0:00:06.835,0:00:07.905
Trên hành tinh của chúng ta,

0:00:07.905,0:00:09.608
có 2 vùng cực:

0:00:09.608,0:00:11.370
Bắc Cực (Arctic) ở phía Bắc,

0:00:11.370,0:00:13.488
tên có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp Arktikos,

0:00:13.488,0:00:14.804
và Nam Cực (Antarctic)

0:00:14.804,0:00:16.160
có nguồn gốc từ Antarktikos,

0:00:16.160,0:00:17.726
ở phía Nam.

0:00:17.726,0:00:19.978
Nhưng có một cách dễ hơn để ghi nhớ chúng

0:00:19.978,0:00:22.082
nếu chúng ta nhớ cái gì bao quanh chúng.

0:00:22.082,0:00:25.749
Bắc Cực, nằm ở Bắc Bán cầu,

0:00:25.749,0:00:29.003
là một đại dương được bao quanh toàn bộ là đất liền.

0:00:29.003,0:00:30.547
Còn phía bên kia trái đất,

0:00:30.547,0:00:32.215
Nam Cực là châu lục

0:00:32.215,0:00:34.755
được bao quanh hoàn toàn là đại dương.

0:00:34.755,0:00:37.730
Vì thế, Bắc Cực có gấu trắng mà không có chim cánh cụt,

0:00:37.730,0:00:40.713
và Nam Cực có chim cánh cụt mà không có gấu trắng.

0:00:41.357,0:00:43.551
Chúng ta hãy cùng nói về Bắc Cực trước.

0:00:43.551,0:00:47.016
Bắc Cực bao gồm vùng đại dương băng giá rộng lớn

0:00:47.016,0:00:49.627
bao quanh là tầng đất bị đóng băng vĩnh cửu, không cây cối nào mọc nổi.

0:00:49.627,0:00:51.194
Khu vực này có thể được xem như

0:00:51.194,0:00:53.129
là vùng giữa vành đai Bắc Cực

0:00:53.129,0:00:54.586
và Cực Bắc.

0:00:54.586,0:00:56.215
Nếu bạn đứng ở Cực Bắc,

0:00:56.215,0:00:58.836
dù bạn nhìn về hướng nào

0:00:58.836,0:00:59.960
cũng đều là hướng Nam cả.

0:00:59.960,0:01:01.323
Nhưng đứng lâu ở Cực Bắc

0:01:01.323,0:01:03.255
không phải là điều dễ dàng

0:01:03.255,0:01:05.400
vì nó đang ở giữa đại dương,

0:01:05.400,0:01:08.420
bao phủ bởi lớp băng dày đặc và thường di chuyển.

0:01:08.420,0:01:11.169
Nếu bạn muốn nhúng mình xuống nước ở Cực Bắc,

0:01:11.169,0:01:15.634
bạn phải xuống dưới độ sâu 13.980 feet.

0:01:15.634,0:01:18.174
Trên mặt nước, nhiệt độ mùa đông trung bình

0:01:18.174,0:01:21.593
có thể thấp xuống dưới -40 độ C,

0:01:21.593,0:01:23.349
và nhiệt độ lạnh nhất ghi nhận được

0:01:23.349,0:01:27.930
là vào khoảng -68 độ C.

0:01:27.930,0:01:29.263
Bất chấp những điều kiện khắc nghiệt này,

0:01:29.263,0:01:31.575
con người vẫn có khu dân cư ở Bắc Cực

0:01:31.575,0:01:33.804
hàng ngàn năm nay.

0:01:33.804,0:01:37.483
Sự sống ở Bắc Cực bao gồm những sinh vật sống trong băng,

0:01:37.483,0:01:39.456
động thực vật phiêu sinh,

0:01:39.456,0:01:41.041
cá và động vật có vúi dưới nước,

0:01:41.041,0:01:41.730
chim,

0:01:41.730,0:01:42.367
động vật đất liền,

0:01:42.367,0:01:42.985
thực vật,

0:01:42.985,0:01:45.084
và xã hội loài người.

0:01:45.084,0:01:47.183
Vâng, còn ở Nam Cực?

0:01:47.183,0:01:50.224
Nam Cực là châu lục nằm ở cực Nam Trái Đất,

0:01:50.224,0:01:52.885
và bao gồm cả Cực Nam địa lý.

0:01:52.885,0:01:55.588
Nó là châu lục rộng thứ 5 thế giới

0:01:55.588,0:01:57.836
gấp gần 2 lần kích thước của Australia.

0:01:57.836,0:02:01.335
Gần 98% diện tích Nam Cực là băng tuyết

0:02:01.335,0:02:03.778
dày ít nhất một mile.

0:02:03.778,0:02:06.859
Điều kiện ở Nam Cực được coi là khắc nghiệt nhất

0:02:06.859,0:02:08.305
trên toàn thế giới.

0:02:08.305,0:02:10.157
Trung bình, đây là châu lục lạnh nhất,

0:02:10.157,0:02:10.974
gió nhiều nhất

0:02:10.974,0:02:12.352
khô nhất

0:02:12.352,0:02:14.183
và có độ cao cách mặt nước biển trung bình cao nhất

0:02:14.183,0:02:15.725
trong tất cả các châu lục.

0:02:15.725,0:02:18.689
Bạn có thể nghĩ rằng tuyết rơi suốt ngày ở hai Cực,

0:02:18.689,0:02:20.526
nhưng Nam Cực lại rất khô,

0:02:20.526,0:02:21.996
nó được coi là sa mạc

0:02:21.996,0:02:23.111
với lượng mưa trung bình hàng năm

0:02:23.111,0:02:26.252
chỉ 200 mm dọc bờ biển

0:02:26.252,0:02:27.614
và ít hơn rất nhiều nếu vào trong đất liền.

0:02:27.614,0:02:29.164
Nhiệt độ ở Nam Cực

0:02:29.164,0:02:32.564
có thể đạt đến -89 độ C.

0:02:32.564,0:02:34.995
Vì nó quá khắc nghiệt,

0:02:34.995,0:02:37.969
nên không có con người sống định cư ở Nam Cực,

0:02:37.969,0:02:40.498
nhưng một vài nơi có khoảng 1000 đến 5000 người

0:02:40.498,0:02:41.752
sống ở đây

0:02:41.752,0:02:44.916
tại các trạm nghiên cứu phân bố dọc châu lục.

0:02:44.916,0:02:48.297
Ngay cả những động vật cũng phải đấu tranh sinh tồn,

0:02:48.297,0:02:51.100
và chỉ có những loài thích nghi được cái lạnh mới có thể sống sót ở đây,

0:02:51.100,0:02:53.092
bao gồm nhiều loài tảo,

0:02:53.092,0:02:54.242
động vật,

0:02:54.242,0:02:55.331
vi khuẩn,

0:02:55.331,0:02:56.288
nấm,

0:02:56.288,0:02:57.114
thực vật,

0:02:57.114,0:02:58.080
và sinh vật nguyên sinh.

0:02:59.510,0:03:02.850
Nhưng tại sao Nam Cực lại lạnh hơn người anh em phương Bắc?

0:03:02.850,0:03:04.468
À, trước hết là, phần lớn châu lục này

0:03:04.468,0:03:07.075
cao hơn mực nước biển trung bình 3 km

0:03:07.075,0:03:09.431
thì nhiệt độ giảm đi cùng với độ cao.

0:03:09.431,0:03:12.058
Đó là lý do tại sao trên đỉnh núi thường có tuyết.

0:03:12.058,0:03:13.853
Thứ hai, hãy nhớ là Bắc Cực

0:03:13.853,0:03:16.306
thực ra là một đại dương đóng băng.

0:03:16.306,0:03:17.847
Nước ở đại dương ở phía dưới

0:03:17.847,0:03:20.819
thì ấm hơn bề mặt băng tuyết trên đất liền ở Nam Cực,

0:03:20.819,0:03:23.657
và nhiệt sẽ được truyền qua lớp băng.

0:03:23.657,0:03:26.069
Điều này làm cho nhiệt độ ở vùng Bắc Cực

0:03:26.069,0:03:27.489
không đạt tới mức cực đại

0:03:27.489,0:03:30.686
như bề mặt đất liền ở Nam Cực.

0:03:30.686,0:03:34.573
Thứ ba, các mùa đều cùng nhau chống lại Nam Cực.

0:03:34.573,0:03:36.616
Vào khoảng tháng 7,

0:03:36.616,0:03:38.736
khi Trái Đất xa Mặt Trời nhất,

0:03:38.736,0:03:41.546
cũng là mùa đông ở Nam Cực,

0:03:41.546,0:03:43.454
làm cho cực Nam

0:03:43.454,0:03:44.751
lạnh gấp hai lần.

0:03:44.751,0:03:46.906
Nhưng dù không là nơi cư trú được,

0:03:46.906,0:03:49.327
nhưng Cực Bắc và Cực Nam đều

0:03:49.327,0:03:51.431
giúp Trái Đất vận hành theo cách của nó.

0:03:51.431,0:03:52.940
Cả hai vùng cực

0:03:52.940,0:03:55.158
đều là những người điều chỉnh khí hậu rất quan trọng.

0:03:55.158,0:03:56.886
Chúng giúp cân đối nhiệt độ

0:03:56.886,0:03:58.654
trong khoảng nhiệt độ bình thường

0:03:58.654,0:04:00.347
và đem đến cho chúng ta khí hậu ổn định.

0:04:00.347,0:04:02.475
Và khi băng ở Bắc Cực giảm

0:04:02.475,0:04:04.558
vì biến đổi khí hậu và hiện tượng ấm lên của Trái Đất,

0:04:04.558,0:04:05.908
khí hậu trên Trái Đất

0:04:05.908,0:04:08.234
trở nên ngày một bất ổn hơn.