Ik ben etnobotanist, een wetenschapper die in het regenwoud werkt en de relatie tussen mensen en hun lokale planten onderzoekt. Ik doe dit al heel lang en ik wil jullie vertellen dat deze mensen de regenwouden en hun geneeskrachtige rijkdom beter kennen dan wij en dat zal altijd zo blijven. Tegelijkertijd zijn deze culturen, de inheemse culturen, sneller aan het verdwijnen dan de regenwouden zelf. De meest bedreigde soort in het Amazoneregenwoud is niet de jaguar of de harpij. Het zijn de geïsoleerde stammen die geen contact hebben met de buitenwereld. Vier jaar geleden verwondde ik mijn voet tijdens het klimmen. Ik ging naar de dokter. Ze maakte mijn voet warm, daarna koud, gaf me een aspirine, verdovende pijnstillers, ontstekingsremmers en cortison-injecties. Het mocht niet baten. Enkele maanden later was ik in het noordoosten van het Amazonegebied. Ik liep een dorpje in en de sjamaan zei: "Je loopt mank." Zo lang als ik leef zal ik dit niet vergeten. Hij keek me aan en zei: "Doe je schoen uit en geef me je kapmes." (Gelach) Hij liep naar een palmboom, sneed een stuk van een blad, gooide het in het vuur, smeerde het op m'n voet, gooide het in een pot met water en liet me de thee opdrinken. Ik had zeven maanden lang geen pijn. Toen de pijn terugkwam, ging ik weer naar de sjamaan. Hij gaf me dezelfde behandeling en ik ben al drie jaar lang genezen. Door wie word jij liever behandeld? (Applaus) Even zonder gekheid -- de westerse geneeskunde is het meest succesvolle systeem van de geneeskunde ooit, maar het kent behoorlijk wat hiaten. Waar is het medicijn tegen borstkanker? En tegen schizofrenie? Waar is de remedie tegen brandend maagzuur? En tegen slapeloosheid? Het is een feit dat deze mensen heel, heel soms iets kunnen genezen wat wij niet kunnen genezen. Een medicijnman behandelt zandmugziekte in het noordoosten van de Amazone: een heel vervelende protozoale ziekte waar 12 miljoen mensen op de wereld aan lijden. De westerse behandeling bestaat uit antimonium-injecties. Het doet pijn, het is duur en het is slecht voor je hart. Het is zwaar metaal. Deze man geneest het met 3 planten uit het Amazoneregenwoud. Dit is de magische kikker. Mijn collega, wijlen de fantastische Loren McIntyre, ontdekker van het Amazone-bronmeer Laguna McIntyre in de Peruviaanse Andes, was 30 jaar geleden verdwaald op de grens tussen Peru en Brazilië. Hij werd gered door een groep geïsoleerde indianen, de Matsés. Zij wenkten hem om hen naar het bos te volgen. Daar hadden ze manden gemaakt van palmbladeren. Ze pakten er grote apenkikkers uit, die zijn enorm, zoiets als dit -- en ze begonnen ze te likken. Het bleek dat ze een behoorlijk hallucinerend effect hebben. McIntyre schreef hierover en de redacteur van het magazine High Times las het. Etnobotanisten hebben vrienden in allerlei vreemde culturen. Deze vent ging naar de Amazone om het uit te proberen, of ze een likje te geven, wat hij deed, en hij schreef: "Mijn bloeddruk rees de pan uit, ik had geen controle meer over mijn lichaamsfuncties, ik raakte compleet buiten bewustzijn en ik werd zes uur later wakker in een hangmat. Ik dacht twee dagen lang dat ik God was." (Gelach) Een Italiaanse scheikundige las dit en zei: "Ik ben niet geïnteresseerd in het theologische aspect van de groene kikker. Maar wat zei je over de bloeddrukverandering?" Deze Italiaanse scheikundige werkte aan een nieuw medicijn tegen hoge bloeddruk gebaseerd op peptiden in de huid van de groene aap-kikker. Andere wetenschappers onderzoeken een kuur tegen de resistente bacterie staphylococcus aureus. Hoe ironisch zou het zijn als deze indianen en hun magische kikkers voor een medicijn zouden zorgen. Dit is een Ayahuasca-sjamaan in het noordwesten van de Amazone tijdens hun Yage-ceremonie. Ik nam hem mee naar Los Angeles waar hij met iemand sprak die bezig was om geld in te zamelen voor de bescherming van hun cultuur. Die vent keek naar de medicijnman en zei: "Jij hebt toch geen medicijnen gestudeerd, of wel?" De sjamaan zei: "Nee." Toen zei hij: "Wat weet jij dan van geneeskunde?" De sjamaan keek hem aan en zei: "Weet je? Als jij een infectie hebt, ga je naar de dokter. Maar veel menselijk leed zijn ziektes van het hart, de geest en de ziel. De westerse geneeskunde kan daar niets mee. Ik behandel deze ziektes." (Applaus) Niet alles is rooskleurig als we nieuwe medicijnen uit de natuur leren kennen. Dit is een slang uit Brazilië. Het gif werd onderzocht aan de universiteit van Sao Paolo. Het werd later gebruikt voor ACE-remmers, een vooruitstrevend medicijn tegen hypertensie. Hoge bloeddruk is elke dag de oorzaak van 10 procent van alle doden op deze planeet. Dit is een industrie ter waarde van 4 miljard gebaseerd op het gif van een Braziliaanse slang en de Brazilianen kregen geen stuiver. Dat is geen acceptabele manier van zakendoen. Het regenwoud wordt de grootste expressie van het leven op aarde genoemd. In Suriname hebben ze een heel mooi gezegde: "De regenwouden hebben de antwoorden op de vragen die we nog moeten stellen." Zoals jullie weten, verdwijnen ze in rap tempo. Hier in Brazilië, in de Amazone, over de hele wereld. Ik nam deze foto vanuit een klein vliegtuigje boven de oostgrens van het inheemse Xingu-reservaat in de staat Mato Grosso, ten noordwesten van hier. Op het bovenste gedeelte zie je waar de indianen leven. De lijn in het midden is de oostgrens van het reservaat. Bovenste gedeelte indianen, onderste gedeelte blanken. Bovenste gedeelte miraculeuze medicijnen, onderste gedeelte een stelletje magere koeien. Bovenste gedeelte koolstof opgeslagen in het bos waar het hoort. Onderste gedeelte koolstof in de atmosfeer waar het klimaatverandering veroorzaakt. Oorzaak nummer twee van het vrijkomen van koolstof in de atmosfeer, is het vernietigen van bossen. Als we het over vernietiging hebben, is het belangrijk om te weten dat de Amazone het rijkste landschap is van allemaal. Het is een plek van schoonheid en wonderen. De grootste miereneter ter wereld woont in het regenwoud en weegt 45 kilo. De goliathvogelspin is 's werelds grootste spin. Die vind je ook in de Amazone. De harpij heeft een vleugelwijdte van meer dan twee meter. En de zwarte kaaiman -- deze monsters wegen meer dan een halve ton. Ze staan bekend als menseneters. De anaconda is de grootste slang, het waterzwijn het grootste knaagdier. Een exemplaar hier in Brazilië weegt 100 kilo. Deze schepsels leven in het noordoosten van de Amazone, thuisbasis van de Akuriyo-stam. Geïsoleerd levende volken hebben een mystieke en iconische rol in onze verbeelding. Deze mensen kennen de natuur het beste. Zij leven in totale harmonie met de natuur. Sommigen van ons beschouwen hen als primitief: "Ze kunnen geen vuur maken, althans niet voordat we contact met ze hadden." Maar ze kennen het bos veel beter dan wij. De Akuriyos kennen 35 woorden voor 'honing' en andere indianen kijken tegen ze op als de ware meesters van het smaragdgroene rijk. Dit is het gezicht van m'n vriend Pohnay. Als tiener ging ik in New Orleans uit m'n dak op muziek van de Rolling Stones. Pohnay was een bos-nomade die met een kleine groep in het noordoosten van de Amazone de jungles afstruinde op zoek naar vlees, op zoek naar geneeskrachtige planten, en op zoek naar een vrouw van een andere kleine nomadengroep. Het zijn juist deze mensen die de dingen weten die wij niet weten. Wij kunnen veel lessen van hen leren. Echter, in de meeste bossen van de Amazone wonen geen inheemse volken. Dit vind je er: rotstekeningen die de inheemse bevolking gebruikte om de kanten van hun stenen bijlen te slijpen. Van deze culturen die ooit dansten, de liefde bedreven, voor de goden zongen, het bos aanbeden zijn alleen de rots-uithollingen nog over die je hier ziet. We gaan nu naar het westelijk Amazonegebied, het epicentrum van de geïsoleerde volken. Elke stip is een kleine geïsoleerde stam. De grote onthulling van vandaag is dat we denken dat in de Colombiaanse Amazone alleen 14 of 15 geïsoleerde volken wonen. Waarom leven deze mensen geïsoleerd? Ze weten dat we bestaan en dat er een buitenwereld is. Het is een vorm van weerstand. Ze kiezen ervoor om geïsoleerd te blijven. Ik vind dat het hun mensenrecht is om zo te blijven. Waarom verschuilen deze stammen zich voor de mensheid? Het is duidelijk dat dit in 1492 begon. Aan het begin van de laatste eeuw kwam het door de rubberhandel. De vraag naar natuurlijk rubber uit de Amazone veroorzaakte een botanische variant op de goudkoorts. Rubber voor fietsbanden, rubber voor autobanden, rubber voor zeppelins. Het was een wedloop om rubber te verkrijgen. De man links, Julio Arana, is een van de ware misdadigers in dit verhaal. Zijn mensen, zijn bedrijf en andere bedrijven zoals het zijne moordden, martelden, slachtten indianen af, zoals de Witoto's die je aan de rechterkant van het plaatje ziet. Zelfs voor de mensen die vandaag de dag het bos uitkomen, loopt het verhaal zelden goed af. De Nukaks kregen in de jaren 80 contact met de buitenwereld. Binnen een jaar was iedereen ouder dan 40, dood. Deze gemeenschappen zijn ongeletterd. De ouderen zijn de bibliotheek. Als er een sjamaan overlijdt, is het alsof er een bibliotheek afbrandt. Ze worden van hun land afgejaagd. De drugskoeriers hebben het land van de Nukaks ingenomen. De Nukaks leven als bedelaars in publieke parken in Oost-Colombia. Ik neem jullie mee naar het zuidwesten, het meest spectaculaire landschap van de wereld: het nationale park Chiribiquete. Hieromheen leefden drie geïsoleerde stammen. Met dank aan de Colombiaanse overheid en Colombiaanse collega's is het nu uitgebreid. Het is groter dan de staat Maryland. Er is een schat aan botanische diversiteit. In 1943 werd hier voor het eerst botanisch onderzoek gedaan door mijn mentor Richard Schultes. Hij staat hier op de top van de Bell-berg, de heilige berg van de Karijona's. Zo ziet het er nu uit. We vliegen over Chiribiquete. Besef dat deze verlaten bergen nog altijd verlaten zijn. Geen wetenschapper is op de top geweest. Er is niemand op de top van de Bell-berg geweest sinds Schulte in 1943. We eindigen hier met de Bell-berg aan de linkerkant van het plaatje. Ik laat jullie zien hoe het er nu uitziet. Dit is niet alleen een schat aan botanische diversiteit en het thuis van drie geïsoleerde stammen. Dit is 's werelds grootste schat aan pre-Colombiaanse kunst: meer dan 200.000 schilderingen. De Nederlandse wetenschapper Thomas van der Hammen beschreef het als de Sixtijnse Kapel van het Amazoneregenwoud. We gaan van Chiribiquete naar het zuidoosten, de Colombiaanse Amazone. De Colombiaanse Amazone is groter dan New England. De Amazone is een groot woud waarvan een groot deel in Brazilië ligt, maar niet het hele woud. De twee nationale parken Cahuinari en Pure in de Colombiaanse Amazone -- dit is de Braziliaanse grens aan de rechterkant -- is het thuis van verschillende groepen van geïsoleerd levende volkeren. Het geoefende oog ziet aan de daken van deze longhouses dat er culturele diversiteit is. Dit zijn verschillende stammen. Deze gebieden zijn afgezonderd, maar ik laat zien hoe de buitenwereld het gebied binnendringt. Hier zien we de handel en transporttoename in Putumayo. Door de de-escalatie van de burgeroorlog in Colombia komt de buitenwereld tevoorschijn. In het noorden zien we illegale goudwinning, ook in het oosten, vanuit Brazilië. Commerciële jacht en visvangst nemen toe. We zien illegale houtkap vanuit het zuiden. Drugskoeriers proberen via het park naar Brazilië te reizen. Hierom wilde je in het verleden geen ruzie met geïsoleerde indianen. Als je denkt dat deze foto onscherp is omdat ie te snel gemaakt zou zijn, zie je hier waarom. (Gelach) (Applaus) Dit lijkt op een hangaar in de Braziliaanse Amazone. Dit is een kunsttentoonstelling in Havana, in Cuba, van de groep Los Carpinteros. Dit is hun perceptie waarom je moet oppassen voor afgezonderde indianen. Maar de wereld is aan het veranderen. Dit zijn de Mashco-Piro's op de Braziliaanse-Peruaanse grens. Ze verlieten de jungle omdat ze in feite werden weggejaagd door drugskoeriers en houthakkers. In Peru kennen ze heel smerige praktijken. Het wordt mensensafari genoemd. Je kunt met geïsoleerde stammen op de foto. Als je ze kleren en spullen geeft, geef je ze natuurlijk ook ziektes. Wij noemen dit 'onmenselijke safari's'. Dit zijn indianen op de Peruaanse grens die vanuit de lucht door missionarissen in de gaten werden gehouden. Ze wilden hen tot het christendom bekeren. We weten hoe dat afloopt. Wat moeten we doen? Op een cultureel verantwoorde manier technologie introduceren bij de stammen waar we contact mee hebben, echter niet aan de geïsoleerde stammen. Dit is het perfecte huwelijk van de oude sjamanistische wijsheid en de technologie van de 21e eeuw. We deden dit met 30 stammen: in kaart brengen, beheren en de bescherming verhoogd van meer dan 280.000 vierkante km voorouderlijke regenwouden. (Applaus) Het geeft de indianen de controle over hun omgeving en hun culturele lotsbestemming. Ze bouwen ook wachthuizen om de buitenstaanders weg te houden. Dit zijn inheemse indianen, getrainde parkwachters, die de grenzen controleren en de buitenwereld op een afstand houden. Op deze foto zie je daadwerkelijk contact. Dit zijn de Chitonahua-indianen op de Braziliaanse grens met Peru. Ze zijn uit de jungle gekomen en vragen om hulp. Ze werden beschoten en hun longhouses werden verbrand. Sommigen van hen zijn vermoord. Geïsoleerde volken afslachten met automatische wapens is de meest verachtelijke en smerigste mensenrechtenschending op onze planeet momenteel en dat moet stoppen. (Applaus) Ik wil eindigen met het volgende: dit werk kan spiritueel verrijkend zijn maar het is moeilijk en soms gevaarlijk. Twee collega's van mij zijn onlangs verongelukt bij een crash met een klein vliegtuigje. Ze dienden het woud om de afgezonderde stammen te beschermen. Tot slot de vraag wat de toekomst zal brengen. Dit is het Uray-volk in Brazilië. Wat betekent de toekomst voor hen en wat betekent de toekomst voor ons? Laten we anders denken. Laten we er een betere wereld van maken. Als het klimaat verandert, laten we dan naar een beter klimaat toewerken in plaats van slechter. Laten we leven op een planeet vol met weelderige vegetatie, waar geïsoleerde volken geïsoleerd kunnen blijven, en die mysterie en kennis kunnen behouden als ze daarvoor kiezen. Laten we leven in een wereld waar de sjamanisten deze bossen bewonen en zichzelf en ons genezen met hun mystieke planten en hun heilige kikkers. Nogmaals bedankt. (Applaus)