WEBVTT

00:00:06.922 --> 00:00:10.780
Ông là một trong những nhân vật 
có ảnh hưởng nhất của thế kỉ 20

00:00:10.780 --> 00:00:12.360
thay đổi mãi mãi số phận

00:00:12.360 --> 00:00:14.960
của một trong những 
quốc gia lớn nhất thế giới.

00:00:14.960 --> 00:00:18.124
Nhưng liệu ông là người hùng
đã lật đổ chế độ độc tài áp bức

00:00:18.124 --> 00:00:20.977
hay chỉ là thay thế một chế độ này
bằng một cái khác?

00:00:20.977 --> 00:00:23.193
Đã đến lúc đặt Lenin 
lên bàn cân.

00:00:23.193 --> 00:00:26.158
trong Lịch sử và Lenin

00:00:26.158 --> 00:00:28.025
"Trật tự, trật tự, hừm

00:00:28.025 --> 00:00:32.799
Không phải ban nhạc tan vỡ 
là lỗi của anh sao?"

00:00:32.799 --> 00:00:36.269
"Thưa quan tòa, đây là 
Vladimir Ilyich Ulyanov, gọi tắt là Lenin

00:00:36.269 --> 00:00:38.233
người đã kêu gọi nhân dân nổi dậy

00:00:38.233 --> 00:00:42.740
góp công lật đổ Nga hoàng 
Nicholas II vào năm 1917

00:00:42.740 --> 00:00:45.276
và thành lập Liên bang Xô Viết,

00:00:45.276 --> 00:00:48.776
một trong những chế độ độc tài
tồi tệ nhất thế kỷ 20."

00:00:48.776 --> 00:00:50.816
"Ồ!"

00:00:50.826 --> 00:00:52.976
"Nga Hoàng là tên bạo chúa khát máu

00:00:52.976 --> 00:00:55.787
đã làm bao người dân 
phải chịu kiếp nô lệ lầm than."

00:00:55.787 --> 00:00:57.377
"Thật là nhảm nhí.

00:00:57.377 --> 00:01:00.914
Giai cấp nông nô 
đã được bãi bỏ năm 1861."

00:01:00.914 --> 00:01:03.161
" Và được thay thế
bằng thứ khác tồi tệ hơn.

00:01:03.161 --> 00:01:04.968
Những ông chủ xí nghiệp
đối xử với công nhân

00:01:04.968 --> 00:01:08.180
còn tệ hại hơn những 
địa chủ phong kiến trước đây.

00:01:08.180 --> 00:01:09.743
Và khác với địa chủ,

00:01:09.743 --> 00:01:12.102
họ luôn ở đó để đàn áp.

00:01:12.102 --> 00:01:16.523
Công nhân Nga phải làm việc 
11 giờ một ngày

00:01:16.523 --> 00:01:19.942
và được trả lương thấp nhất Châu Âu."

00:01:19.942 --> 00:01:23.154
"Nhưng Nga Hoàng Nicholas đã ban hành 
luật bảo vệ công nhân."

00:01:23.154 --> 00:01:27.366
"Ông ta chỉ miễn cưỡng thực hiện nó
để xoa dịu cuộc đấu tranh

00:01:27.366 --> 00:01:29.410
nhưng ông ta vẫn thất bại.

00:01:29.410 --> 00:01:31.244
Còn nhớ năm 1905 sau khi

00:01:31.244 --> 00:01:35.126
quân đội của ông ta đã xả súng vào 
những người kiến nghị vì hòa bình chứ?"

00:01:35.126 --> 00:01:37.904
"Vâng, và Nga Hoàng 
đã chấm dứt bạo loạn

00:01:37.904 --> 00:01:41.438
bằng việc ban hành Hiến pháp
và bầu cử nghị viện, Duma."

00:01:41.438 --> 00:01:45.292
"Trong khi vẫn nắm giữ toàn bộ 
quyền lực và có quyền giải tán nghị viện

00:01:45.292 --> 00:01:46.794
bất cứ lúc nào ông ta muốn."

00:01:46.794 --> 00:01:49.430
"Có thể đã có thêm nhiều cải cách 
nữa trong thời gian đó

00:01:49.430 --> 00:01:51.598
nếu những người phản đối như Lenin

00:01:51.598 --> 00:01:53.685
không gây ra rắc rối."

00:01:53.685 --> 00:01:57.688
"Thưa ngài, Lenin đã chứng kiến
Aleksandr, anh trai mình

00:01:57.688 --> 00:02:03.026
bị Nga hoàng đời trước tử hình
vì hoạt động cách mạng,

00:02:03.026 --> 00:02:04.696
và kể cả sau khi cải cách,

00:02:04.696 --> 00:02:09.410
Vua Nicholas vẫn tiếp tục đàn áp 
và hành quyết quần chúng nhân dân,

00:02:09.410 --> 00:02:11.243
cũng như những hệ lụy
chưa được biết đến

00:02:11.243 --> 00:02:13.411
trong Thế chiến thứ nhất

00:02:13.411 --> 00:02:17.206
đã khiến nước Nga trả giá 
bằng vô vàn sinh mạng và tài nguyên."

00:02:17.206 --> 00:02:20.406
"Hừm, vị Nga hoàng này 
có vẻ không phải là một minh quân

00:02:20.412 --> 00:02:23.047
"Thưa ngài, có thể vua Nicholas II 
đã tự đưa mình vào chỗ chết

00:02:23.047 --> 00:02:24.328
bằng những quyết định sai lầm,

00:02:24.328 --> 00:02:26.911
Lenin không liên quan đến chuyện đó.

00:02:26.911 --> 00:02:29.009
Khi cuộc bạo loạn tháng 2 năm 1917

00:02:29.009 --> 00:02:31.180
cuối cùng buộc Nga hoàng thoái vị,

00:02:31.180 --> 00:02:33.993
Lenin vẫn đang bị đi đày ở Thụy Sĩ."

00:02:33.993 --> 00:02:36.060
"Hừm. Vậy ai là người nắm quyền?"

00:02:36.060 --> 00:02:38.676
"Nghị viện Duma đã 
thành lập chính phủ lâm thời,

00:02:38.676 --> 00:02:40.578
đứng đầu là Alexander Kerensky,

00:02:40.578 --> 00:02:43.275
một tên tư sản kém cõi bại trận.

00:02:43.275 --> 00:02:46.269
Hắn thậm chí đã mở
một cuộc phản công thất bại khác

00:02:46.269 --> 00:02:49.282
trong cuộc chiến tranh
mà nước Nga đã tổn thất quá nhiều

00:02:49.282 --> 00:02:52.828
thay vì kết thúc mọi việc 
như ước nguyện của người dân."

00:02:52.828 --> 00:02:55.287
"Đó là chính phủ 
dân chủ xã hội lập hiến,

00:02:55.287 --> 00:02:57.327
chính phủ tiến bộ nhất lúc bấy giờ.

00:02:57.327 --> 00:02:59.495
Nó có thể thành công ở phút cuối

00:02:59.495 --> 00:03:01.628
nếu Lenin không trở về vào tháng 4,

00:03:01.628 --> 00:03:05.078
theo lệnh người Đức nhằm 
phá hoại nỗ lực chiến tranh của Nga

00:03:05.078 --> 00:03:07.412
và xúi giục bạo động."

00:03:07.412 --> 00:03:09.078
"Thật là một
sự vu khống trắng trợn!

00:03:09.078 --> 00:03:12.346
Cuộc khởi nghĩa Tháng 7 là 
một sự phản kháng bột phát và chính đáng

00:03:12.346 --> 00:03:15.057
chống lại chính phủ.

00:03:15.057 --> 00:03:17.100
Kerensky đã lộ bộ mặt thật

00:03:17.100 --> 00:03:18.935
khi đổ tội cho Lenin

00:03:18.935 --> 00:03:22.078
bắt giữ và cấm đoán
Đảng Bôn-xê-vích,

00:03:22.078 --> 00:03:24.232
buộc Lenin phải
bỏ trốn,

00:03:24.232 --> 00:03:25.942
Nền dân chủ đấy à!

00:03:25.942 --> 00:03:30.222
Điều tốt đẹp là chính quyền đã sụp đổ
vì chính sự kém cỏi, tham lam của nó

00:03:30.222 --> 00:03:32.497
khi cố tổ chức 
một cuộc tấn công quân sự

00:03:32.497 --> 00:03:35.662
và sau đó phải nhờ tới 
sự giúp đỡ của đảng Bôn-xê-vích

00:03:35.662 --> 00:03:37.622
khi cuộc chiến bất thành.

00:03:37.622 --> 00:03:39.327
Sau đó, Lenin phải

00:03:39.327 --> 00:03:42.745
quay về vào tháng 11
và nắm quyền.

00:03:42.745 --> 00:03:45.962
Chính quyền đã bị lật đổ êm đẹp
sau một đêm."

00:03:45.962 --> 00:03:48.245
"Nhưng những việc 
Đảng Bôn xê vích đã làm

00:03:48.245 --> 00:03:49.635
sau khi giành quyền lực

00:03:49.635 --> 00:03:50.837
không mấy tốt đẹp.

00:03:50.837 --> 00:03:53.603
Đã có bao nhiêu người 
bị tử hình khi chưa được xét xử?

00:03:53.603 --> 00:03:55.013
Và có cần thiết phải

00:03:55.013 --> 00:03:59.300
giết chết toàn bộ gia đình Nga hoàng, 
bao gồm cả trẻ nhỏ? "

00:03:59.300 --> 00:04:02.039
"Thời điểm đó, những kẻ 
ủng hộ chủ nghĩa đế quốc

00:04:02.039 --> 00:04:04.274
đang mưu toan 
khôi phục lại Nga hoàng.

00:04:04.274 --> 00:04:06.911
Bất cứ người thừa kế 
hoàng tộc nào còn sống sót

00:04:06.911 --> 00:04:09.610
cũng có thể được các thế lực này
tôn làm kẻ thống trị

00:04:09.610 --> 00:04:11.030
Điều đó sẽ đặt dấu chấm hết

00:04:11.030 --> 00:04:13.170
cho mọi đấu tranh gian khổ của nhân dân.

00:04:13.170 --> 00:04:16.534
Ngoài ra, có thể Lenin không phải 
là người đưa ra mệnh lệnh đó."

00:04:16.534 --> 00:04:19.666
"Nhưng những người bị giết không chỉ là 
những người ủng hộ chủ nghĩa đế quốc

00:04:19.666 --> 00:04:22.483
Thế còn sự thanh trừ và tử hình
đồng minh cũ

00:04:22.483 --> 00:04:25.126
của Đảng cộng sản và Đảng tự phát
thì sao ?

00:04:25.126 --> 00:04:28.497
Hay những người nông dân 
bị giết chết bằng khí độc

00:04:28.497 --> 00:04:32.181
trong cuộc nổi loạn ở Tambov
chống lại tịch thu ruộng đất ?

00:04:32.181 --> 00:04:33.427
Hay cử quân đội

00:04:33.427 --> 00:04:35.044
đàn áp công nhân ở Kronstadt

00:04:35.044 --> 00:04:37.127
khi họ đòi hỏi quyền tự quản ?

00:04:37.127 --> 00:04:39.794
Đấy cũng là đấu tranh vì nhân dân sao?"

00:04:39.794 --> 00:04:42.377
"Đúng vậy.
Những biện pháp khắc nghiệt,

00:04:42.377 --> 00:04:44.230
nhưng đây là giai đoạn khó khăn.

00:04:44.230 --> 00:04:46.271
Chính quyền mới 
cần phải bảo vệ chính mình

00:04:46.271 --> 00:04:48.360
trước sự công kích
từ mọi phía,

00:04:48.360 --> 00:04:51.318
để thiết lập trật tự 
xã hội chủ nghĩa."

00:04:51.318 --> 00:04:53.804
"Vậy trật tự này đã 
mang lại điều gì tốt đẹp?

00:04:53.804 --> 00:04:55.501
Ngay cả khi cuộc nội chiến

00:04:55.501 --> 00:04:57.653
giành thắng lợi,
vẫn còn đói kém, đàn áp

00:04:57.653 --> 00:05:01.466
và hàng triệu người bị hành hình 
hoặc chết trong các trại tập trung

00:05:01.466 --> 00:05:03.840
trong khi Stalin, người kế thừa Lenin

00:05:03.840 --> 00:05:06.920
lại thiết lập
một chế độ quyền lực hà khắc."

00:05:06.920 --> 00:05:09.293
"Đó không phải là điều 
mà Lenin mong muốn.

00:05:09.293 --> 00:05:11.521
ông chưa bao giờ 
quan tâm vị thế cá nhân

00:05:11.521 --> 00:05:14.807
ông hoàn toàn tin vào lý tưởng của mình,

00:05:14.807 --> 00:05:16.961
giản dị và tận tụy trong công việc

00:05:16.961 --> 00:05:20.462
từ ngày còn đi học cho đến khi qua đời
khi còn trẻ.

00:05:20.462 --> 00:05:24.157
Ông đã nhìn thấy tham vọng quyền lực 
ở Stalin và cố cảnh báo

00:05:24.159 --> 00:05:25.586
nhưng đã quá muộn."

00:05:25.586 --> 00:05:28.991
"Còn cả thập niên của 
chế độ độc tài tiếp theo đó thì sao?"

00:05:28.991 --> 00:05:32.494
"Điều đó là sự thật, nhưng chính 
những nỗ lực của Lenin

00:05:32.494 --> 00:05:34.620
đã thay đổi nước Nga
trong vài thập niên

00:05:34.620 --> 00:05:37.573
từ một chế độ quân chủ
tụt hậu và kém phát triển

00:05:37.573 --> 00:05:39.786
đầy những người nông dân mù chữ

00:05:39.786 --> 00:05:42.795
thành một cường quốc
công nghiệp hiện đại,

00:05:42.795 --> 00:05:45.901
nơi người dân được phổ cập giáo dục
hàng đầu thế giới

00:05:45.901 --> 00:05:48.711
mở ra cơ hội chưa từng có
cho phụ nữ,

00:05:48.711 --> 00:05:53.215
và đạt được những thành tựu 
khoa học quan trọng nhất thế giới

00:05:53.215 --> 00:05:55.008
Cuộc sống có thể không xa xỉ,

00:05:55.008 --> 00:05:57.644
nhưng hầu như 
ai cũng có mái nhà che thân

00:05:57.644 --> 00:05:59.077
và thức ăn để bỏ bụng

00:05:59.077 --> 00:06:01.859
điều mà ít quốc gia vào thời điểm đó
có thể làm được."

00:06:01.859 --> 00:06:04.974
"Nhưng những tiến bộ này cũng có thể 
xảy ra ngay cả khi không có Lenin

00:06:04.974 --> 00:06:06.977
và chế độ đàn áp
mà ông đã lập nên."

00:06:06.977 --> 00:06:09.543
"Vâng, và tôi có thể cũng đã 
là một ca sĩ rock n' roll nổi tiếng.

00:06:09.543 --> 00:06:13.651
Nhưng giọng hát của tôi sẽ thế nào nhỉ?"

00:06:13.651 --> 00:06:16.089
Chúng ta không bao giờ biết chắc 
những thay đổi

00:06:16.089 --> 00:06:18.253
nếu những người khác nhau
lên nắm quyền lực

00:06:18.253 --> 00:06:20.334
hay các quyết định khác nhau 
được lựa chọn,

00:06:20.334 --> 00:06:22.077
nhưng để tránh sai lầm của quá khứ,

00:06:22.077 --> 00:06:23.663
chúng ta phải luôn sẵn sàng

00:06:23.663 --> 00:06:26.915
đặt những nhân vật lịch sử 
trước tòa phán quyết.