sử --

0:02:32.000,0:02:38.000
xem nào, xem nào, xem nào -- không có nhiều con số thống kê vào 100 năm trước.

0:02:38.000,0:02:40.000
Một vài nước vẫn có dữ liệu.

0:02:40.000,0:02:42.000
Chúng ta đang nhìn vào các tài liệu lịch sử,

0:02:42.000,0:02:46.000
và tại thời điểm năm 1820,

0:02:46.000,0:02:50.000
chỉ có Úc và Thụy Điển mới sử dụng các con số.

0:02:50.000,0:02:53.000
(Cười)

0:02:53.000,0:02:57.000
Thế nhưng các nước này ở tận dưới đây, với 1,000 đô-la mỗi người mỗi năm.

0:02:57.000,0:03:00.000
1/5 số trẻ không sống nổi qua sinh nhật đầu tiên của mình,

0:03:01.000,0:03:04.000
Đây là những gì xảy ra trên thế giới, nếu chúng ta cho hiện cả thế giới.

0:03:04.000,0:03:07.000
Làm sao họ giàu lên, từng chút một,

0:03:07.000,0:03:08.000
và họ bổ sung những con số thống kê.

0:03:08.000,0:03:10.000
Có được những thống kê này chẳng phải là điều tuyệt vời sao?

0:03:10.000,0:03:12.000
Bạn có thấy tầm quan trọng của chuyện đó?

0:03:12.000,0:03:14.000
Và đây, trẻ em không hề sống lâu hơn.

0:03:14.000,0:03:18.000
Thế kỷ cuối cùng, 1870, thật tồi tệ cho những đứa trẻ ở châu Âu,

0:03:18.000,0:03:20.000
bởi hầu hết những dữ liệu này là của châu Âu.

0:03:20.000,0:03:23.000
Chỉ đến thời khắc giao thế kỷ

0:03:23.000,0:03:26.000
tỉ lệ trẻ sống sót năm đầu tiên mới tăng lên đến 90%.

0:03:26.000,0:03:29.000
Đây là Ấn Độ đang vươn lên, với dữ liệu đầu tiên từ Ấn Độ.

0:03:29.000,0:03:34.000
Đây là Mỹ đang chuyển dời, ngày càng kiếm nhiều tiền hơn.

0:03:34.000,0:03:39.000
Và chúng ta sẽ sớm thấy Trung Quốc đuổi kịp từ phía góc xa ở đây.

0:03:39.000,0:03:41.000
Trung Quốc vươn lên khi Mao Trạch Đông lấy sức khỏe làm đầu,

0:03:41.000,0:03:42.000
chứ không phải chuyện làm giàu.

0:03:42.000,0:03:45.000
Ông chết ở đây, sau đó Đặng Tiểu Bình mang đến sự phồn vinh,

0:03:45.000,0:03:46.000
quốc gia này đã di chuyển đến đây.

0:03:47.000,0:03:49.000
Các bong bóng liên tục di chuyển lên trên,

0:03:49.000,0:03:51.000
và đây là toàn cảnh thế giới hiện nay.

0:03:51.000,0:03:57.000
(Vỗ tay)

0:03:57.000,0:04:00.000
Chúng ta hãy nhìn vào nước Mỹ.

0:04:00.000,0:04:03.000
Ở đây có một chức năng -- Tôi có thể bảo cả thế giới, "Ở yên đấy."

0:04:04.000,0:04:07.000
Và tôi giữ lấy nước Mỹ -- chúng ta vẫn muốn nhìn thấy phần nền --

0:04:07.000,0:04:10.000
tôi dựng chúng như thế này, và chúng ta bắt đầu đi ngược thời gian.

0:04:10.000,0:04:13.000
Chúng ta có thể thấy là nước Mỹ

0:04:13.000,0:04:16.000
luôn nằm ở cạnh bên phải của xu hướng.

0:04:16.000,0:04:18.000
Người Mỹ lúc nào cũng ở phía đồng tiền.

0:04:19.000,0:04:24.000
Đến năm 1915, nước Mỹ là láng giềng của Ấn Độ --

0:04:25.000,0:04:27.000
một Ấn Độ hiện đại của ngày nay.

0:04:27.000,0:04:29.000
Điều đó có nghĩa là Mỹ giàu hơn,

0:04:29.000,0:04:33.000
nhưng cũng theo tỉ lệ đó lại có nhiều trẻ chết hơn Ấn Độ ngày nay.

0:04:34.000,0:04:37.000
Và nhìn đây -- so sánh với Philippines ngày nay.

0:04:37.000,0:04:40.000
Philippines ngày nay có nền kinh tế tương đương

0:04:41.000,0:04:43.000
với nước Mỹ trong Thế chiến thứ nhất.

0:04:43.000,0:04:47.000
Tuy vậy chúng ta phải đưa nước Mỹ tiến về trước rất xa

0:04:47.000,0:04:50.000
thì người dân Mỹ mới có được nền y tế

0:04:50.000,0:04:51.000
như người dân ở Philippines.

0:04:52.000,0:04:55.000
Khoảng năm 1957 ở đây, y tế của Mỹ

0:04:55.000,0:04:57.000
tương đương với Philippines.

0:04:57.000,0:05:00.000
Đây là vở kịch của một thế giới mà nhiều người gọi là toàn cầu hóa,

0:05:00.000,0:05:03.000
bởi châu Á, các nước Ả rập, Mỹ La tinh

0:05:03.000,0:05:08.000
đều dẫn trước ở các chỉ tiêu sức khỏe, giáo dục,

0:05:08.000,0:05:11.000
và nhân lực hơn so với kinh tế của họ.

0:05:11.000,0:05:13.000
Có điều mâu thuẫn trong những gì đã xảy ra

0:05:13.000,0:05:15.000
ở những nền kinh tế mới.

0:05:15.000,0:05:19.000
Ở đó, an sinh xã hội, sự phát triển của xã hội

0:05:19.000,0:05:22.000
lại đi trước phát triển kinh tế.

0:05:22.000,0:05:28.000
Và năm 1957 -- kinh tế nước Mỹ chỉ bằng với Chile ngày nay.

0:05:29.000,0:05:32.000
Phải mất bao lâu để chúng ta mang nước Mỹ

0:05:32.000,0:05:34.000
đạt tới trình độ y tế như Chile ngày hôm nay?

0:05:35.000,0:05:40.000
Tôi nghĩ chúng ta phải bắt đầu, kia -- vào năm 2001, hay 2002 --

0:05:40.000,0:05:42.000
nước Mỹ có mạng lưới y tế ngang ngửa Chile.

0:05:42.000,0:05:43.000
Chile đã bắt kịp!

0:05:44.000,0:05:46.000
Trong vòng vài năm nữa có thể Chile sẽ có tỉ lệ trẻ sống sót

0:05:46.000,0:05:48.000
cao hơn cả Mỹ.

0:05:48.000,0:05:51.000
Đây rõ ràng là một sự thay đổi, bởi sự trì trệ

0:05:51.000,0:05:56.000
của nền y tế đã tạo ra khác biệt đến 30-40 năm.

0:05:56.000,0:05:58.000
Đằng sau y tế là trình độ giáo dục.

0:05:58.000,0:06:00.000
Ở đó có rất nhiều cơ sở hạ tầng,

0:06:00.000,0:06:03.000
và các nguồn nhân lực chung cũng nằm tại đó.

0:06:03.000,0:06:06.000
Giờ chúng ta có thể bỏ qua mục này --

0:06:06.000,0:06:10.000
và tôi muốn cho các bạn thấy tốc độ,

0:06:10.000,0:06:13.000
tỉ lệ thay đổi, cho thấy họ đã tiến nhanh như thế nào.

0:06:13.000,0:06:20.000
Quay ngược về năm 1920, và tôi muốn nhìn vào Nhật Bản.

0:06:21.000,0:06:24.000
Và tôi muốn xem cả Thụy Điển và Mỹ.

0:06:24.000,0:06:26.000
Tôi sẽ trình diễn một cuộc đua ở đây

0:06:26.000,0:06:29.000
giữa chiếc Ford vàng vàng ở đây

0:06:29.000,0:06:31.000
và chiếc Toyota đỏ ở dưới này,

0:06:31.000,0:06:33.000
và chiếc Volvo màu nâu.

0:06:33.000,0:06:35.000
(Cười)

0:06:35.000,0:06:37.000
Và xem đây, xem đây.

0:06:37.000,0:06:40.000
Toyota có sự khởi đầu rất tệ ở đây, các bạn có thể thấy,

0:06:40.000,0:06:43.000
và Ford Mỹ đang vượt địa hình ở kia.

0:06:43.000,0:06:44.000
Volvi đang chạy rất tốt.

0:06:44.000,0:06:46.000
Đây là cuộc chiến. Toyota đã trượt khỏi đường đua, và giờ đây

0:06:46.000,0:06:49.000
Toyota đang tiến về phía khỏe mạnh hơn của Thụy Điển --

0:06:49.000,0:06:50.000
các bạn có thấy không?

0:06:50.000,0:06:51.000
Họ đang vượt mặt Thụy Điển,

0:06:51.000,0:06:53.000
và giờ đây họ khỏe mạnh hơn Thụy Điển.

0:06:53.000,0:06:55.000
Đây là lúc tôi bán chiếc Volvo và tậu chiếc Toyota.

0:06:55.000,0:06:58.000
(Cười)

0:06:58.000,0:07:02.000
Giờ chúng ta có thể thấy tốc độ thay đổi ở Nhật Bản thật khổng lồ.

0:07:02.000,0:07:04.000
Họ thật sự đã bắt kịp.

0:07:04.000,0:07:06.000
Và điều này dần dần thay đổi theo thời gian.

0:07:06.000,0:07:09.000
Chúng ta cần hàng nhiều thế hệ quan sát mới có thể hiểu được điều đó.

0:07:09.000,0:07:14.000
Cho phép tôi đưa lên lịch sử gia đình của chính tôi --

0:07:14.000,0:07:16.000
chúng tôi đã vẽ những đồ thị ở đây.

0:07:16.000,0:07:20.000
Vẫn cùng một loại biểu đồ, tiền ở dưới kia, và sức khỏe, đúng không?

0:07:20.000,0:07:22.000
Và đây là gia đình tôi.

0:07:23.000,0:07:27.000
Đây là Thụy Điển, năm 1830, khi bà sơ của tôi chào đời.

0:07:28.000,0:07:30.000
Thụy Điển giống như Sierra Leone ngày nay.

0:07:31.000,0:07:34.000
Và đây là năm bà cố tôi chào đời, 1863.

0:07:35.000,0:07:37.000
Và Thụy Điển giống như Mozambique.

0:07:37.000,0:07:39.000
Và đây là năm bà tôi ra đời, 1891.

0:07:39.000,0:07:41.000
Bà chăm sóc tôi khi tôi còn bé,

0:07:41.000,0:07:43.000
nên tôi sẽ không nhắc gì về thống kê --

0:07:43.000,0:07:45.000
đó chỉ là lịch sử truyền miệng trong gia đình tôi.

0:07:46.000,0:07:47.000
Tôi chỉ tin vào thống kê,

0:07:47.000,0:07:50.000
khi đó là những con số thống kê do-bà-kiểm-định.

0:07:50.000,0:07:53.000
(Cười)

0:07:53.000,0:07:56.000
Tôi nghĩ đó là cách tốt nhất để kiểm định dữ liệu thống kê.

0:07:56.000,0:07:57.000
Thụy Điển lúc đó như Ghana.

0:07:57.000,0:08:00.000
Thật thú vị khi được thấy sự đa dạng to lớn

0:08:00.000,0:08:02.000
nội trong khu vực châu Phi hạ Sahara.

0:08:03.000,0:08:05.000
Tôi bảo bạn năm ngoái, giờ tôi sẽ nhắc lại,

0:08:05.000,0:08:08.000
rằng mẹ tôi sinh ra ở Ai Cập, và tôi -- tôi là ai?

0:08:08.000,0:08:09.000
Tôi là người Mexico trong gia đình.

0:08:10.000,0:08:12.000
Con gái tôi, nó sinh ra ở Chile,

0:08:12.000,0:08:14.000
và cháu gái tôi sinh ra ở Singapore,

0:08:14.000,0:08:16.000
giờ là đất nước khỏe mạnh nhất trên Trái đất.

0:08:16.000,0:08:18.000
Họ qua mặt Thụy Điển khoảng 2-3 năm trước,

0:08:18.000,0:08:20.000
bởi có tỷ lệ trẻ sống sót cao hơn.

0:08:20.000,0:08:21.000
Nhưng đất nước họ rất nhỏ, bạn biết đấy.

0:08:21.000,0:08:23.000
Họ ở gần bệnh viện đến nỗi chúng ta chẳng bao giờ

0:08:23.000,0:08:24.000
đánh bại họ trong những cánh rừng này.

0:08:24.000,0:08:27.000
(Cười)

0:08:27.000,0:08:28.000
Thế nhưng phải ngả mũ trước Singapore.

0:08:28.000,0:08:30.000
Singapore là mọi thứ tốt nhất thời nay.

0:08:30.000,0:08:34.000
Chuyện này nghe cũng có vẻ là chuyện rất hay.

0:08:34.000,0:08:38.000
Nhưng thật sự không dễ dàng, bởi đó cũng chẳng hoàn toàn là chuyện tốt.

0:08:38.000,0:08:41.000
Bởi vì tôi phải cho bạn xem một trong những tiện nghi khác.

0:08:41.000,0:08:46.000
Chúng ta còn có thể sử dụng các màu để đại diện cho các tham số --

0:08:46.000,0:08:47.000
và tôi chọn đại lượng nào đây?

0:08:47.000,0:08:51.000
Lượng khí thải cacbon dioxit, đơn vị tấn/người.

0:08:52.000,0:08:57.000
Đây là năm 1962, và Mỹ thải ra 16 tấn/người.

0:08:57.000,0:08:59.000
Trung Quốc thải ra 0.6 tấn,

0:08:59.000,0:09:03.000
và Ấn Độ 0.32 tấn/người.

0:09:03.000,0:09:06.000
Chuyện gì xảy ra khi chúng ta tiếp tục?

0:09:06.000,0:09:08.000
Vâng, bạn sẽ có một câu chuyện tốt đẹp khi người ta giàu lên

0:09:08.000,0:09:09.000
và khỏe mạnh hơn --

0:09:09.000,0:09:14.000
mọi người đạt được điều đó với cái giá là khí thải cacbon dioxit.

0:09:14.000,0:09:17.000
Từ trước đến nay chưa ai từng làm điều này.

0:09:17.000,0:09:20.000
Chúng ta không còn sở hữu tất cả những dữ liệu cập nhật nữa

0:09:20.000,0:09:23.000
bởi ngày nay đây là những dữ liệu rất giật gân.

0:09:23.000,0:09:25.000
Chúng ta ở đây, năm 2001.

0:09:26.000,0:09:30.000
Trong buổi tọa đàm với lãnh tụ thế giới mà tôi đã tham gia, bạn biết đấy,

0:09:30.000,0:09:34.000
ngày nay nhiều người cho rằng, vấn đề chính là những nền kinh tế mới nổi,

0:09:34.000,0:09:37.000
họ thải ra quá nhiều cacbon dioxit.

0:09:37.000,0:09:39.000
Bộ trưởng Bộ Môi trường Ấn Độ từng nói,

0:09:39.000,0:09:42.000
"À, bạn chính là người gây ra vấn đề."

0:09:42.000,0:09:45.000
Các nước OECD -- các nước có thu nhập cao --

0:09:45.000,0:09:47.000
họ chính là thủ phạm gây ra biến đổi khí hậu.

0:09:48.000,0:09:50.000
"Nhưng chúng tôi tha thứ cho bạn, bởi vì bạn không biết.

0:09:50.000,0:09:53.000
Tuy vậy, kể từ nay, chúng tôi tính theo đầu người.

0:09:53.000,0:09:55.000
Kể từ nay, chúng tôi tính theo đầu người.

0:09:55.000,0:09:58.000
Mỗi người đều phải chịu trách nhiệm về lượng khí thải của mỗi người."

0:09:58.000,0:10:01.000
Điều này cho thấy, chúng ta chưa từng gặp sự phát triển kinh tế

0:10:01.000,0:10:03.000
và y tế ở bất kỳ nơi nào trên thế giới

0:10:03.000,0:10:07.000
mà không phải hủy hoại khí hậu.

0:10:08.000,0:10:10.000
Và đó là điều cần thay đổi thật sự.

0:10:11.000,0:10:14.000
Tôi đã từng bị phê bình vì đã vẽ nên một bức tranh quá lạc quan về thế giới,

0:10:14.000,0:10:16.000
nhưng tôi không nghĩ rằng nó là như thế.

0:10:16.000,0:10:18.000
Thế giới là một nơi hỗn loạn.

0:10:18.000,0:10:20.000
Cái này chúng tôi gọi là Phố Đô-la.

0:10:20.000,0:10:22.000
Mọi người đều sống trên con phố này.

0:10:22.000,0:10:25.000
Số tiền họ kiếm được ở đây -- con số họ sống dựa vào --

0:10:25.000,0:10:26.000
chính là số tiền họ kiếm được mỗi ngày.

0:10:26.000,0:10:29.000
Gia đình này kiếm được khoảng 1 đô-la/ngày.

0:10:30.000,0:10:31.000
Chạy dọc theo con phố này,

0:10:31.000,0:10:35.000
chúng ta sẽ thấy một gia đình kiếm được từ 2-3 đô-la/ngày.

0:10:35.000,0:10:38.000
Chạy lên nữa -- chúng ta sẽ thấy khu vườn đầu tiên của phố,

0:10:38.000,0:10:40.000
họ kiếm được 10-50 đô-la/này.

0:10:40.000,0:10:42.000
Họ sống như thế nào?

0:10:42.000,0:10:45.000
Nếu chúng ta nhìn vào chiếc giường ở đây, có thể nhận thấy

0:10:45.000,0:10:48.000
họ ngủ trên tấm thảm trải sàn.

0:10:48.000,0:10:50.000
Đây là ranh giới của nghèo đói --

0:10:50.000,0:10:53.000
80% thu nhập của gia đình chỉ đủ trang trải cho nhu cầu năng lượng,

0:10:53.000,0:10:55.000
thức ăn cho ngày hôm ấy.

0:10:55.000,0:10:58.000
Đây là 2-5 đô-la, bạn có một chiếc giường.

0:10:58.000,0:11:00.000
Và đây, phòng ngủ đã tốt hơn nhiều, như bạn có thể thấy.

0:11:01.000,0:11:03.000
Tôi thuyết trình về vấn đề này cho Ikea, và họ muốn thấy

0:11:03.000,0:11:05.000
một chiếc sofa ở đây ngay lập tức.

0:11:05.000,0:11:07.000
(Cười)

0:11:07.000,0:11:11.000
Đây là ghế sofa, và bằng cách nào nó xuất hiện từ đó.

0:11:11.000,0:11:14.000
Điều thú vị là, khi bạn khám phá vòng quanh trong tấm ảnh panorama,

0:11:14.000,0:11:16.000
bạn sẽ thấy gia đình đó vẫn ngồi trên sàn nhà,

0:11:16.000,0:11:18.000
mặc dù đã có ghế sofa.

0:11:18.000,0:11:20.000
Nếu quan sát nhà bếp, bạn có thể thấy rằng

0:11:20.000,0:11:25.000
phụ nữ không được hưởng nhiều khác biệt trong khoảng từ 1-10 đô-la.

0:11:25.000,0:11:27.000
Vượt khỏi mức này là khi bạn thật sự có được

0:11:27.000,0:11:30.000
điều kiện làm việc tốt trong gia đình.

0:11:30.000,0:11:32.000
Và nếu bạn thật sự muốn nhìn thấy sự khác biệt,

0:11:32.000,0:11:34.000
hãy nhìn vào nhà vệ sinh ở đây.

0:11:34.000,0:11:36.000
Có thể thay đổi ở đây, thay đổi ở đây.

0:11:36.000,0:11:39.000
Đây đều là những bức tranh và ảnh từ châu Phi,

0:11:39.000,0:11:41.000
và chúng vốn có thể tốt hơn nhiều.

0:11:42.000,0:11:44.000
Chúng ta có thể thoát khỏi đói nghèo.

0:11:44.000,0:11:47.000
Nghiên cứu của tôi không hề dựa trên công nghệ thông tin hay những thứ đại loại như thế.

0:11:47.000,0:11:50.000
Tôi dành 20 năm phỏng vấn các nông dân châu Phi,

0:11:50.000,0:11:53.000
những người đang trên bờ vực của nạn đói.

0:11:53.000,0:11:55.000
Và đây là kết quả của cuộc nghiên cứu nhu cầu của nhà nông.

0:11:55.000,0:11:57.000
Điều tuyệt vời ở đây chính là bạn không thể phân biệt

0:11:57.000,0:11:59.000
ai là nhà nghiên cứu trong bức hình này.

0:11:59.000,0:12:02.000
Đó là khi nghiên cứu phục vụ cho các cộng đồng --

0:12:02.000,0:12:04.000
bạn phải thật sự sống với mọi người.

0:12:06.000,0:12:10.000
Khi bạn lâm vào cảnh nghèo đói, tất cả mọi thứ đều vì sự sống còn.

0:12:10.000,0:12:12.000
Về việc tìm thức ăn.

0:12:12.000,0:12:14.000
Hai nông dân nhỏ này, giờ đây họ đã thành thiếu nữ --

0:12:14.000,0:12:18.000
cha mẹ của họ qua đời vì HIV và AIDS --

0:12:18.000,0:12:20.000
họ đã trao đổi với các nhà kỹ sư nông nghiệp có kinh nghiệm.

0:12:20.000,0:12:24.000
Đây là một trong những kỹ sư giỏi nhất ở Malawi, Junatambe Kumbira

0:12:24.000,0:12:26.000
ông đang bàn bạc họ nên trồng loại sắn nào --

0:12:26.000,0:12:30.000
cách tốt nhất để chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành thức ăn mà con người từng biết.

0:12:30.000,0:12:33.000
Họ rất, rất háo hức ghi nhận những lời khuyên,

0:12:33.000,0:12:36.000
và đó là vì sự sống còn khi nghèo đói.

0:12:36.000,0:12:37.000
Đó là một tình huống.

0:12:37.000,0:12:39.000
Thoát khỏi đói nghèo.

0:12:39.000,0:12:42.000
Phụ nữ cho chúng ta biết một điều. "Cho chúng tôi công nghệ.

0:12:42.000,0:12:45.000
Chúng tôi ghét chiếc cối này, phải đứng hàng giờ.

0:12:45.000,0:12:48.000
Cho chúng tôi một chiếc cối xay để xay bột mì,

0:12:48.000,0:12:51.000
và chúng tôi sẽ có thể tự vun vén cho những thứ còn lại.

0:12:51.000,0:12:54.000
Công nghệ sẽ giúp bạn thoát khỏi đói nghèo,

0:12:54.000,0:12:58.000
nhưng cũng cần phải có thị trường.

0:12:58.000,0:13:01.000
Người phụ nữ này rất hạnh phúc khi mang sản phẩm của mình đến chợ.

0:13:01.000,0:13:03.000
Nhưng cô cũng rất cảm ơn những đầu tư của cộng đồng vào giáo dục

0:13:03.000,0:13:06.000
nhờ đó cô có thể đếm, và không bị lừa gạt khi buôn bán ở chợ.

0:13:06.000,0:13:09.000
Cô muốn lũ trẻ ở nhà được khoẻ mạnh, để cô có thể đến chợ

0:13:09.000,0:13:11.000
và không phải ở lì tại nhà.

0:13:11.000,0:13:14.000
Cô muốn có cơ sở hạ tầng -- thật tuyệt nếu có một con đường lát phẳng.

0:13:14.000,0:13:16.000
Cho vay tín dụng cũng là ý hay.

0:13:16.000,0:13:19.000
Những khoản cho vay nhỏ đã giúp cô mua chiếc xe đạp này.

0:13:19.000,0:13:22.000
Và thông tin sẽ cho cô biết nên mang sản phẩm nào đến chợ.

0:13:22.000,0:13:24.000
Bạn có thể làm được điều này.

0:13:24.000,0:13:27.000
Kinh nghiệm 20 năm ở châu Phi cho tôi biết rằng

0:13:27.000,0:13:30.000
những điều tưởng chừng như không thể luôn luôn là có thể.

0:13:30.000,0:13:32.000
Châu Phi đã làm không tệ.

0:13:32.000,0:13:35.000
Trong vòng 50 năm hoàn cảnh của họ đã tiến xa, từ thời tiền Trung cổ

0:13:35.000,0:13:38.000
phát triển tương đương châu Âu vào 100 năm trước,

0:13:38.000,0:13:41.000
với quốc gia và nhà nước hoạt động ổn.

0:13:41.000,0:13:44.000
Tôi muốn nói rằng vùng hạ Sahara ở châu Phi đã phát triển nhanh nhất trên thế giới

0:13:44.000,0:13:45.000
trong 50 năm gần đây.

0:13:45.000,0:13:47.000
Bởi chúng ta không xét nét họ đến từ đâu.

0:13:47.000,0:13:50.000
Chính vì quan điểm ngu ngốc về các nước đang phát triển

0:13:50.000,0:13:53.000
đã đặt chúng ta, Argentina và Mozambique cạnh nhau vào 50 năm trước,

0:13:53.000,0:13:55.000
và nói rằng Mozambique không phát triển bằng.

0:13:56.000,0:13:58.000
Chúng ta phải tìm hiểu hơn nữa về thế giới.

0:13:58.000,0:14:01.000
Tôi có một người láng giềng biết tên 200 loại rượu vang.

0:14:01.000,0:14:02.000
Ông biết tất cả mọi thứ.

0:14:02.000,0:14:04.000
Ông biết tên của giống nho, nhiệt độ và tất cả mọi thứ.

0:14:04.000,0:14:07.000
Tôi chỉ biết có hai loại vang -- đỏ và trắng.

0:14:07.000,0:14:09.000
(Cười)

0:14:09.000,0:14:11.000
Nhưng láng giềng của tôi chỉ biết hai nhóm quốc gia --

0:14:11.000,0:14:13.000
công nghiệp hoá và đang phát

0:14:13.000,0:14:16.000
Và tôi biết 200, đó chỉ là lượng dữ kiện nhỏ.

0:14:16.000,0:14:17.000
Nhưng bạn có thể làm được.

0:14:17.000,0:14:22.000
(Vỗ tay)

0:14:22.000,0:14:24.000
Tôi phải nói nghiêm túc. Và bạn làm thế nào để tỏ ra nghiêm túc?

0:14:24.000,0:14:26.000
Bạn sẽ làm một trang PowerPoint, đúng không?

0:14:26.000,0:14:31.000
(Cười)

0:14:31.000,0:14:33.000
Tỏ lòng kính trọng với bộ sản phẩm Office, đúng không?

0:14:35.000,0:14:37.000
Cái gì đây, cái gì đây, tôi đang cố nói điều gì?

0:14:37.000,0:14:40.000
Tôi muốn cho các bạn biết rằng có rất nhiều phương diện trong sự phát triển.

0:14:40.000,0:14:42.000
Ai cũng có điều ưa thích riêng.

0:14:42.000,0:14:45.000
Nếu bạn ở liên hiệp công ty, bạn sẽ thích cho vay tín dụng vi mô.

0:14:45.000,0:14:47.000
Nếu bạn đấu tranh trong một tổ chức phi chính phủ,

0:14:47.000,0:14:50.000
bạn yêu thích sự bình đẳng giới.

0:14:50.000,0:14:52.000
Hay nếu bạn là một giáo viên, bạn sẽ yêu thích UNESCO, và còn nữa.

0:14:52.000,0:14:54.000
Ở góc độ toàn cầu, chúng ta phải sở hữu nhiều hơn những thứ của riêng chúng ta.

0:14:54.000,0:14:56.000
Chúng ta cần tất cả.

0:14:56.000,0:14:58.000
Tất cả những thứ đó đều quan trọng cho sự phát triển

0:14:58.000,0:15:00.000
đặc biệt nếu bạn vừa thoát khỏi đói nghèo

0:15:00.000,0:15:03.000
và bạn nên hướng đến phúc lợi xã hội.

0:15:03.000,0:15:05.000
Điều chúng ta phải suy nghĩ

0:15:05.000,0:15:08.000
chính là, đâu là mục tiêu cho phát triển,

0:15:08.000,0:15:09.000
và có những phương tiện nào để phát triển?

0:15:09.000,0:15:12.000
Đầu tiên cho phép tôi xếp loại các phương tiện quan trọng nhất.

0:15:13.000,0:15:15.000
Đối với tôi, giáo sư sức khoẻ cộng đồng, phát triển kinh tế

0:15:15.000,0:15:19.000
là điều quan trọng nhất để phát triển,

0:15:19.000,0:15:21.000
bởi nó giúp con người sống sót trong 80% tình huống.

0:15:22.000,0:15:25.000
Chính phủ. Có một chính phủ có thể vận hành --

0:15:25.000,0:15:29.000
đó là điều kiện giúp đưa California ra khỏi tình cảnh năm 1850.

0:15:29.000,0:15:32.000
Suy cho cùng chính phủ là những người thực thi luật pháp.

0:15:33.000,0:15:35.000
Giáo dục, nhân lực cũng quan trọng.

0:15:35.000,0:15:39.000
Y tế cũng quan trọng, nhưng không phải là một phương tiện quá quan trọng.

0:15:39.000,0:15:41.000
Môi trường rất quan trọng.

0:15:41.000,0:15:43.000
Nhân quyền cũng quan trọng, nhưng chỉ được một chéo thôi.

0:15:43.000,0:15:46.000
Giờ hãy bàn về mục tiêu. Chúng ta hướng đến đâu?

0:15:46.000,0:15:48.000
Chúng ta không hứng thú với tiền bạc.

0:15:48.000,0:15:49.000
Tiền bạc không phải là mục tiêu.

0:15:49.000,0:15:52.000
Nó là phương tiện tốt nhất, nhưng xét về mục tiêu tôi xếp loại 0.

0:15:53.000,0:15:56.000
Chính phủ, vâng bầu cử cũng là một việc vui,

0:15:56.000,0:15:58.000
nhưng đó không phải là mục tiêu.

0:15:58.000,0:16:02.000
Và được đến trường, đó không phải là mục tiêu, đó là phương tiện.

0:16:02.000,0:16:04.000
Sức khoẻ tôi cho 2 điểm. Tôi nghĩ được sống khoẻ mạnh là một điều tốt

0:16:04.000,0:16:06.000
-- đặc biệt ở lứa tuổi của tôi -- bạn có thể đứng đây, bạn có sức khoẻ tốt.

0:16:06.000,0:16:08.000
Đấy là điều tốt, được hai điểm cộng.

0:16:08.000,0:16:10.000
Môi trường là yếu tố quyết định.

0:16:10.000,0:16:12.000
Sẽ không còn gì cho thế hệ cháu của bạn nếu bạn không gìn giữ.

0:16:12.000,0:16:14.000
Thế nhưng đâu các mục tiêu quan trọng ?

0:16:14.000,0:16:16.000
Tất nhiên, đó chính là nhân quyền.

0:16:16.000,0:16:18.000
Nhân quyền chính là mục tiêu,

0:16:18.000,0:16:21.000
nhưng nó không phải là một phương tiện quá cần thiết để phát triển.

0:16:22.000,0:16:26.000
Và văn hoá. Văn hoá là thứ quan trọng nhất, tôi cho là như vậy,

0:16:26.000,0:16:28.000
bởi đó là thứ mang đến niềm vui cho cuộc sống.

0:16:28.000,0:16:30.000
Đó là giá trị của cuộc sống.

0:16:30.000,0:16:33.000
Vậy là điều tưởng chừng như không thể hoàn toàn có thể.

0:16:33.000,0:16:35.000
Ngay cả các nước châu Phi cũng có thể đạt được điều này.

0:16:36.000,0:16:42.000
Các bạn đã được xem bức ảnh chứng minh điều tưởng chừng như không thể là có thể.

0:16:42.000,0:16:46.000
Và hãy nhớ, xin hãy nhớ thông điệp chính của tôi,

0:16:46.000,0:16:49.000
đó chính là:

0:16:49.000,0:16:51.000
Chúng ta có thể có một thế giới tốt đẹp.

0:16:51.000,0:16:54.000
Tôi đã cho các bạn xem những bức ảnh, tôi chứng minh điều đó trong Powerpoint,

0:16:54.000,0:17:00.000
và tôi cho rằng tôi sẽ thuyết phục các bạn bằng văn hoá.

0:17:00.000,0:17:04.000
(Cười)

0:17:04.000,0:17:05.000
(Vỗ tay)

0:17:05.000,0:17:07.000
Mang kiếm đến cho tôi!

0:17:11.000,0:17:16.000
Nuốt kiếm khởi nguồn từ Ấn Độ xưa.

0:17:16.000,0:17:21.000
Nó là một bản sắc văn hoá mà hàng ngàn năm qua

0:17:21.000,0:17:27.000
đã thôi thúc suy nghĩ của con người vượt khỏi những điều hiển nhiên.

0:17:27.000,0:17:29.000
(Cười)

0:17:29.000,0:17:34.000
Tôi sẽ chứng minh những điều tưởng chừng như không thể là hoàn toàn có thể

0:17:34.000,0:17:37.000
với miếng thép này -- thép nguyên khối --

0:17:38.000,0:17:41.000
đây là lưỡi lê của tướng từ Quân đội Thuỵ Điển, năm 1850,

0:17:41.000,0:17:43.000
năm chiến tranh cuối cùng của chúng tôi.

0:17:44.000,0:17:47.000
Đây là thép nguyên khối -- bạn có thể nghe thấy.

0:17:47.000,0:17:53.000
Tôi sẽ đưa lưỡi thép này,

0:17:53.000,0:17:58.000
ấn thẳng nó xuống, xuyên qua cơ thể của tôi,

0:17:58.000,0:18:02.000
và chứng minh cho bạn thấy điều tưởng chừng như không thể là hoàn toàn có thể.

0:18:03.000,0:18:07.000
Xin cho tôi một phút yên lặng tuyệt đối.

0:18:18.000,0:18:40.000
(Vỗ tay)