[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.51,0:00:03.40,Default,,0000,0000,0000,,2003 yılında, Dialogue: 0,0:00:03.42,0:00:06.33,Default,,0000,0000,0000,,insan genomunu düzenlediğimizde Dialogue: 0,0:00:06.36,0:00:10.28,Default,,0000,0000,0000,,birçok hastalığın tedavisini\Nbulacağımızı düşünmüştük. Dialogue: 0,0:00:10.97,0:00:13.63,Default,,0000,0000,0000,,Fakat gerçekler bundan daha farklı Dialogue: 0,0:00:14.78,0:00:16.70,Default,,0000,0000,0000,,çünkü genlerimizin yanı sıra Dialogue: 0,0:00:16.73,0:00:21.30,Default,,0000,0000,0000,,ciddi hastalıklara yakalanmamızda\Nçevrenin ve yaşam biçiminin de Dialogue: 0,0:00:21.32,0:00:23.87,Default,,0000,0000,0000,,büyük rolü var. Dialogue: 0,0:00:23.89,0:00:27.47,Default,,0000,0000,0000,,Bunun bir örneği\Nyağlı karaciğer hastalığı, Dialogue: 0,0:00:27.50,0:00:31.58,Default,,0000,0000,0000,,bütün dünyanın %20'sini\Netkileyen bir hastalık, Dialogue: 0,0:00:31.60,0:00:34.41,Default,,0000,0000,0000,,hiçbir tedavisi yok ve karaciğer kanserine Dialogue: 0,0:00:34.41,0:00:36.30,Default,,0000,0000,0000,,veya karaciğer yetmezliğine yol açıyor. Dialogue: 0,0:00:37.52,0:00:42.26,Default,,0000,0000,0000,,Yani DNA dizisi bize \Netkili tedavi bulmak için Dialogue: 0,0:00:42.28,0:00:44.52,Default,,0000,0000,0000,,yeterli bilgi vermez. Dialogue: 0,0:00:44.54,0:00:48.30,Default,,0000,0000,0000,,Olumlu yönden bakarsak vücudumuzda\Nbirçok diğer molekül bulunmakta. Dialogue: 0,0:00:48.32,0:00:52.30,Default,,0000,0000,0000,,Hatta 100.000'den fazla metabolit mevcut. Dialogue: 0,0:00:52.32,0:00:56.62,Default,,0000,0000,0000,,Metabolitler, çok küçük moleküllerdir. Dialogue: 0,0:00:57.19,0:01:02.16,Default,,0000,0000,0000,,Bilinen örnekleri glikoz,\Nfruktoz, yağlar, kolesterol. Dialogue: 0,0:01:02.19,0:01:03.70,Default,,0000,0000,0000,,Her zaman duyduğumuz şeyler. Dialogue: 0,0:01:04.27,0:01:07.26,Default,,0000,0000,0000,,Metabolitlerin \Nmetabolizmada işlevleri var. Dialogue: 0,0:01:08.07,0:01:12.09,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca DNA'nın birer parçası, Dialogue: 0,0:01:12.12,0:01:17.20,Default,,0000,0000,0000,,yani hem genlerimiz hem de\Nyaşam tarzımız ile ilgili bilgi taşırlar. Dialogue: 0,0:01:17.22,0:01:22.87,Default,,0000,0000,0000,,Metabolitleri anlamak, birçok hastalığa\Ntedavi bulmak için önemli. Dialogue: 0,0:01:22.90,0:01:25.11,Default,,0000,0000,0000,,Her zaman hastaları \Ntedavi etmek istemiştim. Dialogue: 0,0:01:25.93,0:01:29.79,Default,,0000,0000,0000,,Buna rağmen 15 yıl önce\Ntıp okulundan ayrıldım Dialogue: 0,0:01:29.82,0:01:31.78,Default,,0000,0000,0000,,çünkü matematiği özlemiştim. Dialogue: 0,0:01:33.02,0:01:35.96,Default,,0000,0000,0000,,Kısa bir süre sonra\Nçok güzel bir şey öğrendim. Dialogue: 0,0:01:36.69,0:01:39.46,Default,,0000,0000,0000,,Tıp alanında çalışmak için\Nmatematik kullanabilirdim. Dialogue: 0,0:01:41.03,0:01:46.24,Default,,0000,0000,0000,,O zamandan beri biyolojik veri\Nanalizi için algoritmalar geliştiriyorum. Dialogue: 0,0:01:47.09,0:01:49.38,Default,,0000,0000,0000,,Sözde kulağa kolay geliyor: Dialogue: 0,0:01:49.40,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Hadi bütün vücudumuzdaki\Nmetabolitlerden bilgi toplayalım, Dialogue: 0,0:01:53.02,0:01:58.15,Default,,0000,0000,0000,,bir hastalıkta nasıl değiştiklerini\Naçıklayan matematiksel modeller yapalım Dialogue: 0,0:01:58.18,0:02:01.16,Default,,0000,0000,0000,,ve bu değişikliklere engel olarak\Nhastalığı tedavi edelim. Dialogue: 0,0:02:02.49,0:02:05.96,Default,,0000,0000,0000,,Sonra neden bunu daha önce\Nkimsenin denemediğini anladım, Dialogue: 0,0:02:07.23,0:02:08.92,Default,,0000,0000,0000,,bu aşırı derecede zor bir iş. Dialogue: 0,0:02:08.94,0:02:10.03,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:02:10.05,0:02:12.46,Default,,0000,0000,0000,,Vücudumuzda çok fazla metabolit var. Dialogue: 0,0:02:12.78,0:02:15.28,Default,,0000,0000,0000,,Her biri birbirinden farklı. Dialogue: 0,0:02:15.31,0:02:18.74,Default,,0000,0000,0000,,Bazı metabolitlerin kütlesini, Dialogue: 0,0:02:18.74,0:02:21.68,Default,,0000,0000,0000,,kütle spektrometresi aletleri\Nkullanarak hesaplayabiliyoruz. Dialogue: 0,0:02:21.68,0:02:26.07,Default,,0000,0000,0000,,Ama aynı kütleye sahip olan diyelim ki\N10 tane molekül olabileceği için Dialogue: 0,0:02:26.09,0:02:27.90,Default,,0000,0000,0000,,tam olarak ne olduklarını bilmiyoruz Dialogue: 0,0:02:27.92,0:02:30.70,Default,,0000,0000,0000,,ve eğer hepsini tek tek \Nayırt etmek istiyorsak Dialogue: 0,0:02:30.72,0:02:33.83,Default,,0000,0000,0000,,daha çok deneyler yapmamız gerekir,\Nbu da onlarca yıla Dialogue: 0,0:02:33.85,0:02:35.56,Default,,0000,0000,0000,,ve milyarlarca dolara mal olur. Dialogue: 0,0:02:36.21,0:02:41.77,Default,,0000,0000,0000,,Biz de bunu yapması için bir yapay zekâ\Nya da AI platformu geliştirdik. Dialogue: 0,0:02:41.79,0:02:44.64,Default,,0000,0000,0000,,Biyolojik verinin büyümesine\Nkatkıda bulunduk, Dialogue: 0,0:02:44.66,0:02:49.09,Default,,0000,0000,0000,,metabolitlerle ve onların diğer\Nmoleküllerle tepkimelerini kapsayan Dialogue: 0,0:02:49.11,0:02:52.24,Default,,0000,0000,0000,,her bilgiyle bir veri tabanı oluşturduk. Dialogue: 0,0:02:52.26,0:02:55.69,Default,,0000,0000,0000,,Bu verinin hepsini bir mega ağda topladık. Dialogue: 0,0:02:55.71,0:02:59.11,Default,,0000,0000,0000,,Sonrasında dokudan\Nveya hastalarımızın kanından, Dialogue: 0,0:02:59.13,0:03:01.88,Default,,0000,0000,0000,,metabolitlerin kütlelerini hesapladık Dialogue: 0,0:03:01.90,0:03:05.16,Default,,0000,0000,0000,,ve bir hastalıkta\Ndeğişen kütleleri bulduk. Dialogue: 0,0:03:05.16,0:03:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Ama önceden de belirttiğim gibi\Ntam olarak ne olduklarını bilmiyoruz. Dialogue: 0,0:03:08.40,0:03:13.54,Default,,0000,0000,0000,,Moleküler kütlesi 180 ise\Nglukoz, galaktoz veya fruktoz olabilir. Dialogue: 0,0:03:13.56,0:03:15.58,Default,,0000,0000,0000,,Hepsinin kütlesi aynı Dialogue: 0,0:03:15.60,0:03:17.69,Default,,0000,0000,0000,,fakat işlevi farklı. Dialogue: 0,0:03:17.72,0:03:21.30,Default,,0000,0000,0000,,Bizim yapay zekâ algoritmamız\Nbu belirsizlikleri göze alıyor. Dialogue: 0,0:03:21.33,0:03:24.06,Default,,0000,0000,0000,,Sonra da mega ağın derinliklerine inip Dialogue: 0,0:03:24.09,0:03:28.44,Default,,0000,0000,0000,,hastalığa sebep olan metabolik kütlelerin Dialogue: 0,0:03:28.46,0:03:30.42,Default,,0000,0000,0000,,birbirlerine bağlantısını buluyor. Dialogue: 0,0:03:30.44,0:03:32.68,Default,,0000,0000,0000,,Ve bağlanma şekillerinden yola çıkarak Dialogue: 0,0:03:32.71,0:03:37.03,Default,,0000,0000,0000,,her metabolitin kütlesini bulabiliyoruz, Dialogue: 0,0:03:37.05,0:03:39.98,Default,,0000,0000,0000,,mesela buradaki 180 glukoz olabilir Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:44.46,Default,,0000,0000,0000,,ve daha da önemlisi glukoz\Nve diğer metabolitlerdeki değişimlerin Dialogue: 0,0:03:44.46,0:03:47.47,Default,,0000,0000,0000,,nasıl hastalıklara\Nyol açtığını keşfediyoruz. Dialogue: 0,0:03:47.50,0:03:50.49,Default,,0000,0000,0000,,Hastalık mekanizmasına olan\Nyeni anlayışımız da Dialogue: 0,0:03:50.52,0:03:55.01,Default,,0000,0000,0000,,onu hedef alan tedaviler\Ngeliştirmemize olanak sağlıyor. Dialogue: 0,0:03:55.60,0:03:59.45,Default,,0000,0000,0000,,Biz de bu teknolojiyi markete sunmak\Nve insanların hayatlarını etkilemek Dialogue: 0,0:03:59.47,0:04:01.28,Default,,0000,0000,0000,,amacıyla bir şirket oluşturduk. Dialogue: 0,0:04:01.72,0:04:05.27,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi benim takımım ve ben,\NReviveMed'te metabolitlerin Dialogue: 0,0:04:05.29,0:04:10.40,Default,,0000,0000,0000,,ana sorun olduğu hastalıklara\Ntedavi bulmak için çalışıyoruz, Dialogue: 0,0:04:10.42,0:04:12.32,Default,,0000,0000,0000,,mesela yağlı karaciğer hastalığı gibi Dialogue: 0,0:04:12.34,0:04:15.26,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bu hastalık, karaciğerdeki\Nmetabolit tipleri olan Dialogue: 0,0:04:15.29,0:04:17.76,Default,,0000,0000,0000,,yağların birikmesi ile ortaya çıkar. Dialogue: 0,0:04:17.79,0:04:21.73,Default,,0000,0000,0000,,Daha önce de bahsettiğim gibi bu,\Ntedavisi olmayan çok yaygın bir hastalık. Dialogue: 0,0:04:21.75,0:04:24.47,Default,,0000,0000,0000,,Ve yağlı karaciğer hastalığı\Nsadece bir örnek. Dialogue: 0,0:04:24.50,0:04:29.66,Default,,0000,0000,0000,,İleride, tedavisi olmayan\Nbirçok hastalığı ele alacağız. Dialogue: 0,0:04:30.22,0:04:34.77,Default,,0000,0000,0000,,Ve metabolitler hakkında \Ndaha çok veri topladıkça Dialogue: 0,0:04:34.80,0:04:40.24,Default,,0000,0000,0000,,ve metabolitlerdeki değişimin\Nnasıl hastalığa dönüştüğünü anladıkça Dialogue: 0,0:04:40.79,0:04:44.28,Default,,0000,0000,0000,,algoritmamız daha da zeki olacak Dialogue: 0,0:04:44.30,0:04:48.50,Default,,0000,0000,0000,,ve doğru hastalar için\Ndoğru tedavileri keşfedecek. Dialogue: 0,0:04:48.52,0:04:52.29,Default,,0000,0000,0000,,Ve yazdığımız her bir satır kod ile Dialogue: 0,0:04:52.32,0:04:56.18,Default,,0000,0000,0000,,hayat kurtarma amacımıza\Ndaha çok yaklaşmış olacağız. Dialogue: 0,0:04:56.20,0:04:57.52,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkür ederim. Dialogue: 0,0:04:57.55,0:05:01.38,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)