WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:01.876
Ja sam etnobotaničar.

00:00:01.876 --> 00:00:04.121
To je naučnik koji radi
u tropskim prašumama

00:00:04.121 --> 00:00:07.552
da bi zabeležio kako
ljudi koriste lokalne biljke.

00:00:07.552 --> 00:00:10.608
Ovo radim već jako dugo;

00:00:10.608 --> 00:00:12.377
i želim da vam kažem,

00:00:12.377 --> 00:00:15.344
ti ljudi poznaju te šume
i ta medicinska blaga

00:00:15.344 --> 00:00:18.493
bolje nego što ćemo ih mi ikada poznavati.

00:00:18.493 --> 00:00:20.801
Ali isto tako, ove kulture,

00:00:20.801 --> 00:00:22.345
ove urođeničke kulture,

00:00:22.345 --> 00:00:27.024
nestaju mnogo brže od samih šuma.

00:00:27.024 --> 00:00:29.974
Najznačajnija i najugroženija vrsta

00:00:29.974 --> 00:00:31.778
u prašumi Amazonije

00:00:31.778 --> 00:00:33.618
nije jaguar,

00:00:33.618 --> 00:00:35.343
nije orao harpija,

00:00:35.343 --> 00:00:39.164
već su to izolovana
i nekontaktirana plemena.

NOTE Paragraph

00:00:39.164 --> 00:00:42.613
Pre četiri godine sam povredio stopalo
u nezgodi tokom planinarenja

00:00:42.613 --> 00:00:44.147
i otišao sam kod lekara.

00:00:44.147 --> 00:00:45.741
Prepisala mi je grejanje,

00:00:45.741 --> 00:00:48.445
prepisala mi je hlađenje, aspirin,

00:00:48.445 --> 00:00:51.675
opioidne analgetike, 
lekove protiv upala,

00:00:51.675 --> 00:00:53.542
injekcije kortizona.

00:00:53.542 --> 00:00:55.559
Nije dalo rezultate.

00:00:55.559 --> 00:00:57.396
Nekoliko meseci kasnije,

00:00:57.396 --> 00:00:59.613
bio sam na severoistoku Amazona.

00:00:59.613 --> 00:01:01.606
Ušao sam u selo

00:01:01.606 --> 00:01:04.073
i šaman mi je rekao: "Ti hramlješ."

00:01:04.073 --> 00:01:06.632
To neću zaboraviti dok sam živ.

00:01:06.632 --> 00:01:08.466
Pogledao me je i rekao:

00:01:08.466 --> 00:01:12.382
"Izuj cipelu i daj mi svoju mačetu."

00:01:12.382 --> 00:01:14.587
(Smeh)

00:01:14.587 --> 00:01:16.571
Otišao je do palme

00:01:16.571 --> 00:01:18.117
i odsekao paprat,

00:01:18.117 --> 00:01:19.429
bacio ju je u vatru,

00:01:19.429 --> 00:01:21.121
stavio na moje stopalo,

00:01:21.121 --> 00:01:22.950
ubacio u lonac vode,

00:01:22.950 --> 00:01:25.076
i dao mi da popijem čaj.

00:01:25.076 --> 00:01:28.008
Bol se nije pojavljivala sedam meseci.

00:01:28.008 --> 00:01:30.444
Kada se vratila, ponovo sam otišao 
da vidim šamana.

00:01:30.444 --> 00:01:32.249
Pružio mi je isti tretman

00:01:32.249 --> 00:01:35.999
i od tada sam, već tri godine, izlečen.

00:01:35.999 --> 00:01:38.671
Kod koga biste se vi radije lečili?

00:01:38.671 --> 00:01:41.557
(Aplauz)

00:01:41.557 --> 00:01:43.785
Ipak, da ne bude zabune -
zapadnjačka medicina

00:01:43.785 --> 00:01:46.895
je najuspešniji sistem lečenja 
ikada izmišljen,

00:01:46.895 --> 00:01:49.470
ali je i pun rupa.

00:01:49.470 --> 00:01:51.508
Gde je lek protiv raka dojke?

00:01:51.508 --> 00:01:53.900
Gde je lek protiv šizofrenije?

00:01:53.900 --> 00:01:55.772
Gde je lek protiv želudačnog refluksa?

00:01:55.772 --> 00:01:57.969
Gde je lek protiv nesanice?

00:01:57.969 --> 00:01:59.848
Činjenica je da ovi ljudi

00:01:59.848 --> 00:02:01.884
mogu ponekad, ponekad, ponekad

00:02:01.884 --> 00:02:03.570
da izleče stvari koje mi ne možemo.

00:02:03.570 --> 00:02:05.952
Ovde vidite vrača u severoistočnom Amazonu

00:02:05.952 --> 00:02:07.532
kako leči lajšmanijazu,

00:02:07.532 --> 00:02:09.863
vrlo opasnu protozoalnu bolest

00:02:09.863 --> 00:02:12.824
od koje boluje 12 miliona ljudi
širom sveta.

00:02:12.824 --> 00:02:15.527
Zapadnjački način lečenja su
injekcije antimona.

00:02:15.527 --> 00:02:18.028
One su bolne, skupe,

00:02:18.028 --> 00:02:20.139
i najverovatnije loše po vaše srce;

00:02:20.139 --> 00:02:21.779
to je teški metal.

00:02:21.779 --> 00:02:25.397
Ovaj čovek je leči pomoću tri biljke
iz prašume Amazona.

NOTE Paragraph

00:02:25.397 --> 00:02:27.712
Ovo je magična žaba.

00:02:27.712 --> 00:02:30.448
Moj kolega, pokojni 
čuveni Loren Mekintajer,

00:02:30.448 --> 00:02:32.612
koji je otkrio jezero izvorište Amazona,

00:02:32.612 --> 00:02:35.056
lagunu Mekintajer u peruanskim Andima,

00:02:35.056 --> 00:02:38.161
bio je izgubljen na granici 
Perua i Brazila pre oko 30 godina.

00:02:38.161 --> 00:02:42.756
Spasila ga je grupa 
izolovanih Macez Indijanaca.

00:02:42.756 --> 00:02:46.535
Dali su mu znak da ih prati
u šumu, što je on i učinio.

00:02:46.535 --> 00:02:48.959
Oni su tamo izvadili 
korpe od palminog lišća.

00:02:48.959 --> 00:02:51.441
Izvadili su te zelene sapo žabe -

00:02:51.441 --> 00:02:53.439
to su veliki stvorovi, ovoliki -

00:02:53.439 --> 00:02:55.962
i počeli su da ih ližu.

00:02:55.962 --> 00:02:58.930
Ispostavilo se da su one 
vrlo halucinogene.

00:02:58.930 --> 00:03:03.832
Mekintajer je pisao o tome, i to je
pročitao urednik časopisa Haj Tajms.

00:03:03.832 --> 00:03:08.183
VIdite da etnobotaničari imaju prijatelje
u raznim neobičnim kulturama.

00:03:08.183 --> 00:03:11.613
Ovaj momak je odlučio da se spusti
do Amazona i da ovo proba,

00:03:11.616 --> 00:03:15.350
to jest da lizne,
što je i uradio, i napisao je:

00:03:15.350 --> 00:03:17.315
"Pritisak mi je probio plafon,

00:03:17.315 --> 00:03:20.025
izgubio sam punu kontrolu
nad svojim telesnim funkcijama,

00:03:20.025 --> 00:03:21.855
onesvestio sam se i pao kao mrtav,

00:03:21.855 --> 00:03:24.231
probudio sam se 
u ležaljci šest sati kasnije,

00:03:24.231 --> 00:03:26.605
i osećao se kao Bog naredna dva dana."

00:03:26.605 --> 00:03:27.684
(Smeh)

00:03:27.684 --> 00:03:29.747
Hemičar iz Italije 
je ovo pročitao i rekao:

00:03:29.747 --> 00:03:33.583
"Nisam baš zainteresovan za 
teološke aspekte zelene sapo žabe.

00:03:33.583 --> 00:03:36.168
Ali šta je to sa promenom pritiska?"

00:03:36.168 --> 00:03:38.572
To je italijanski hemičar

00:03:38.572 --> 00:03:41.187
koji radi na novom načinu lečenja
visokog pritiska

00:03:41.187 --> 00:03:44.037
baziranog na peptidima
u koži zelene sapo žabe,

00:03:44.037 --> 00:03:46.319
a drugi naučnici traže lek

00:03:46.319 --> 00:03:50.160
protiv zlatnog stafilokoka,
koji je otporan na lekove.

00:03:50.160 --> 00:03:53.749
Biće paradoks ukoliko se ovi 
izolovani Indijanci i njihova magična žaba

00:03:53.749 --> 00:03:55.858
pokažu kao jedan od lekova.

NOTE Paragraph

00:03:55.858 --> 00:03:58.047
Ovo je Ajauaska šaman

00:03:58.047 --> 00:04:00.960
u severozapadnom Amazonu,
usred jahe ceremonije.

00:04:00.960 --> 00:04:03.974
Poveo sam ga u Los Anđeles da
upozna službenika fondacije

00:04:03.974 --> 00:04:07.462
koja sakuplja novac za
očuvanje njihove kulture.

00:04:07.462 --> 00:04:10.060
Taj čovek je pogledao vrača, i rekao:

00:04:10.060 --> 00:04:13.207
"TI nisi išao na 
medicinski fakultet, zar ne?"

00:04:13.207 --> 00:04:15.037
Šaman je odgovorio: "Ne, nisam".

00:04:15.037 --> 00:04:17.668
On je rekao: "Pa šta onda možeš
da znaš o lečenju?"

00:04:17.668 --> 00:04:19.432
Šaman ga je pogledao i rekao:

00:04:19.432 --> 00:04:23.248
"Znaš šta? Ukoliko se inficiraš, 
idi kod lekara.

00:04:23.248 --> 00:04:29.809
Ali mnoge ljudske patnje su bolesti
srca, uma i duha.

00:04:29.809 --> 00:04:34.361
Zapadna medicina im 
ne može ništa. Ja ih lečim."

00:04:34.361 --> 00:04:38.550
(Aplauz)

NOTE Paragraph

00:04:38.550 --> 00:04:42.058
Ali nije sve bajno u učenju
o novim lekovima od prirode.


00:04:42.058 --> 00:04:44.345
Ovo je zmija otrovnica iz Brazila,

00:04:44.345 --> 00:04:47.603
čiji otrov je izučavan ovde 
na Univerzitetu u Sao Paulu.

00:04:47.603 --> 00:04:51.054
On je kasnije razvijen u AKE inhibitore.

00:04:51.054 --> 00:04:53.450
To je prvoklasni lek protiv hipertenzije.

00:04:53.450 --> 00:04:56.084
Hipertenzija je uzrok preko 10 procenata

00:04:56.084 --> 00:04:58.458
svih smrtnih slučajeva na svetu danas.

00:04:58.458 --> 00:05:00.542
Ovo je industrija vredna 
4 milijarde dolara

00:05:00.542 --> 00:05:02.734
zasnovana na otrovu brazilske zmije,

00:05:02.734 --> 00:05:06.068
a Brazilci nisu dobili ni dinara.

00:05:06.068 --> 00:05:11.056
Ovo nije prihvatljiv način poslovanja.

NOTE Paragraph

00:05:11.056 --> 00:05:14.670
Tropske prašume su nazvane najvećim
izrazom života na zemlji.

00:05:14.670 --> 00:05:17.336
U Surinamu postoji 
izreka koju veoma volim:

00:05:17.336 --> 00:05:22.945
"Prašume sadrže odgovore
na pitanja koja tek treba da postavimo."

00:05:22.945 --> 00:05:25.822
Ali, kao što znate,
ona vrlo brzo nestaje -

00:05:25.822 --> 00:05:27.938
ovde u Brazilu, u Amazonu,

00:05:27.938 --> 00:05:29.335
širom sveta.

00:05:29.335 --> 00:05:31.505
Ovu fotografiju sam snimio iz malog aviona

00:05:31.505 --> 00:05:34.453
leteći iznad istočne granice
rezervata urođenika Šingu

00:05:34.453 --> 00:05:37.502
u državi Mato Groso koja je odavde
u pravcu severozapada.

00:05:37.502 --> 00:05:39.155
U gornjem delu fotografije

00:05:39.155 --> 00:05:40.857
vidite gde Indijanci žive.

00:05:40.857 --> 00:05:42.414
Linija u sredini

00:05:42.414 --> 00:05:44.761
je istočna granica rezervata.

00:05:44.761 --> 00:05:48.239
Gornja polovina - Indijanci, 
donja polovina - belci.

00:05:48.239 --> 00:05:50.411
Gornja polovina - čudesni lekovi,

00:05:50.411 --> 00:05:53.996
donja polovina - 
samo nekoliko žgoljavih krava.

00:05:53.996 --> 00:05:57.469
Gornja polovina - ugljenik
vezan u šumi gde mu je i mesto,

00:05:57.469 --> 00:06:00.143
donja polovina - ugljenik u atmosferi

00:06:00.143 --> 00:06:02.546
gde pokreće promenu klime.

00:06:02.546 --> 00:06:05.034
Zapravo, drugi po redu uzročnik

00:06:05.034 --> 00:06:07.573
oslobađanja ugljenika u atmosferu

00:06:07.573 --> 00:06:10.411
je uništavanje šuma.

NOTE Paragraph

00:06:10.411 --> 00:06:12.227
Ali kada govorimo o uništavanju,

00:06:12.227 --> 00:06:14.171
važno je da imamo na umu

00:06:14.171 --> 00:06:18.174
da je Amazon najmoćniji od svih predela.

00:06:18.174 --> 00:06:20.626
To je mesto lepote i čuda.

00:06:20.626 --> 00:06:23.117
Najveći mravojed na svetu

00:06:23.117 --> 00:06:25.065
živi u tropskoj prašumi,

00:06:25.065 --> 00:06:27.468
teži 40 kg.

00:06:27.468 --> 00:06:29.519
Tarantula golijat, koja jede ptice

00:06:29.519 --> 00:06:31.467
je najveći pauk na svetu.

00:06:31.467 --> 00:06:33.768
I ona se nalazi u Amazonu.

00:06:33.768 --> 00:06:37.656
Raspon krila orla harpije je preko 2m.

00:06:37.656 --> 00:06:40.453
I crni kajman -

00:06:40.453 --> 00:06:43.509
ovi monstrumi teže više od pola tone.

00:06:43.509 --> 00:06:46.858
Poznati su kao ljudožderi.

00:06:46.858 --> 00:06:49.648
Anakonda, najveća zmija,

00:06:49.648 --> 00:06:52.375
kapibara, najveći glodar.

00:06:52.375 --> 00:06:54.037
Primerak odavde, iz Brazila,

00:06:54.037 --> 00:06:57.263
težio je 91 kg.

NOTE Paragraph

00:06:57.263 --> 00:07:00.028
Hajde da posetimo mesto 
na kome žive ova stvorenja,

00:07:00.028 --> 00:07:01.864
severoistočni Amazon,

00:07:01.864 --> 00:07:03.563
dom plemena Akurijo.

00:07:03.563 --> 00:07:09.076
Nekontaktirani narodi imaju 
mističnu i iskonsku ulogu

00:07:09.076 --> 00:07:11.211
u našoj mašti.

00:07:11.211 --> 00:07:13.548
Ovo su ljudi koji 
najbolje poznaju prirodu.

00:07:13.548 --> 00:07:15.399
Ovo su ljudi koji zaista žive

00:07:15.399 --> 00:07:18.457
u potpunoj harmoniji sa prirodom.

00:07:18.457 --> 00:07:21.421
Po našim merilima, neki bi ove ljude
odbacili kao primitivne.

00:07:21.421 --> 00:07:23.112
"Oni ne umeju da zapale vatru,

00:07:23.112 --> 00:07:25.314
ili nisu umeli kada su
prvi put kontaktirani".

00:07:25.314 --> 00:07:28.458
Ali oni poznaju šumu daleko bolje od nas.

00:07:28.458 --> 00:07:31.452
Akurijosi imaju 35 reči za med.

00:07:31.452 --> 00:07:33.502
i drugi Indijanci im se dive

00:07:33.502 --> 00:07:37.757
kao pravim gospodarima 
"Smaragdnog carstva".

00:07:37.757 --> 00:07:39.922
Ovde vidite lice mog prijatelja Ponea.

00:07:39.922 --> 00:07:41.827
Kada sam kao tinejdžer glasno slušao


00:07:41.827 --> 00:07:44.259
Rolingstonse u Nju Orleansu, 
mom rodnom gradu,

00:07:44.259 --> 00:07:46.794
Pone je bio šumski nomad,

00:07:46.794 --> 00:07:49.291
lutao je džunglama severoistočnog Amazona

00:07:49.291 --> 00:07:52.521
u maloj grupi, tražeći divljač,

00:07:52.531 --> 00:07:54.626
tražeći lekovite biljke,

00:07:54.626 --> 00:07:56.023
tražeći ženu

00:07:56.023 --> 00:07:58.301
u drugim malim nomadskim grupama.

00:07:58.301 --> 00:08:00.779
Ali, ljudi poput njega

00:08:00.779 --> 00:08:02.712
koji znaju stvari koje mi ne znamo,

00:08:02.712 --> 00:08:06.822
imaju puno toga da nas nauče.

NOTE Paragraph

00:08:06.832 --> 00:08:10.230
Ipak, ukoliko odete u amazonsku šumu,
u njenom većem delu

00:08:10.230 --> 00:08:12.037
nema urođeničkih naroda.

00:08:12.037 --> 00:08:13.971
Ovo ćete pronaći:

00:08:13.971 --> 00:08:17.120
izrezbarene stene koje su 
urođenički narodi,

00:08:17.120 --> 00:08:21.550
nekontaktirani narodi koristili
da naoštre kamenu sekiru.

00:08:21.550 --> 00:08:23.622
Ove kulture koje su nekada plesale,

00:08:23.622 --> 00:08:26.203
vodile ljubav, pevale bogovima,

00:08:26.203 --> 00:08:27.786
obožavale šumu,

00:08:27.786 --> 00:08:31.434
sve što je ostalo su ovi otisci u steni,
kao što ovde možete da vidite.

NOTE Paragraph

00:08:31.434 --> 00:08:34.004
Hajde da se preselimo u zapadni Amazon,

00:08:34.004 --> 00:08:37.091
koji je pravi epicentar 
izolovanih naroda.

00:08:37.091 --> 00:08:39.129
Svaka od ovih tački predstavlja

00:08:39.129 --> 00:08:41.422
malo, nekontaktirano pleme,

00:08:41.422 --> 00:08:46.380
i današnje veliko otrkiće je da verujemo 
da postoji 14 ili 15 izolovanih grupa

00:08:46.381 --> 00:08:49.762
samo u kolumbijskom Amazonu.

NOTE Paragraph

00:08:49.762 --> 00:08:52.004
Zašto su ovi ljudi izolovani?

00:08:52.004 --> 00:08:54.711
Oni znaju da mi postojimo, znaju
da postoji spoljni svet.

00:08:54.711 --> 00:08:56.731
Ovo je oblik otpora.

00:08:56.731 --> 00:08:58.866
Oni su odabrali da ostanu izolovani,

00:08:58.866 --> 00:09:02.439
i mislim da je njihovo ljudsko pravo 
da tako i ostane.

00:09:02.439 --> 00:09:04.862
Zašto su ovo plemena 
koja se kriju od čoveka?

00:09:04.862 --> 00:09:05.967
Evo zašto.

00:09:05.967 --> 00:09:09.225
Očigledno, nešto od ovoga je počelo 1492.

00:09:09.225 --> 00:09:11.247
Ali krajem prošlog veka

00:09:11.247 --> 00:09:13.072
postojala je trgovina gumom.

00:09:13.072 --> 00:09:14.765
Potražnja za prirodnom gumom

00:09:14.765 --> 00:09:16.558
iz Amazona

00:09:16.558 --> 00:09:19.802
pokrenula je botaničku groznicu,
ekvivalentnu zlatnoj groznici.

00:09:19.802 --> 00:09:21.678
Guma za gume za bicikle,

00:09:21.678 --> 00:09:23.296
guma za automobilske gume,

00:09:23.296 --> 00:09:25.047
guma za cepeline.

00:09:25.047 --> 00:09:28.054
To je bila mahnita trka 
da se dođe do te gume,

00:09:28.054 --> 00:09:30.732
i čovek sa leve strane, Hulio Arana,

00:09:30.732 --> 00:09:33.799
je jedan od pravih negativaca
u ovoj priči.

00:09:33.799 --> 00:09:35.492
Njegovi ljudi, njegovo preduzeće,

00:09:35.492 --> 00:09:37.594
i slična preduzeća

00:09:37.594 --> 00:09:40.749
su ubijala, masakrirala, 
mučila i kasapila Indijance

00:09:40.749 --> 00:09:45.656
poput Vitotosa koje vidite 
na desnoj strani slajda.

NOTE Paragraph

00:09:45.656 --> 00:09:48.081
Čak i danas, kada ljudi izlaze iz šume,

00:09:48.081 --> 00:09:50.786
priča retko ima srećan kraj.

00:09:50.786 --> 00:09:53.906
Ovo su Nukaki. Oni su 
kontaktirani '80-ih godina.

00:09:53.906 --> 00:09:57.863
Tokom jedne godine, 
svi stariji od 40 godina su umrli.

00:09:57.863 --> 00:10:00.095
I setite se, ovo su društva bez pisma.

00:10:00.095 --> 00:10:01.875
Stari ljudi su biblioteke.

00:10:01.875 --> 00:10:03.653
Svaki put kada šaman umre

00:10:03.653 --> 00:10:07.042
kao da je izgorela biblioteka.

00:10:07.042 --> 00:10:09.538
Oni su oterani sa svoje zemlje.

00:10:09.538 --> 00:10:13.761
Trgovci drogom su preuzeli zemlju Nukaka,

00:10:13.761 --> 00:10:15.739
a Nukaki žive kao prosjaci

00:10:15.739 --> 00:10:18.981
u javnim parkovima istočne Kolumbije.

00:10:18.981 --> 00:10:21.881
Od zemlje Nukaka, želim 
da vas povedem na jugozapad

00:10:21.881 --> 00:10:24.528
do najzanosnijeg predela na svetu:

00:10:24.528 --> 00:10:26.601
Nacionalnog parka Čiribiketi.

00:10:26.601 --> 00:10:28.740
On je bio okružen
sa tri izolovana plemena

00:10:28.740 --> 00:10:31.771
i zahvaljujući kolumbijskoj vladi
i kolumbijskim kolegama

00:10:31.771 --> 00:10:33.717
sada je proširen.

00:10:33.717 --> 00:10:35.694
Veći je od države Merilend.

00:10:35.694 --> 00:10:39.135
On je riznica botaničke raznovrsnosti.

00:10:39.135 --> 00:10:42.090
Prvi put ga je botanički istraživao 1943.

00:10:42.090 --> 00:10:43.880
moj mentor Ričard Šultiz,

00:10:43.880 --> 00:10:46.750
koji se vidi ovde na vrhu planine Bel,

00:10:46.750 --> 00:10:49.185
svete planine Karihonasa.

00:10:49.185 --> 00:10:51.386
I dopustite da vam pokažem 
kako izgleda danas.

00:10:51.386 --> 00:10:52.835
Leteći iznad Čiribiketa,

00:10:52.835 --> 00:10:56.043
shvatite da su ovi izgubljeni 
planinski svetovi i dalje izgubljeni.

00:10:56.043 --> 00:10:58.128
Nijedan naučnik nije bio na njihovom vrhu.

00:10:58.128 --> 00:11:00.361
Zapravo, niko nije bio na vrhu planine Bel

00:11:00.361 --> 00:11:01.940
od Šultiza 1943.

00:11:01.940 --> 00:11:04.812
I završićemo ovde sa planinom Bel

00:11:04.812 --> 00:11:07.070
ka istoku ovog snimka.

00:11:07.070 --> 00:11:09.760
Da vam pokažem kako izgleda danas.

NOTE Paragraph

00:11:09.760 --> 00:11:12.937
Ovo ne samo da je riznica 
botaničke raznovrsnosti,

00:11:12.937 --> 00:11:15.715
ne samo da je dom 
za tri izolovana plemena,

00:11:15.715 --> 00:11:17.503
već je i najveća riznica

00:11:17.503 --> 00:11:20.828
prekolumbijske umetnosti na svetu:

00:11:20.828 --> 00:11:23.367
preko 200.000 slika.

00:11:23.367 --> 00:11:26.011
Holandski naučnik Tomas van der Hamen

00:11:26.011 --> 00:11:31.697
ju je nazvao Sikstinskom kapelom 
amazonske prašume.

NOTE Paragraph

00:11:31.697 --> 00:11:34.271
Ali krenimo od Čiribiketija dole
prema jugoistoku

00:11:34.271 --> 00:11:36.082
ponovo u kolumbijski Amazon.

00:11:36.082 --> 00:11:38.964
Setite se, kolumbijski Amazon 
je veći od Nove Engleske.

00:11:38.964 --> 00:11:40.581
Amazonija je velika šuma

00:11:40.581 --> 00:11:42.312
i Brazilu pripada njen veliki deo,

00:11:42.312 --> 00:11:43.698
ali ne sva.

00:11:43.698 --> 00:11:45.816
Krećući se dole do 
ova dva nacionalna parka

00:11:45.816 --> 00:11:47.435
Kauinari i Pure

00:11:47.435 --> 00:11:48.781
u kolumbijskom Amazonu -

00:11:48.781 --> 00:11:51.469
to na desnoj strani je 
granica sa Brazilom -

00:11:51.469 --> 00:11:53.843
su dom za nekoliko grupa

00:11:53.843 --> 00:11:55.587
izolovanih i nekontaktiranih naroda.

00:11:55.587 --> 00:11:57.716
Izvežbano oko može da vidi krovove

00:11:57.716 --> 00:11:59.807
ovih malokasa, tih dugačkih kuća,

00:11:59.807 --> 00:12:01.728
i da vidi kulturnu raznolikost.

00:12:01.728 --> 00:12:03.776
Ovo su, zapravo, različita plemena.

00:12:03.776 --> 00:12:06.340
Iako ovako izolovana,

00:12:06.340 --> 00:12:10.593
dopustite da vam pokažem kako
u njih ulazi spoljni svet.

00:12:10.595 --> 00:12:13.316
Ovde vidimo pojačanu 
trgovinu i saobraćaj u Putumaju.

00:12:13.316 --> 00:12:15.756
Sa stišavanjem građanskog rata
u Kolumbiji,

00:12:15.756 --> 00:12:18.368
spoljni svet je počeo da se pojavljuje.

00:12:18.368 --> 00:12:21.120
Na severu, imamo ilegalne rudnike zlata,

00:12:21.120 --> 00:12:22.812
kao i sa istoka, iz Brazila.

00:12:22.812 --> 00:12:26.452
Postoji povećan lov i ribolov 
u komercijalne svrhe.

00:12:26.452 --> 00:12:29.319
Na jugu vidimo ilegalnu seču šume,

00:12:29.319 --> 00:12:32.164
a međunarodni trgovci drogom
pokušavaju da prođu kroz park

00:12:32.164 --> 00:12:34.370
i stignu do Brazila.

00:12:34.370 --> 00:12:37.128
Zbog ovoga u prošlosti
niste smeli da se petljate

00:12:37.128 --> 00:12:38.749
sa izolovanim Indijancima.

00:12:38.749 --> 00:12:41.473
I ukoliko vam se čini 
da ova fotografija nije izoštrena

00:12:41.473 --> 00:12:43.899
zato što je snimljena u žurbi,
evo razloga.

00:12:43.899 --> 00:12:46.416
(Smeh)

00:12:46.416 --> 00:12:52.303
Ovo izgleda kao - (Aplauz)

00:12:52.303 --> 00:12:54.823
Ovo izgleda kao hangar 
u brazilskom Amazonu.

00:12:54.823 --> 00:12:57.566
Ovo je umetnička izložba 
u Havani, na Kubi.

00:12:57.566 --> 00:12:59.223
Grupa se zove Los Karpinteros.

00:12:59.223 --> 00:13:01.332
Ovo je njihovo shvatanje
razloga zbog kojih

00:13:01.332 --> 00:13:04.001
ne treba da se petljate sa 
nekontakiranim Indijancima.

NOTE Paragraph

00:13:04.001 --> 00:13:05.551
Ali svet se menja.

00:13:05.551 --> 00:13:08.319
Ovo su Maško-Pirosi 
na granici Brazila i Perua

00:13:08.319 --> 00:13:10.460
koji su se našli van džungle

00:13:10.460 --> 00:13:12.414
jer su ih suštinski izbacili

00:13:12.414 --> 00:13:14.792
međunarodni trgovci drogom i drvoseče.

00:13:14.792 --> 00:13:17.425
A u Peruu, na delu je jako opasan posao.

00:13:17.425 --> 00:13:19.245
Zove se ljudski safari.

00:13:19.245 --> 00:13:22.847
Oni vas dovedu do izolovanih grupa
kako biste ih fotografisali.

00:13:22.847 --> 00:13:25.323
Naravno, kada im date odeću i oruđa

00:13:25.323 --> 00:13:27.221
takođe im prenesete i bolesti.

00:13:27.221 --> 00:13:30.068
Mi ovo nazivamo "neljudskim safarijima".

00:13:30.068 --> 00:13:32.166
Ovo su ponovo Indijanci na granici Perua,

00:13:32.166 --> 00:13:35.384
koji su preplavljeni letovima
koje finansiraju misionari.

00:13:35.384 --> 00:13:38.315
Oni hoće da dođu do njih 
i preobrate ih u hrišćane.

00:13:38.315 --> 00:13:40.510
Znamo kako se to završava.

NOTE Paragraph

00:13:40.510 --> 00:13:42.284
Šta može da se učini?

00:13:42.284 --> 00:13:44.710
Da se uvede tehnologija
među kontaktirana plemena,

00:13:44.710 --> 00:13:46.612
ne među izolovana plemena,

00:13:46.612 --> 00:13:49.745
i to na kulturološki delikatan način.

00:13:49.745 --> 00:13:53.891
Ovo je savršen spoj 
drevne šamanske mudrosti

00:13:53.891 --> 00:13:56.717
i tehnologije 21. veka.

00:13:56.717 --> 00:13:59.728
Ovo smo do sada uradili 
sa preko 30 plemena,

00:13:59.728 --> 00:14:02.652
mapirali smo,
i sproveli i povećali zaštitu

00:14:02.652 --> 00:14:06.555
preko 70 miliona hektara 
prašume njihovih predaka.

00:14:06.555 --> 00:14:11.828
(Aplauz)

NOTE Paragraph

00:14:11.828 --> 00:14:15.050
Tako ovo dopušta Indijancima 
da preuzmu kontrolu

00:14:15.050 --> 00:14:18.577
nad sudbinom njihove kulture i okruženja.

00:14:18.577 --> 00:14:20.566
Oni tada postavljaju i stražarnice

00:14:20.566 --> 00:14:22.572
kako bi držali podalje strance.

00:14:22.572 --> 00:14:25.211
Ovo su Indijanci, obučeni kao
urođenički čuvari parka,

00:14:25.211 --> 00:14:26.867
koji obilaze granice

00:14:26.867 --> 00:14:29.948
i drže spoljašnji svet 
na bezbednoj distanci.

00:14:29.948 --> 00:14:32.707
Ovo je slika stvarnog kontakta.

00:14:32.707 --> 00:14:34.614
Ovo su Čitonaua Indijanci

00:14:34.614 --> 00:14:36.617
na granici Brazila i Perua.

00:14:36.617 --> 00:14:38.321
Oni su izašli iz džungle

00:14:38.321 --> 00:14:40.062
tražeći pomoć.

00:14:40.062 --> 00:14:41.468
Na njih su pucali,

00:14:41.468 --> 00:14:44.205
njihove dugačke kuće malokas su paljene.

00:14:44.205 --> 00:14:46.708
Neki od njih su masakrirani.

00:14:46.708 --> 00:14:52.494
Korišćenje automatskog oružja radi
pokolja nekontaktiranih naroda

00:14:52.494 --> 00:14:56.726
je najpodlije i najodvratnije 
kršenje ljudskih prava

00:14:56.726 --> 00:14:59.671
danas na našoj planeti
i to mora da se zaustavi.

00:14:59.671 --> 00:15:06.205
(Aplauz)

NOTE Paragraph

00:15:06.205 --> 00:15:08.928
Dozvolite da završim sledećim rečima:

00:15:08.928 --> 00:15:11.792
ovaj posao može biti blagotvoran za dušu,

00:15:11.792 --> 00:15:14.636
ali je težak i može biti opasan.

00:15:14.636 --> 00:15:17.538
Dvojica mojih kolega su nedavno preminula

00:15:17.538 --> 00:15:19.903
u padu malog aviona.

00:15:19.903 --> 00:15:21.681
Oni su služili šumi

00:15:21.681 --> 00:15:24.429
kako bi zaštitili nekontaktirana plemena.

00:15:24.429 --> 00:15:26.366
Tako da je pitanje, za kraj,

00:15:26.366 --> 00:15:28.191
šta nas čeka u budućnosti.

00:15:28.191 --> 00:15:30.288
Ovo je narod Uraj u Brazilu.

00:15:30.288 --> 00:15:31.969
Šta njih čeka u budućnosti,

00:15:31.969 --> 00:15:34.640
i šta čeka nas?

00:15:34.640 --> 00:15:37.121
Hajde da razmišljamo drugačije.

00:15:37.121 --> 00:15:38.918
Hajde da poboljšamo svet.

00:15:38.918 --> 00:15:40.836
Ukoliko će klima da se promeni,

00:15:40.836 --> 00:15:44.917
hajde da imamo klimu koja se
menja nabolje, a ne nagore.

00:15:44.919 --> 00:15:48.084
Hajde da živimo na planeti

00:15:48.084 --> 00:15:50.904
punoj bujne vegetacije

00:15:50.904 --> 00:15:53.010
u kojoj izolovani narodi

00:15:53.010 --> 00:15:54.869
mogu da ostanu u izolaciji,

00:15:54.869 --> 00:15:56.842
mogu da očuvaju tu misteriju

00:15:56.842 --> 00:15:58.368
i to znanje

00:15:58.368 --> 00:16:00.013
ako tako odluče.

00:16:00.013 --> 00:16:02.128
Hajde da živimo u svetu

00:16:02.128 --> 00:16:04.497
gde šamani žive u ovim šumama

00:16:04.497 --> 00:16:07.441
i leče sebe i nas

00:16:07.441 --> 00:16:10.178
tim mističnim biljkama

00:16:10.178 --> 00:16:12.235
i svetim žabama.

NOTE Paragraph

00:16:12.235 --> 00:16:14.082
Još jednom hvala.

NOTE Paragraph

00:16:14.082 --> 00:16:18.001
(Aplauz)