1 00:00:01,341 --> 00:00:04,308 ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ 2 00:00:04,308 --> 00:00:08,550 ਉਦੋਂ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਜਾਂ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ। 3 00:00:09,619 --> 00:00:14,189 ਲੱਗਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਐਸੀ ਸ਼ੈਅ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਆਪ ਬਣਾਈ ਹੈ। 4 00:00:15,222 --> 00:00:18,839 ਸਾਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਬੱਤੀਆਂ ਬੰਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤਕ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ 5 00:00:19,088 --> 00:00:22,459 ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕਾਗਜ਼ ਨੂੰ ਮੁੜ ਵਰਤਣਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। 6 00:00:24,268 --> 00:00:27,079 ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਮੈਂ ਸੋਚ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਕਿੰਨੀ ਅਜੀਬ ਗੱਲ ਹੈ 7 00:00:27,309 --> 00:00:31,019 ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਜੋ ਹੋਰਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ 8 00:00:31,019 --> 00:00:35,198 ਧਰਤੀ ਦੀ ਜਲਵਾਯੂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। 9 00:00:36,090 --> 00:00:39,561 ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਸਾਡੇ ਵਿਚ ਇਹ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਤੇ ਸਚਮੁਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੁੰਦਾ, 10 00:00:39,836 --> 00:00:42,739 ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮੁੱਦੇ ਉੱਪਰ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ। 11 00:00:43,720 --> 00:00:48,000 ਟੀਵੀ ਚਲਾਉਣ ਸਮੇਂ ਉਸ ਉੱਪਰ ਇਹੀ ਵਿਸ਼ਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੋਣਾ ਸੀ 12 00:00:48,508 --> 00:00:51,541 ਸੁਰਖੀਆਂ, ਰੇਡੀਓ, ਅਖਬਾਰ 13 00:00:51,849 --> 00:00:54,690 ਹਰ ਪਾਸੇ ਇਹੀ ਵਿਸ਼ਾ ਹੋਣਾ ਸੀ 14 00:00:55,180 --> 00:00:57,719 ਲੱਗਦਾ ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਛਿੜ ਗਈ ਹੋਵੇ। 15 00:00:58,838 --> 00:01:01,360 ਪਰ ਇਸਦੇ ਉਲਟ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ। 16 00:01:02,130 --> 00:01:08,154 ਜੇ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਡੇ ਲਈ ਏਨੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਜੀਵਨ ਖਤਰੇ ਵਿਚ ਹੈ 17 00:01:08,649 --> 00:01:11,278 ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕਿਉਂ ਉਸਨੂੰ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ? 18 00:01:12,263 --> 00:01:14,498 ਇਸ ਉੱਪਰ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ? 19 00:01:15,030 --> 00:01:17,320 ਇਸਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ? 20 00:01:18,921 --> 00:01:21,891 ਇਹ ਮੇਰੀ ਸਮਝ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੀ। 21 00:01:22,288 --> 00:01:24,297 ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਅਸਲੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। 22 00:01:26,401 --> 00:01:28,978 ਜਦੋਂ ਮੈਂ 11 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ, ਮੈਂ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। 23 00:01:29,250 --> 00:01:31,042 ਮੈਂ ਡੂੰਘੀ ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਸੀ, 24 00:01:31,319 --> 00:01:32,613 ਮੈਂ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਤੇ 25 00:01:32,998 --> 00:01:34,487 ਖਾਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 26 00:01:35,699 --> 00:01:39,488 ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਮੇਰਾ ਭਾਰ ਲਗਭਗ 10 ਕਿੱਲੋ ਘਟ ਗਿਆ ਸੀ। 27 00:01:40,889 --> 00:01:44,008 ਉਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਐਸਪਰਜਰ ਸਿੰਡਰੋਮ, 28 00:01:44,319 --> 00:01:47,289 ਓਸੀਡੀ ਅਤੇ ਚੋਣਵੇਂ ਗੂੰਗੇਪਨ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹਨ। 29 00:01:48,189 --> 00:01:51,760 ਮਤਲਬ ਮੈਂ ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਤਾਂ ਬੋਲਦੀ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਮੈਨੂੰ ਬੋਲਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ 30 00:01:51,760 --> 00:01:53,670 ਮੌਜੂਦਾ ਪਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਲਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹਨ। 31 00:01:53,670 --> 00:01:57,258 (ਤਾੜੀਆਂ) 32 00:02:03,908 --> 00:02:06,290 ਸਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਆਟਿਜ਼ਮ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ 33 00:02:06,290 --> 00:02:08,857 ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਲਗਭਗ ਹਰ ਚੀਜ ਸਹੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਗਲਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 34 00:02:09,564 --> 00:02:11,234 ਅਸੀਂ ਝੂਠ ਬੋਲਣ ਵਿਚ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ 35 00:02:11,234 --> 00:02:14,598 ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮਿਲਣੀਆਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਨਹੀਂ ਮਾਣਦੇ 36 00:02:14,598 --> 00:02:17,153 ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਭ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਹੋਣਗੀਆਂ। 37 00:02:17,153 --> 00:02:18,423 (ਹਾਸਾ) 38 00:02:18,688 --> 00:02:21,751 ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਮਾਅਨਿਆਂ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਔਟਿਸਿਕ ਲੋਕ ਨਾਰਮਲ ਹਾਂ 39 00:02:22,041 --> 00:02:24,368 ਤੇ ਬਾਕੀ ਲੋਕ ਦੇ ਕਾਫੀ ਅਜੀਬ ਹਨ, 40 00:02:24,368 --> 00:02:25,561 (ਹਾਸਾ) 41 00:02:25,561 --> 00:02:28,509 ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਦੋਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਸੇ ਖਤਰੇ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ 42 00:02:28,800 --> 00:02:32,525 ਜਿੱਥੇ ਸਾਰੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਸਾਡੀ ਹੋਂਦ ਲਈ ਇਕ ਖਤਰਾ ਹੈ 43 00:02:32,925 --> 00:02:35,136 ਤੇ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਗੰਭੀਰ ਹੈ 44 00:02:35,534 --> 00:02:38,082 ਤੇ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਉਵੇਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਮਸਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। 45 00:02:39,631 --> 00:02:41,396 ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ 46 00:02:41,699 --> 00:02:44,198 ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਧੂਆਂ ਰੁਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, 47 00:02:44,447 --> 00:02:46,579 ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਪਵੇਗਾ। 48 00:02:47,194 --> 00:02:49,019 ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ। 49 00:02:49,698 --> 00:02:52,460 ਜਦੋਂ ਗੱਲ ਹੋਂਦ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਕੋਈ ਦੂਜੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। 50 00:02:52,830 --> 00:02:56,001 ਜਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਪਵੇਗਾ ਜਾਂ ਫਿਰ 51 00:02:56,646 --> 00:02:58,939 ਸਾਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਪਵੇਗਾ। 52 00:03:00,016 --> 00:03:03,950 ਸਵੀਡਨ ਜਿਹੇ ਅਮੀਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 53 00:03:03,950 --> 00:03:07,230 15 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। 54 00:03:08,199 --> 00:03:12,119 ਅਤੇ ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਤਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ 2 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦੇ ਵਾਰਮਿੰਗ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਰਹੀਏ 55 00:03:12,821 --> 00:03:16,273 ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਈਪੀਸੀ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਹੈ 56 00:03:17,250 --> 00:03:20,116 ਕਿ 1.5 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਉੱਪਰ 57 00:03:20,362 --> 00:03:23,302 ਜਲਵਾਯੂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਕੁਝ ਘਟ ਜਾਵੇਗਾ। 58 00:03:23,928 --> 00:03:27,798 ਪਰ ਅਸੀਂ ਕੇਵਲ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਏਨਾ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੇ ਵੀ ਕੀ ਮਾਅਨੇ ਹੋਣਗੇ 59 00:03:28,897 --> 00:03:31,600 ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋਵੋਂਗੇ ਕਿ ਅਖਬਾਰ ਤੇ ਸਾਡੇ ਨੇਤਾ 60 00:03:31,607 --> 00:03:33,607 ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮੁੱਦੇ ਉੱਪਰ ਚਰਚਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ 61 00:03:33,897 --> 00:03:36,168 ਪਰ ਉਹ ਕਦੇ ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। 62 00:03:37,004 --> 00:03:38,733 ਨਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ 63 00:03:38,739 --> 00:03:41,859 ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ ਹੈ। 64 00:03:42,340 --> 00:03:45,115 ਨਾ ਹੀ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ 65 00:03:45,455 --> 00:03:48,128 ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਜੀਵਾਸ਼ਮ ਜਲਾਉਣੇ ਬੰਦ ਵੀ ਕਰ ਦੇਈਏ 66 00:03:48,416 --> 00:03:50,617 ਤਾਂ ਵੀ ਵਾਰਮਿੰਗ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧਦੀ ਜਾਵੇਗੀ 67 00:03:50,864 --> 00:03:55,314 ਸ਼ਾਇਦ 0.5 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1.1 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ । 68 00:03:57,072 --> 00:03:59,624 ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ, ਇਸ ਗੱਲ ਬਾਰੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ 69 00:03:59,624 --> 00:04:03,176 ਅਸੀਂ ਛੇਵੀ ਵਾਰ ਮਹਾਵਿਨਾਸ਼ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹਾਂ 70 00:04:03,765 --> 00:04:08,686 ਇੱਥੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ 200 ਜੀਵ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਖਤਮ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ 71 00:04:10,178 --> 00:04:13,819 (ਅਤੇ) ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਗਤੀ 72 00:04:13,819 --> 00:04:17,619 ਆਮ ਗਤੀ 1,000 ਤੋਂ 10,000 73 00:04:17,619 --> 00:04:19,848 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੈ 74 00:04:22,516 --> 00:04:27,879 ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਕੋਈ ਸਮਾਨਤਾ ਜਾਂ ਜਲਵਾਯੂ ਨਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ 75 00:04:28,250 --> 00:04:31,227 ਜਿਸ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੈਰਿਸ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ 76 00:04:31,614 --> 00:04:35,849 ਜੋ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ਉੱਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਫਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬੇਹੱਦ ਜਰੂਰੀ ਹੈ 77 00:04:37,486 --> 00:04:39,342 ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਦੇਸ਼ਾਂ 78 00:04:39,342 --> 00:04:43,279 ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਕਾਸ ਗਤੀ ਨੂੰ 6 ਤੋਂ 12 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਿਫਰ ਨਿਕਾਸ 79 00:04:44,065 --> 00:04:46,337 ਤੱਕ ਲਿਆਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਤਾਂ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ 80 00:04:48,190 --> 00:04:50,330 ਤਾਂ ਕਿ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ 81 00:04:50,330 --> 00:04:52,990 ਕੁਝ ਆਮ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਾਲਾ 82 00:04:52,990 --> 00:04:56,558 ਆਮ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਜੀਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਸਕੇ 83 00:04:56,863 --> 00:04:59,911 ਜਿਵੇਂ ਸੜਕਾਂ, ਸਕੂਲ, ਹਸਪਤਾਲ 84 00:04:59,911 --> 00:05:02,960 ਸਾਫ ਪਾਣੀ, ਬਿਜਲੀ ਤੇ ਹੋਰ ਆਦਿ। 85 00:05:03,707 --> 00:05:08,299 ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਇਜੀਰੀਆ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਆਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ 86 00:05:08,303 --> 00:05:10,180 ਕਿ ਉਹ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਦਾ ਆਸ ਕਰਨ। 87 00:05:10,185 --> 00:05:15,190 ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਜਿਹੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਭ ਕੁਝ ਹੈ ਉਹੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਂ 88 00:05:15,190 --> 00:05:18,048 ਪੈਰਿਸ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ ਪਲ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦੇ। 89 00:05:20,449 --> 00:05:24,527 ਆਖਿਰਕਾਰ ਅਸੀਂ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਠੱਲ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਪਾ ਰਹੇ ? 90 00:05:25,611 --> 00:05:28,909 ਸਗੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ? 91 00:05:29,820 --> 00:05:33,031 ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਸਚਮੁਚ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਹਾਵਿਨਾਸ਼ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ ? 92 00:05:33,738 --> 00:05:35,429 ਕੀ ਅਸੀਂ ਸ਼ੈਤਾਨ ਹਾਂ ? 93 00:05:37,118 --> 00:05:39,299 ਨਹੀਂ, ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ। 94 00:05:39,700 --> 00:05:41,329 ਲੋਕ ਉਹੀ ਕਰੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹ ਕਰਦੇ ਹਨ 95 00:05:41,329 --> 00:05:43,969 ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਿਣਕ ਵੀ ਨਹੀਂ 96 00:05:43,969 --> 00:05:47,722 ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਕੀ ਭਿਆਨਕ ਸਿੱਟੇ ਨਿਕਲ ਰਹੇ ਹਨ 97 00:05:48,474 --> 00:05:51,449 ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਰੰਤ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ 98 00:05:52,480 --> 00:05:56,446 ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਹੈ 99 00:05:56,447 --> 00:05:58,020 ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ 100 00:05:58,708 --> 00:06:00,339 ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ? 101 00:06:02,474 --> 00:06:04,459 ਜੇਕਰ ਸਚਮੁਚ ਕੋਈ ਸੰਕਟ ਹੁੰਦਾ 102 00:06:04,696 --> 00:06:07,583 ਜਾਂ ਇਸ ਸੰਕਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਨਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ 103 00:06:08,000 --> 00:06:10,277 ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਤਾਂ ਦੇਖਦੇ 104 00:06:11,048 --> 00:06:14,918 ਸਿਰਫ ਹੜ੍ਹ ਪੀੜ੍ਹਤ ਸ਼ਹਿਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਮੌਤਾਂ 105 00:06:15,166 --> 00:06:19,100 ਤੇ ਢੱਠੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਢੇਰਾਂ ਵਾਂਗ ਉਜੜੇ ਦੇਸ਼ 106 00:06:19,904 --> 00:06:22,184 ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਧਰੇ ਤਾਂ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਿਖਦੀਆਂ 107 00:06:22,616 --> 00:06:24,300 ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ 108 00:06:24,774 --> 00:06:26,570 ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਉੱਪਰ ਕੋਈ ਗੱਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ। 109 00:06:28,359 --> 00:06:34,032 ਕੋਈ ਅਚਨਚੇਤ ਬੈਠਕ, ਕੋਈ ਮੁੱਖ ਸਮਾਚਾਰ, ਕੋਈ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਨਿਊਜ਼ ਨਹੀਂ ਦਿਖਦੀ। 110 00:06:34,659 --> 00:06:37,645 ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਵਰਤਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਜਿਵੇਂ ਸੰਕਟ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। 111 00:06:38,309 --> 00:06:42,129 ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿਆਦਤਰ ਜਲਵਾਯੂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਂ ਵਾਤਾਵਰਨਵਾਦੀ ਨੇਤਾ ਵੀ 112 00:06:42,399 --> 00:06:46,130 ਮਾਸ ਤੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਬਣੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਸੈਰਾਂ ਕਰੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। 113 00:06:50,267 --> 00:06:56,057 ਜੇਕਰ ਮੈਂ 100 ਸਾਲ (ਦੀ ਉਮਰ) ਤੱਕ ਜੀਉਂਦੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਸਾਲ 2103 ਤੱਕ ਜੀਉਂਦੀ ਰਹਾਂਗੀ 114 00:06:57,738 --> 00:07:03,181 ਪਰ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਸੋਚੀਏ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਾਲ 2050 ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚ ਸਕਦੇ 115 00:07:04,178 --> 00:07:08,992 ਜੇਕਰ ਸਭ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਮੇਰੀ ਅੱਧੀ ਉਮਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬੀਤੀ ਹੋਣੀ। 116 00:07:10,319 --> 00:07:11,969 ਉਸ ਮਗਰੋਂ ਫਿਰ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ? 117 00:07:13,559 --> 00:07:19,590 ਸਾਲ 2078 ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣਾ 75ਵਾਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਮਨਾਵਾਂਗੀ 118 00:07:20,450 --> 00:07:25,460 ਜੇਕਰ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਜਾਂ ਦੋਹਤੇ ਹੋਏ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਵੇਲੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਹੋਣਗੇ 119 00:07:26,682 --> 00:07:28,953 ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਮੈਥੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਣ 120 00:07:29,384 --> 00:07:32,893 ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ 2018 ਵਿਚ ਜੀਉਂਦੇ ਹੋਏ 121 00:07:34,786 --> 00:07:37,268 ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਪੁੱਛਣਗੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਉਂ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ 122 00:07:37,830 --> 00:07:40,260 ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਂ ਸੀ 123 00:07:41,890 --> 00:07:46,268 ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਜੋ ਵੀ ਕਰਾਂਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ ਉਸ ਦਾ ਅਸਰ ਮੇਰੇ ਸਮੁੱਚੇ ਜੀਵਨ 124 00:07:46,268 --> 00:07:49,471 ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਉੱਪਰ ਪਵੇਗਾ 125 00:07:49,960 --> 00:07:52,555 ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਜੋ ਵੀ ਕਰਾਂਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ 126 00:07:52,562 --> 00:07:56,681 ਮੈਂ ਤੇ ਮੇਰੀ ਅਗਲੀ ਪੀੜੀ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਸਕਾਂਗੇ। 127 00:08:00,169 --> 00:08:03,034 ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਇਸ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿਚ ਸਕੂਲ ਖੁੱਲੇ 128 00:08:03,034 --> 00:08:05,594 ਤਾਂ ਮੈਂ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਣੀ ਹੁਣ ਸਿਰ ਉੱਪਰੋਂ ਲੰਘ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ 129 00:08:06,083 --> 00:08:10,015 ਤੇ ਮੈਂ ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਾਹਰ ਜਾ ਬੈਠ ਗਈ। 130 00:08:10,510 --> 00:08:12,928 ਮੈਂ ਜਲਵਾਯੂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਹੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ 131 00:08:14,677 --> 00:08:17,755 ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਵੇਲੇ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। 132 00:08:18,269 --> 00:08:21,929 ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਜਲਵਾਯੂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਬਣਨ ਲਈ ਪੜਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ 133 00:08:21,929 --> 00:08:25,224 ਤਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰ ਸਕਾਂ 134 00:08:26,868 --> 00:08:29,631 ਪਰ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੁਲਝਾਇਆ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ 135 00:08:30,400 --> 00:08:33,368 ਸਾਰੇ ਤੱਥ ਤੇ ਹੱਲ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ 136 00:08:33,920 --> 00:08:36,818 ਲੋੜ ਸਿਰਫ ਸਾਡੇ ਜਾਗਣ ਤੇ ਬਦਲਣ ਦੀ ਹੈ। 137 00:08:38,100 --> 00:08:42,729 ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਪੜਾਈ ਕਿਉਂ ਕਰਾਂ ਜਿਸ ਦੀ ਹੋਂਦ ਦਾ ਕੋਈ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ 138 00:08:42,839 --> 00:08:46,799 ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ 139 00:08:47,859 --> 00:08:51,279 ਅਤੇ ਇਸ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਪੜਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਦਾ ਕੀ ਲਾਭ ? 140 00:08:51,943 --> 00:08:53,902 ਜਦ ਉਸੇ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਪੜਾਏ ਜਾ ਰਹੇ 141 00:08:53,902 --> 00:08:57,349 ਵਿਗਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਧਿਐਨ 142 00:08:57,620 --> 00:09:01,629 ਸਪਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਆਗੂਆਂ ਤੇ ਸਮਾਜ ਲਈ ਕੋਈ ਮਾਅਨੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ 143 00:09:03,588 --> 00:09:06,648 ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਵੀਡਨ ਸਿਰਫ ਇਕ ਨਿਕਾ ਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ 144 00:09:06,869 --> 00:09:09,499 ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਜੋ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰੀਏ ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਣਾ 145 00:09:09,901 --> 00:09:14,179 ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ 146 00:09:14,179 --> 00:09:16,646 ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਹਫਤੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣਾ ਛੱਡ ਕੇਤ 147 00:09:17,077 --> 00:09:20,108 ਤਾਂ ਫਰਜ਼ ਕਰੋ ਕਿ ਆਪਾਂ ਸਾਰੇ ਰਲ ਕੇ ਕੀ ਕੁਝ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ 148 00:09:20,108 --> 00:09:23,524 (ਤਾੜੀਆਂ) 149 00:09:24,500 --> 00:09:27,170 ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਮੇਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ 150 00:09:29,089 --> 00:09:34,380 ਤੇ ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਉਮੀਦ ਵਜੋਂ ਸੌਰ ਪੈਨਲ 151 00:09:34,960 --> 00:09:39,412 ਹਵਾ ਊਰਜਾ, ਸਰਕੁਲਰ ਆਰਥਿਕਤਾ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ 152 00:09:40,380 --> 00:09:42,418 ਪਰ ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੀ 153 00:09:42,751 --> 00:09:47,319 ਸਾਨੂੰ 30 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਇਹ ਦਿਲਾਸੇ ਵਾਲੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਦੇ ਤੇ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਦੇ ਹੋਏ 154 00:09:47,912 --> 00:09:50,199 ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਖੇਦ ਹੈ ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਖੱਟ ਰਹੇ 155 00:09:50,909 --> 00:09:52,517 ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਫਲ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ 156 00:09:52,521 --> 00:09:54,779 ਤਾਂ ਨਿਕਾਸ ਕਦੋਂ ਦਾ ਘਟ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ 157 00:09:54,779 --> 00:09:56,432 ਪਰ ਉਹ ਘਟੇ ਨਹੀਂ 158 00:09:57,472 --> 00:09:59,920 ਤੇ ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਉਮੀਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ 159 00:10:00,580 --> 00:10:02,189 ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ। 160 00:10:02,649 --> 00:10:06,469 ਪਰ ਉਹ ਚੀਜ ਜਿਸ ਦੀ ਲੋੜ ਸਾਨੂੰ ਉਮੀਦ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼। 161 00:10:07,040 --> 00:10:10,183 ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਾਂਗੇ ਸਾਨੂੰ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਉਮੀਦ ਹਰ ਥਾਂ ਹੈ 162 00:10:11,720 --> 00:10:13,960 ਇਸ ਲਈ ਉਮੀਦ ਲੱਭਣ ਦੀ ਥਾਂ 163 00:10:13,960 --> 00:10:15,820 ਇਹ ਲੱਭੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ 164 00:10:16,510 --> 00:10:20,519 ਤੇ ਸਿਰਫ ਉਦੋਂ ਉਮੀਦ ਦੀ ਕਿਰਨ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗੀ। 165 00:10:22,561 --> 00:10:29,045 ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 10 ਕਰੋੜ ਬੈਰਲ ਤੇਲ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ 166 00:10:29,970 --> 00:10:32,221 ਕੋਈ ਰਾਜਨੀਤਕ ਉੱਦਮ ਨਹੀਂ ਦਿਖ ਰਿਹਾ। 167 00:10:33,148 --> 00:10:35,750 ਇਸ ਤੇਲ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਹੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। 168 00:10:37,358 --> 00:10:40,395 ਇਸ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਸਦਕਾ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਚਾ ਸਕਦੇ 169 00:10:40,990 --> 00:10:43,570 ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ 170 00:10:44,199 --> 00:10:46,206 ਹਰੇਕ ਚੀਜ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਪਵੇਗਾ 171 00:10:46,676 --> 00:10:48,540 ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅੱਜ ਤੋਂ ਹੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। 172 00:10:49,009 --> 00:10:50,148 ਧੰਨਵਾਦ ।। 173 00:10:50,148 --> 00:10:53,497 (ਤਾੜੀਆਂ)